فایل شماره 7008 |
ایستگاه زابل
از گندمهای بومی ایران
بولانی
3-3 آزمایشات گلخانهای
3-3-1 تکثیر
اسپورهای زنگ قهوهای از موسسه تحقیقات نهال و بذر کرج واحد پاتولوژی غلات تهیه شد و روی رقم حساس بولانی، مایه زنی شدند. وقتی که گیاهچههای رقم حساس حدود 2 الی 3 سانتیمتر از خاک بالا آمدند هورمون مالیک هیدرازید با غلظت 5 الی 10 میلیگرم در هر 50 میلیلیتر آب برای گلدانهای با قطر 10 سانتیمتر به آنها داده شد (Rowell, 1984). این هورمون برای جلوگیری از رشد برگ دوم و افزایش اندازه جوشها [21] استفاده می شود (مهدیان و همکاران، 1383).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
3-3-2 ذخیره و نگهداری اسپورها
اسپورهای تولید شده روی ورق آلومینیومی جمع آوری و به مدت 18-24 ساعت داخل دسیکاتور به همراه سلیکاژل قرار گرفتند تا رطوبت آنها پائین آید، چون قرار بود طی مدت کوتاهی مورد استفاده قرار گیرند در یخچال با درجه حرارت 5-4 درجه سانتیگراد قرار داده شدند. ولی برای ذخیره دراز مدت (سالها) در یخچال فریزر 80- درجه سانتیگراد قرار داده میشوند.
3-3-3 شرایط گلخانه
آزمایشات مربوط به تعیین تیپ آلودگی و دوره کمون در گلخانه دانشگاه لرستان واقع در دانشکده کشاورزی انجام گرفت.
3-3-3-1 تنظیم درجه حرارت
درجه حرارت مورد نیاز برای این آزمایش بین 16 تا 24 درجه سانتیگراد است. تنظیم درجه حرارت با بهره گرفتن از یک دستگاه کولر گازی دو تیکه که شامل سیستم گرمایشی و سیستم سرمایشیبود و قابلیت تنظیم دمای اتاق در یک دمای ثابت را دارا بود انجام میگرفت.
3-3-3-2 تنظیم رطوبت
به منظور تامین رطوبت و آب مورد نیاز برای جوانه زنی اسپورها بعد از عمل مایه زنی، اهرم آب پاش دستی را از فاصله 50 الی 60 سانتیمتری چند بار فشار داده تا قطرات ریز آب بر روی برگها بنشیند و برگها مرطوب شوند. سپس گلدانهای حاوی گیاهچههای مایه زنی شده برای 24 ساعت اولیه داخل سینیهای پر از آب قرار میگرفتند و سرپوشی که روی آنها قرار میگرفت چند بار مه پاشی میشد تا دیواره آن به صورت ابری و مات باشد و به تامین رطوبت برای جوانه زنی اسپورها کمک کند.
3-3-3-3 روشهای مایه زنی
مایه زنی شامل عملیاتی است که اسپور زنگ را به روی گیاهچهها انتقال میدهد، آنچه که در موفقیت عمل مایه زنی مهم است تامین شرایط مورد نیاز برای نفوذ لوله تندش و رشد آن است.
رولفز و همکاران (Roelfs et al., 1992) مهمترین روشهای مایه زنی را شرح دادهاند.
3-3-3-3-1 مایه زنی با پودر تالک
این روش زمانی که تعداد زیادی گیاه باید مایه زنی شوند و اسپور فراوانی وجود دارد، استفاده می شود. روش کار بدین صورت است که ابتدا گیاهچهها توسط مه پاشهای کوچک دستی با محلول حاوی (1 قطره Tween20 همراه 1 لیتر آب) مرطوب شده و اسپور تهیه شده با پودر تالک (1 قسمت اسپور و حدود 4 قسمت پودر تالک) به وسیله قلم مو مخلوط و سپس با همان قلم مو روی گیاهچهها پخش می شود. از پودر تالک به خاطر افزایش حجم اسپور استفاده می شود و از Tween 20 در آب به این خاطر استفاده می شود که چسبندگی آب بیشتر شود و در سطح برگ بماند.
از مزایای این روش ساده و ارزان بودن آن است. عیب آن از نظر انتشار اسپور است که مشکلاتی ایجاد نموده و اسپورهای معلق در هوا موجب آلودگی محیط میشدند، عیب دیگر آن احتیاج به مقادیر زیاد اسپور است.
3-3-3-3-2 مایه زنی به وسیله قلممو
هنگامی که مقدار اسپورها کم بوده و یا اینکه باید از یک جوش مجزا اسپور تهیه میشد بهترین راه استفاده از قلممو یا گوش پاککن بود. در این روش ابتدا قلممو یا گوش پاککن خیس شده و جوشهای روی برگ و یا سوسپانسیون اسپور آغشته میشد. سپس این قلممو روی گیاهچههای آماده مایه زنی، مالیده میشد. از مزایای این روش آسان بودن و سرعت کار است. و از معایب آن یکنواخت نبودن تراکم آلودگی است.
3-3-3-3-3 مایه زنی با پودر پاش
در این روش اسپور تهیه شده با پودر تالک به نسبت 1 به 4 مخلوط شده و در مخزن پودر پاش ریخته شده و پس از مرطوب نمودن گیاهچهها، با فشار دادن پمپ دستی (پوآر) اسپور به همراه پودر تالک از لوله خروجی بر روی گیاهچهها پخش می شود.
این دستگاه شامل یک مخزن کوچک با حجم 10 الی 30 گرم برای مخلوط اسپور و پودر تالک است (شکل3-1). درب مخزن همراه دو لوله شامل لوله خروجی که کوتاهتر است و لوله ورودی که بلندتر است و به ته مخزن نزدیک است، بر روی مخزن کیپ شده است. بطوریکه اسپور و یا پودر تالک از لای آن بیرون نرود. در انتهای لوله بلندتر یک پوآر پلاستیکی (پمپ دستی) قرار گرفته که با فشردن پوآر دستی هوا وارد مخزن شده و محتویات مخزن شامل اسپور و پودر تالک از لوله کوتاهتر بیرون جسته و روی گیاهچههای مرطوب قرار میگیرند این روش در مواقعی که تعداد گلدانها زیاد است مورد استفاده قرار میگیرد.از مزایای این روش پخش شدن یکنواخت اسپورها است و تعداد زیادی گلدان در مدت زمان کوتاهی مایه زنی میشوند. از معایب این روش پخش اسپور در محیط است که سبب آلودگی محیط گلخانه می شود.
شکل3-1 پودر پاش ساده جهت مایهزنی گیاهچههای گندم با مخلوط اسپور و پودر تالک
3-3-4 سایر عملیات گلخانه
اولین قدم تامین محیط آزمایش (محیط کشت) که همان کشت بذور ارقام حساس میباشد، است. بدین منظور ابتدا خاک مرغوب که حاوی دو قسمت خاک یک قسمت کود حیوانی و یک قسمت ماسه بود تهیه شد. برای جلوگیری از پوسیدگی بذور در خاک، خاکها استریل شدند. برای زمانیکه جوانهزنی بذور حساسیت بیشتری داشت، بذور ابتدا داخل پتری دیش و روی کاغذ صافی جوانه دار میشدند و سپس بذور جوانه زده برای کاشت انتخاب میشدند و داخل گلدانها کشت میشدند. برای مرحله تکثیر از گلدانهای با قطر حدود 20 سانتیمتر استفاده شد که درون هر گلدان حدود 30 عدد بذر کشت شد ولی برای آزمایش اصلی از گلدانهای کوچکتر و با قطر حدود شش سانتیمتر استفاده شد و درون هر گلدان سه عدد بذر که از قبل درون پتری دیش جوانهدار شده بودند، کشت شد. گلدانهای کشت شده در اتاق مخصوص کشت گیاه با درجه حرارت حدود 25 درجه سانتیگراد نگهداری شدند و مراقبتهای زراعی از قبیل آبیاری ،تامین نور و … انجام گرفت. هفت الی هشت روز بعد از کشت گیاهچههای گندم به ابتدای مرحله دو برگی رسیدند که بهترین زمان برای مایه زنی بود و گیاهچهها مایه زنی شدند. سپس به مدت 24 ساعت به تاریکخانه با دمای حدود 16 الی 18 درجه سانتیگراد منتقل شدند و یک نایلون مشکی هم روی گلدانها کشیده شد. پس از 24 ساعت آب داخل سینیها (زیر گلدانیها) را خالی کرده و به اتاق با دمای 22 الی 24 درجه سانتیگراد منتقل شدند.
3-3-5 یادداشت برداری
هشت روز پس از مایه زنی با ظهور اولین علائم بر روی برگ گیاهچهها شروع به یادداشت برداری دوره کمون (Latent period) نموده، بدین صورت که هر روز تمام گیاهچهها بدقت بررسی شده و روی هر کدام که جوش یا علائم تغییر رنگ دیده شد تعداد روز از زمان مایه زنی تا ظهور جوش به عنوان دوره کمون یادداشت میشد و در بررسیهای بعدی مورد بررسی قرار نمیگرفت، بعد از 13 روز که دوره کمون یادداشت شد، تیپ آلودگی بر اساس روش رولفز و همکاران (Roelfs et al., 1992) و در مقیاس 4-0 یادداشت برداری شد که درجات 0،; ،1 و2 نشان دهنده مقاومت و درجات 3 و 4 نشان دهنده حساسیت در نظر گرفته شدند.
3-3-5-1جدول نمره دهی
معیاری که برای درجه بندی واکنش میزبان آلوده به زنگ قهوهای گندم در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته و میگیرد مقیاس 0 تا 4 است. این معیار از سال 1926 برای درجه بندی میزان واکنش میزبان (گندم) در مقابل جدایههای زنگ قهوهای مورد استفاده قرار گرفته است (Chester, 1946). برای تشخیص دقیقتر حد و مرز بین واکنش بالا و پائین، دانشمندان دیگر از جمله رولفز و مکوی (Roelfs and McVay, 1979)، رولفز (Roelfs, 1984)، رولفز و همکاران (Roelfs et al., 1992) و مک اینتاش و همکاران (McIntosh et al., 1995) ضمن ارائه جدول نمره دهی تغییرات جرئی و اصلاحی در آن دادهاند. که در این تحقیق از روش رولفز و همکاران (Roelfs et al., 1992) استفاده شد.
جدول 3-2 نمره دهی شرح واکنش ارقام و تیپ آلودگی مورد استفاده در مطالعات زنگ قهوهای گندم
علائم بیماری
تیپ آلودگی
واکنش میزبان
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1401-04-06] [ 12:35:00 ق.ظ ]
|