ادبیات مربوط به سرمایه‌گذاری در اقتصاد کلاسیکی و همچنین کینزی بر این اساس پایه‌گذاری شده‌است که سرمایه‌گذاران در پی حداکثر کردن منافع خود هستند و از این رو در پی فرصت‌های سرمایه‌گذاری هستند که ارزش منافع ناشی از آن در آینده، بیشتر از ارزش هزینه‌های سرمایه‌گذاری باشد. مضاف بر اینکه در بین گزینه‌های مختلف در پی طرح و پروژه‌ای هستند که بیشترین منافع را برای آنها به ارمغان بیاورد. بر این اساس یک سرمایه‌‌گذار به طور کلی به هزینه‌های سرمایه‌گذاری و عایدی آن در آینده توجه دارد. از این رو قبل از شروع سرمایه‌گذاری، به پیش‌بینی درآمدها و هزینه‌های آن در طول زمان می‌پردازد و تمامی هزینه‌های سرمایه‌گذاری و از جمله هزینه فرصت پول ( و یا نرخ سود پرداختی برای وام)، هزینه‌های تولید، مالیات، تغییرات قیمت سرمایه،‌ استهلاک و .. را در نظر می‌گیرد. در ادبیات مرسوم سرمایه‌گذاری، به صورت ضمنی فرض می‌شود که فعالین اقتصادی به درستی قادر به شناسایی و پیش‌بینی روند هزینه‌ها و عایدی‌ها در دوره‌های زمانی مختلف هستند و از این رو در ادبیات مرسوم بحثی از نااطمینانی مطرح نیست و یا برای سادگی آن را در مدل وارد نمی‌کنند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اما با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه، دارای نااطمینانی‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که بسیار بیشتر از مقداری است که در این تئوری‌ها در نظر گرفته شده است، لذا طبیعی است که عوامل موثر بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در کشورهای در حال توسعه تابع عوامل دیگر و متفاوتی را تئوری­های مرسوم باشد. بر این اساس و با توجه به هدف تحقیق در این فصل، روش کار به این ترتیب است که ابتدا ادبیات کلاسیکی مرتبط با سرمایه‌گذاری را مرور می‌کنیم و سپس سعی خواهیم کرد تا نااطمینانی‌های تولید و سرمایه‌گذاری را به آن اضافه کنیم. در ابتدا نظریات مربوط به ملاک ارزش فعلی سرمایه‌‌گذاری و کارایی نهایی سرمایه‌گذاری را مرور می‌کنیم که در صدد ارتباط دادن هزینه سرمایه به صورت نرخ بهره با مقدار سرمایه‌گذاری در اقتصاد هستند. در ادامه مدل شتاب ساده و انعطاف‌پذیر با جزئیات بیشتر بیان می‌شود که علاوه بر نرخ بهره، افزایش تولید ملی و تقاضا را به عنوان عامل شتاب در مدل وارد می‌کند. در ادامه با توجه به اینکه این مدل‌ها هیچ‌گونه تغییرات احتمالی را در بازدهی طرح‌ها در نظر نمی‌گیرند و همچنین عدم لحاظ چسبندگی در کاهش سرمایه‌ در این مدل‌ها،‌ مدل توبین را معرفی می‌کنیم که تاحدودی می‌تواند تأثیر نااطمینانی و چسبندگی تعدیل سرمایه‌گذاری را فقط به صورت تئوریک بررسی کند. اما این مدل دارای محدودیت‌های اساسی در کاربرد برای سرمایه‌گذاری معرفی‌ می‌شود. بخش دوم این فصل به طور صریح‌تر به بررسی ادبیات مربوط به نااطمینانی و تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری می‌پردازد و در این زمینه با توجه به ادبیات مربوطه، دو موضوع برگشت‌ناپذیری سرمایه‌گذاری پس از سرمایه‌گذاری و اثر آن در فضای نااطمینان بر سرمایه‌گذاری و همچنین تأثیر نااطمینانی بر زمان سرمایه‌گذاری معرفی می‌شود که می‌توان به عنوان مبنای نظری تحقیق حاضر از آن‌ها یاد کرد.
با توجه به چارچوب فصل و روش کار در این فصل به دنبال این هدف هستیم که به لحاظ تئوریک تأثیر نااطمینانی‌ها و یا امنیت سرمایه‌گذاری بر سرمایه‌گذاری جهت انتفاع بررسی شود.

۲-۳) سرمایه‌گذاری در شرایط توأم با اطمینان:

چنانچه بیان شد ابتدا به بررسی تئوری‌های سرمایه‌گذاری در شرایط توأم با اطمینان که درآمدها و هزینه‌های آتی بدون ریسک قابل پیش‌بینی است پرداخته می‌شود. اولین مدل در این حوزه ملاک ارزش فعلی سرمایه‌گذاری است که در ادامه به طور مختصر بیان می‌شود.

۱-۲-۳) ملاک ارزش فعلی برای سرمایه‌گذاری:

در روش ارزش فعلی سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود و بر اساس مقایسه عایدی انتظاری و هزینه‌های طرح مورد نظر در مورد سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف تصمیم‌گیری می‌شود. روش کار نیز چنین است که ابتدا تمامی هزینه‌ها و عایدی‌ها بر اساس یک دوره زمانی، نرمال می‌شود یعنی ارزش حال آنها محاسبه می‌شود. در این روش اغلب، دوره صفر یا زمان شروع سرمایه‌گذاری به عنوان مبدأ تلقی می‌شود. ارزش فعلی یک طرح سرمایه‌گذاری (PV) از مجموع ارزش حال تمامی هزینه‌ها (به صورت منفی) و عایدی‌های طرح در دوره‌های زمانی مختلف بدست می‌آید.
معادله (۱-۳)
روش انتخاب سرمایه‌گذاری بهینه نیز اینچنین است که طرحی‌هایی که دارای بیشترین باشد، انتخاب می‌شود و در آن‌ سرمایه‌گذاری انجام می‌گیرد. به عبارتی فرد درآمد جاری خود را با سرمایه‌گذاری بیشتر می‌کند و این کار را تا جایی انجام می‌دهد که درآمد بدست آمده برای او از نرخ بهره بازار بیشتر باشد و همچنین مطلوبیت او را نیز افزایش دهد. (زیرا فرض می‌شود که مصرف آینده، مطلوبیت کمتری نسبت به مصرف حال دارد). اگر فرض شود که فرصت‌های فراوانی پیش‌ روی سرمایه‌گذاران باشد، هر گزینه سرمایه‌گذاری دارای یک نسبت خواهد بود. سرمایه‌گذاران دراقتصاد تا جایی سرمایه‌گذاری خواهند کرد که در آن باشد. بر این اساس در بین فرصت‌های که در اقتصاد وجود دارد، برخی با توجه به نرخ بهره بازار ، برای سرمایه‌گذاری موجه خواهد بود (زیرا خواهد بود). طبیعی است که با کاهش نرخ بهره بازار (i)، فرصت‌هایی که دارایی PV مثبت هستند، افزایش می‌یابد و منحنی امکانات سرمایه‌گذاری به سمت بیرون انتقال می‌یابد( شکل ۳٫۱). بنابراین مقدار سرمایه‌گذاری بهینه در اقتصاد به i₂ افزایش می‌یابد.
نمودار(۳٫۱): ارزش نهایی سرمایه‌گذاری

کاهش i

۲-۲-۳) ملاک کارایی نهایی سرمایه‌گذاری

این روش توسط کینز ارائه شده است. در این روش یک نرخ به عنوان کارایی نهایی سرمایه‌گذاری (ρ) محاسبه می‌شود که ارزش فعلی سرمایه‌گذاری را مساوی صفر می‌کند.
معادله (۲-۳)
بر این اساس اگر پروژه‌ای دارای این ویژگی باشد که بزرگتر از نرخ بهره بازار باشد، آن پروژه برای سرمایه‌گذاری مناسب است. هر چه بزرگ‌تر باشد، طرح توجیه پذیرتر است. در این صورت اگر یک منحنی امکانات سرمایه‌گذاری را در فضای ، I رسم کنیم، یک منحنی مقعر نسبت به مبدا خواهد بود که با افزایش مقدار کل سرمایه‌گذاری (و پر شدن پروژه‌های سودآورتر)، کاهش می‌یابد. از طرف دیگر تأمین مالی هزینه‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد با نرخ ثابت مقدور نیست، علت آن این است که منابع تامین مالی طرح‌های سرمایه‌گذاری از طریق منابع متفاوت صورت می‌گیرد که نرخ بهره متفاوتی را برای بنگاه‌ها وضع می‌کند. (به عنوان مثال سود تقسیم نشده شرکت‌ها، وام، فروش اوراق قرضه و …. منابع با نرخ بهره متفاوتی را در اختیار بنگاه قرار می‌دهند). بنابراین منحنی r (تامین مالی هزینه‌های سرمایه‌گذاری) را می‌توان به صورت غیر‌خطی در نظر گرفت که تا میزان خاصی ( مثلا از محل سود تقسیم نشده) دارای نرخ بهره ثابت و پایین است و از نقطه‌ای به بعد صعودی خواهد بود. نقطه تماس منحنی‌ امکانات سرمایه‌گذاری و نرخ بهره بازار، میزان سرمایه‌گذاری را در سطح اقتصاد کلان مشخص می‌کند.
نمودار ۲٫۳: نمودار کارایی نهایی سرمایه‌گذاری
r & PV

r
منحنی عرضه وجوه
۳-۲-۳) : نظریه شتاب سرمایه‌گذاری
این نظریه رابطه بین نرخ رشد محصول و سطح سرمایه‌گذاری خالص را توضیح می‌دهد^[۴۳]. در روش PV و کارایی نهایی سرمایه‌گذاری، افزایش نرخ بهره، منجر به کاهش سرمایه‌گذاری می‌شد. اما در این نظریه شتاب سرمایه‌گذاری نرخ رشد محصول نیز عاملی برای شتاب گرفتن سرمایه‌گذاری است و تغییر نرخ بهره به تنهایی، سرمایه‌گذاری را تعیین نمی‌کند. در این روش ابتدا یک مقدار مطلوب برای موجودی سرمایه محاسبه می‌شود. با محاسبه این مقدار، بنگاه مقدار موجودی سرمایه خود را به سمت این میزان تعدیل می‌کند.
در این روش موجودی مطلوب سرمایه از طریق حداکثر کردن ارزش فعلی بنگاه، به دست می‌آید. برای توضیح بیشتر فرض می‌کنیم که تابع تولید بنگاه، که محدودیت تکنولوژیکی آن را نشان می‌دهد به صورت زیر تعریف می‌شود:
معادله (۳-۳)
محدودیت دیگر بنگاه این است که مقداری از سرمایه در طول زمان مستهلک می‌شود. از این رو در جهت افزایش سرمایه، باید مقداری سرمایه جایگزینی انجام ‌گیرد و مقداری نیز سرمایه‌گذاری خالص صورت گیرد. اگر فرض شود که در هر دوره δ درصد از سرمایه مستهلک می‌شود، سرمایه ‌در هر دوره به صورت زیر تعریف می‌شود:
معادله (۴-۳)
بنگاه با توجه به تابع تولید نیروی کار و سرمایه‌ به کار می‌گیرد. بنابراین برای هر یک از اینها هزینه صرف می‌کند. بر این اساس ارزش فعلی بنگاه از مجموع فروش آن منهای هزینه‌های تولید در هر دوره که توسط نرخ بهره تنزیل می‌شود بدست می‌آید:
معادله (۵-۳)
در این معادله y مقدار محصول، مقدار نیروی کار بکار گرفته شده است که به اندازه دستمزد می‌گیرد و قیمت کالای سرمایه‌ای است، قیمت فروش کالا و I مقدار سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
هدف بنگاه حداکثر کردن ارزش فعلی عایدات آن است و قید آن این است که سرمایه‌گذاری به سمت سرمایه‌گذاری مطلوب حرکت کند. یعنی :

معادله (۶-۳)
در قید بنگاه عبارت میزان استهلاک سرمایه‌ را نشان می‌دهد که قید مذکور برای هر دوره زمانی، یک قید جداگانه ارائه می‌دهد. برای حل دستگاه معادلات فوق، از روش ضرایب لاگرانژ استفاده می‌شود. معادله لاگرانژ عبارت است از:
(۷-۳)
برای حل این معادله نسبت به نیروی کار، سرمایه، مقدار سرمایه‌گذاری و _tλ مشتق گرفته می‌شود:

با حل و ساده‌سازی معادلات فوق به رابطه زیر می‌رسیم:
رابطه (۹-۳)
در رابطه فوق سمت راست معادله هزینه استفاده از یک واحد سرمایه را نشان ‌می‌دهد و سمت چپ معادله تولید نهایی یک واحد سرمایه را نشان می‌دهد. اگر تولید نهایی سرمایه بیشتر از هزینه استفاده از آن باشد، سرمایه‌گذاری جدید علاوه بر سرمایه‌گذاری جایگزینی انجام خواهد گرفت و در این روند تا جایی ادامه می‌یابد که هزینه و تولید نهایی آخرین واحد سرمایه با هم برابر شود. با توجه به سمت راست معادله فوق، صورت کسر هزینه استفاده از سرمایه است که با C_t نشان می‌دهیم. به عبارت دیگر:
(۱۰-۳)

۴

۳۹

۲۲۹/۰

با توجه به داده های جدول فوق (۲۲۹/۰=P؛ ª۴۷۳/۱=F؛ ۸۶۹/۰=Wilks’ Lambda). می توان گفت بین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ متغیرهای مورد مطالعه در پیش آزمون شامل (مهارت گوش دادن، مهارت بیان کردن، مهارت خواندن، و مهارت نوشتن) تفاوت معناداری وجود ندارد و دو گروه از نظر میزان برخورداری از متغیرهای مورد مطالعه همگن می باشند و امکان اجرای آزمایش بر روی آن‌ها وجود دارد.
۴-۳ ب) تحلیل داده ها با توجه به فرضیه های پژوهش
در این پژوهش ۴ فرضیه مطرح گردید. که میزان تأثیر گذاری دو شیوه ی آموزشی (مبتنی بر محیط های تعاملی تجربی و روش رایج تدریس) را بر متغیرهای (مهارت گوش دادن، مهارت بیان کردن، مهارت خواندن، و مهارت نوشتن) دانش آموزان مورد مطالعه در یادگیری مهارت های چهارگانه زبان انگلیسی مورد بررسی قرار می دهد.
یافته های مربوط به این بخش با توجه به نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس^[۳۳] و رگرسیون خطی برای آزمون فرضیه گزارش می شود. لازم به توضیح است که در تحلیل کوواریانس نمرات پس آزمون این ۴ مهارت به عنوان متغیر وابسته و نمرات پیش آزمون آن‌ها به عنوان متغیر کمکی (کوواریت^[۳۴]) وارد تحلیل واریانس گردیده است. نکته ی مهمی که در تحلیل کوواریانس باید به آن توجه شود فرض همگنی شیب ها می باشد و در صورتی که فرض خطی بودن یا همگنی شیب های رگرسیون (ضرایب b) رعایت نشود، نتایج کوواریانس صحیح نخواهد بود. زمانی فرض همگنی شیب ها برقرار خواهد بود که میان متغیر کمکی (در این پژوهش پیش آزمون ها) و متغیر وابسته (در این پژوهش پس آزمونها) در همه سطوح عامل (گروه آزمایش و گواه) برابری حاکم باشد. بنابراین در اولین گام، تحلیل فرض همگنی شیب ها مورد آزمون قرار گرفت.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۵-۴: خلاصه تحلیل بررسی فرض همگنی شیب های رگرسیونی نمره های پیش آزمون و پس آزمون در سطوح عامل (گروه آزمایش و کنترل)

منبع تغییر

مجموع مجذورات

درجه آزادی

میانگین مجذورات

نسبت F

معناداری

مهارت گوش دادن
پیش آزمون
گروه*پیش آزمون
خطا

۱۹۲/۲
۶۷۴/۱
۸۶/۱۱۸

۱
۱
۴۰

۱۹۲/۲
۶۷۴/۱
۹۷۱/۲

۷۳۸/۰
۵۶۳/۰

۳۹۶/۰
۴۵۷/۰

مهارت بیان کردن
پیش آزمون
گروه*پیش آزمون
خطا

۴۸۵/۰
۸۸۹/۳
۰۶۳/۱۲۷

۱
۱
۴۰

۰۴۸۵/۰
۸۸۹/۳
۱۷۷/۳

حریری دلبستگیِ معاصران خود را به چنین شکلهایی [از بیان مطالب] می‌دید، وی همه آن‌ شکل‌ها را از کار و اثر خود، نفی نکرد، بلکه آنها را به خود اختصاص داد البته در برخی از جاهای مقاماتش، تا اثبات‌کند که از جهت هنر و مهارت [در این کارها] از دیگران کمتر نیست بلکه اگر اراده‌ کند که از این بازیهای جادویی استفاده‌کند از همه معاصرانِ خود جلوتر [و بالاتر] است. حتی در مورد چیستان و معماها، وی تلاش کرد که بعضی از مقامه‌هایش را به این موضوع اختصاص دهد تا اینکه به ادیبان نشان دهد که هر اندازه از این مجسمه‌ها و شکلها را که بخواهد می‌تواند در همه قالبهای بیان بریزد و شکل بدهد.سپس کم‌کم او به وجود معمولی و طبیعت خودش برمی‌گردد و اینجاست که از آن بازیها و تمرین‌ها روی‌گردان می‌شود و به هوش و تفکر اثرپذیر خود برمی‌گردد درنتیجه، عنان آن را در دست می‌گیرد و اُسلوبی آزاد و به دور از این بارهای سنگین ارائه می‌کند. آنگاه اثر او را می‌خوانیم و به ناگاه می‌بینیم که در مقابل زیباترین ساختارهای جدید که عربها در دوره‌های میانه توانسته‌اند بیافرینند، قرارگرفته‌ایم.اینگونه ساختارها بر آوردن سجع و سخت‌گیری در استفاده از آن استوار است، از آنجایی که آن روش، یک اسلوب عمومی در نویسندگی بوده است. البتّه این روش، مراحل و منزلگاه‌هایی داشته است، یکبار پیچیدگی‌هایی به آن اضافه شده است و بار دیگر همه آن پیچیدگی‌ها از آن دور گشته و بار سوم، حالتی متوسّط و میانه داشته است.
حریری در سجع خود، در مقابل انواع زیبایی‌های بدیع مخصوصاً جناس، سر تسلیم فرود آورده است. امّا]جناس او[ سنگین نمی‌باشد. چرا که او می‌دانست که چگونه درونِ ]دیگران[را شاد گرداند و سینه‌ها را بگشاید و به آن خوشحالی بخشد. در وجود او هوش و احساسی در مورد کلمات و لغات وجود داشت که باعث این شده بود که هر کمبود و سختی‌ای را از مقابل کارش کنار بزند. در نتیجه، وقتی که آن را می‌خوانی، احساس می‌کنی که با آن ارتباط خوبی پیدا کرده‌ای و او یک رابطه دوستانه میان تو و خودش ایجاد کرده است. این مسأله دلیلی ندارد جز اینکه]حریری[ می‌دانست که چگونه کلمات خود را برگزیده و آنها را گلچین کند، به شکلی که همانطور که نغمه‌ها و آهنگ‌های صادر شده از آلات و وسایل مختلف موسیقی با هم هماهنگ می‌شوند، مجموعه‌های او هم، با هم جور و موافق شوند.
در حقیقت، مقامات حریری از این جهت بر هر آنچه که دوره‌های میانی برای ما بر جای گذاشتند برتری دارد و از نظر زیبایی الفاظ، صاحب خود را به قله کوه رسانید و ادبا و نقدکنندگان در مقابلِ آن بهت زده ماندند از آنجایی که در اسلوب آن، یک شادابی و طراوت قاطع یافتند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این شادابی به این لباس نورانی و زیبای سجع که نقصی در آن نمی‌بینیم بر می‌گردد و ذوقی بلند آن را به صورت مفصّل بیان کرده و تکه‌تکه نموده و نقش و نگار داده است. وی می‌دانسته است که چگونه، یک کلمه را در کنار کلمه‌ای دیگر بگذارد و چگونه یک لفظ را در کنار لفظِ شبیه به آن محکم کند، انگار که او نوازنده گیتار است.چنین گفته‌اند که او از سال ۴۹۵ تا سال ۵۰۴ هجری به مدت نه سال این اثر بی‌نظیر را تألیف کرده است که این در مقابل آن زیبایی‌ها و نوآوری‌ها که او از خود بروز داده است مدت زیادی نیست. او این اثر را منتشر نکرد تا دانش‌پژوهان جهان اسلام، برایش مزاحمت ایجاد کنند و به همین نحوی که مردم در زمان ما در مقابل درِ خانه‌های هنرپیشه‌های معروف، وقتی که شخصاً ظاهر می‌گردند، تجمّع می‌کنند، در مقابل در خانه او هم تجمّع کنند.با وجود این که در مقدّمه کتابش اظهار داشته است که آن را به آیات قرآن و کنایات زیبا و مَثَل‌های عربی و لطیفه‌های ادبی و معمّاهای نحوی و فتواهای لغوی و رساله‌های نوآور و خطبه‌های آراسته شده، زینت داده و نگاشته است؛ با همه این مسائل، نویسندگی در نزد او دشوار نشده است و او را به سمت جاهایی شبیه تونل‌های تاریک نکشانده است، بلکه با چابکی و مهارتِ یک ادیب به آن کار ادامه داده است. ادیبی که به کار و حرفه‌اش عشق می‌ورزد و بر رموز آن آگاه است و آن را در این اسلوب جذّاب منتشر کرده است، اسلوبی که در ساختن آن، از تفکّر سریع و هوش خود کمک گرفته است.ما این سرعت را فقط در الفاظی که از ذهن او بیرون می‌ریزد و او بهترین، محکم‌ترین، دقیق‌ترین و درست‌ترین آنها را انتخاب می‌کند، نمی‌بینیم؛ بلکه آن را در یک چیز مهم که آن شکفتن ذهن او به وسیله‌ شوخی و مزاح است هم ملاحظه می‌کنیم. تا آنجایی که اگر بگوییم که وی اسلوب مقاماتش را با یک روح شوخی و بذله‌گویی آراسته است، مبالغه نکرده‌ایم.این روح در قسمت‌های مختلفی از مقامات او حاکم است، بخصوص در آنجایی که ابوزید با همسر یا پسرش نمایان می‌گردد و با یکی از آنها شروع به دعوا و ستیزه می‌کند در حالی که حقیقت خود را مخفی نگه می‌دارد و مشکل را به نزد قاضی یا حاکم یا رئیس پلیس برده و مطرح می‌کند تا او میان آنها داوری کند و مشکل را برطرف سازد.این روح فکاهی و شوخی در مقامه سیزدهم که مقامه «بغدادیّه» نام دارد، آشکار است در این مقامه، أبوزید پیرزنی را می‌بیند که کودکانی به دنبال او راه می‌روند و به خاطر یتیمان از دیگران درخواست کمک می‌کند و از بخت و اقبال خود گله‌مند است و برای خانواده و شوهر خود می‌گرید. شوخی و مزاح در مقامه سی‌ام که مقامه «صوریّه» است به قوی‌ترین شکل متجلّی می‌گردد. در این مقامه می‌بینیم که حارث‌بن همّام شاهد عقد نکاح یکی از دامادهای آل ساسان که اهل سئوال و گدایی بودند، بوده است و خطبه عقد را شیخ بزرگوارشان، أبوزید سَروجی قرائت می‌کند، که به این سبک خوانده شده است:«حارث بن همّام حکایت کرد و گفت: از شهر بغداد به سوی شهر صور، حرکتی را آغاز کردم. سپس هنگامی که در آنجا اقامت کردم صاحب عزّت و مقام و یک زندگی شیرین و آرام شدم و مالک بارهای بلند کردنی و فرودآوردنی؛ همانند اشتیاق بیمار به طبیبان، و آرزمند شدنِ فردی بخشنده به یاری دیگران، به رفتن به سوی مصر، مشتاق شدم و علایق ثبات و پایداری در آنجا را از خود دور ساختم و موانع اقامت را تکان دادم و ریختم و بر پشتِ راه، برهنه سوار شدم و مانندِ شتافتن شترمرغی، به سوی آن شهر شتافتم. هنگامی که بعد از تحمّلِ رنج و خستگی و نزدیک شدن هلاک و نابودی، وارد آنجا شدم، مانند حرص و طمعِ فردی مَست به خوردنِ شراب صبحگاهی و یا خیره شدنِ فرد به دمیدن صبح به]اقامت در[ آنجا حریص شدم. در این حین که در آنجا گوش می‌کردم و اسبی چموش، زیر پایم بود، ناگهان بر روی اسب‌هایی که موی کوتاهی داشتند، گروهی را دیدم که همچون چراغ‌های شب بودند. در این هنگام بود که برای برخوردار شدن از جاهای خوش آب و هوا، در مورد آن گروه و سمت و جهتِ حرکتشان، سئوال کردم. و ]آن‌ها[ گفتند: امّا این گروه، گواهانِ عقدِ نکاح هستند و مقصدشان ]عقدِ[ نکاحی است که می‌خواهند به آن گواهی دهند. در این موقع بود که نشاطِ آغاز جوانی، مرا به این سمت کشاند که همراه پیشی‌گیرندگان، به راه بیفتم تا با شیرینیِ برداشتنِ خوشه‌هایی که در وقت درو بر زمین می‌افتد، به پیروزی دست یابم و حلوای سفره را به دست آورم. تا اینکه]بالأخره[ پس از تحمّل رنج و سختی، به خانه‌ای رسیدم که بلند بود و آستانه‌ای بلند و فراخ داشت و به ثروت و شرف و رفعتِ سازنده آن ، گواهی می‌داد. هنگامی که از پشت اسب پایین آمدم و گام‌هایمان را برای وارد شدن به آنجا، جلو انداختیم، دالان باریکِ آن را دیدم که با لباسهای کهنه و پاره و زنبیل‌های آویخته‌ای که گدا غذای خود را در آن می‌گذارد، پوشانیده شده بود و در آنجا شخصی بر روی فرشی، بالای سکّویی نرم و لطیف، نشسته.]با دیدن چنین اوضاع و احوالی بود که[ عنوانِ این نامه و منظرِ این سخن نغز و کم نظیر، مرا به شک انداخت و فال گرفتن با آن چیزهای نحس، مرا به این سمت فراخواند که قصدِ جانب آن فردی را کنم که در آنجا نشسته بود.]پس از آنکه نزدش رفتم[ او را به دگرگون کننده تقدیرها سوگند دادم که مرا از این امر که«صاحب آن خانه کیست؟» آگاه سازد. گفت: مالک معیّن و صاحبِ مشخّصی ندارد. همانا آن]جا[ محلّ اجتماعِ گدایان و دریوزه کنندگان است و محلّ ورودِ شقشقه‌کنندگان و کسانی است که فضایل صحابه را می‌خوانند. با خودم گفتم: «از سیر و حرکتِ گمراهانه خود با آن گروه، و خشک و بی‌حاصل شدنِ چمنزارم، پشیمانم.» و فوراً قصد بازگشتن را کردم. امّا برگشتن فوری و بازگشتن بدون همراهی با فردی دیگر را زشت شمردم. به همین خاطر -در حالی که غصّه‌ها را جرعه‌جرعه می‌نوشیدم-همانند وارد شدن گنجشکی به قفس، به آن خانه وارد شدم. ناگهان دیدم که در آنجا، تخت‌هایی آراسته به نقوش و فرش‌هایی گسترده و بالشهایی منظّم چیده شده و پرده‌هایی جمع شده و نزدیک به هم دوخته شده، قرار گرفته است. سپس، دامادی]به آنجا[ روی آورد که درونِ لباس خود، با ناز وخرام راه می‌رفت و در میانِ چاکرانش، می‌خرامید. سپس هنگامی که نشست-درحالی که چنین به نظر می‌رسید که گویی«ابن ماءالسّماء» است- بانگ زننده‌ای از جانبِ خویشاوندان شوهر، فریاد زد که: «سوگند به حرمتِ ساسان، استادِ استادان و پیشوایِ گدایانِ تیزچنگ، که این عقدِ مُعظَّم را در این روز روشنِ چراغانی شده، هیچ‌کس جز آن فردی که جولان کرده و شهرها را پیموده باشد و در گدایی جوان بوده و به پیری رسیده باشد، نمی‌تواند ببندد!» در این هنگام بود که آنچه به آن اشاره شده بود قوم و خویشِ آن داماد را شگفت‌زده کرد و]به دنبالش[ اجازه احضارِ آن کسی را که به او اشاره شده بود، به او دادند. در این موقع، پیرمردی که گردش روز و شب، قامتش را منحنی ساخته و صبحگاه و شبانگاه، درختش را سفید کرده بود، ظاهر شد.]و به دنبال ظاهر شدن آن پیرمرد[ آن جماعت ، یکدیگر را به آمدنش بشارت دادند و در استقبال کردن از او، پیشی گرفتند. سپس هنگامی که روی فرش و متکّایش نشست و هیاهوی آن جماعت، به خاطر هیبت و شکوهش، آرام گرفت، به مَسندش نزدیک شد و سیبیل خود را با دستش مالید. سپس گفت: «سپاس آن خدایی را که آغاز کننده نیکویی است و به وجود آورنده عطا و بخشش،]خدایی که[ با خواستن چیزی از او، به او تقرّب می‌جویند و برای تحقّق یافتن‌ آمال و آرزوها به او امید می‌دارند. و خدایی که زکاتِ اموال را واجب گردانیده و ازمأیوس برگرداندنِ گدا و خواهنده، بازداشته و منع کرده است و به یاری کردنِ درمانده، تشویق نموده و به اطعامِ گدا و نیازمندی که برای دریافتِ بخشش، پیش می‌آید ولی]چیزی[ درخواست نمی‌کند، دستور داده است و بندگان مقرّب خود را در کتابِ آشکارش توصیف نموده و در حالی که راستگوترینِ گویندگان است، گفته است: «و آن کسانی که در اموالشان، برای گدا و خواهنده و محروم، حصّه و نصیبی معلوم و مشخّص وجود دارد.» او را به خاطر رزق و روزیِ گوارایی که]به ما[ ارزانی داشته است، می‌ستایم و از شنیدنِ دعای بدون نیّت، به او پناه می‌برم و شهادت می‌دهم که هیچ خدایی جز او نیست، یکتایی که هیچ شریکی ندارد، و خدایی که به مردان و زنانِ صدقه دهنده پاداش می‌دهد و«ربا را نابود می‌سازد و]پاداشِ[ صدقه‌ها را دو چندان می‌کند» و شهادت می‌دهم که محمّد(ص) بنده مهربان و فرستاده بزرگوارِ اوست و او را برانگیخته است تا تاریکیِ کفر را با روشناییِ اسلام منسوخ کند و حقِّ فقرا را از أغنیا بگیرد. و او- که درود و سلام خداوند بر او باد-]کسی است که[ با فقیر و مسکین مدارا کرده و بالهای]تواضعِ[ خویش را در برابرِ فرد خاضع و متواضع فرود آورده است و حقوق و حصّه‌ها را در مورد اموالِ ثروتمندان، واجب گردانیده و آنچه را که در مورد تهیدستان بر ثروتمندان واجب می‌شود، آشکار کرده است. درودِ خداوند بر او و برگزیدگان و یارانِ مهربانش از اهلِ صُفّه باد، درودی که او را از قُرب و نزدیکی به خداوند، بهره‌مند سازد. امّا بعد؛ همانا خدای بلندمرتبه، سنّت ازدواج را فرض گردانیده است تا عفّت پیشه گیرید و تناسُل و توالُد را سنّت نهاده، تا دو چندان شوید و]حتّی[ خداوند پاک، برای اینکه همدیگر را بشناسید، فرموده است:«ای مردم، همانا ما شما را از یک نر و یک مادّه آفریدیم، و شما را به صورت قبایلِ بزرگ و کوچک درآوردیم تا یکدیگر را از هم بشناسید.» و این مرد، أبوالدّرّاج (اهل جنب و جوش و سعی فراوان در گدایی کردن) است، بسیار وارد شونده پسرِ بسیار خارج شونده، دارنده صورتی مانندِ صورت فردی بی‌حیا و دروغی روشن و آشکار و دارنده زوزه سگ و بانگ و فریاد و گرانجانی و پافشاری و سماجت، که از زنِ بد دهن و زبان‌‌درازِ خاندان و نیشتر زننده و خوارگرداننده شوهرِ خود، قَنْبَس، دخترِ أبوالعَنْبَس، خواستگاری می‌کند، آن هم به خاطر تهیّه لحافی برای این عروسی که در این کار، پافشاری داشته است و همچنین به خاطر افراطِ آن عروس در رفتن به دنبال کارهای بد و پَست و شتابش در معاش و گذرانِ زندگی و برخاستنش به هنگامِ مخاصمه که]همه و همه[ به این داماد رسیده است ]و گریبانگیرش شده[.]دامادی که[زنبیل و سبد گدایی و عصا و ردای گدایی‌ای را که زنان بر سر خود می‌گذارند، به همراه قوچی بی شاخ، به عنوان مهریّه به او بخشیده است. بنابراین، همانند زن دادن به افرادی نظیرِ او، به او زن بدهید و ریسمان خود را با ریسمانِ او، پیوند دهید. امّا اگر از فقر و درویشی می‌ترسید، ]یقین بدانید که[ به زودی، خداوند با فضل و احسان خود، شما را بی‌نیاز خواهد گردانید. سخنم را می‌گویم و از خدای بزرگ، برای خودم و شما آمرزش می‌طلبم، و از او می‌خواهم که نژادتان را در مکان‌هایِ اجتماع گدایان و فقرا، زیاد گرداند و جمعتان را از مکان‌های هلاک و نابودی، نگاه بدارد!هنگامی که آن پیرمرد از خطبه خود فارغ شد و عقد نکاحش را برای داماد محکم کرد، سکّه‌های نقره، پشت سر هم]بر سر عروس و داماد[ فروریخت تا آن اندازه که از حدّ زیاد شدن و زیاد گرداندن هم، گذشت و ]حتّی[ بخیل را]هم[ به ایثارِ]آن درهم‌ها[ واداشت. سپس آن پیرمرد- در حالی که دامن‌های خود را می‌کشید و پیشاپیشِ یارانِ فرومایه‌اش راه می‌رفت- برخاست.حارث بن همّام گفت: در این هنگام بود که به دنبالش رفتم تا محلّ اقامتِ آن گروه را ببینم و شادی آن روز را کامل کنم. تا اینکه]دیدم[ آن پیرمرد، به همراه آن گروه به طرف سفره‌ای میل کرد که آشپزان، آن را آراسته بودند و همه جهات و جوانب آن، در جمال و زیبایی، نظیر هم بود. سپس هنگامی که هر فردی، در جای خود نشست و شروع کرد به چریدن (خوردن) در چمنزارِ خود، آهسته از میان آن صف گریختم و از میان آن لشکر انبوه فرار کردم. در این موقع بود که از جانبِ آن پیرمرد، نگاه و التفاتی به من رسید، نگاهی که از طریق آن، چشمش به طور ناگهانی به سویم هجوم آورد. سپس گفت: ای رنجیده و آزرده شده، کجا می‌روی؟ چرا همانند معاشرت آن کسی که نیکی و کَرَم دارد معاشرت نمی‌کنی؟ گفتم: سوگند به خدایی که]آسمان را[ طبقه‌طبقه آفریده و آن را از روشنایی پر کرده است که هیچ چیزی را نخواهم چشید و نانِ لواشی را نخواهم خورد، مگر اینکه مرا از این امر با خبر سازی که جای خزیدنِ کودکی‌ات کجا بوده است و محلّ وزیدن باد صبایت از کجا؟]با شنیدن این سخن[ چندین بار، نفس عمیق کشید و اشکش را- در حالی که ریزان بود- روانه ساخت و اشک ریخت و از آن جماعت خواست ساکت بنشینند و گوش فرادهند. و به من گفت: به من گوش فراده:-محلِّ افتادن سرم(زادگاهم)، سَروج است و در آنجا بود که سیر و حرکت می‌کردم.-شهری که در آن، هر چیزی را می‌توان یافت و]شهری که[ رونق می‌یابد.-آب آن از سلسبیل است و صحراهای آن، ]پوشیده از[ چمنزارهاست.-مردمانش، همچون ستارگانند و منازلشان، در حُکمِ برج‌هاست.-آفرین بر دمیدنِ بوی خوشِ آن و منظر زیبایش.-و آن کسی که تپّه‌ها و پشته‌های آن را-آنگاه که برف‌ها آب می‌شود—ببیند، خواهد گفت: «بندرگاهِ باغِ این دنیا، سروج است».-و کسی که از آن شهر، دور می‌شود، آه‌ها و ناله‌ها و هِق‌هِق گریستن خواهد داشت.-آنچه را که من دیدم- از آن زمان که کفّارِ عجم، مرا از آن شهر دور ساختند—نظیر اشکی است که جاری می‌شود و همچون اندوهیست که هرگاه آرام بگیرد، دوباره به حرکت در می‌آید.-و مانند غم‌هاییست که کارِ سخت و بزرگ آن، در هر روز، حادثه‌ایست آشفته و درهم و برهم.-و]همچنین آنچه را که من دیدم[ نظیر مقاصدی است که در بالا رفتن]از آن و رسیدن بدان[ گام‌های کوتاه، کج و ناراست است.-ای کاش، در آن هنگامی که، خارج شدن از آن شهر، برایم مقدّر شده بود، روزِ مرگم هم مقدّر می‌شد.راوی گفت: هنگامی که شهر خود را روشن و معلوم ساخت و آنچه را که خوانده بود، حفظ کردم، یقین پیدا کردم که او علاّمه خودمان، ابوزید است، هرچند که پیری، او را با بند و زنجیر، بسته بود. به همین خاطر، در دست دادنِ به او پیشی گرفتم و هم کاسه بودن با او را در کاسه پهنش، غنیمت شمردم و در مدّتِ اقامت خود در مصر، پیوسته به سوی زبانه آتشش(سخنانِ آتشینش)، کورمال کورمال راه می‌رفتم و دو صدفِ خود را(گوشهایم را) از مرواریدهای الفاظش پر می‌کردم. تا اینکه کلاغ جدایی، میانمان بانگ زد. و در این هنگام بود که همانند جدا شدن پلک از چشم، از او جدا شدم».معلوم است که این مقامه به طورکلّی براساس شوخی و بذله‌گویی ساخته شده است و انسان نمی‌تواند جلوی خنده خود را بگیرد وقتی که ابوزید خطبه عقد را شروع می‌کند و در آغازِ آن به فقر و تنگدستیِ عروس و داماد اشاره می‌کند و شروع می‌کند به بیان اینکه خداوند چگونه]مردم را[تشویق کرده به دادن زکات و کمک به محرومان با دادنِ صدقه‌هایشان. و پی‌درپی به تهی‌دستان و حقوقی که بر گردنِ ثروتمندان دارند، ما را متذکّر می‌سازد.سپس به خطبه یا اصلِ موضوع می‌پردازد و خانواده داماد را به عروس معرّفی می‌کند و گدایی بی‌شرم و حیا را که همچون سگ‌ها زیاد زوزه می‌کشد و فریاد و هیاهو دارد]داماد را[، به آنان تقدیم می‌کند، و از همسرش صحبت می‌کند]عروس[ و از اینکه او هم، از سرشت و طینتِ خود اوست.]با او کاملاً سنخیّت و هماهنگی دارد[ و مهریّه را که همه‌اش از وسایل و ابزار و آلات آن گروه]گدایان[ است ذکر می‌کند. و بی‌درنگ برای آنان دعا می‌کند که نسل آنها]که در آینده نزدیک[ چهار زانو روی سکّوها خواهند نشست و دستانشان را برای گدایی و درخواستِ کمک باز خواهند کرد، افزایش یابد.در این مسأله شکّی نداریم که این روشِ مزاح و بذله‌گویی در مقامات حریری، یکی از عواملِ مهم در انتشار آن و توجّه مردم به آن در زمانِ او و زمانِ بعد از او بوده است. چرا که آنها در این کتاب، مطالبی یافتند که سرگرمشان می‌کرد و به آنان آرامش می‌بخشید و به آنها کمک می‌کرد که مشکلات زندگی را تحمّل کنند و قسمتی از سختی‌های آن را کاهش می‌داد.براین اساس ملاحظه می‌کنیم که حریری با مزاح و شوخی‌های خود، قصد این را نداشت که به اصلاحِ درون افراد و تربیت آنها بپردازد، بلکه می‌خواست به بذله‌گویی و شوخی بپردازد و غم و غصّه دیگران را بزداید. پس شوخی‌های او، از تفکّر و ژرف‌اندیشی و تحلیل به دور است. با وجود این مطالب، به هوش و توانایی فکری و قدرت‌ِ ذهنی او ایمان داریم.قدرت و سرعت ذهنیِ او، تنها در بذله‌گوییِ او مشهود نیست بلکه در ریزش الفاظ و اسلوب‌ها و عبارت‌های برگزیده او هم آشکار می‌شود. گویا او کتاب‌های ادبی را گلچین کرده و از داخل آنها زیباترین ساختارهایی را که یافته، برگزیده است. ساختارهایی که به طرف آنها، حرکت نمی‌کند مگر اینکه به لطفِ صیقلی که به آن می‌دهد و به لطفِ زیورهای صدا و آرایه‌های بدیع که به آن می‌افزاید، از درخشندگی و شفافیّت زیادی برخوردار باشد.حریری در انتخاب الفاظ و برگزیدن کلماتش، مورد رقابت واقع نمی‌شود و به همین دلیل، مقاماتِ او از نگاهِ دانشمندان گذشته، نوظهورترین اثری است که دوره‌های میانه، بوجود آورده است و به جایگاه والایی دست یافته است و گردنهایی به سمتِ آن بالا رفته‌اند ولی بالاتر از آن قرار نگرفته‌اند، زیرا صاحبِ آن به قلّه‌ای بلند از قلّه‌های هنرِ عرب دست یافت.ادبا از دوره او تا زمانِ ما، این کتاب را قبله و کعبه خود قرار داده‌اند و نخست از این چشمه سیراب می‌شوند و آن را محترم شمرده و مورد تجلیل قرار می‌دهند و نشانه ادبیاتِ والا را در آن می‌بینند. حریری در این کتاب تنها به اسالیب آراسته شده نثر اکتفا نکرده است بلکه آن را به اسالیب شعر هم زینت داده است و از ابیات و شعرهای کوتاهی که در صفحات آن می‌درخشد و جلوه می‌کند، پر کرده است و بسیاری از حکمت‌ها و نصیحت‌هایی که در تاریکی‌های زندگی، انسان را راهنمایی می‌کند، در آن گنجانیده است.
همه این چیزها، سختی‌ها و مشکلاتِ مقامه را نزدِ او می‌پوشاند، پس او هر بازیِ بلاغی یا شعبده‌بازی لغوی یا فقهی یا نحوی و یا چیستانها و معمّاها که آورده است، اسالیب آراسته شده و دلپذیر او، آن را می‌پوشاند، پس حرکت در نزدِ او متوقّف نمی‌شود بلکه همواره تا دوره ما، از زیبایی الفاظ و ساختارهای او، بهرمند می‌شویم همانطوری که معاصرانِ او و کسانی که بعد از او هم آمدند از آن بهره‌مند می‌شوند و همواره این کتاب را زیباترین میراثِ لغوی که از نویسندگانِ سابقمان به ارث برده‌ایم، به شمار می‌آوریم.
[فصل چهارم]: مقامات مختلف
۱-در طول تاریخحریری نخستین کسی نیست که کوشید تا در ساختن مقامه از بدیع‌الزّمان تقلید کند چرا که پیش از او، ابونصر عبدالعزیزبن عمر السَّعدی، متوفّی به سال ۴۰۵ هـ.ق و ابوالقاسم عبدالله بن محمّد بن ناقیا، متوفّی به سال ۴۸۵ هـ.ق هم برای این منظور، تلاش‌هایی نشان دادند.از ابن ناقیا نُه مقامه ]بر جای مانده و[ به چاپ رسیده است. کسی که آن را می‌خواند می‌بیند که وی، قهرمانِ داستانهایش را شخصی به نام«یَشْکُریّ» قرار داده است ولی راویانِ داستان‌ها، افرادِ مختلفی هستند. این داستان‌ها غالباً پیرامونِ مسأله گدایی است امّا آن زیباییِ کلمات که در اثر بدیع‌الزّمان یا حریری می‌بینیم در کارِ او وجود ندارد، شاید به همین دلیل، در میان مردم شهرتی نیافت.گویا سرنوشت، حریری را ذخیره کرده بود تا با این هنر، به طرفِ آن قلّه‌ای که انتظارش را می‌کشید، بپاخیزد]و حرکت کند[. به شکلی که کسی را بعد از او نمی‌یابیم که بتواند با آن پرواز کند و اوج بگیرد در اُفقی که خودِ او بدانجا رسیده است. پی در پی و به صورتی آشکار به اثبات رسید که بال‌های ادیبانی که تلاش نمودند از او تقلید کنند از نظر قدرت و استواری به حدّی نمی‌باشد که صاحبانِ آن بتوانند به فضاهای بالایی که او در آن چرخید و در طبقه‌های‌آن به گشت و گذار پرداخت، برسند.]و تا به آن اندازه بالا بروند.[
شاید اوّلین کسی که با اصرار تلاش کرد که از او تقلید کند ابوطاهر محمّد بن یوسف سَرَقُسْطی متوفّی به سال ۵۳۸هـ.ق بوده است . وی از مقاماتِ او(حریری) آگاهی یافت، پس پنجاه مقامه در تقلید]و مقابله با آن[ پدید آورد و فکر و ذهن خود را]در این راه[به زحمت انداخت و دیدگانش را به بیداری واداشت و راه‌هارا در آن بر خودش دشوار نمود چرا که در نثر و نظمِ آن، مسائلی که لازم نیست همچون تعدّدِ قافیه‌ها و مشروط کردن اینکه از دو حرف یا بیشتر باشد را مراعات کرد. راویِ خود را منذربن حمّام و قهرمان داستان‌هایش را سائب بن تمام قرار داد، و این مقامات در گذرِ زمان از بین رفته و به دست ما نرسیده است.
در همان تاریخ می‌بینیم که زمخشری مقاماتی را تألیف می‌کند که همه آن، پیرامون پند و اندرز است و راوی و قهرمان در آن وجود نداردبلکه با مخاطب قرار دادنِ نَفْس، آن را آغاز می‌کند و همواره با یادآوری آخرت]دیگران را[ نصیحت می‌کند و نفس را از]توجّه به[ شهوات باز می‌دارد. به ویژه اینکه راه درستی را که به سوی رستگاری در ]استفاده کردن از[ نعمت‌های الهی و خشنودی او رهنمون می‌شود، بپیماید. چنین به نظر می‌رسد که در ذهن او، این اندیشه که از مقامات حریری تقلید کند، وجود نداشته است. چرا که او چنین می‌گفت:

• اقدامات ناظر بر اشخاص مشکوک و تکرار کنندگان جرم

اشخاص مشکوک کسانی هستند که بنا به اوضاع و احوال حاکم ارتکاب جرم از ناحیه آنان محتمل است. همچنین است درخصوص تکرار کنندگان جرم که پس از آزادی از زندان (به ویژه درخصوص مجرمین حرفه ای) پلیس همواره حرکات مشکوک آنان را تحت نظارت داشته و با بهره گرفتن از سوابق موجود در بایگانی جنایی روابط این افراد با دیگر مجرمین کنترل کرده و سعی دارد تا این گونه افراد مجدداً به ارتکاب جرم دست نزنند.
اقدامات ناظر بر اشخاص آسیب پذیر
در این مقوله واحدهای پلیس اشخاص آسیب پذیر را شناسایی نموده و از آنها حمایت می کنند. این اقدامات با توجه به پیش استعدادهای مردم بر حسب سن و جنس، حالت های روانی، وضعیت اجتماعی و وضعیت شغلی متغیرند.
۴- پیشگیری از وقوع جرم از طریق تربیت عامه
اندیشه اصلی این برنامه این است که اگر سطح اطلاعات عامه درباره علل تبهکاری و وسایل مبارزه با آن و همچنین وسایل علمی پیشگیری بالاتر رود، پیشگیری بهتر تأمین خواهد شد.
به عبارت بهتر چنان چه عامه مردم با اختیارات پلیس آشنایی داشته باشند و حدود وظایف و اختیارات قانونی او را بشناسد و از طرفی با قوانین و مقررات حاکم بر پلیس آشناایی داشته باشند، یقیناً کمتر حاضر می شوند در ارتکاب مجرمانه مثل ارتشاء با پلیس هماهنگ شوند. بنابراین برنامه های نوین پیشگیری پلیسی می تواند بر تربیت عامه مردم و جامعه پلیس متمرکز گردد (نوروزی، ۱۳۸۵: ۲۰۷).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۹-۵-پیشگیری غیررسمی (غیردولتی)
از جایی که عدالت در شرایط کاملاً رضایت بخشی قادر به مهار بزه کاری نبوده، انجام این مأموریت در شرایط حاضر بیشتر دشوار شده است. عدم تناسب نظام کیفری با وظایف محوله امری واقعی است، چراکه بار مأموریت های این نظام بی اندازه زیاد شده و در نتیجه کارآیی آن مورد تردید واقع شده است. بنابراین وجود یک نهاد کمکی در جوار عدالت کیفری ضروری است. در جایی که قانون کیفری می تواند جای خود را به اقدام اجتماعی بدهد، اشکال نوین بزهکاری، شیوه های جدید مبارزه را می طلبد و این جایگزینی باید بدون این که برای امنیت جامعه یا آزادی ها زیان آور باشد صورت گیرد. این موضوع ایجاب می کند ضمانت های اجرایی اجتماعی که کمتر بدنام کننده اند جایگزین نظام ضمانت اجرای کیفری می شوند. بنابراین مشارکت مردم در انواع پیشگیری، بخصوص پیشگیری های غیررسمی که منشأ مردمی دارند بسیار حائز اهمیت است. این نوع پیشگیری ها عبارتند از پیشگیری اجتماعی و پیشگیری وضعی(ولد، ۱۳۸۸: ۱۷۹).
۱-۹-۶-پیشگیری اجتماعی
پیشگیری اجتماعی یا اصلاحی از طریق عمل اصلاحات فردی و اجتماعی که زیربنای اصلی و اساسی رویکرد پیشگیری اجتماعی است، خواستار مهار و کنترل بزهکاری است و به عبارتی این پیشگیری درصدد و تلاش می باشد که از طریق شناخت علل ارتکاب جرم (اعم از فردی یا اجتماعی) و با برطرف نمودن آنها با انجام اصلاحات فردی و اجتماعی زمینه های وقوع جرم را از بین ببرد. و در واقع این پیشگیری با ایجاد تغییرات و اصلاحات در فرد و جامعه به دنبال جلوگیری از جرم به صورت پایدار و همیشگی است. پیشگیری مزبور درصدد آن است که اعضای جامعه را از طریق آموزش، تربیت، تشویق، تنبیه با قواعد اجتماعی آشنا و همنوا کند و به دیگر سخن این پیشگیری به دنبال کاهش یا از بین بردن علل فردی یا اجتماعی اثرگذار بر بزه کاری می باشد(همان منبع).
۱-۹-۷-پیشگیری وضعی (پیشگیری موقعیت مدار)کلی گرایی و عدم حد شعور مشخص پیشگیری اجتماعی و نیز وجود این خطر که علیرغم هزینه و صرف منابع گزاف برای انجام اقدامات اجتماعی ممکن است نتیجه مورد نظر در کاهش جرم حاصل نیاید. از این رو اولین بار «عبارت پیشگیری وضعی یا موقعیت مدار» از سوی وزارت کشور انگلستان مطرح می گردد. و این رویکرد جرم شناسان را معطوف به پیشگیری وضعی می نماید و طرز تلقی جرم شناسان را معطوف به فرصت های مجرمانه و حمایت بزه دیدگان می نماید(همان منبع).
پیشگیری وضعی به صورت تدابیر کنشی در جهت مقابله و متوقف کردن فرصت های مجرمانه استوار گردیده و از این رو تعبیر دیگر این پیشگیری، «پیشگیری موقعیت مدار» است. در این پیشگیری به دنبال اثرگذاری بر «موقعیت ها» و «وضعیت های» ما قبل اعمال مجرمانه یا منحرفانه هستیم و به عبارتی در پیشگیری وضعی هدف تأثیرگذار بر وضعیت های پیش از وقوع اعمال جنایی می باشیم. بنابراین آنچه باید مورد توجه قرار گیرد اوضاع و احوال پیش و ماقبل وضعیت های مجرمانه است تا به منظور خنثی کردن اثر آنها در فرآیندی که به ارتکاب عمل منتهی می شود جلوگیری بعمل آید. در واقع چارچوب تئوریک پیشگیری وضعی از رویکردهایی ناشی می شود که بر این امر تأکید می کنند که جرم و مشارکت در عملیات مجرمانه اغلب از «وجود یک فرصت عملی و جذاب برای ارتکاب جرم» حاصل می گردد. (نوروزی، ۱۳۸۵، ص ۱۲۲)
۱-۱۰-مراحل پیشگیری
در جرم شناسی، مراحل پیشگیری از جرایم را به سه مرحله تقسیم می نمایند(گل محمدی خامنه، ۱۳۸۴: ۱۵۸).
۱-۱۰-۱-مرحله اول پیشگیری
مجموعه اقدام ها، سیاست ها و برنامه هایی است که سعی در تغییر و کنترل شرایط جرم زای محیط فیزیکی و اجتماعی دارد تا با بهبود بخشیدن به شرایط زندگی اجتماعی، از ارتکاب هر نوع جرمی توسط آحاد جامعه پیشگیری نماید. در این مرحله از پیشگیری، تلاش بر این است که افراد جامعه به سوی ارتکاب جرم گرایش پیدا نکنند.
۱-۱۰-۲-مرحله دوم پیشگیری
در این مرحله، تلاش های پیشگیرانه در کنترل افراد خاصی که در معرض خطر بزه کاری قرار دارند، متمرکز است به طور مثال در پیشگیری از اعتیاد، تمرکز تلاش ها بر افرادی است که به صورت تفننی یا تفریحی مبادرت به مصرف مواد مخدر می کنند؛ ولی هنوز به درجه اعتیاد کامل نرسیده اند و هدف، جلوگیری از سوء مصرف مواد مخدر است. یا در کنترل بزه کاری اطفال و نوجوانان، اقدام های پیشگیرانه متمرکز بر اطفال و نوجوانانی است که بنا به دلایلی در معرض خطر بزه کاری هستند و بیم ارتکاب جرم از جانب آنها بیشتر متصور است.
۱-۱۰-۳-مرحله سوم پیشگیری
در این مرحله، اقدام های پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار جرم و بازسازی مجرمان متمرکز است. تلاش های پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار جرم و رفتارهای مجرمانه است تا مجرمان، اصلاح و با محیط اجتماعی خود سازگار شوند و به ارتکاب مجدد جرم گرایش پیدا نکنند. (گل محمدی خامنه، ۱۳۸۴: ۱۶۲).
۱-۱۰-۴-نهادها و سازمان های تأثیرگذار بر مقوله پیشگیری و مقابله با جرم
علاوه بر نیروی انتظامی که تمامی مسئولیت های پیشگیری و مقابله با جرائم بر عهده آن نهاده شده است می توان به سازمان ها و نهادهایی اشاره کرد که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر این امر تأثیرگذار بوده و می توانند در کاهش و افزایش جرائم دخیل باشند. این سازمان ها و نهادها عبارتند از(کی نیا، ۱۳۸۸: ۹۸):
۱-۱۰-۴-۱-خانواده:
با انتقال و درونی کردن ارزش ها و هنجارهای مثبت به اعضا، تأمین امنیت روانی و اقتصادی افراد تحت تکفل، ایجاد هویت اسلامی- ایرانی و … به مقوله پیشگیری و مقابله با جرم کمک می کند.
۱-۱۰-۴-۲-وزارت آموزش و پرورش:
با آموزش درست قوانین و مقررات، پرورش انسان هایی سالم که دارای قدرت تفکر و اندیشه باشند، درونی کردن ارزش های مذهبی و اخلاقی به این مقوله کمک می کند.
۱-۱۰-۴-۳-وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
با آموزش هنجارها، ارزش ها و قوانین در ادامه اجتماعی شدن جوانان، ایجاد ارتباط با سایر سازمان ها و انجام تحقیقات علمی در زمینه راه های کاهش جرم و …
۱-۱۰-۴-۴-وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
با تلاش در جهت گسترش فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی، احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر و … می تواند به این موضوع یاری رساند.
۱-۱۰-۴-۵-وزارت کشور:
از طریق هدایت صحیح شوراها، شهرداری ها، فرمانداری ها و استانداری ها و با اتخاذ سیاستی واحد تأثیری قطعی بر مسائل امنیتی کشور، از جمله پیشگیری و کنترل جرائم دارد.
۱-۱۰-۴-۶-وزارت رفاه و تأمین اجتماعی:
با ارائه برنامه های علمی و کاهش میزان فقر و محرومیت در کنار سازمان بهزیستی و کمیته امداد به طور غیرمستقیم بر این مقوله تأثیرگذار است.
۱-۱۰-۴-۷-وزارت کار و امور اجتماعی:
با اتخاذ سیاست هایی در راستای کاهش میزان بیکاری، تلاش در جهت ارائه بهتر خدمات اجتماعی و … به مقوله پیشگیری از جرم کمک می کند.
۱-۱۰-۴-۸-وزارت اقتصاد و دارایی:
با تدوین سیاست های کلان اقتصادی با دیدی عدالت محور و به تبع آن کاهش فقر و محرومیت، به طور غیرمستقیم به کاهش انحرافات کمک می کند.
۱-۱۰-۴-۹-وزارت تعاون:
با تقویت فرهنگ کار گروهی، کمک به افزایش اشتغال مولد و … به طور غیرمستقیم بر کاهش جرایم تأثیرگذار است.
۱-۱۰-۴-۱۰-قوه قضائیه:
با مجازات قانونی و شدید مجرمان، حمایت از مأمورین ناجا در مأموریت ها، نظارت بر زندان ها و کنترل تأثیر آن بر زندانیان، برخورد با دانه درشت ها و مجرمان واقعی و … به کنترل جرم کمک می کند.
۱-۱۰-۴-۱۱-صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:
با فرهنگ سازی و درونی کردن ارزش های اصیل، ارزیابی و کنترل سازمان های مسئول، عدم پخش برنامه های مخرب و … به این مقوله کمک می کند که در ادامه فصل دوم به این موضوع به صورت تخصصی و مفصل خواهیم پرداخت.
۱-۱۰-۴-۱۲-سازمان ملی جوانان
با برنامه ریزی در زمینه اوقات فراغت جوانان، ارائه برنامه ها و راهکارهای عملی در زمینه ازدواج و اشتغال جوانان و … می تواند نقشی موثر در پیشگیری از جرم ایفا کند.

۱۲-کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری (شاخص دوازدهم)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نتایج آزمون میانگین اهمیت برای «کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری» در جدول ۴-۲۹ نشان داده شده است. بر اساس نتایج، از آنجا که عدد معناداری برای این شاخص کمتر از ۵ درصد (عدد معناداری = ۰۰۴/۰) است، فرضیه H0 در سطح اطمینان ۵/۹۹% رد می شود. رد فرضیه H0 به این معنی است که درصد وجود شاخص «کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری» به عنوان یک ظرفیت سازمانی در حد متوسط نیست. با توجه به اینکه مقدار t محاسبه شده برای این شاخص کوچکتر از ۹۶/۱- است، بنابراین درصد وجود این شاخص به عنوان یک ظرفیت سازمانی کمتر از ۳ است و این بدان معنی است که ظرفیت سازمانی برای «کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری» وجود ندارد. (رد شاخص دوازدهم).
جدول ۴-۲۹ نتایج آزمون One-Sample Test جهت بررسی وضعیت کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری (شاخص دوازدهم)

شاخص
اختلاف میانگین
عدد معناداری
آماره t
وضعیت فرضیه

کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری
۵۹۶۱/۰-
۰۰۰/۰
۰۸۰/۵-
کارآمدی مکانیزم های انگیزشی کنشگران برای تحقق مدیریت بصری وجود ندارد.

شاخص ۱۳ ،۱۵و ۱۶ در بعد کنترل و نظارت به بررسی مولفه های ارزیابی- مشاوره، رویه نظارت و ارائه گزارش وبازخورد پرداخته است.
۱۳- ترجیحات و اهمیت تحقق مدیریت بصری در وظایف شهرداری (شاخص سیزدهم)
نتایج آزمون میانگین اهمیت برای «ترجیحات و اهمیت تحقق مدیریت بصری در وظایف شهرداری» در جدول ۴-۳۰ نشان داده شده است. بر اساس نتایج، از آنجا که عدد معناداری برای این شاخص بیشتر از ۵ درصد (عدد معناداری = ۳۱۲/۰) است، فرضیه H0 در سطح اطمینان ۵/۹۹% تأیید می شود. تأیید فرضیه H0 به این معنی است که اهمیت شاخص «ترجیحات و اهمیت تحقق مدیریت بصری در وظایف شهرداری» در حد متوسط است. با توجه به اینکه مقدار t محاسبه شده برای این شاخص بزرگتر از ۹۶/۱- است، بنابراین میانگین اهمیت این شاخص کمتر از ۳ است و این بدان معنی است که ظرفیت سازمانی برای «ترجیحات و اهمیت تحقق مدیریت بصری در وظایف شهرداری» اندکی کمتر از حد متوسط وجود دارد (عدم تأیید شاخص سیزدهم).
جدول ۴-۳۰: نتایج آزمون One-Sample Test جهت بررسی وضعیت شاخص ترجیحات و اهمیت مدیریت بصری در سیاستها وبرنامه های شهرداری (شاخص سیزدهم)

شاخص
اختلاف میانگین
عدد معناداری
آماره t
وضعیت فرضیه

ترجیحات و اهمیت تحقق مدیریت بصری در وظایف شهرداری
۱۲۹۶/۰-
۳۱۲/۰