۵-۴ پیشنهادات برای تحقیقات آتی ۱۱۱
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فهرست منابع ۱۱۲
پیوست ۱۲۱
فهرست جداول
جدول ۲-۱ مراحل بودجه ­ریزی در مدل کرامر و همکارانش ۱۵
جدول ۲-۲ ویژگیهای مطلوب ستانده­ها و پیامدها ۲۴
جدول ۲-۳ انواع روابط علّی در نقشه شناخت ۳۶
جدول ۲-۴ قوانین عملگر جمع ۳۸
جدول ۲-۵ قوانین عملگر ضرب ۳۹
جدول۳-۱ پروتکل مصاحبه ۶۷
جدول ۳-۲ تشریح فرایندهای مرکز آمار ایران ۶۶
جدول ۳-۳ فرایندهای پشتیبان و وابسته ۶۷
جدول ۳-۴ تشریح ورودی­های مرکز آمار ایران ۶۸
جدول ۳-۵ درخت سلسله مراتب تعیین اولویت­های بودجه­ای ۷۰
جدول ۴-۱ نرخ ناسازگاری ماتریس­های پرسشنامه شماره۱ ۸۷
جدول ۴-۲ نرخ ناسازگاری ماتریس­های پرسشنامه شماره ۲ ۸۸
جدول ۴-۳ نرخ ناسازگاری ماتریس­های پرسشنامه شماره ۳ ۸۸
جدول ۴-۴ نرخ ناسازگاری ماتریس­های پرسشنامه شماره۴ ۸۹
جدول ۴-۵ اولویت پیامدها ۹۰
جدول ۴-۶ اولویت خروجی­ها ۹۱
جدول ۴-۷ اولویت فرایندها ۹۲
جدول ۴-۸ اولویت ورودی­ ها ۹۳
جدول۴-۹ ماتریس ۹۳
جدول۴-۱۰ اولویت فرایندها با در نظر گرفتن وابستگی­ها ۹۴
جدول ۴-۱۱ اولویت ورودی­ ها با در نظر گرفتن وابستگی­ها ۹۵
جدول ۵-۱ فرایندها و اولویت آن­ها جهت تخصیص بودجه ۹۸
جدول ۵-۲ ورودی­ ها و اولویت آن­ها جهت تخصیص بودجه ۱۰۰
جدول ۵-۳ سهم عناصر ورودی از بودجه هر فرایند ۱۰۱
فهرست شکل­ها
شکل ۲-۱ مدل چارنز و کوپر ۲۱
شکل ۲-۲ نقشه علّی عملکرد یک بیمارستان ۳۲
شکل ۲-۳ مدل مفهومی عملکرد ۵۷
شکل ۳-۱ نقشه شناخت بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۶۴
شکل ۳-۲ بخش اول نقشه شناخت بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۶۵
شکل ۳-۳ بخش دوم نقشه شناخت بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۶۵
شکل ۳-۳ بخش سوم نقشه شناخت بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۶۵
شکل ۵-۱ بخش اول مدل بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۱۰۲
شکل ۵-۱ بخش دوم مدل بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۱۰۳
شکل ۵-۱ بخش دوم مدل بودجه ­ریزی عملیاتی مرکز آمار ایران ۱۰۴
فصل اول
ضرورت و کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه
کمبود منابع مالی یک محدودیت عمده در بخش دولتی می­باشد. بدون توجه به جایگاه مالی، هیچ دولتی نمی­تواند از ایجاد نوعی مصالحه بین اهدافش دوری کند. اگر گزینه_­های منطقی با آگاهی کامل شکل بگیرند سیاست­های دولتی به اثربخش­ترین شکل، تعیین خواهند شد. برای نیل به چنین آگاهی و دانشی، باید اطلاعات کمی و کیفی به طور منظم گردآوری، سازماندهی و تحلیل گردد تا پیامدهای هزینه­ها از منابع مالی محدود دولت مشخص گردد.
توسعه حیطه و افزایش پیچیدگی خدمات دولتی، مشکلاتی را در هدایت و هماهنگی وظایف دولت ایجاد کرده است. در شرایط کمبود منابع دولت برای تأمین اهداف و پوشش کلیه نیازها و تقاضاها، تصمیم­گیرندگان دولتی مجبور هستند بین برنامه ­های گوناگون دست به انتخاب بزنند. یک فرایند منطقی تصمیم گیری برای تأمین مناسب علایق و منافع عمومی تنها از طریق استفاده از ابزار مناسب تصمیم ­گیری دولتی امکان­ پذیر است( مهدوی ۱۳۸۶).
بودجه ­ریزی عملیاتی روش نوینی در بودجه ­ریزی دولتی است که دو بعد کارایی و اثربخشی را در تخصیص منابع مالی محدود مدنظر قرار می­دهد و از این روی سعی در مرتفع ساختن ضعف نظام بودجه ­ریزی سنتی دارد. این نظام بودجه ­ریزی پیوستاری از ورودی­ ها، فرایندها ، خروجی­ها و پیامدهای یک سازمان را مد نظر قرار می دهد و در پی ایجاد ارتباط بین تخصیص منابع و خروجی­ها و پیامدهای سازمان می­باشد. در راستای شناسایی عناصر ذکر شده و روابط بین آ­ن­ها می­توان از انگاره نگاری شناختی به عنوان ابزاری قدرتمند در این زمینه بهره گرفت.
۱-۲ بیان مسئله
مدیران سازمان های انتفاعی و غیر انتفاعی به طور مستمر وظیفه تخصیص منابع به وسیله متوازن کردن هزینه ها، منفعت ها و ریسک­ها را برعهده دارند(بنا و فیلیپس، ۲۰۰۷)^[۱]. هدف از این مسئله تخصیص آن است که بودجه مورد نیاز هر یک از بخش­های سازمان به گونه ­ای تعیین شود که مجموع منفعت­های شرکت یا سازمان حداکثر شود(تنگ، ۲۰۰۹)^[۲]. اما این کار سخت و پیچیده است زیرا گزینه های زیادی برای تخصیص منابع وجود دارد، سود و ریسک ندرتاً به عنوان تنها اهداف سازمان مطرح می شوند و نهایتاً اینکه ذی­نفعان متعددی با نظرات و منافع متفاوت بر سر منابع با هم رقابت می­ کنند(بنا و فیلیپس، ۲۰۰۷).
مسئله­ای که از مدت­ها پیش کشور ما با آن رو­به­رو بوده و مورد توجه محققین و مسئولین امر قرار گرفته است نیز در خصوص همین مقوله می­باشد. امروزه ناکارآمدی نظام سنتی بودجه ­ریزی بر همگان اثبات گشته و تلاش برای تغییر نظام بودجه ­ریزی کشور از اهم امور تلقی می­گردد(جلال آبادی و همکاران ۱۳۸۴، پورطالعی و آتشک ۱۳۸۹) به طوری که نه تنها در برنامه چهارم توسعه این مهم مورد توجه قرار گرفته بلکه در برنامه پنجم توسعه در بند ۱۹۳ صراحتاً ذکر شده است که وزارتخانه ها و موسسات دولتی موظف­اند برنامه اجرایی و عملیاتی خود را در قالب بسته های اجرایی برنامه پنجم تهیه کنند. علاوه بر این در بند ۱۹۵ دولت مکلف شده است که تا پایان سال دوم برنامه زمینه ­های تهیه بودجه به روش عملیاتی را فراهم کند به گونه­ا­ی که بودجه سال سوم برنامه به روش مذکور تهیه گردد.
نظام بودجه‌ریزی عملیاتی به عنوان یک نظام مدیریتی برای ارتقای کارایی و اثربخشی مصرف منابع سازمانی مورد توجه جدی دولت ها در سطوح ملی و محلی بوده است. در این نظام اعتبارات بودجه­ای بر مبنای عملکرد واحدهای سازمانی در راستای تولید خروجی‌ها ( محصولات و خدمات ) یا همان اهداف کوتاه مدت و یا دستیابی به پیامدها و یا همان اهداف بلند‌مدت، تخصیص می­یابد و بدین ترتیب سازمان به سمت افزایش شفافیت در نحوه مصرف منابع برای انجام فعالیت­ها، تولید خروجی­ها و دستیابی به اهداف و استراتژی­ها و نیز پاسخگویی بیشتر سوق می­یابد.
بر اساس تعریفی که توسط صندوق بین المللی پول از بودجه‌ریزی عملیاتی عنوان شده است، بودجه‌ریزی عملیاتی عبارت است از: