در ارتباط با انقباضات ایزومتریک، اولین گزارش متعلق به ساحلین^[۲۳] و همکارانش (۱۹۹۲) بود که هیچ تغییری در متغییرهای خونی و ماهیچه جز افزایش در گلوتاتیون تام خون گزارش ندادند(۷۷). برخلاف گزارش ساحلین و همکارانش، مطالعات دیگری افزایش پروکسید لیپید و مالوندیآلدئید را گزارشکردند. فقط در یک تحقیق اکسایش پروتئین بعد از تمرینات ایزومتریک اندازه گیری شد و مشخص شد که بلافاصله بعد از تمرین افزایش پروتئین کربونیل را خواهیم داشت و پس از گذشت ۱ ساعت از تمرین پروتئین کربونیل به مقدار پایه باز می‌گردد. تغییرات در بیومارکرهای استرس اکسایشی مانند پروتئین کربونیل بعد از انقباضات ایزومتریک، ناپایدار است. که احتمالا بعلت افزایش تقاضای متابولیکی، افزایش نیاز به ATP و تولید لاکتات می‌باشد. افزایش کوتاه مدت در بیومارکرهای استرس اکسایشی بعد از این نوع تمرینات در مطالعه رودریگ^[۲۴] و همکارانش (۲۰۰۳) به خوبی دیده شده است. در این مطالعه مالوندیآلدئید فورا و یک دقیقه بعد از تمرین ایزومتریک افزایش یافت ولی ۳ دقیقه بعد به حد پایه بازگشت (۷۵). هیچ مطالعهای به طور سیستماتیک این فاکتورها را در رابطه با تولید اکسندههای ناشی از تمرین ایزومتریک را بررسی نکرده است(۵۱).
۲-۳-۶ تمرینات پرشی، دو سرعت و پروتئین کربونیل
دو شکل نهایی تمرینات بیهوازی در رابطه با استرس اکسایشی و پروتئین کربونیل شامل پرش و دو سرعت می‌باشد. تنها یک مطالعه اثر پرشهای چندگانه را بر روی پروتئین کربونیل سنجیده که در آن هیچ تغییری در آن در خون و در ماهیچه دیده نشدو است (۶۷). دیگر مطالعات از دو سرعت (۶۰،۸۱،۹۱)، دوچرخه (۲۰،۴۴،۴۵) و شنای سرعت(۴۷) استفادهکردند. نتایج مطالعات دو سرعت بر روی بیومارکرهای استرس اکسایشی بسیار متناقضتر از نتایج مربوط به پرشها و شنای سرعت میباشند. افزایش در پروکسیدلیپید، اکسایش پروتئین و آسیب به DNA (25) و همچنین عدم تغییر در اکسایشلیپید (۲۳،۲۵)، پروتئین (۲۳) و DNA(5) مشخصشدهاست(۲۴).
در مطالعهای که توسط بلومر و همکاران (۲۰۰۷) و شیفل ^[۲۵]و همکاران (۱۹۹۷) صورت گرفت اکسایش DNA را بعد از تمرینات دو سرعت اندازه گیری کردند (۲۵،۹۴) که فقط مطالعهای که توسط شیفل انجام شده بود افزایش پروتئین کربونیل را گزارشداد. در این تحقیق نمونه‌ها دو سرعت خسته کنندهای را انجام دادند. نمونه‌های خونی قبلاز فعالیت و ۲ روز بعد از تمرین گرفته شده بود که در ۲۴ و ۴۸ ساعت بعد از تمرین از حد پایه بالاتر رفت(۹۴).
در کنار تحقیقاتی که برروی نمونه‌های انسانی صورت گرفته، چندین تحقیق نیز بر روی حیوانات انجام شده است. آلیسیو و گلدفارب^[۲۶] اولین افرادی بودند که در ماهیچه اسکلتی موش صحرایی افزایشی را در هیدروپروکسیدلیپید بعد از یک دقیقه دو سرعت گزارشکردند(۱۴). همچنین راداک^[۲۷] (۱۹۹۸) افزایش اکسایش پروتئین را درموشها گزارش داد(۷۱).
اکسایش پروتئین در دو مطالعه توسط بلومر و همکارانش (۲۰۰۶ ) و (۲۰۰۷) بعد از تمرینات دو سرعت اندازه گیری شد (۲۳) و فقط در یکی از این دو مطالعه افزایش اکسایش پروتئین و تشکیل پروتئین کربونیل گزارش شده است(۲۶).
بلومر و همکاران (۲۰۰۶) در تحقیقی در مردان تمرین کرده پاسخ استرس اکسایشی بدنبال تکرارهای حرکت اسکات و دو سرعت را بر روی مالوندیآلدئید و پروتئینکربونیل، به عنوان شاخص استرس اکسایشی بررسی کردند.۱۲ آزمودنی مرد تمرینکرده ۶ مرتبه دو سرعت۱۰ ثانیهای با ۳-۲ دقیقه استراحت بین هر ست و تمرین اسکات با ۱۰ تکرار ۵۰% یک تکرار بیشینه را انجام دادند. داده های بدست آمده هیچ تفاوتی را در پروتئین کربونیل قبل و بین جلسات فعالیت نشان ندادند. در واقع با انجام فعالیت اسکات و دو سرعت با این تعداد تکرار، افزایش معناداری در شاخصهای استرس اکسایشی دیده نشد(۲۳).
بر خلاف یافته های بالا در تحقیقی که توسط بلومر و همکاران(۲۰۰۷) تحت عنوان افزایش پروتئین کربونیل بدنبال یک جلسه فعالیت بیهوازی در مردان تمرینکرده صورت گرفته است پروتئینکربونیل بعد از تمرین اسکات و دو سرعت در ۱۳ نفر از مردانی که تمرین مقاومتی انجام میدادند مورد بررسی قرارگرفته است بعد از انجام آزمون وینگیت ۳۰ ثانیهای و آزمون اسکات با ۷۰% یک تکرار بیشینه نشان داده شده که اکسایش پروتئین بعد از تمرینات اسکات افزایش یافت، درحالیکه اکسایش DNA و چربی خیلیکم تحت تاثیر قرارگرفت و افزایش در پروتئین کربونیل بعد از هر دو تمرین مشاهدهشد (میانگین درصد تغییر از سطح استراحتی تا سطح بعد از تمرین برای پروتئینکربونیل در اسکات ۷۴% و برای دو سرعت ۱۱۱% گزارش شد) و مشخص نشد که بهدنبال این افزایش چه تغییر فیزیولوژیکی ایجاد میشود(۲۵). همچنین بلومر و همکاران (۲۰۰۶) در مطالعهای با عنوان پاسخ استرس اکسایشی به ورزشهای بی‌هوازی افزایش پروتئین کربونیل را گزارش کردند(۲۶).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در مطالعهای که توسط راداک (۱۹۹۸) تحت عنوان تاثیر دو سرعت بر روی محتوای پروتئین کربونیل در شش موشها بررسی شد گزارش شد که یک ساعت بعد از تمرین مقدار پروتئین کربونیل از سطح استراحتی گروه کنترل بالاتر رفت و آسیب اکسایشی پروتئین را نشانداد. در موشهاانجام دوی سرعت ۳۰ ثانیهای، سطح پروتئینکربونیل را در عضله اسکلتی و کبدآنهابه صورت معنیداری افزایشداد(۷۱).
در مطالعهای با عنوان تغییرات نشانه های پراکسیداسیون لیپد درخون و آنتی اکسیدانها بعد از یک جلسه فعالیت سرعتی فوق بیشینه (آزمون ۳۰ ثانیهای وینگیت)، گروسارد^[۲۸] و همکارانش(۲۰۰۳) نشان دادندکه در دوره برگشت به حالت اولیه، تولید گونه‌های اکسیژن فعال و سطح گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز اریتروسیتها افزایش معنیداری دارد. درنتیجه این نوع فعالیت باعث ایجاد فشار اکسایشی میشود (۴۳).
مارزاتیکو^[۲۹]و همکارانش (۱۹۹۷) در مطالعهای با عنوان رادیکالهای آزاد خون و اکسیداسیون چربی به دنبال ورزشهای شدید در ورزشکاران سرعتی، آزمودنیها ۶ بار دو سرعت ۱۵۰ متری را دویدند و افزایش درمالوندیآلدئیدپلاسما در ۶ تا ۴۸ ساعت بعد از آزمون و افزایش DNA توام با پلاسما را در ۶ ساعت پس از آزمون گزارش دادند(۶۰) .
تامسون^[۳۰] و همکارانش در مطالعهای تحت عنوان تعیین میزان آسیب عضله به دنبال تمرین سرعتی با شدت بالا در افراد ورزشکار تمرین کرده ۹۰ دقیقه راه رفتن، آهسته دویدن و دو سرعت متناوبی را بررسیکردند و افزایش در سطوح مالوندیآلدئید پلاسما را گزارش دادند (۸۶). در تمرین سرعتی با شدت بالا و کوتاه مدت، غلظت مالوندیآلدئید در عضله کند انقباض در مقایسه با گروه کنترل بدون تاثیر بود اما در عضله تند انقباض مالوندیآلدئید به صورت معنی‌داری، بالارفت. در تمرین سرعتی با شدت بالا و طولانی مدت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید در عضله کند انقباض بدون تغییر و غلظت آن در عضله تند انقباض کاهش یافت که در واقع نشان‌‌دهنده کاهش پراکسیداسیون لیپید می‌باشد (۸۶).
در مطالعهای که بجما^[۳۱] (۱۹۹۹) تحت عنوان سالخوردگی و فعالیتهای شدید تولید رادیکالهای آزاد در عضله اسکلتی موش را افزایش میدهد گزارش داد اکسیداسیون پروتئین تحت تاثیر سن و ورزش قرار نمی‌گیرد(۲۱،۷۲).
۲-۳-۷ سازگاری‌های استرس اکسایشی ناشی از تمرین بی هوازی
در حالی که تمرین بیهوازی می‌تواند اکسایش درشت مولکولها را افزایش دهد که به طور بالقوه منجر به آسیب بافت میشود، تمرین شدید می‌تواند سازگاریهایی را ایجاد کند که استرس اکسایشی ناشی از تمرین را کم میکند. به هر حال همانطورکه شدت تمرین باید در مدت یک جلسه تمرین شدید به حدی باشد که استرس اکسایشی را ایجاد کند این موضوع برای تولید این سازگاریهای ورزشی نیز صحت دارد. تاثیر تحریک‌کنندهی تمرین فیزیکی بر روی تولید گونه‌های اکسیژن فعال به نظر میآید که پدیده مهمی‌در پروسه سازگاری ناشی از تمرین ورزشی باشد افزایش فعالیت آنزیم ضداکسایشی در واکنش به تمرین ظاهراً به دلیل نیاز سیستم به تولید ضداکسندهها به منظور کمککردن بهحفاظت در مقابل تولید گونه‌های اکسیژن فعال است(۲۶).
شاید تمرین با شدت خیلی کم نتواند سازگاریهایی را به وجود بیاورد به این دلیل که گونه‌های اکسیژن فعال تولید شده، به طور موثری توسط سیستم دفاع ضد اکسایشی از بین میرود. احتمالا، سازگاریها نتیجه تاثیرات جمعی تمرینات ورزشی مکرر با شدت و مدت کافی است بنابراین استرس اکسایشی ناشی شده از تمرین شدید ممکن است از افزایش سیستم دفاع ضداکسایشی به وجود آمده باشد. سطح آسیب اکسایشی بعد از تمرین ورزشی شدید ممکن است به طور کامل از بین نرود ولی نسبتا کاهش مییابد. همانطورکه راداک اشاره کرد این تغییر در دفاع حفاظتی اغلب با افزایش در محصول گونه‌های اکسیژن فعال بعد از تمرین، همزمان رخ میدهد. بدون افزایش کافی درسیستم دفاع ضداکسایشی، احتمال آسیب سلولی ناشی از فراوردههای گونه‌های اکسیژن فعال افزایش خواهد یافت. سازگاریها ممکن است شامل افزایش دفاع ضداکسایشی (تغییر آنزیمها)، جلوگیری از تولید رادیکالی و یا مارکرهای کاهش یافته استرس اکسایشی در طی و بعد از تمرین باشد(۲۶).
۲-۳-۸ تفاوتهای جنسی در استرس اکسایشی ناشی از تمرینات ورزشی
به نظر میرسد که استروژن در تعدیل و تنظیم ژنهای طول عمر نقش داشته باشد و خواص ضداکسایشی داشته باشد(۵۰)، بنابراین ممکن است که بر علیه تولید گونه‌های اکسیژن فعال عمل کند و حفاظی در برابر تولید آنها ایجاد کند در اینجا اشاره میشودکهزنان درمقایسه با مردان ممکن است استرس اکسایشی کمتری را تجربه کنند(۴۹،۸۷). به هرحال مطالعه بر روی نمونه‌های انسانی و حیوانی نتوانست این نظریه را ثابت کند. برای مثال یک جلسه تمرین شدید در موشهای نر و ماده منجر به استرس اکسایشی بافت به طور معناداری شد ولی در هر دو جنس به یک میزان بود(۸۸). کایکن^[۳۲] و همکارانش(۲۰۰۲) هیچ تفاوت جنسی در استرس اکسایشی در پاسخ به دو ۴۲ کیلومتر مشاهده نکردند(۴۸). بلومر و همکارانش(۲۰۰۸) اشاره کردند در حالی که زنان در مقایسه با مردان سطوح ویتامین E و گلوتاتیون خون بالاتری در زمان استراحت دارند، اکسایش گلوتاتیون، لیپید و پروتئین در زنان و مردان بعد از تمرین به یک میزان افزایش مییابد(۴۱). بهعلاوه بیان شده که زنان با سطوح بالاتر استروژن (آنهای که قرص ضد حاملگی مصرف میکنند) در مقایسه با زنانی که استروژن استفاده نمیکنند بعد از اجرای یک جلسه انقباضهای اسنتریک دیرتر به قدرت اولیه شان میرسند(۷۸). درحالیکه در این تحقیق بیومارکرهای استرس اکسایشی اندازه گیری نشد و یافته های بدست آمده نتوانست این فرضیه را ثابت کند که استروژن از آسیب ماهیچه‌های مرتبط با تولید گونه‌های اکسیژن فعال جلوگیری میکند(۵۱).
بنابراین طبق شواهد موجود به نظر میرسد با توجه به استرس اکسایشی ناشی از ورزش هیچ تفاوتی در بین جنسیت یا بین زنانی که قرص استروژن مصرف میکنند یا بر عکس وجود ندارد. علارغم این، چون این احتمال وجود دارد که استروژن خواص ضداکسایشی داشته باشد، در خیلی از مطالعات استرس اکسایشی منحصراً از مردان استفاده میشود. در ضمن بیشتر مقالات منتشر شده در ارتباط با تفاوتهای جنسی مطالعاتی استکه، بر روی حیوانات انجام شده است(۲۴).
۲-۳-۹ نتیجه‌گیری کلی:
یافته‌های گوناگون نشان داده‌اند که تغییرات آنزیم‌های آنتی اکسیدانی در اثر تمرینات مختلف از الگوی متفاوتی پیروی نمی‌کنند اما هنوز الگوی مشخصی برای این تغییرات شناخته نشده است. به طور کلی، نوع تمرین، مدت و شدت تمرین در نتایج پژوهش‌ها تأثیر فراوانی دارد(۷۴). اما از آنجا که اکثریت انواع تمرین باعث تولید رادیکال‌های آزاد می‌شوند، میزان فعالیت مناسب آنزیم های آنتی اکسیدانی در بافت کبد، توانایی لازم برای خنثی کردن واکنشهای زنجیره‌ای رادیکالی را دارا است، اما زمانی که تولید رادیکال‌های آزاد فراتر از ظرفیت اکسایشی رود، ایجاد رادیکال‌های آزاد سبب پراکسیداسیون پروتئین می‌شود و تشکیل پروتئین کربونیل را افزایش می‌دهد.
فصـل سوم
روش تحقیق
۳–۱ مقدمه
روش شامل مجموعه فعالیتهایی است که برای رسیدن به هدفی، انجام میشود و پژوهش به مجموعه فعالیت هایی اطلاق میشود که پژوهشگر با بهره گرفتن از آنها به واقعیت پی میبرد. روش های پژوهش، در واقع ابزارهای دستیابی به واقعیت به شمار میروند. در فصل دوم اطلاعاتی در مورد موضوع مورد پژوهش ارائه شد. در این فصل در مورد روش تحقیق، فرایند پژوهش، جامعه و نمونه آماری، نحوه انتخاب نمونه ها، وسایل مورد استفاده در جمعآوری اطلاعات، متغیرهای پژوهش و روش های آماری مورد استفاده بحث شدهاست.
۳- ۲ روش تحقیق:
با توجه به تعیین اثر (متغیر مستقل) یک جلسه تمرین بیهوازی بر میزان پروتئین کربونیل پلاسمای خون ورزشکاران(متغیر وابسته) ، این تحقیق تجربی است، ولی بهدلیل عدم کنترل تمام متغیر اثرگذار که خاص مطالعات انسانی است، در ردیف مطالعات نیمه تجربی قرار می‌گیرد.
۳-۳ فرایند تحقیق:
در ابتدا پس از انتخاب آزمودنیها و برگزاری جلسه آشنایی و هماهنگی، اجرای آزمون در ساعات ۸ الی ۹ صبح انجام شد. همچنین اجرای آزمون در باشگاه قهرمانی شیراز انجامگرفت. بدین منظور یک گروه ۲۰ نفراز بدمینتونکاران زن استان فارس در سال ۱۳۸۹ پس از تکمیل رضایت نامه و پرسشنامه توسط خود و والدین انتخابشدند. ۳ هفته قبل از اجرای آزمون با حضور کلیه آزمودنیها و ارائه توضیحاتکامل مبنی بر موضوع تحقیق، هدف اجرای تحقیق، مراحل اجرای آزمون و پاسخگویی و به سوالات آزمودنیها، شفافسازی و برطرف کردن ابهامات آزمون با همکاری خود آزمودنیها زیر نظر مربی و محقق در باشگاه قهرمانی شیراز انجام شد. سپس ورزشکاران به صورت تصادفی به دو گروه ۱۰ نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند و به آنها جهت آمادگی برای شرکت در این تحقیق نکاتی توصیه شد و آزمودنیها موظف به رعایت آنها در طول اجرای تحقیق شدند.
نکات مورد توجه محقق شامل موارد زیر بود:
۱-رفتن به رختخواب وخوابیدن حداکثرتاساعت ۱۱ شب.
۲- خوردن صبحانه استاندارد در روز آزمون که شامل: ۲ قطعه نان به اندازه کف دست، پنیر به اندازه یک قوطی کبریت، ۲۰ گرم کره، ۲۰ گرم مربا و یک لیوان چایکمرنگ.
۳- عدم فعالیت ۳ روز قبل و ۲۴ ساعت بعدازخونگیری.
۴-گرفتن ضربان قلب استراحت، صبح قبل از برخاستن از تخت.
-۵ حضور به موقع در باشگاه و انجام آزمون در ساعت مشخص شده.
خون گیری در ۳ نوبت (قبل از آزمون، بلافاصله بعد از آزمون و ۲۴ ساعت بعد از آزمون)ودر ساعت ۸ صبح گرفته شد.در روز آزمون، برای اطمینان ازمساوی بودن سطح آب بدن، نیم ساعت قبل از نمونهگیری به همه شرکت کنندگان ۲۵۰میلیلیترآب داده شد، که به صورت تدریجی مصرف نمایند. همه آزمودنیها با رعایت نکات توصیه شده جهت انجام تحقیق آماده شدند. روز آزمون، ابتدا به دنبال ۱۰ دقیقه استراحت آرام از هر دو گروه کنترل و تجربی نمونه خونی گرفته شد.بعد از برنامه گرمکردن که شامل انجام حرکات کششی و استفاده از دوچرخه به مدت ۱۵ دقیقه بود،آزمون وینگیت را تنها گروه تجربی اجرا کرد و بلافاصله پس از انجام آزمون، نمونه خونی دیگری تنها از گروه تجربی گرفته شد. نمونه ها برای تعیین مقادیر پروتئین کربونیل به آزمایشگاه هورمون شناسی (دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز)در شیراز انتقال داده شد. ۲۴ساعت بعد ازآزمون، نیز نمونهخونی دیگری از هر دو گروه کنترل و تجربی گرفته شده و سپس نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.
۳- ۴ جامعه آماری و نحوه انتخاب نمونه ها:
۳-۴-۱ جامعه آماری
جامعه آماری را بازیکنان زن تیم بدمینتون استان فارس در سال ۱۳۸۹ در دامنه سنی ۲۵-۱۵ سال تشکیل دادند.
۳-۴-۲ نمونه آماری
نمونه آماری شامل ۲۰ نفر از ورزشکاران زن ۲۵-۱۵سال شهر شیراز که عضو تیم بدمینتون استا ن فارس در سال ۱۳۸۹ بودند.
۳-۵ روش نمونه گیری و حجم نمونه:
از بین افراد داوطلب برای شرکت در تحقیق، ۲۰ نفر با حداقل سهسال سابقه عضویت در تیم استان فارس پس از تکمیل رضایتنامه (پیوست شماره یک) و پرسشنامه (پیوست شماره ۲) توسط خود و والدین انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (n=10) و کنترل (n=10) تقسیم شدند. که ۴ نفر از آزمودنیها، یک نفر از گروه آزمایش و سه نفر از گروه کنترل از ادامه همکاری منصرف شدند. برای آگاهی از وضعیت تندرستی، مشخصات فردی آزمودنیها، کنترل تغذیه، خواب شبانه، مصرف دارو، بیماری درطول تحقیق ، پرسشنامه توسط آزمودنیها تکمیل شد. آزمودنیهای فعال قبل از شرکت در این تحقیق، فعالیت منظم داشتند.
۳-۶ ابزار و وسایل گردآوری اطلاعات:
۳-۶-۱ آزمون وینگیت:
دو نوع دوچرخه کارسنج برای انجام آزمون وینگیت وجود دارد، کارسنج فلیچ و کارسنج مونارک. میزان مقاومت در کارسنج فلیچ برابر با ۰۴۵/۰کیلوگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن می‌باشد و مقاومت در کارسنج مونارک برابر با ۰۷۵/۰ کیلوگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است مثلا فردی که ۷۰ کیلوگرم است فشار دستگاه برابر است با۵/۲۵ (۰/۰۷۵*۷۰). در این پژوهش از دوچرخه کارسنج مونارک استفاده شد.
۳-۶-۲ پرسشنامه سلامت(پیوست شماره ۲) :
از پرسشنامه سلامت به منظور تعیین آگاهی از وضعیت تندرستی، مشخصات فردی آزمودنیها،مصرف داروو بیماری در طول تحقیق استفادهشد.
۳-۶-۳ دستگاه قد سنج
از دستگاه قدسنج مدل seca ساخت کشور کره با ضریب خطای ۱/۰ سانتیمتر برای اندازه گیری قد آزمودنیها استفادهشد.
۳-۶-۴ ترازوی وزن کشی
ترازوی وزنکشی مدل seca ساخت کشور کره با ضریب خطای ۱/۰ کیلوگرم برای اندازه گیری میزان وزن آزمودنیها استفادهشد.
۳-۶-۵ دوچرخه وینگیت