کاربرد کود های فسفری (زیستی و شیمیایی) اثر معنیداری بر تعداد دانه در ردیف داشت (جدول۴-۱). کودهای فسفر زیستی و شیمیایی نسبت به شاهد به ترتیب ۲۱/۸ و ۴۱/۱۴ درصد افزایش در تعداد دانه در ردیف را سبب شد. در صورتی که کاربرد۵۰ درصد فسفر زیستی +۵۰ درصد فسفر شیمیایی، بیشترین تاثیر را بر افزایش تعداد دانه در ردیف داشت و توانست به مقدار ۲۹ درصد نسبت به شاهد آن را افزایش دهد (نمودار ۴-۵).
با توجه به اینکه فسفر شیمیایی به سرعت تثبیت میشود و کارایی کود زیستی فسفر نیز، بدون کاربرد فسفر شیمیایی پایین میآید و باکتریهای موجود در کود زیستی برای شروع فعالیت اولیه نیاز به مقداری فسفر دارند، در نتیجه کارایی کود زیستی به تنهایی، مشابه فسفر شیمیایی است (Arpana et al., 2002).

از آنجا که تعداد دانه نهایی در بلال در حدود دو یا سه هفته پس از گرده افشانی تعیین میشود و تعداد ردیف دانه در بلال در شرایط مختلف محیطی تقریبا ثابت است. بنابراین در دسترس بودن عناصر غذایی بویژه فسفر در افزایش تعداد دانه در ردیف مؤثر است. در همین زمینه گزارش شده که استفاده از کود بیولوژیک توأم با کود شیمیایی، تعداد دانه در غلاف سویا را افزایش داد (Ngoc Son and Hiroaka, ۲۰۰۱).
نمودار ۴-۵: متوسط تعداد دانه در ردیف ذرت تحت تاثیر تیمارهای کود فسفری.
۴-۱-۴ – عملکرد دانه ذرت
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عملکرد دانه ذرت به طور معنیداری تحت تاثیر مکان قرار گرفت (جدول۴-۲)، به طوریکه عملکرد دانه ذرت در کرمان ۲۱/۱۹ درصد بیشتر از بردسیر بود (نمودار ۴-۶). با توجه به اینکه ذرت گیاهی گرما دوست میباشد، بنابراین شرایط اقلیمی کرمان برای رشد ذرت مناسبتر و مطلوبتر بوده و این امر موجب حصول عملکرد بالاتر ذرت در کرمان گردیده است. از طرفی با توجه به اینکه آب و هوایی بردسیر خنکتر از کرمان است. در بردسیر شرایط مناسبتری برای رشد خلر وجود داشته و در نتیجه عملکرد بیشتری در این مکان، برای خلر حاصل شده است.
جدول۴-۲ : مقادیر میانگین مربعات در تجزیه مرکب داده ها روی مکان ها برای عملکرد دانه، بیولوژیک و شاخص برداشت ذرت تحت تاثیر مکان، نسبتهای کاشت و کود فسفری

منابع تغییرات
درجه آزادی
عملکرد دانه ذرت
عملکرد
بیولوژیک ذرت
شاخص برداشت ذرت

مکان

۱

^*۲۹/۳

^**۹۴/۲۷

^*۰۹/۱۸۳

تکرار در مکان

۶

^ns89/0

^ns15/3

^ns11/21

نسبتهای کشت

۳

^**۱۰/۴

^**۰۲/۱۳

^**۳۲/۱۹۴

کود فسفری

۳

^**۰۷/۴

^**۷۶/۱۰

^*۷۸/۱۸۱

کود فسفری×نسبتهای کشت

۹

^ns93/0

^ns94/2

^ns15/35

بدین ترتیب در نخستین روزهای خرداد ۱۳۲۸ طرح ترور کی علی خان _ به توطئه و همدستی سرگرد حکیمیان و ناصر خان طاهری _ اجرا و برای همیشه کی علی خان از سر راه برداشته شد . درباره قتل و مرگ او ، تنها دو بیت شعر سروده شد و بر سنگ مزارش حک گردید . اشعار مزبور ، زبان حال او بود که بیانگر زندگی رزمی و خوفناک، و قتل و فتادن از اریکه قدرت و یکه تازی است .

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

«به صحرا هراسان ز بیمم پلنگ به دریا هراسان زخوفم نهنگ»
«به خون غرق گشتم چو گل رنگ رنگ فتادم ز پا از جفای تفنگ»(تابان سیرت ، ۱۳۸۰ : ۴۴۴)
و بدین گونه ، کی علی خان که با تفنگ خویش افرادی را به خون غرقه کرده بود ، خود نیز با «جفای تفنگ» از پا فتاد و غرق به خون گشت.
۴-۵- قتل خسروخان بویراحمدی
خسروخان برادر ناتنی عبدالله خان ضرغامپور بود که پس از جنگ تنگ تامرادی همچون دیگر اعضای خانواده به تهران تبعید شده بود. در ایامی که در تهران بودند(۱۳۱۰ تا ۱۳۲۰) در مدارس شهر درس خوانده بود و چون فردی آگاه و دارای شم سیاسی بود، در برخی تشکیلات مخفی موجود در تهران شرکت کرده بود. مؤلف کتاب«با مصدق و دکتر فاطمی» از حضور و جنب و جوش سیاسی خسرو بویراحمدی در تشکل زیرزمینی آنان سخن می گوید وعنوان می کندکه«وسایل مسافرت» او را برای عزیمت به بویراحمد «فراهم» ساختند و«قرار بر این شد که یک رابط میان [آنها] پل ارتباطی برقرار نماید»(نجمی، ۱۳۶۸: ۷-۶).بدین ترتیب، خسرو بویراحمدی جوان وارد بویراحمد گشت و از جانب بخشی از بویراحمدی ها حمایت و استقبال شد. عبدالله خان که تحمل هیچ رقیب یا رفیق خانوادگی را نداشت، تلاش نمود خسروخان را منزوی و مهجور نماید. در سال های ۲۴-۱۳۲۳ میان عبدالله خان و حامیان با خسروخان و طرفدارانش درگیری خونین رخ داد. ارتش، حمایت و کمک به خسروخان را بیشتر مدنظر داشت تا عبدالله خان (مصور رحمانی،۱۳۷۷: ۲۳-۲۲). هرچند عبدالله خان هم بی نصیب از کمک های مادی و معنوی ارتش نبود(طاهری، ۱۳۸۸: ۳۷۳-۳۷۲). در بحبوحه ضعف و تزلزل حکومت مرکزی و دولت های ناپایدار آن، سیاست دولت بر تفرقه و انشقاق عشایر قرار گرفته بود(بنگرید: به گزارش سرلشکر فیروز به نخست وزیر در مرداد ۱۳۲۳:تقوی مقدم، ۱۳۷۷: بخش اسناد).
باری، روابط میان برادران ناتنی هیچ وقت به اطمینان و وثوق قطعی مبدل نشد و به رغم وحدت صوری در مواردی نظیر حوادث سال ۱۳۲۵ و طرفداری از دولت دکتر مصدق، هیچگاه دو برادر، برادر نشدند.نتیجه چنین بی اعتمادی و بی اعتنایی بود که سرانجام در آخرین روز شهریور ماه۱۳۳۲-یک ماه پس از کودتای ۲۸مرداد-عبدالله خان در اقدامی قبیح و فجیع با همراهی و همکاری اکثر کدخدایان بویراحمد -حتی خویشان و رفیقان خسروخان- با عنوان میهمان وارد خانه خسروخان شد و چند ساعت بعد به قتلش رساندند(رجوع شود: طاهری، همان: ۵۵۹-۵۴۶). در خصوص قتل خسروخان، اشعاری به گویش لری و زبان فارسی سروده شده که به ترتیب ارائه می گردد:
شیخ علی مراد در توصیف کشتن خسرو خان، سه بیت زیر را گفته است.
((خسرو بیرمیی کله دو گوشی ضرغام پور خم کشت و کردن عروسی))
Xosrow beyrahmaбi kela de guši / zarɣâmpur xama košt-o- kerden arusi
((خسرو بویراحمدی کلاه دو گوشی ضرغام پور خودم را کشت و کردند عروسی))
مشهور است که عبدالله خان مدتی پس از کشتن خسرو خان ، با یکی از زنان او ازدواج کرد و زن دیگرش را به عقد و تزویج خداکرم پسر خویش در آورد.اشاره شاعر نیز به این موضوع است و از زبان خسرو خان نقل میگردد تا زشتی و قبح قتل و عروسی را بیان کند.
«میرحسین سایاتی بکن حلالم ضرغام پور خم کشت و برده مدالم»
mir heseyne sâyâti bekon halâlom / zarɣâmpur xoma košt-o-borde madâlom
(میرحسین ساداتی بکن حلالم ضرغام پور خودم را کشت و مدالش (جایزه اش)را برد)
شیخ علی مراد به نقش پنهانی حکومت و تشویق و تطمیع عبدالله خان به قتل خسرو خان اشاره دارد و سعی میکند از زبان مقتول آن را بیان نماید . حدود یک ماه و نیم پس از کشتن خسرو خان، عبدالله خان با چند تن از کدخدایان بویراحمد راهی تهران گشت و جایزه خود را دریافت نمود (تقوی مقدم ، ۱۳۷۷: ۴۶۵- ۴۶۶).
«میرحسین بزن ودر بینگر چه وابی شیر رزد کی خسرو دوش کشته وابی»
mir heseyn bezan vadar bengar ĉe vâbi / šire zard key xosrow duš košta vâbi
(میرحسین بزن بیرون بنگر چه شده است شیر زرد کی خسرو دوش کشته شده است)
اما، اندکی پس از کشتن خسروخان، ظاهراً ندامت و نالانی سراغ عبدالله خان آمد. روایت عطا طاهری از مجمع بزرگان بویراحمد پس از قتل خسروخان، حاوی نکات دقیق و بدیع است و بیانگر ندامت ظاهری برادر کش و حامیان اوست (طاهری ، ۱۳۸۸: ۵۵۵-۵۵۲).
وی در همین باب ، شعری را –که سراینده اش ناشناس است-از زبان عبدالله خان ارائه می کند.
((هر طرف سیل ایکنم نی مرد پشتم سلطانی گولم زیه خسرونه کشتم))(همان ، ۵۵۴)
har taraf seyl ikenom ni merde poštom / soltâni gulom zaye xosrow-na koštom
(هر طرف نگاه میکنم ،نمیبینم مرد پشتم(پشتیبانم) را سلطانی گولم زد خسرو را کشتم).
شهرت دارد که سلطانعلی سلطانی بهبهانی –که سال ها به عنوان نماینده کهگیلویه و بهبهان در مجلس شورای ملی انتخاب گردید-به جهات سیاسی و ترس از دست دادن موقعیت مهم خود در حکومت پهلوی دوم، با جمعی از نظامیان هم شور شد و عبدالله خان را متقاعد به قتل خسروخان نمود (رجوع شود: تقوی مقدم، ۱۳۷۷: ۴۶۲-۴۶۰/طاهری، ۱۳۸۸: ۵۵۷-۵۵۶).
در میان خوانین بویراحمد در عصر محمدرضا شاه، خسروخان از احترام و محبوبیت خاصی در نزد مردم برخوردار بود. شاید به همین دلیل است که شاعر گمنام عشایری، دوره و خانی عبدالله خان را«فقیری رعیت» می داند و از بویراحمدی ها می خواهد«دعا» کنند که«خسروخان نمیرد»
«وَ خانی عبدالله خان رَعیَت فقیره بیرَمَد دعا کنین خسرو نمیره»
(طاهری،۱۳۸۸: ۴۲۵).
va xâni abdelâxân rayat faqire / beyramay daâkenin xosrow namire
در هر حال، خسرو خان که با شاه و درباریان میانه مناسب نداشت و همواره طرفدار و جزو جبهه ملی محسوب می شد، با سیاست بازی و ترفند بازیگران ملی و محلی کشته شد و لکه ننگی بر دامن عبدالله خان و کدخدایان مشاور و حامیش ماند.در یکمین سالگرد کشته شدن خسروخان، شاعری بهبهانی به نام«معمار» در رثای وی این ابیات را سرود.
«کو خسرو ضرغام و چه شد مجمع یاران کو رزم دلیران و چه شد گرد سواران
کو مرد دلاور شکن قوم سلحشور کو برق شهاب کمر جفت قطاران
کو سنگر مردان کمانگیر وطن دوست کو ترکش افسانه ای شیر شکاران
کو اختر تابنده کیوان عشایر کو مهر درخشنده آغوش نگاران
کو متحد وحدت آزادی ملی کو اختر ظلمت شکن صاعقه زاران
کو همدل و هم سنگر و همرزم مصدق کو هم پی و همپایه بنیاد گذاران
خشکید چرا چشمه اعجاز کرامت شد دشت چرا بی رمق از رحمت باران
افتاد ز پا نخل قد خسرو ضرغام شد باغ رخش گلشن دامان مزاران
سبز است به گلزار وطن نام شهیدان بر تربتشان لاله دمد فصل بهاران» (طاهری، ۱۳۸۸: ۵۵۹).
فصل پنجم
قیام عشایر جنوب(۱۳۴۳-۱۳۴۱)
۵-۱- اجمالی از قیام عشایر جنوب
پس از سقوط دولت دکتر مصدق در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، قدرت واقعی و استبدادی محمد رضا شاه با حمایت اجانب شروع شد. عشایر همانند دیگر اقشار مملکت، سرکوب و منکوب شدند. بویراحمدی ها، از سال ۱۳۲۶ به بعد، همراهی و همکاری خود را با ماموران دولت مرکزی آشکار ساختند و با صداقت و جدیت اغراض حکومت را اجرا کردند. در حقیقت، آخرین درگیری مهم بویراحمدی ها با حکومت در تابستان ۱۳۲۲ در سمیرم رخ داد و در نهضت جنوب ( مهر ۱۳۲۵) تنها گروه کوچکی مشارکت داشتند و خیلی زود همگی به حمایت دولت موضع گرفتند. در قضیه نهضت ملی نفت و تعارض دولت دکتر مصدق با شاه، بویراحمدی ها نیز دو دسته شده بودند و هر دسته از یک طرف جانبداری می کرد. اندکی بعد از کودتا، خسرو خان به دستور برادرش عبدالله خان کشته شد و عملاً تمام بزرگان بویراحمد در مسیر منویات شاه و حکومتش قرار گرفتند. از آن پس دیگر بویراحمدی ها، اقدامی خلاف حکومت انجام ندادند و مأموران نظامی و اداری بدون کوچکترین مانع، مقاصد خود و حکومت را به مرحله عمل درمی آوردند. این روند که همچون آتش زیر خاکستر بود، در نیمه دوم سال ۱۳۴۱ و به دنبال اختلاف آشکار گروه های مذهبی و سیاسی با شاه و دولت، یک بار دیگر خود را عیان کرد و به قیامی مسلحانه و خونین مبدل گشت. استبداد محمدرضا شاهی که بعد از کودتا با قدرت فائقه ارتش و اقدامات موحش سازمان تازه تاسیس « اطلاعات و امنیت کشور»( =ساواک) به نهایت خود رسیده بود، در نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پیروزی کندی از حزب دموکرات، سیر افول در پیش گرفت. تبلیغات ریاست جمهوری و فشار حزب دموکرات و دولت جان .اف. کندی تأثیر نسبی خود را بر فضای بسته سیاسی- اجتماعی ایران گذاشت. به تدریج گروه های سیاسی و اقشار مردمی در ایران احساس آزادی و استقلال می کردند و خود را نشان می دادند. انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی ( تابستان۱۳۳۹) محلی برای عرض اندام دسته های سیاسی- اجتماعی بود. پیامد انتخابات البته اعتراض و تظاهرات دسته های سیاسی بود. زیرا دولت دکتر اقبال- مجری انتخابات- آشکارا در آن دخالت غیر قانونی کرده بود و با تقلبات گسترده نتیجه آن را به نفع طرفداران دولت، یا نیروهای حزب ملیون- حزب دکتر اقبال- تغییر داده بود. به دنبال اعتراضات مکرر، شاه دستور به استعفای دکتر اقبال و تشکیل دولت جدید داد. همچنین، مجلس را منحل کرد و نمایندگان انتخابی را مجبور به استعفا نمود. تشکیل دولت جدید- دولت جعفر شریف امامی- وبرگزاری مجدد انتخابات نتوانست وضع را آرام کند. علاوه بر احزاب سیاسی، دانشگاهیان، بازاریان و حتی معلمان اعتراض و تظاهرات کردند. در اردیبهشت ۱۳۴۰ دولت مستعجل شریف امامی سقوط کرد و دکتر امینی بر سر کار آمد.
نخست وزیری دکتر امینی به اختیار شاه نبود، بلکه تحت فشار و درخواست آمریکا تن به آن داد. اما، دولت دکتر امینی که به نظر می رسید سیاست فضای باز مورد نطر آمریکا و کندی را در ایران اعمال خواهد نمود، با بحران های متوالی روبرو شد و سرانجام سقوط کرد. پیش از کنار رفتن دکتر امینی، شاه در سفری طولانی به آمریکا و انگلیس- فروردین و اردیبهشت ۱۳۴۱- به احتمال زیاد مقاصد دولت کندی را پذیرفت. زیرا، اندکی بعد خود داعیه دار و مجری آنها گشت. دولت بعدی را غلام خانه زاد شاه- اسدالله علم- تشکیل داد، که با لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، علمای مذهبی را به صحنه کشاند و نهضت روحانیون را ایجاد کرد( مهر ۱۳۴۱). در این لایحه قید « اسلام» از شرایط انتخاب کنند گان و انتخاب شوندگان حذف شده بود. همچنین، قید سوگند به « قرآن» حذف و به جای آن سوگند به « کتاب آسمانی» آمده و به زنان حق رای داده بودند. ( مدنی، بی تا: ۶۲۳/۱). در برابر لایحه دولت، روحانیون و علمای برجسته قم به رهبری آیت الله خمینی، موضع گیری کردند و با نوشتن نامه و اعلامیه به مسئولان کشور- خاصه شاه و نخست وزیر- مخالفت صریح ابراز داشتند. قریب دو ماه دولت علم مقاومت کرد، اما سرانجام لغو لایحه را اعلام نمودند. ( رجوع شود: دوانی، ۱۳۷۷: ۶۰-۴۴/۲ / نیز، روحانی، ۱۳۸۱: ۲۳۹-۱۶۳ )
در دهه آخر آبان ماه ۱۳۴۱ که هنوز میان روحانیون و دولت بر سر لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی کشمکش بود، واقعه مشکوکی در تنگاب( = تنگ آب) فیروزآباد فارس رخ داد که یک بار دیگر فارس و جمعیت عشایری آن را در بحران و حادثه فرو برد.پسین دوشنبه ۲۱ آبان ۱۳۴۱، در یک راه بندی، مسئول اصلاحات ارضی فیروزآباد کشته شد و به دنبال آن حکومت پهلوی دوم در تبلیغات سرسام آور هجمه عجیب و شدیدی را علیه عشایر آغاز کرد.

انسان مجاهد که درصدد اصلاح خود برآمده و می خواهدباطن را صفایی دهد و از جنود ابلیس آن را خالی کند، باید زمام خیال را دردست گیرد و نگذارد هر جا می خواهد پرواز کندومانع شود از این که خیالهای فاسدِباطل برای او پیش آیدهمیشه خیال خود را متوجه امور شریفه کند».^[۱۹۱]

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اگر عقل از غشاوت وهم و خیال آزاد شود حقایق اشیاء را آن طور که هست می یابد.
پ)تفکر
یکی از راه های تطهیر قوه خیال آن است که انسان بخشی از شبانه روز را به تفکر بنشیند و به موجودات اطراف خود فکر کند تا آنجا که می تواند موضوع تفکر را شخص خویش و افکار و اعمال و کردار خود قرار دهد و آنچه را که انجام داده است ، حسابرسی نماید.
یکی از بهترین راه های تطهیر قوه خیال آن است که انسان آنچه را در مورد غیر خودش بد می پندارد همه را بر عکس نموده و مقابل آن را اخذ کند.انسان شبانه روز می بایست در اندیشه نظام آفرینش باشد.^[۱۹۲]
پ) مراجعه به قرآن
یکی دیگراز راه های تطهیرقوه خیال،مراجعه به قرآن وخواندن برخی آیات آن است. برخی از اساتید اخلاق در این زمینه می فرمایند: «از جمله راه های تطهیر قوه خیال، مداومت در خواندن آیه سخره می باشد که به قوه خیال توحد می بخشد؛ زیرا قوه خیال بر اساس اصل مجردیتش زود به آنچه که روی آورد، خو می کند. انسان اگر مدتی با این آیه یا آیاتی شبیه این حشر پیدا کند خواهد توانست نفس خود را به توحد بکشاند».^[۱۹۳]
بخش چهارم:خطای دل
الف- ماهیت دل به عنوان ابزار شناخت
یکی دیگر از ابزار شناخت از نظر قرآن کریم ، دل و قلب است. که از آن به تهذیب و تزکیه^[۱۹۴]، فطرت نیز تعبیر می کنند. قرآن کریم از این ابزار چنین یاد می کند:«وَلا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلا^[۱۹۵] ؛از آنچه به آن آگاهى ندارى، پیروى مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسئولند».
در این آیه به دو ابزار شناخت تاکید می کند:یکی حس (سمع و بصر)و دیگری فواد که همان جان و حقیقت انسان و مرکز تصدیق و تشخیص حق و باطل است.
ودرجای دیگری از قرآن چنین آمده است:«وَاللَّهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً وَ جَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَه لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُون‏^[۱۹۶] ؛و خدا شما را از شکم مادرانتان- در حالى که چیزى نمى‏دانستید- بیرون آورد، و براى شما گوش و چشمها و دلها قرار داد، باشد که سپاسگزارى کنید».
اما سوال از فواد انسان که همان حقیقت آدمی است مساله ای است که ادراک آن آسان نیست ؛ زیرا منظور از این قلب مسلماً آن قلب گوشتی که مشترک میان حیوان و انسان است ، نیست ؛ بلکه منظور قلبی است که قرآن درباره آن می فرماید:«إِنَّ فِی ذلِکَ لَذِکْرى‏ لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَ هُوَ شَهِید^[۱۹۷]؛مسلماً در این آیات تذکر و پندیست براى کسى که او را دلى آگاه یا گوشى شنوا باشد و به کلام خدا توجه کامل نماید».
قرآن گرچه ذکری از برای تمام بشرو تذکار همگانی است، لیکن از آن تنها صاحبان قلب بهره مند می شوند.این بیان قرآن نظیر همان خطاب الهی است که در یک مورد از قرآن با عنوان (هُدىً لِلنَّاسِ)^[۱۹۸]یاد کرده است و درجای دیگربا عبارت(هُدىً لِلْمُتَّقِین)^[۱۹۹] تنها پرهیزگاران را از آن هدایت یافته و بهره مند می داند.از تذکره الهی آن کسی که صاحبدل است بهره می برد و صاحب دل کسی است که چشمه های حکمت از درون او می جوشد.^[۲۰۰] پس کار قلب مشاهده حقایق کلی سعی به صورت اشخاص خارجی است این مشاهده از طریق صیقل دادن قلب و صاف کردن آن حاصل می گردد.^[۲۰۱]
همان طور که در بالا بدان اشاره شد از این ابزار به فطرت نیز تعبیر شده است. درقرآن نیزاینگونه آمده است :
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُون‏^[۲۰۲] ؛ پس روى خود را متوجّه آیین خالص پروردگار کن! این فطرتى است که خداوند، انسانها را بر آن آفریده دگرگونى در آفرینش الهى نیست این است آیین استوار ولى اکثر مردم نمى‏دانند.
انسان نیز مانند سایر انواع مخلوقات مفطور به فطرتى است که او را به سوى تکمیل نواقص، و رفع حوائجش هدایت نموده، و به آنچه که نافع براى اوست، و به آنچه که برایش ضرر دارد ملهم کرده و فرموده:«وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها ».^[۲۰۳] و او در این حال مجهز به جهاز بدنى نیز هست، که با آن اعمال مورد حاجت خود را انجام دهد، هم چنان که فرموده:« ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ »^[۲۰۴] ؛یعنى سپس وسیله و راه زندگى را برایش فراهم کرد.پس انسان داراى فطرتى خاص به خود است، که او را به سنت خاص زندگى و راه معینى که منتهى به غایتى خاص مى‏شود، هدایت مى‏کند راهى که جز آن راه را نمى‏تواند پیش گیرد.^[۲۰۵]
ب- چگونگی خطا به سبب دل
حال جای این سوال است که این قلب که مرکز دریافت حقایق است و این فطرت که انسان را به راه راست هدایت می کندآیا خطا درآن راه ندارد؟وچگونه ؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر چه قلب یا دل به عنوان ابزار شناخت محسوب می شودوبه خودی خودخطا پذیر نیست اما موانع و حجاب هایی وجود دارد که این حجاب ها سبب خطا می گردندهمانند حجابهایی که برروی عقل تاثیرگذاشتند.
شهوات و آلودگیها و ناپاکی­ها مهمترین سد راه فهم و درک انسان هستندو کسی که در لجنزار زشتیها فرو رود هیچگاه نمی­تواند به شناخت درست حقایق نائل آید.قرآن کسانی را که دلهای خود را با انواع هوا و هوسها آلوده می سازند از دستیابی به شناخت صحیح ناتوان می­داند.
خداوند درقرآن چنین فرمود:« وَ جَعَلْنا عَلى‏ قُلُوبِهِمْ أَکِنَّهً أَنْ یَفْقَهُوهُ وَ فِی آذانِهِمْ وَقْرا ^[۲۰۶] ؛ بر دلهاى آنان پرده‏ها افکنده‏ایم تا آن را نفهمند و درگوش آنها، سنگینى قرار داده‏ای ».
و درجای دیگر چنین فرموده است :«فَطُبِعَ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَفْقَهُونَ‏^[۲۰۷] ؛از این رو بر دلهاى آنان مهر نهاده شده و حقیقت را درک نمى‏کنند».
طبع و مهر به دل خوردن باعث مى‏شود دیگر دل آدمى حق را نپذیرد، پس چنین دلى براى همیشه مأیوس از ایمان و محروم از حق است.حال ببینیم مهر به دل خوردن یعنى چه؟ یعنى همین که دل به حالتى در آید که دیگر پذیراى حق نباشد، و حق را پیروى نکند، پس چنین دلى قهراً تابع هواى نفس مى‏شود، هم چنان که در جاى دیگر فرموده:«طَبَعَ اللَّهُ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ وَ اتَّبَعُوا أَهْواءَهُمْ ».^[۲۰۸]و نیز نتیجه دیگرش این است که حق را نفهمد و نشنودو به آن علم و یقین پیدا نکند. همچنان که فرموده:«وَنَطْبَعُ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَسْمَعُونَ »^[۲۰۹]. به هر حال باید دانست که خداى تعالى ابتداء مهر بر دل کسى نمى‏زند، بلکه اگر چنین مى‏کند به عنوان مجازات است.^[۲۱۰]
پس کسی که حق را نپذیرد درواقع مسیر را به اشتباه رفته است واینجاست که می گوییم این قلب که خود از ابزار شناخت است دچار خطا می شود.
پ- راهکار
همان طور که زنگار دل، مانع شناخت مفاهیم برهانی و حقایق عرفانی است، تطهیر آن از شرایط لازم برای شناخت های یاد شده محسوب می شود.که قرآن به آن اشاره می فرماید:
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاهِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَ أَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ کُنْتُمْ مَرْضى‏ أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیداً طَیِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَیْدِیکُمْ مِنْهُ ما یُرِیدُ اللَّهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ حَرَجٍ وَ لکِنْ یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَ لِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُون‏^[۲۱۱]؛هان اى کسانى­که ایمان آوردید چون خواستید به نماز بایستید صورت و دستهایتان را تا آرنج‏ها بشوئید، و پاى خویش را تا غوزک مسح کنید، اگر جنب بودید- با غسل کردن- خود را طاهر سازید، و اگر بیمار و یا در حال سفر بودید، و یا یکى از شما از چاله- گودالى که براى ادرار کردن بدانجا مى‏روند- آمد، و یا با زنان عمل جنسى انجام دادید، و آبى نیافتید تا غسل کنید، و یا وضو بگیرید، با خاک پاک تیمم کنید، دست به خاک زده به صورت و پشت دستها بکشید، خدا نمى‏خواهد شما دچار مشقت شوید، و لیکن مى‏خواهد پاکتان کند، و نعمت خود را بر شما تمام سازد، باشد که شکر به جاى آرید.
دراین آیه پس از بیان حکم وضو، غسل و تیمم می فرماید: این فرمان خداوند برای طهارت شماست.منظور از طهارت در این قسمت از آیه پاکیزگی و تطهیر بهداشتی و طبی نیست ؛ زیرا تطهیر ،پاکیزگی طبی و بهداشتی گرچه شستشوی با آب را شامل می شود اما خاک مال کردن دست و صورت را هرگز در بر نمی گیرد.پس طهارت دل و جان منظور است.^[۲۱۲]
طهارت دل، همان تزکیه می باشد.تزکیه یعنی پاکسازی. آن هم نه پاکسازی برون که پاکسازی درون. گرد و غبارهای بسیاری درون آدمی را آلوده می سازند که اگر از میان نروند، آدمی را ازرشد وکمال باز خواهند داشت. اگر آدمی نتواند غل و زنجیرهای درونی را یکی پس از دیگری باز کند هیچ گاه از رشد و کمال برخوردار نخواهدشد. کسی که اسیر بندهای درونی است نمی تواند ادعای رشد و کمال کند.
مسأله تزکیه از جمله مسائلی است که باید استمرار داشته باشد؛ یعنی انسان همواره بر نفس خود نظارت داشته و مراقب اعمال خود باشدتا ناگهان از مسیر رشد خارج نگردد.چه بسیار کسانی بوده اند که در مسیر رشد و کمال قرار داشتند اما هوا و هوسها به ناگاه آنها را از مسیر رشد خارج ساخت و به خطا و گناه کشاند.^[۲۱۳]
پاکسازی درون نه تنها موجب می شود که انسان به شهود عرفانی دست یابد. یعنی بسیاری از حقایق را با علم حضوری که در آن خطایی نیست مشاهده کند، بلکه آن چیزهایی را هم که انسان به وسیله عقل می تواند درک کند، هرگاه دل صاف و خالص باشد بهتر درک خواهد کرد؛ چرا که در بسیاری از مواقع عواملی چون حسدها،کینه جوئیها و خلاصه انواع و اقسام خودخواهی ها موجب می شودتا حجاب هایی دربرابرنیروی اندیشه انسان قرارگرفته و سد راه شناخت حقایق شود در حالی که اگرانسان تقوا پیشه کند یعنی درون را از هوا و هوس ها پاک نگاه دارد این حجاب ها از میان رفته و آدمی به درک حقایق بهتر و بیشتری نائل خواهدآمد.^[۲۱۴] درواقع این عبارت یک نوع ارتباط بین دل و عقل را بیان می کند.
اگرچه راهکاربیان شد اما باید دقت داشت که مهار هوای نفس وزدودن دل، کار بسیار سخت و دشواری است.از این رو این سوال پیش می آید که علیرغم بیان راهکارودانستن آن چرا دچار خطا می شویم ؟ این به خاطر این است که دست و پنجه نرم کردن با نفس سرکش آزمونی است که شرط قبولی، مهار آن است وقبولی در این آزمون امری مشکل و کار هرکس نیست.از این رو این راه شناخت را بیشتر مختص به عارفان^[۲۱۵] می دانند.آنهایی که به دنیا و هوای نفس و نفس سرکش پشت کرده اند.
فصل سوم
عوامل اخلاقی خطا
مقدمه
درچیستی اخلاق، تعاریف گوناگونی از علمای اخلاق و اندیشمندان و…نقل شده است.اخلاق ملکه ای نفسانی وهیأتی است استوار وراسخ در جان ، که کارها به آسانی وبدون نیاز به تفکر از آن صادر می شود. اگر این هیأت به گونه ای باشد که افعال زیبا و پسندیده از نظر عقل و شرع ، از آن صادر شود، آن را اخلاق نیکو نامند و اگر افعال زشت و ناپسند از آن صادر شود، آن را اخلاق بد گویند.^[۲۱۶]
از آنجایی که انسان بامفاهیمی همچون باید ها و نباید ها ، خوبی و بدی، ارزش و غیر ارزش، زیبایی و زشتی ، درست و غلط و… سروکار دارد همه اینها از مفاهیم اخلاقی محسوب می شوند.
اهمیت اخلاق و تهذیب دلهای آدمیان بر کسی پوشیده نیست. یکی از عوامل مهم بهره مندی از سعادت دنیوی و اخروی ، اخلاق نیک و زدودن زشتی ها و آراستگی به خوبی ها است. پس از اعتقاد به خدا و پیامبر^{(صلی الله علیه و آله و سلم)}، اخلاق، مهم ترین مسأله از دیدگاه اسلام است . سستی در تزکیه اخلاق ، چه بسا موجب از دست رفتن اعتقادات اصلی آدمی می شود. قرآن از این معنا پرده برداشته و نشان داده است که بعضی از عادت ها وخلق های ناپسند، مانع از ایمان به خدا می شود.
حال با این اوصاف دراین فصل به دنبال آن دسته از عوامل خطای انسان هستیم که ارتباط به مباحث اخلاقی داشته باشد.(البته رذایل اخلاقی ؛ چون مقوله خطا که برخلاف “صواب” است درفضایل نمی گنجد)از آنجایی که رذایل اخلاقی بسیار است اما ما برآنیم به آن دسته از رذایلی که مسبب خطای انسان هستند و درقرآن نیزبدان ها اشاره شده است ، بپردازیم.
بخش اول – رذیله تکبر
الف- چیستی و ماهیت تکبر
یکی ازعوامل اخلاقی خطای انسان ، تکبر می باشد.نخستین صفت از صفات رذیله که در داستان انبیا و آغاز خلقت انسان به چشم مى‏خورد و اتّفاقاً به اعتقاد بسیارى از علماى اخلاق، امّ المفاسد و مادر همه رذایل اخلاقى و ریشه تمام بدبختى‏ها و صفات زشت انسانى است، تکبّر مى‏باشد که در داستان شیطان به هنگام آفرینش حضرت آدم ^{(علیه السلام)} و امر به سجود فرشتگان و همچنین ابلیس براى او آمده است.داستانى است بسیار تکان دهنده و عبرت انگیز. داستانى است بسیار روشنگر و هشدار دهنده، براى همه افراد و همه جوامع انسانى.
بزرگان اخلاق گفته‏اند: اساس تکبّر این است که انسان از این که خود را برتر از دیگرى ببیند، احساس آرامش کند. بنابراین تکبّر از سه عنصر تشکیل مى‏شود: نخست اینکه براى خود مقامى قائل شود، دیگر اینکه براى دیگرى نیز مقامى قائل شود و در مرحله سوم‏ مقام خود را برتر از آنها ببیند و احساس خوشحالى و آرامش کند.از همین رو گفته‏اند:تکبّر (خود برتربینى) با عجب (خود بزرگ بینى) تفاوت دارد، در عجب هیچ گونه مقایسه‏اى با دیگرى نمى‏شود، بلکه انسان به خاطر علم یا ثروت یا قدرت و یا حتّى عبادت، خود را بزرگ مى‏بیند، هر چند بر فرض کسى جز او در جهان نباشد؛ ولى در تکبّر حتماً خود را با دیگرى مقایسه مى‏کند و برتر از او مى‏بیند.
واژه «کبر و تکبّر» گاه به آن حالت نفسانى که در بالا اشاره شد گفته مى‏شود و گاه به عمل یا حرکتى که ناشى از آن است. مثلاً چنان مى‏نشیند یا راه مى‏رود و سخن مى‏گوید که نشان مى‏دهد خود را برتر از همه اطرافیانش مى‏بیند، این اعمال و حرکات را نیز تکبّر مى‏نامند که ریشه اصلیش همان حالت باطنى و درونى است.^[۲۱۷]
«متکبّر» به افراد کوچک و کم مقدار گویندکه ادعاى بزرگى کنندو صفاتى را که ندارندبه خود نسبت دهند.^[۲۱۸] طبیعت او این است که بردیگری تکبر بورزد و او را کوچک بشماردواز او توقع دارد که مطیع وی بوده و برطبق میل او رفتار نمایدوبترسد که اگر نعمتی بدست آورد از متابعت او سرباز زند یا چه بسا که ادعای همردیفی اورا بنمایدوبلکه خودرا بالاتربگیرد.^[۲۱۹]
قرآن این رذیله را نخستین رذیله اخلاقی از آن یاد کرده و شیطان را نیز نخستین متکبرنامیده است.چنان که آمده است:«وَاذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا الّا ابْلِیْسَ ابَى وَاسْتَکْبَرَ وَ کَانَ مِنَ الْکَافِرِیْنَ ؛^[۲۲۰]وهنگامى را که به فرشتگان گفتیم:«براى آدم سجده و خضوع کنید!» همگى سجده کردند،جز ابلیس که سر باز زد و تکبّر ورزیدواز کافران شد.»
دراین آیه سخن از ابلیس و داستان معروف او به میان آمده، در آن هنگام که خداوند به همه فرشتگان دستور داد که به خاطر عظمت آفرینش حضرت آدم^{(علیه السلام)} سجده کنند- و ابلیس در آن زمان به خاطر مقام والایش در صف فرشتگان جاى گرفته بود- همگى سجده کردند؛ جز ابلیس که در برابر این فرمان خدا سرپیچى کرد و استکبار ورزید و از کافران شد، و به دنبال این سرپیچى صریح و آشکار و حتّى آمیخته به اعتراض نسبت به اصل فرمان خدا، فرمود از آن مقام و مرتبت فرود آى! تو حق ندارى در آن جایگاه تکبّر کنى! بیرون رو که از افراد پست و حقیر خواهى بود.^[۲۲۱]
در حقیقت این نخستین خطاوگناهى است که در جهان به وقوع پیوست، که سبب شد فردى همچون ابلیس که سالیان دراز خدا را عبادت کرده بود به خاطر تکبّر یک ساعت تمام اعمال و عبادات او برباد رفت و از آن مقام والا که همنشین با فرشتگان و مقام قرب خدا بود یکباره سقوط نمود.
قرآن کریم درآیات مختلفی به این رذیله اشاره کرده است اما ما درصدد اشاره به آیاتی که به چگونگی خطا افتادن انسان از این طریق است، هستیم.
چگونگی خطا با تکبر
تکبر به دلایل و اسباب زیر می تواندبر خطای انسان نقش داشته باشد:
۱- ب )دورى از خدا

۱۴۰۲/۰
۹۹۹۳/۰

۵۱/۱۵۱
۰۸۸۹/۰
۹۹۷۲/۰

Qm (mg g^−۱)
Ka (L mg^-1)
R²

ایزوترم لنگمویر

۶۷۳۷/۳
۷۶/۳۳
۹۴۰۵/۰

۶۴۵۶/۳
۸۶/۳۵
۹۲۱۴/۰

۱۸۵۷/۳
۱۴/۲۹
۹۳۶۸/۰

n
K_F (L mg^−۱)
R²

ایزوترم فرند لیچ

۲۰/۴
۶۹۴/۱۹
۹۹۴۸/۰

۸۱/۲
۷۹۲/۲۲
۹۸۸۳/۰

۸۹/۱
۴۸۲/۲۴
۹۹۳/۰

K_T(L mg^−۱)
B
R²

ایزو ترم تمکین

جدول (۱-۱۲) ثابت­های ایزوترم­های مختلف وضریب­های همبستگی محاسبه شده برای حذف رنگ آزو کارمین جی بر روی آلومینای فعال اصلاح شده با نانو ذرات نقره.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۱-۳- بررسی سنتیکی
به منظور فراهم کردن اطلاعاتی در مورد عوامل موثر بر سرعت واکنش، ارزیابی سنتیک ضروری می­باشد. به این منظور یک سری آزمایش مشابه برای حذف رنگ­های آزوکارمین جی در غلظت­های ۶۰،۷۰ و ۸۰ میلی­گرم بر لیتر و در زمان­های ۱، ۳، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰، ۴۵ و ۶۰ دقیقه در ۳pH= و در یک سری آزمایش مشابه برای حذف آنیلین بلو در غلظت های ۴۵، ۶۰و ۷۵ میلی گرم بر لیتر و در زمان های ۱، ۳، ۵ ، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۵، ۶۰ و ۹۰ دقیقه در ۳pH= و مقادیر بهینه سایر متغیرها انجام شد. به منظور بررسی سینتیک واکنش حذف رنگ­های آزوکارمین جی و آنیلین بلو از چهار مدل سینتیکی شامل معادله سینتیکی شبه درجه اول، معادله سینتیکی شبه درجه دوم، معادله سینتیکی نفوذ بین ذره­ای و معادله سینتیکی الوویچ استفاده گردید. نتایج حاصل از برازش داده ­های زمان تعادل بر روی معادله سینتیکی شبه درجه دوم دارای ضریب همبستگی بالاتری نسبت به سایر معادله­های مطالعه شده است. نتایج حاصل از برازش داده ­های ثابت تعادل بر روی معادلات سینتیکی نشان داد که روند حذف رنگ­های آزوکارمین جی و آنیلین بلو حتی در غلظت­های مختلف رنگ از معادله سینتیکی شبه درجه دوم پیروی می­ کند. به عبارت دیگر مقادیر q_cal و q_exp معادله سینتیکی درجه دوم اختلاف کمتری نسبت به مقادیر q_cal و q_exp حاصل از معادله سینتیکی درجه اول از خود نشان می­دهد و بنابراین می­توان این گونه نتیجه گرفت که قسمت اعظم جذب به صورت جذب شیمیایی است. در ادامه سینتیک نفوذ ذره­ای نیز مورد بررسی قرار گرفت. در این مدل اگر نمودار q در مقابل t^1/2 خط راست باشد فرایند جذب به وسیله مدل نفوذ ذره­ای کنترل می­ شود. هم­چنین مطابق با این مدل اگر نمودار به صورت چند خطی باشد )دو خط یا بیشتر(، فرایندهای موثر در فرایند جذب دو مرحله یا بیشتر است. مرحله اول دارای شیب بسیار تند و مرحله دوم ثابت است، این نشان می­دهد که فرایند توسط جذب سطحی خارجی و نفوذ ذره­ای کنترل می­ شود. شیب سریعتر شاید مرتبط با جذب سطحی خارجی باشد. در ابتدای فرایند جذب سطح خارجی، جاذب مسئولیت اصلی را در فرایند جذب بر عهده دارد .البته باید دقت نمود که نفوذ بین ذره­ای هم از همان ابتدا در فرایند جذب نقش دارد ولی نقش آن در مرحله دوم اهمیت قرار دارد. در مرحله دوم یا مرحله تعادل نهایی نیز فرایند نفوذ ذره­ای در فرایند جذب نقش دارد ورفته رفته تاثیر آن بسیار کاهش می­یابد. در نهایت مطالعه مدل نفوذ ذره­ای نشان داد که نفوذ ذره­ای در فرایند جذب دخالت دارد ولی تنها مرحله کنترل کننده فرایند نیست. نتایج مربوط به این بررسی در شکل­های (۱-۲۳) تا (۱-۳۰) برای آنیلین بلو و آزوکارمین جی آورده شده است. ثابت­های مورد نظر و معادله خط و ضریب تعیین آنها در جدول (۱-۱۳) تا (۱-۱۴) ارائه شده است.
شکل (۱-۲۳) نمودار سنتیک شبه درجه اول جذب رنگ آنیلین بلو در غلظت­های ۴۵،۶۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.
شکل (۱-۲۴) نمودار سنتیک شبه درجه دوم جذب رنگ آنیلین بلو در غلظت­های ۴۵،۶۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.
شکل (۱-۲۵) نمودار سنتیک الوویچ جذب رنگ آنیلین بلو در غلظت­های ۴۵،۶۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.
شکل (۱-۲۶) نمودار سنتیک نفوذ درون ذره ای رنگ آنیلین بلو در غلظت­های ۴۵،۶۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳.pH=
شکل (۱-۲۷) نمودار سنتیک درجه اول رنگ آزوکارمین جی در غلظت­های ۶۰،۷۰ و ۸۰ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.
شکل (۱-۲۸) نمودار سنتیک درجه دوم رنگ آزوکارمین جی در غلظت­های ۶۰،۷۰ و ۸۰ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.
شکل (۱-۲۹) نمودار سنتیک الوویچ رنگ آزوکارمین جی در غلظت­های ۶۰،۷۰ و ۸۰ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳.pH=
شکل (۱-۳۰) نمودار سنتیک نفوذ درون ذره ای رنگ آزوکارمین جی در غلظت­های ۶۰،۷۰ و ۸۰ میلی گرم بر لیتر بر روی آلومینای فعال اصلااح شده با نانو ذرات نقره در دمای اتاق و ۳pH=.

۷۵ (میلی گرم بر لیتر)

۶۰ (میلی گرم بر لیتر)

ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎی ﻛﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب اﻣﺘﺤﺎن از ﻃﺮﻳﻖ آﻣـﻮزش ﻣﻬـﺎرتﻫـﺎی ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻫﻴﺠـﺎن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد. ﺗﺄﺛﻴﺮ آﻣﻮزش ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻫﻴﺠـﺎﻧﻲ ﺑـﺮ اﺿـﻄﺮاب اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻤﺘـﺮ ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﻴﺠﺎن را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻓﺮآﻳﻨـﺪﻫﺎﻳﻲ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻛـﺮد ﻛـﻪ از ﻃﺮﻳﻖ آن، اﻓﺮاد ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭼﻪ وﻗﺖ آﻧﻬﺎ را ﺗﺠﺮﺑﻪ و اﺑﺮاز ﻛﻨﻨﺪ، ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ (اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، ۱۳۸۱).
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎی دروﻧﻲ و ﺑﻴﺮوﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻛﻨﺘﺮل، ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺗﻐﻴﻴﺮ واﻛﻨﺶﻫﺎی ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻓﺮد را در ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺤﻘﻖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ اﻫـﺪاف او ﺑـﺮ ﻋﻬﺪه دارد و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﺷﻜﺎل و ﻧﻘﺺ در ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻫﻴﺠﺎﻧـﺎت ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﻓـﺮد را در ﺑﺮاﺑـﺮ اﺧـﺘﻼﻻت رواﻧﻲ ﭼﻮن اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﻲ آﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮ ﺳـﺎزد (ﮔﺎرﻧﻔﺴـﻜﻲ و ﻛـﺮﻳﺞ^[۹۲]، ۲۰۰۳). ﺑـﻪ اﻋﺘﻘـﺎد ﻣﺤﻘﻘﺎن، ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ دﺳـﺘﮕﺎه ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ ﻓـﺮد در ﻫﻨﮕـﺎم روﺑـﻪ رو ﺷـﺪن ﺑـﺎ ﺣﺎدﺛـﻪ ﻣﻨﻔـﻲ از اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﻲ اﻓﺮاد ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻌﺎﻣﻠﻲ دو ﻃﺮﻓﻪ ﻣﻴﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﻮاع ﺧﺎﺻﻲ از راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ ﻫﻴﺠﺎﻧـﺎت و ارزﻳـﺎﺑﻲ درﺳـﺖ از ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﺗـﻨﺶ زا اﺳـﺖ (ﮔﺎرﻧﻔﺴﻜﻲ و ﻛـﺮﻳﺞ، ۲۰۰۳).
ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻪ ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ﻓﻬـﻢ ﻫﻴﺠﺎﻧـﺎت و ﺗﻌـﺪﻳﻞ ﺗﺠﺮﺑـﻪ و اﺑـﺮاز ﻫﻴﺠﺎﻧـﺎت ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ (ﮔﺮوس^[۹۳]، ۲۰۰۱). ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﺠﺎن ﻫﺎ ﻓﺮد را ﻗﺎدر ﻣﻲﺳﺎزد ﺗﺎ ﻫﻴﺠﺎن ﻫـﺎ را در ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ و ﻧﺤﻮه ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﻴﺠـﺎنﻫـﺎ ﺑـﺮ رﻓﺘﺎرﻫـﺎ را ﺑﺪاﻧـﺪ و ﺑﺘﻮاﻧـﺪ واﻛـﻨﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن ﻧﺸﺎن دﻫﺪ (اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران، ۱۳۸۱).
۲-۳- پیشینه‌ پژوهشی
۲-۳-۱- پیشینه‌ داخلی
ارفع بلوچی و همکاران (۱۳۹۱)، در مطالعه ای با عنوان خودپنداره ی تحصیلی، بستری برای کاهش اضطراب امتحان نشان دادند بین خودپنداره ی تحصیلی و اضطراب امتحان دانشجویان همبستگی منفی و معنی داری وجود دارد. هم‌چنین نشان دادند که بین دو گروه از دانشجویانِ دختر و پسر تفاوت آماری معنی داری در خودپنداره تحصیلی، و اضطراب امتحان وجود ندارد. هم‌چنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ترکیب متغیرهای انگیزش پیشرفت و خودپنداره تحصیلی می تواند به خوبی اضطراب امتحان را پیش بینی کنند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ﻧﺘﺎﻳﺞ پژوهش ﺧﺪﻳﻮی و وﻛﻴﻠﻲ ﻣﻔﺎﺧﺮی، (۱۳۹۰)، ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ در داﻧﺶآﻣﻮزان دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎدار و ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﻴﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ و اﻧﮕﻴﺰه ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل و ﺧﻮدﭘﻨﺪاره وﺟﻮد دارد. ﺑﻄﻮرﻳ‌ﻜﻪ ﻫﺮ ﻗﺪر ﻓﺮد از اﻧﮕﻴﺰه ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﺑﺮﺧـﻮردار ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل او دروﻧﻲﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و از ﺧﻮدﭘﻨﺪاره ﺑﻬﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ از ﭘﻴـﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤـﺼﻴﻠﻲ ﺑـﺎﻻﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. در ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، اﺑﺘـﺪا ﺧﻮدﭘﻨـﺪاره و ﺳـﭙﺲ اﻧﮕﻴـﺰه و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل دارای اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
گوروئی، خیر و هاشمی، (۱۳۹۰) در پژوهشی که با عنوان بررسی رابطه‌ی بین کمال گرایی و خودپنداره تحصیلی با توجه به نقش واسطه‌ای اهمال کاری تحصیلی دانشجویان انجام دادند، نشان دادند که در بین متغیرهای پژوهش (کمال گرایی، خودپنداره تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی)رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
ابوالقاسمی و همکاران (۱۳۹۰)، به وسیله ﺗﺤﻠﻴﻞ وارﻳﺎﻧﺲ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮی ﻧﺸﺎن دادند ﻛﻪ ﻫـﺮ دو روش ﺷـﻨﺎﺧﺘﻲ- رﻓﺘـﺎری و ﻣﻬـﺎرتﻫـﺎی ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﻴﺠـﺎن، در ﻛـﺎﻫﺶ اﺿـﻄﺮاب اﻣﺘﺤـﺎن و اﻓـﺰاﻳﺶ ﺧﻮدﻛﺎرآﻣـﺪی و ﺳـﺎزﮔﺎری ﺗﺤﺼـﻴﻠﻲ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداری ﻣﺆﺛﺮ ﺑـﻮده‌اند. اﻳـﻦ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺗﻠﻮﻳﺤـﺎت ﻣﻬﻤـﻲ در زﻣﻴﻨـﻪ آﻣـﻮزش راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ- رﻓﺘﺎری و ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﺠﺎنﻫﺎ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از اﺿﻄﺮاب اﻣﺘﺤﺎن و ارﺗﻘﺎء ﺳﻼﻣﺖ روان داﻧﺶآﻣﻮزان دارد.
فانی و خلیفه (۱۳۸۸)، در پژوهشی نشان دادند که ﺑﻴﻦ ادراک از رﻓﺘﺎر ﻣﻌﻠﻢ و ﺧﻮدﭘﻨـﺪاره ی‌ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﻠﻲ و ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﭘﺎﻳﻪ، در ﻣﺠﻤﻮع راﺑﻄﻪای ﻣﻌﻨﺎدار وﺟـﻮد داﺷﺖ، اﻣﺎ در ﭘﺎﻳﻪﻫﺎی اول دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ و ﺳﻮم دﺧﺘﺮ راﺑﻄـﻪ ی ﺑـﻴﻦ ادراک از رﻓﺘـﺎر ﻣﻌﻠـﻢ و ﺧﻮدﭘﻨـﺪاره ی ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻣﻌﻨﺎدار ﻧﺒﻮد؛ اﻓﺰون ﺑﺮ اﻳﻦ، در ﭘﺎﻳﻪ ی اول دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﺑﻴﻦ ادراک از رﻓﺘﺎر ﻣﻌﻠﻢ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ راﺑﻄﻪای ﻣﻌﻨﻲ دار وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ و ﺑﻴﻦ ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ (ﺧﻮد، ﺧﺎﻧﻮاده، ﻫﻤﺴﺎﻻن، ﻣﺪرﺳﻪ و ﻣﻌﻠﻢ) و ادراک از رﻓﺘﺎر ﻣﻌﻠﻢ راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﻮد؛ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ادراک از رﻓﺘﺎر ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻋﻠﻮم و رﻳﺎﺿﻲ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﺎدار ﻧﺒﻮد.
در مطالعه ای که توسط یوسفی و همکاران، (۱۳۸۸) با عنوان ارتباط انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام دادند به این نتیجه رسیدند که انگیزش تحصیلی با معدل علوم پایه و همچنین معدل کل بالینی ارتباط مستقیم و معنی دار داشت. به علاوه مولفه رقابت جویی وکوشش با معدل کل بالینی و علوم پایه، همبستگی مثبت دیده شد ولی مولفه های قدرت اجتماعی، تنها با معدل کل بالینی آزمودنی ها رابطه داشت همچنین انگیزش گرایش به کوشش و رقابت جویی در پسران بالاتر از دختران بود. این نتیجه حاکی از این است که پیشرفت تحصیلی دانشجویان مستلزم هماهنگی و تعامل بین ابعاد مختلف انگیزشی است.
ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﭘﮋﻭﻫﺶ خسروی و بیگدلی (۱۳۸۷)، ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﻥ ﺭﻧﺠﻮﺭﻯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭ ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ، ﺍﻣﺎ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ امتحان با ﺑﺮﻭﻥ ﮔﺮﺍﻳﻰ/ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﺮﺍﻳﻰ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ، ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻯ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﺪﺍﺩ. ﺭﻭﺍﻥ ﺭﻧﺠﻮﺭﻯ (ﺑﻰﺛﺒﺎﺗﻰ/ ﺑﺎ ﺛﺒﺎﺗﻰ) ﺑﺎ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﺮﺍﻳﻰ/ ﺑﺮﻭﻥ ﮔﺮﺍﻳﻰ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭ ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ. ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻫﺎﻯ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺭﻭﺍﻥ ﺭﻧﺠﻮﺭﻯ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺿﻤﻨﺎً ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻦ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ باشد.
در مطالعه ای که توسط کاوسیان و همکاران (۱۳۸۶)، با عنوان مطالعه عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های سراسر کشور انجام دادند به این نتیجه رسیدند که متغیرهای خودپنداره تحصیلی،نگرش دانش آموز به ادامه تحصیل وپاداش دانش آموز به ادامه تحصیل بهتر توانسته اند انگیزش تحصیلی درونی را تبیین کنند.
حسینی (۱۳۸۵) در تحقیقی با عنوان رابطه انگیزش تحصیلی با عملکرد تحصیلی به این نتیجه رسید که هر یک از مولفه های انگیزش با پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار دارد.
استادی در سال ۱۳۸۴ در تحقیقی به بررسی رابطه انگیزش تحصیلی با عملکرد تحصیلی در بین ۲۷۲ دانش‌آموز پرداخت و به این نتیجه رسید که هر یک از مولفه های انگیزشی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال اول متوسطه با عملکرد تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد.
در مطالعه ای که توسط بحرانی (۱۳۸۴)، با عنوان انگیزش تحصیلی دانش آموزان متوسطه استان فارس و عوامل همبسته با آن انجام داده به این نتیجه رسید که دانش آموزان ایرانی، از انگیزش تحصیلی بالاتر از متوسط برخوردارند و مشوق های درونی و بیرونی سهم یکسانی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد.
نورجاوه و قره‌گزلی (۱۳۸۱)، در پژوهشی نتیجه گرفتند که، ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻤﺮﻩ ﺿﻌﻴﻒ ﻭ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻫﻤﻜﻼﺳﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ، ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ، ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳﺖ ﺭﻭﺍﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ.
حسن زاده و همکاران (۱۳۸۱)، در پژوهشی نشان دادند که بین منبع کنترل درونی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین رابطه مثبت و معناداری بین متغیرهای انگیزش درونی و منبع کنترل برقرار است.
عکاشه (۱۳۸۰)، در پژوهشی تحت عنوان بررسی فراوانی و علل اضطراب در دانش آموزان در مردادماه ۱۳۸۰ نتایج زیر به دست آورد. ۳/۷۲% دانش آموزان از اضطراب در رنج و علی‌رغم انتظار افزایش رتبه کلاسی باعث کاهش اضطراب نمی گردد. در کسانی که سابقه مثبت اضطراب را در خانواده بیان می نمودند اضطراب ۶/۸۱% وجود داشته که اغلب متوسط و شدید بود در حالی که ۶۷% خانواده هایی که سابقه را ذکر نمی کردند اضطراب از نوع متوسط داشتند ۸/۸۱% کسانی که سابقه قبلی اضطراب را ذکر می کردند اینک از اضطراب شدید در رنج بودند و در مجموع ۷/۲۷% دانش آموزان فاقد اضطراب و۳/۷۲% اضطراب بودند.
مهرابی زاده هنرمند و همکاران (۱۳۷۹)، در پژوهشی نشان دادند که ﺑﻴﻦ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻨﻔﻲ ﺩﻳﺪﻩ می شود.
مال احمدی (۱۳۷۶)، طی تحقیق تحت عنوان بررسی عوامل وعلل به وجود آورنده اضطراب در دانش‌آموزان که در تحقیق از روش پیمایش استفاده نموده نتایج زیر را بدست آورد.

1. 1. بین تنبیه معلم واضطراب دانش آموزان رابطه وجود دارد واضطراب مانع ایجاد رفتار مطلوب در دانش آموزان وپیشرفت تحصیلی آنها می گردد.

1. 1. بین برخورد مدیر مدرسه واضطراب دانش آموزان رابطه وجود دارد یعنی برخورد غیر منطقی مدیریت موجب اضطراب دانش آموزان می گردد.

1. 1. بین برخورد همکلاسی ها واضطراب دانش آموزان رابطه وجود دارد.

1. 1. بین برگزاری امتحان واضطراب دانش آموزان رابطه وجود دارد.

جلیل (۱۳۷۶)، در پژوهشی تحت عنوان بررسی علل اضطراب وتأثیر آن بر روند تحصیلی آن بر دانش‌آموزان در تابستان ۱۳۷۶ نتایج زیر را به دست آورد. ۱-بین اضطراب ونقش محیط آموزشی رابطه متوسطی وجود دارد. ۲-بین اضطراب ونقش معلم در دختران وپسران رابطه بالای دارد. ۳-بین اضطراب دختران وپسران ونقش خانوادهرابطه بالایی وجود دارد.
پورولی (۱۳۷۶)، در پژوهشی تحت ععنوان بررسی علل اضطراب امتحان ونقش آن بر عملکرد دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی منطقه سعادت شهر خرداد ماه ۱۳۷۶ نتایج زیر را به دست آورد. اضطراب ناشی از امتحان نه تنها باعث می شود که دانش آموزان نتوانند با مهارت و سرعت مناسب به طور کامل واضح فکر کرده، پاسخ‌های مطلوب را ارائه نمایند بلکه آرامش روانی آن‌ها را نیز به مخاطره می اندازد. اضطراب ناشی از امتحان بین کودکان و نوجوانان که تجارب ناخوشایندی از شکست‌های پی در پی داشته اند همواره به دلایل عدیده انتظار کسب بهتر ین نمرات را دارند فوق العاده چشم‌گیر است. در بین عوامل ذکر شده در پرسشنامه در رابطه با فرضیه های تحقیق به ترتیب سخت‌گیری معلم، عدم اعتماد به نفس، نگرانی ازنتایج امتحان، عدم موفقیت در امتحان و مرور بازخواست قرار گرفتن از بیشترین عوامل نگرانی و اضطراب در دانش آموزان می باشد.
مسعودی در سال ۱۳۷۴ تحقیقی تحت عنوان رابطه نگرش والدین و بروز اضطراب درکودکان به عمل آورد که نتیجه آن به شرح زیر می باشد: یکی از عوامل به وجود آورنده اضطراب در کودکان احتمالا نگرش والدین است که این در خصوص نگرش والدین پسران وبروز اضطراب در آنها وهمچنین نگرش والدین دختر وبروز اضطراب در آنان صادق است ونیز بین اضطراب دختران وپسران رابطه معناداری وجود دارد.
دهقانی در سال ۱۳۷۴ تحقیقی تحت عنوان بررسی نگرش دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی در مورد علل اضطراب ناشی از امتحان به عمل آورده این طور نتیجه گرفته است. یکی از عوامل به وجود آورنده ناهنجاریهای روانی ورفتاری در بین جوانان ونوجوانان اضطراب است وجوانان مضطرب تنها وگوشه گیر می‌شوند و با برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل می شوند. این موضوع تاثیر نامطلوبی در اعتماد به نفس و در نتیجه عدم موفقیت شغلی در آینده خواهد داشت.
ظهرابی در سال ۱۳۷۳ تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه اضطراب ورشد اجتماعی در دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی در شهر شیراز انجام دادواعلام داشت که اگر میزان اضطراب از حد معمول وطبیعی در فراگیران بالا رود باعث نگرانی وعدم موفقیت ودر نهایت افت تحصیلی می گردد.
ذوالنوازی در سال ۱۳۷۳ تحقیقی تحت عنوان ارتباط عوامل ایجاد کننده اضطراب وپیشرفت تحصیلی انجام داده و به این نتیجه رسیده است: امتحان در هر دوره وزمان موجب پیدایش اضطراب وترس است وخواه این امتحان مربوط به کلاس اول باشد یا مربوط به کنکور سراسری با توجه به نمودار فراوانی جمع کل دانش آموزان در پرسشنامه پروژه این مطلب را می رساند که همه دانش آموزان در هنگام امتحان ترس واضطراب دارند.
ﺷﻴﺨﻲ ﻓﻴﻨﻲ (۱۳۷۲)، در ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ اﻧﮕﻴﺰش ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ، ﻣﺮﻛﺰ ﻛﻨﺘﺮل و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ داﻧﺶآﻣﻮزان ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس ﻧﻤﻮﻧﻪای ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ۲۱۱ ﻧﻔﺮ از ﺑﻴﻦ داﻧﺶآﻣﻮزان اﻧﺘﺨﺎب و ﭘﺲ از اﺟﺮای ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻛﻨﺘﺮل راﺗﺮ و اﻧﮕﻴﺰش ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻌﺪل ﺛﻠﺚ اول و دوم داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻼک ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ اﻧﮕﻴﺰش ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺎﻻ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺑﺎﻻ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎری راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد دارد.
۲-۳-۲- پیشینه‌ خارجی
یافته های پژوهشی پکران^[۹۴] و همکاران (۲۰۱۱)، حاکی از آن است که انگیزش پیشرفت با یادگیری و پیشرفت تحصیلی و بروز افکار و هیجانات منفی چون استرس، اضطراب که منجر به افت عملکرد می شود، رابطه دارد.
یافته های پژوهش بوناسی و ریو^[۹۵] (۲۰۱۰)، حاکی از آن می‌باشد که دانش آموزان ادراک از امتحان، از خود و توانایی‌هایشان و ادراکشان از موقعیت و مکان امتحان را به عنوان منابع اصلی اضطرابشان معرفی می‌کنند. در میان این عوامل سه گانه معرفی شده از سوی دانش آموزان، ادراک دانش آموزان از خودشان (خودپنداره) به وضوح با سطح اضطراب امتحانی که دانش آموزان تجربه می‌کنند، قویاً مرتبط است.
گتز^[۹۶] و همکاران (۲۰۱۰)، در جریان پژوهشی دریافتند که هیجانات مثبتی چون لذت، افتخار و سربلندی روابط مثبتی با خودپنداره و هیجانات منفی چون اضطراب و عصبانیت رابطه ای منفی با خودپنداره تحصیلی دارند.
استیری^[۹۷] و همکاران (۲۰۰۹)، در پژوهشی نشان دادند که افرادی که از انگیزش بالایی برخوردار باشند در شرایط و موقعیت های جدید از جمله انتحانات سطح اضطراب پایینی را تجربه می کنند.
پاسکووا^[۹۸] (۲۰۰۷)، در پژوهشی بیان داشت که انگیزش عامل شناختی اثرگذار بر عملکرد و رفتارهای فردی می باشد که به طور به خصوصی بر نوع فعالیت هایی که افراد انتخاب می کنندو سطح درگیری شان در فعالیت، میزان پافشاری در انجام آن ها و نتیجه اعمال اثر می گذارد.
جینگ^[۹۹] (۲۰۰۷)، در پژوهشی به بررسی رابطه اضطراب امتحان، خود پنداره تحصیلی و شایستگی تحصیلی پرداخت، یافته ها حاکی از آن میباشد که اضطراب امتحان نتیجه خودپنداره منفی و درک پایین دانشجویان از شایستگی تحصیلی‌شان است. بر این اساس اضطراب امتحان بالا اثر منفی بر ادراک دانش آموزان از توانایی‌ها و شایستگی‌های تحصیلی‌شان دارد و همچنین دانش آموزان با خود پنداره تحصیلی پایین خودشان را به عنوان افرادی با صلاحیت‌ها و قابلیت‌های پایین درک میکنند که چنین برداشت منفی از توانمندی‌ها منجر به بروز هیجانات منفی از جمله اضطراب امتحان در موقعیت‌های آموزشی می‌شود.
نتایج پژوهشی اکرم رانا و ضفر اقبال (۲۰۰۵ ) پیرامون تأثیرات جنسیت و خودپنداره بر پیشرفت تحصیلی حاکی از آن است که دختران به طور متوسط از خودپنداره تحصیلی بالاتری در مقایسه با پسران برخوردار می‌باشند. همچنین آن ها نشان دادند که بین خودپنداره تحصیلی و اضطراب امتحان رابطه معنی داری وجود دارد.
نتایج پژوهش ساپ^[۱۰۰] (۲۰۰۰)، ﺣﺎﻛﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ داﻧﺶ آﻣـﻮزان دارای اﺿﻄﺮاب اﻣﺘﺤﺎن اﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﻼﺳﻲﻫﺎی ﺧـﻮد دارﻧـﺪ و در ﺑﺮﺧـﻲ ﻣﻮارد ﺗﺮک ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
مریکا نگاس^[۱۰۱] ودیگران در سال ۲۰۰۰ پژوهشی انجام دادند که در آن استعداد سرشتی را در ایجاد اضطراب و اختلال ناشی از آن مهم نشان داده شده است. در این پژوهش همچنان نشان داده شده است که وجود سابقه قبلی اضطراب در افراد در سطح فعلی اضطراب را افزایش می دهد. ۸/۸۱% افراد اضطراب در افرادی که سابقه مثبت قبلی داشته اند در مقابل ۸/۵۸% در افرادی که سابقه مثبی قبلی نداشته اند که نشان تمایز وجود اضطراب در فرد و شیوع بعدی اضطراب می باشد.
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
به طور کلی هر تحقیق ابتدا درپی طرح مساله یا مشکلی مطرح می شود که سوالات زیادی را در ذهن محقق ایجاد می کند و موجب پیدایش فرضیاتی می شود. پژوهشگر با جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آنها، به پاسخ به سوالات پژوهشی و تایید و یا رد فرضیات مطرح شده می پردازد. لذا جمع آوری اطلاعات و چگونگی تجزیه وتحلیل آنها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و به عنوان یک مقوله از فرایند علمی است که نظریه ها در قالب آمار و ارقام علمی تجلی می یابد، ثمره آن به صورت کمی جلوه گر شده و مدل نظری تحقیق قابل سنجش و محاسبه می شود.
به همین منظور در این فصل با در نظر گرفتن هدف تحقیق، روش تحقیق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماری و نمونه مشخص و توزیع پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته تا بتوان روابط بین متغییر های تحقیق را از دیدگاه شرکت کنندگان در مطالعه کشف و شناسایی کرد.