۰٫۹

معمولا می توانم پی ببرم که در شغلم ضعیف عمل کرده ام یا خوب.

۱۰۱

۴٫۵۲

۰٫۶۵

در این شغل می توانم احساس کنم که کارم را به خوبی انجام می دهم یا خیر.

۱۰۱

۴٫۶۶

۰٫۵۳

بر اساس یافته های تحقیق، مهم ترین گویه های ویژگی های شغلی با میانگین ۶۶/۴ (در مقیاس ۵ ارزشی لیکرت) و انحراف استاندارد ۵۳/۰ به” در این شغل می توانم احساس کنم که کارم را به خوبی انجام می دهم یا خیر.”، اختصاص داشت. همچنین گویه ” شغل من، شغلی کاملا ساده، یکنواخت و تکراری است “، با میانگین ۷۹/۲ و انحراف استاندارد ۴/۱ کم اهمیت ترین گویه ویژگی های شغلی است. جدول (۴-۱۲) مهم ترین و کم اهمیت ترین گویه های ویژگی های شغلی را نشان می دهد.
۴-۳٫بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها
اغلب آزمون‌های آماری با فرض نرمال بودن توزیع صورت می‌گیرد. اجرای آزمون در چنین حالتی زمانی معتبر است که فرض نرمال بودن توزیع متغیرهای مورد اندازه‌گیری رد نشود. در صورت رد فرض نرمال بودن توزیع داده‌ها، اجرای آزمون‌ها بدون فرض نرمال بودن صورت می‌گیرد. لذا به منظور بررسی نرمال بودن توزیع داده های ویژگی های شغلی از آزمون کولموگرف اسمیرنف استفاده شد که نتایج آن در جدول (۴-۱۳)، آمده است:
فرضیه H₀: توزیع داده‌های تحت بررسی ویژگی های شغلی نرمال نمی‌باشد.
فرضیه H₁: توزیع داده‌های تحت بررسی ویژگی های شغلی نرمال می‌باشد.
جدول ۴-۱۳: نتایج آزمون کالموگروف اسمیرنوف

شاخص

ویژگی های شغلی

میانگین

۸۵/۳

انحراف استاندارد

۴۲/۰

Z

۸۷/۱

سطح معنی داری

۴۳/۰

تفسیر: در صورتی که سطح معنی داری آزمون کولموگرف اسمیرنف بیشتر از ۰۵/۰ باشد، می توان نتیجه گرفت؛ توزیع داده های مربوط به متغیر تفاوت معنی داری با توزیع نرمال ندارد. همانطور که در جدول فوق گزارش شده است، با توجه به اینکه P-value برای متغیر ویژگی های شغلی بزرگ تر از ۰۵/۰ می‌باشد، لذا فرضیه صفر تایید می‌گرددکه این حاکی ازنرمال بودن توزیع داده های حاضرمیباشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۴٫ آمار استنباطی
ب) آزمون فرضیه های تحقیق
آزمون فرض اول
فرضیه صفر: بین میانگین جامعه و میانگین نمونه در عامل تنوع وظیفه تفاوت معناداری وجود ندارد.
H0 : P>0.05

۲ـ۲ـ۱۱: مناسب­سازی رمپ­:
در جاهایی­که امکان عبور هم­سطح وجود ندارد، رمپ­ها می­توانند وسیله موثری برای عبور افراد ویلچری باشد. مواردی که در مورد رمپ­ها در نظر گرفته می­ شود، عبارتند از :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ـ شیب هر چقدر کمتر باشد، بهتر است؛ یعنی بین ۱ در ۲۰ و ۱ در ۱۵ و حداکثر طول آن ۱۰ متر است.
ـ رنگ سطح رمپ­ها از نظر روشنایی باید متفاوت از رنگ جاهای استراحت باشد، تا افراد با مشکلات بینایی آن­ها را به راحتی تشخیص دهند.
ـ کلیه سطوح رمپ­ها باید از مواد ضد لغزش باشد.
ـ در هردو طرف رمپ­ها باید نرده­های میله­ای وجود داشته باشد. حداقل عرض آن­ها ۲/۱ متر است و در فضاهای ورزشی که معلولین از ویلچرهای ورزشی استفاده می­ کنند، مانند: باشگاه­های تنیس، عرض آن­ها باید ۵/۱ متر باشد.
ـ جنس نرده­های میله­ای از فلزات و مواد مناسب باشد، مانند میله­های استیل رنگ شده باشد (فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
۲ـ۲ـ۱۲: مناسب­سازی پله­ها
برخی از مردم به ویژه افراد معلولی که قابلیت حرکت دارند، ترجیح می­ دهند به جای رمپ از پله­های مناسب­سازی شده استفاده کنند.
– در هر صورت نرده­های اطراف پله­ها باید به عرض ۱۱۰۰ میلی متر باشد.
– از پله­های بدون نرده استفاده نشود.
– از علائم آگاهی دهنده لمسی در امتداد لبه پله­ها استفاده کنید.
– پاگردهایی ۵/۱ متری در پایین و بالای هر چند پله ایجاد کنید.
– پله­های صاف بهتر از پله­های منحنی و کج می­باشند.
– ارتفاع پله­ها بین ۱۵ تا ۱۷ سانتی متر ثابت بوده و قسمت کف آن­ها بین ۲۵ تا ۳۰ سانتی­متر باشد (فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
شکل۲-۲:

۲ـ۲ـ۱۳: مناسب­سازی ورودی­ و درب اماکن ورزشی
درب ورودی باید طوری باشد که جذاب بوده و مردم را فرا خواند، برای این منظور :
– ورودی باید به آسانی از کل نمای خارجی ساختمان قابل تشخیص باشد.
– ورودی باید به طور کامل در دسترس بوده و هم سطح فضای مقابل درهای ورودی باشد.
– ورودی گروه ­های مختلف مردم را تفکیک نکنید. برای مثال ورودی افراد معلول از در پشت ساختمان نباشد.
در فضاها و مکان­های ورزشی بزرگ که در آن­ها رشته­ های ورزشی مختلف ویلچری وجود دارند، درها باید به صورت اتوماتیک و الکترونیکی باشند. همچنین جنس درها از مواد براق مثل استیل نباشد.
– درها با آستانه درب هم­سطح باشد(حداکثر بر آمدگی ۱۳ میلی متر).
– هیچ نوع مانعی از قبیل در مجاور، در مسیر حرکت آن وجود نداشته باشد و جنس درها تماماً از شیشه نباشد.
– در مورد درهای اتوماتیک باید امکان ایجاد حادثه و خطر تصادف حداقل باشد و قابلیت باز کردن با دست را در موارد قطع برق داشته باشد(فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
۲ـ۲ـ۱۴: مناسب­سازی محل پذیرش
طرح و اجزای محوطه پذیرش بایستی به نحو آشکار و منطقی باشد، به طوری­که به علامت­ها یا تابلوهای راهنما جهت هدایت مردم نیاز نباشد. جزئیات مهم قابل توجه این محوطه عبارتند از :
– افرادی که از در ورودی وارد می­شوند، باید محل پذیرش در دید رس آن­ها باشد.
– در صورتی که از میله­های ورودی چرخان استفاده می­ شود، از مناسب بودن آن­ها با وضعیت معلولین اطمینان حاصل کنید، در غیر این صورت برای معلولین که از ویلچر استفاده می­ کنند؛ مسیر مجزایی را ایجاد کنید.
– آسانسور، راه پله و تلفن عمومی در دید رس بوده و نزدیک محل پذیرش باشد و اگر در دید مستقیم نباشند باید تابلوهای راهنما محل آن­ها را به وضوح نشان دهند.
– صندلی­های مناسبی برای استفاده افراد مورد نیاز است.
در اماکن ورزشی انواع مختلفی از محل­های پذیرش و رزرو مورد نیاز است، آن­چه دارای اهمیت است؛ طراحی مناسب میز و محل پذیرش است؛ به نحوی که برای همه افراد قابل دسترسی باشد. دو عدد میز کار با ارتفاع متفاوت یکی برای افرادی که می­خواهند سر پا باشند و دیگری برای افراد در حال نشسته یا ویلچری ایجاد شود (فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
۲ـ۲ـ۱۵: مناسب­سازی کریدورها
– حداقل عرض کریدورها ۲/۱ متر است ولی در حالت کلی ترجیحاً ۵/۱ متر بهتر است و در مجموعه­های بزرگ با استفاده­کنندگان زیاد معمولاً عرض کریدور را ۲ متر در نظر می­گیرند، تا افراد با ویلچر به راحتی از آن­ها عبور کنند.
– مسیر کریدورها باید بدون مانع باشند.
– وسایل آتش­نشانی و رادیاتورها بهتر است در دیوارها جا داده شوند تا عرض کریدورها را کوچکتر نکرده و مانعی سر راه حرکت افراد ایجاد نکنند.
– در صورت امکان کریدورهای پهن یا گرد ایجاد کنید.
– درها باید به سمت خارج از کریدورها باز شوند(فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).
۲ـ۲ـ۱۶: نرده­ها
– در هر جایی که اختلاف سطح وجود داشته باشد، هر چند کم نرده باید کار گذاشته شود؛ تا حایل و دستگیره مناسبی را فراهم سازند.
– در حدود ۵/۴ تا ۵ سانتی­متر نرده­ها باید از دیوار خارج شده باشند.
– انتهای نرده­ها باید به صورت گرد و منحنی بوده و در حدود ۳۰ سانتی­متر بیشتر از طول پله­ها در بالا و پایین راه پله امتداد یافته باشند.
– نرده­ها نباید فضا و عرض مفید و استاندارد راهروها و کریدورها را محدود کنند.
– رنگ و درخشندگی نرده­ها باید متفاوت از بافت و زمینه باشد، تا به راحتی قابل تشخیص باشد(فخرپور و یاوری،۱۳۸۵).

۵

۴

۳

۲

۱

سیگارفروش

پارچه باف

بادآور

دستچین

طلافروش

دست و پاگیر

دوچرخه ساز

تندرو

جورچین

آبخور

خودفروش

آدم فروش

خاک انداز

عشوه فروش

با توجه به معیار شاخص کروز، اگر واژه ی مرکب را که ساخته شده از دو تکواژ قاموسی فرض می کنیم واگر هر دو تکواژ شاخص کامل باشند یکی شاخص کامل و دیگری شاخص جزیی باشد هر دو شاخص جزیی باشند یکی کامل و دیگری شاخص نباشند و یا هر دو شاخص به حساب نیایند به ترتیب از میزان شفافیت آنها کاسته و میزان تیرگی آنها افزوده می شود برای مثال در پیوستار فوق در جایگاه (۱۴) شفافیت معنایی واژه ی «سیگارفروش» قرار گرفته است. در سیگار فروش هر دو تکواژ شاخص کامل هستند. از لحاظ رابطه نحوی بین این دو تکواژ عنصر غیر فعلی یعنی سیگار مفعول مستقیم( نمونه ی اعلا) عنصر فعلی است از لحاظ بسامد هر دو جز در حد بالایی قرار گرفته اند و معنای تحت الفظی ترکیب مد نظر است. تمام این عوامل روی هم رفته باعث شفافیت معنایی سیگار فروش شده است در جایگاه ۱۳ واژه ی «پارچه باف» قرار گرفته است. گر چه مانندسیگار فروش، هر دو جز ترکیب شاخص کامل رابطه نحوی نمونه ی اعلا و بسامد هسته و وابسته هر دو بالاست اما در پارچه باف ستاک حال یعنی باف به عنوان عنصر مستقل به کار نمی رود. در حالی که در سیگار فروش، «فروش» به عنوان عنصری مستقل به کار می رود.در جایگاه (۱۲) واژه های «بادآور» و «دل پذیر» قرار دارند. این واژه ها هم مانند «سیگار فروش» و «پارچه باف» هستند یعنی هر دو جز ترکیب شاخص کامل است. بسامد هسته و وابسته یکسان و معنای تحت الفظی آن مد نظر است اما برخلاف این دو واژه رابطه نحوی نمونه ی اعلا نیست. برای مثال در «بادآور» (آنچه آن را باد بیاورد)عنصر غیر فعلی یعنی (باد) فاعل عنصر فعلی (آور) است که این فاصله گرفتن از نمونه ی اعلا باعث کاسته شدن شفافیت معنایی شده است این واژه هم از همه لحاظ شبیه واژه های پیشین است جز اینکه از لحاظ رابطه نحوی متفاوت است. در «دست چین» (آن چه با دست چیده شود) عنصر غیر فعلی«دست» مفعول غیر مستقیم عنصر فعلی است که ازنمونه ی اعلا (مفعول مستقیم ) فاصله ی بیشتری گرفته است در نتیجه باعث کاسته شدن شفافیت معنایی اش شده است. در جایگاه (۱۰) واژه ی طلا فروش امده است این واژه هم از هر لحاظ شبیه «سیگار فروش» است جز در معیار شاخص دراینجا طلا شاخص جزیی و فروش شاخص کامل است. که زیی بودن وابسته باعث کاهش شفافیت معنایی شده است در جایگاه (۹) واژه ی دست و پا گیر دارای معنای مجازی است که این بدان معنا است که درنهایت معنی کلی ترکیب، تاثیر زیادی در شفافیت معنایی آن دارد. لذا دست وپاگیر دچار کاهش معنایی شده است در جایگاه (۸) واژه ی «دوچرخه ساز» آمده است. از لحاظ معیار شاخص« دوچرخه» شاخص کامل اما «ساز» در معنای «سازنده» نیامده، بلکه به معنای «تعمیر کننده» است لذا شاخص جزیی است این واژه بعد از دست و پاگیر قرارگرفته است. به عبارتی از همه لحاظ شبیه این واژه است جز انکه در دست و پاگیر هسته دارای شاخص کامل است. پس عامل هسته ی کلی میتواند تاثیر زیادی در شفافیت داشته باشد. علاوه بر این بسامد هسته در «دوچرخه ساز» نسبت به «دست و پاگیر» پایین تر است. درجایگاه (۷) واژه ی تندرو آمده چنان چه این ترکیب در معنای حقیقی خود به کار رود هر دو جز ترکیب شاخص کامل محسوب می شود. از لحاظ رابطه نحوی عنصر غیر فعلی یعنی«تند» افزوده ی عنصر فعلی است بنابراین از

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمونه ی اعلا بیشتر فاصله گرفته است لذا بعد از دوچرخه ساز آمده است که درآن «دوچرخه» نمونه ی اعلا است هم چنین قبل از «جورچین» که درآن رابطه نحوی برقرار نیست آمده است اما چنان چه این واژه درمعنای مجازی خود (افراطی بودن) به کار رود. درجایگاه (۱) یعنی نهایت تیرگی قرار می گیرد.درجایگاه (۶) واژه ی «جورچین» آمده است همانند «تندرو» دو جز ترکیب شاخص کامل است این این واژه نسبت به «تندرو» تیره تر است زیرا از یک سو هیچ گونه رابطه نحوی بین دو جز ترکیب وجود ندارد و از سوی دیگر دارای معنای مجازی می باشد در جایگاه (۵) واژه ی آبخور آمده است برای مثال در آبخور کشتی دراین ترکیب «آب» شاخص کامل و «خور» (در معنای درتماس چیزی قرار گرفتن) شاخص جزیی است گر چه شاخص کامل بودن وابسته به شفافیت معنایی کمک می کند ولی تاثیر چندانی ندارد برای مثال در آبخور گر چه آب شاخص کامل است ولی نسبت به طلا فروش که طلا شاخص جزیی است شفافیت معنایی به مراتب کمتری دارد میتوان گفت که تاثیر هسته در افزایش شفافیت معنایی بسیار بیشتر از وابسته است از سوی دیگر هیچ گونه رابطه نحوی مشخص درآبخور دیده نمی شود همین طور خور به عنوان ستاک حال به صورت مستقل به کار برده نمی شود وبسامد آن نسبت به خور در معنای خوردن معمولی پایین تر است که اینها همه باعث کاسته شدن شفافیت معنایی این واژه شده است. آبخور در جایگاه بین (۶) و (۴) یعنی جورچین و خود فروش قرار گرفته چون در جورچین هر دو جز شاخص کامل است و بسامد هر دو جز بالا است ولی در «آبخور» «آب» کامل و «خور» جزیی است و خور بسامد پایین دارد و قبل از «خودفروش» آمده چون در خودفروش هر دو جز شاخص جزیی است در جایگاه (۴) واژه ی «خودفروش» آمده است. از لحاظ معیار شاخص هر دو جز ترکیب شاخص جزیی محسوب میشود هیچ گونه رابطه نحوی بین این جز وجود ندارد اگر چه از لحاظ بسامد هسته و وابسته بالا است. اما درکل معنای مجازی آن باعث تیره شدن این واژه شده است. در جایگاه (۳) «آدم فروش» آمده ،اگر آن را به معنای کسی که «خرید و فروش انسان را انجام میدهد» بگیریم. هر دو جز آن شاخص کامل به حساب می آید و دارای رابطه نحوی و معنای حقیقی است و در جایگاه (۱۴)یعنی نهایت شفافیت قرار می گیرد اما اگر آن را به عنوان «کسی که آدم را لو میدهد» یعنی معنای مجازی اش بگیریم. آدم شاخص کامل و فروش اصلا شاخص به حساب نمی آید وهمچنین هیچ گونه رابطه ای نحوی بین این دو دیده نمیشود. درجایگاه (۲) واژه ی خاک انداز آمده که یک جز آن «خاک» شاخص جزیی است و جز دیگر اصلا شاخص نیست. هیچ گونه رابطه نحوی ندارد و دارای معنای مجازی است در جایگاه (۱)واژه عشوه فروش قرار گرفته که معنای مجازی «ریا کار» را دارد.هیچ گونه رابطه نحوی بین دو جز ترکیب وجود ندارد نه عشوه و نه فروش هیچ کدام شاخص به حساب نمی آید. بنابراین درنهایت تیرگی قرار میگیرد.
پس از بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها نتایج زیر حاصل شد:
۱-درترکیبات حاصل از قید + بن فعل به طور کلی جز ایکس دراین ترکیبات درمعنی اصلی اش به کار رفته هر چند که نقش نحوی متفاوتی دارد همین باعث شفافیت معنایی ترکیب
می شود.
۲-درترکیبات حاصل از قید+بن فعل ، قیدهای این ترکیبات در تقابل مدرج با جفت خود هستند مثلا «تند» درمقابل «کند» «دور» در تقابل با «نزدیک» و «دیر» یا «زود» است و همچنین «رو»در «روکش» درتقابل مکمل با «زیر» قرار دارد و عامل تقابل نیز به شفافیت واژه ها کمک میکند.
۳-در ترکیبات حاصل از اسم + بن فعل در شفافیت و تیرگی معنی ترکیب ارتباطات پنهانی اجزا و ویژگیها و مولفه های معنایی اجزا شرکت کننده در ترکیب دخالت دارند مثل قلم تراش ،قلمرو
۴-ترکیبات حاصل از صفت+بن فعل، وابسته ی صفتی در این ترکیبات نقش عمده ای در شفافیت معنایی ترکیب دارد مثل جوان پسند
۵-در ترکیبات حاصل از صفت + بن فعل،صفت شمارشی باعث شفافیت معنی ترکیب میشود مثل دوزیست
۶-درترکیبات حاصل از صفت + بن فعل، اسامی یا صفاتی که مربوط به یک حوزه ی معنایی هستند به شفافیت معنایی ترکیب کمک می کنند.برای مثال رنگها که همگی متعلق به یک حوزه ی معنایی اند باعث شفافیت ترکیب میشود مثل سفید پوش
۷-بر اساس معیار شاخص، چنان چه هر دو جز شاخص کامل باشد یکی شاخص کامل و دیگری شاخص نباشد و یا هر دو شاخص به حساب نیاید به ترتیب از میزان شفافیت آنها کم میشود و به میزان تیرگی آنها افزوده می شود به عنوان مثال به ترتیب درکلمات ذیل مشاهده می شود« سیگارفروش» «طلا فروش» «خودفروش» «آدم فروش» و «عشوه فروش»
۸-هر چه ترکیب از نمونه اعلا (مفعول مستقیم)فاعل( مفعول غیر مستقیم) فاصله می گیرد از شفافیت معنایی کاسته می شود برای مثال «بادآور» که رابطه نحوی عنصر غیر فعلی «فاعل » است و «دست چین» که «مفعول غیر مستقیم» است به ترتیب نسبت به «سیگار فروش» که رابطه نحوی عنصر غیر فعلی(مفعول مستقیم) است دچار کاهش شفافیت معنایی شده است.
۹-چنان چه هسته و وابسته از لحاظ ۳ معیار ( شاخص، بسامد، معنا)یکسان باشد ولی در معیار رابطه نحوی متفاوت باشد آنکه دارای رابطه نحوی است از شفافیت معنایی بیشتری برخوردار است. برای مثال «سیگار فروش» و «جورچین» هر دو شاخص کامل است ولی «سیگار فروش» دارای رابطه نحوی است اما در «جورچین» هیچ گونه رابطه ای وجود ندارد.
۱۰-چنان چه هسته شاخص کامل باشد و وابسته شاخص جزیی از شفافیت معنایی بیشتری برخوردار است تا زمانی که هسته شاخص جزیی و یا اصلا شاخص نباشد برای مثال «طلا فروش» درمقابل با «خودفروش» و «فخرفروش»

بخش دوم : شعر کودک و نوجوان

بدست دادن تعریف کاملی از شعر دشوار است وقتی قید کودک را هم به آن می افزاییم کار دشوارتر میگردد. از بین تعاریف مختلف که محققان برای شعر کودک ارائه کرده اند به نظر این تعریف کاملترست: «شعر کودک سخنی است آهنگین که با تکیه بر وجوه صوتی و موسیقیایی کلمات و بهره گیری از وزن و قافیه و تکیه بر سادگی و زیبایی مضمون و معطوف به عنصر تخیل به ذوق زیبایی شناسی و موسیقیایی کودک و غریزه بازی او پاسخ میدهد. البته اشاره به آهنگین بودن به این مفهوم نیست که شعر کودک حتما شعری است متکی به وزن و قافیه به مفهوم قدیمی آن و ریتم و آهنگ با بهره گرفتن از شگردهای مختلفی ایجاد می شود که وزن و قافیه یکی از اسباب آن است » (همان:۲۸۷).
دامنه موضوعات شعر کودک بسیار گسترده و متنوع است. هر چیزی از مفاهیم انتزاعی و عاطفی گرفته تا طبیعت و جامعه و مناسبات انسانی و محیط و اشیا پیرامون و طبیعت بیجان و… میتواند موضوع شعر کودک قرار گیرد. علاوه بر اینها شعر کودک به عنوان ابزاری برای تعلیم و تربیت و آموزش بکار میرود. از دیر باز نقش آموزشی و تربیتی برای شعر قائل بودند. این نقش تربیتی شعر بویژه برای کودکان و نوجوانان مورد تاکید بود. هنوز هم بر خلاف نظر کسانی که شعر را تنها هنر زیبا به حساب می آورند و بر خلاف نظر طرفداران مکاتبی چون هنر برای هنر و … نقش تعلیمی شعر کودک محفوظ و مورد تایید است . شعر کودک در کنار کارکردهای دیگرش و شاید مقدم بر سایر کارکردها از قبیل تفریح و سرگرمی و ایجاد لذت ، در پی تحکیم وتایید بنیان های اخلاقی و فرهنگی جامعه است . «طفل باید با تمام وجودش با عقل و قلبش نیکی و انسانیت و وارستگی را درک کند و فضیلت آن را بر خودخواهی و خشونت و نژاد پرستی باز نشناسد. شعر نه فقط باید شادی کودکانه را منعکس سازد بلکه باید رنگ اجتماعی داشته باشد و احساس وظیفه شهروندی طفل را تقویت کند ( علی پور، ۳۷)
با در نظر گرفتن چنین زمینه ای در کودکان بحث دیگری مطرح می شود که چگونه می توان مباحث دینی از قبیل خدا و معاد و … را به او آموخت . چگونگی طرح و بیان مفاهیم انتزاعی یکی از مباحث مهم و در خور توجه تعلیم و تربیت کودکان است . بسیار مهم است که این مفاهیم طوری برای کودک توصیف و معرفی گردد که اولا برای او قابل درک باشد و از طرفی آن مفهوم انتزاعی لطمه نبیند و تحریف نشود.
در هر صورت باید پذیرفت مخاطبان شعر کودک به لحاظ تجربه ها و دانش ذهنی دیرتر از بزرگسالان میتوانند مفاهیم انتزاعی را درک کنند و ضرورت دارد طرح این مفاهیم متناسب با زبان و ذهن آنان باشد. وقتی ما شاخه ای از ادبیات را به نام ادبیات کودک نامگذاری میکنیم پیشاپیش محدودیت پیش آگاهیهای ذهنی و تجربی را در نظر گرفته ایم.
بخش مهمی از شعر کودک سعی دارد خداوند را به کودک بشناساند و برای این شناخت تصویری از او ترسیم میکند تا کودک بر اساس آن ذهنیتی از خداوند بدست آورد . درباره اینکه از چه سنی و چطور باید کودکان را با این مفاهیم آشنا کرد بحثهای زیادی صورت گرفته است. «پیاژه عملیات انتزاعی را بالاترین مرتبه رشد شناختی که از حدود دوازده سالگی آغاز میشود و تا بزرگسالی ادامه می یابد قرار میدهد. در حالی که مطالعات میدانی بسیاری نشان میدهد که کودکان مرحله پیش عملیاتی میتوانند از آموزش نگهداری ذهنی و سایر آموزشهای مربوط به عملیات عینی بهره گیرند. میتوان گفت کودک از سه سالگی توانایی درک مفاهیم انتزاعی را دارد . کودکان پیش دبستانی اگر چه ممکن است از درک زبان انتزاعی ناتوان باشند مفاهیم انتزاعی را در فرایندی چون بازی و تصویر بخوبی درک میکنند. کودک مفاهیم انتزاعی را درک میکند و علت آن وجود دانش نهفته کودک است اگر چه کودکان توانایی توضیح مفاهیم انتزاعی را ندارند دارای دانش نهفته ای درباره این مفاهیم هستند. » (حاجی نصرالله:۲۷)
موضوع خداوند حساسترین و مهمترین مفهومی است که باید به کودک آموزش داد و سوالهای ذهنی او را درباره آن پاسخ گفت. در این مقاله ما اشعاری را که موضوع آنها خدا است و در کتاب «پنجره های آسمان» گرد آوری شده است، بررسی کرده ایم. تنها معیار ما در این بررسی اشتراک موضوع است و ملاک دیگری در نظر نداشته ایم. بنابراین طبیعی است که شواهد به لحاظ کیفیت و جوهر شعری در یک سطح نبوده و فراز و فرود داشته باشد.ابتدا صفاتی که برای خداوند آمده و خطابهایی که شاعران با آن خداوند را مورد خطاب قرار داده اند و تصاویر و تشبیهاتی را که به کمک آنها سعی کرده اند خدا را به مخاطبان خود معرفی کنند استخراج کرده ایم، سپس به تحلیل آنها پرداخته ایم . با این بررسی میخواهیم ببینیم خدا چگونه و با چه صفاتی و در چه هیاتی برای کودکان ترسیم شده است و آیا این تصویر برای کودک قابل درک است؟
۴-۲-۱- ریشه های شعر کودک در ایران :
شعر کودک در ایران بیش از آنکه از دیوان رسمی شاعران، سربرآورد از دل ترانه های عامیانه برخاسته است.
شاعران پیش از مشروطیت کمتر شعری برای کودکان سروده اند زیرا از دیدگاه آنان کودکان چندان ارزشی نداشتند با این حال گاهی در دواوین آنها اندک نمونه هایی به چشم می خورد که درون مایه ای همسان با افسانه ها و مثل های کودکانه دارند.
۴-۲-۲- دوره مشروطه :
در دوره مشروطیت پدیداری شعر کودک، پیامد دگرگونی در شعر فارسی است دگرگونی فرهنگ و تعلیم و تربیت و ادبیات که به هر حال در وقوع خود از غرب مایه گرفته بود موجب شدکه شاعران گاه به یاد کودک نیز بیفتند.

تحلیل محتوا: به منظور تحلیل محتوای نرم افزارهای مورد بررسی بعد از تهیه نرم افزارهای مربوطه، در ابتدا با مطالعه ی منابع مرتبط اصول مبتنی بر نظریه ی ساختن گرایی و همچنین اصول طراحی چند رسانه ای های مایر در قالب چک لیستی تهیه و در قالب یک فایل توضیحی به شکل پیوستی منظور از هر یک از مؤلفه های مورد بررسی به صورت عملیاتی تعریف و تعیین گردید. بعد از تهیه چک لیست لازم برای تحلیل محتوای نرم افزارهای مورد نظر، هر کدام از نرم افزارها توسط سه نفر از متخصصان رشته ی تکنولوژی آموزشی مشاهده و بر اساس چک لیست مذکور تحلیل محتوا گردید. از این رو تحلیل محتوا به شکل عملیاتی در این پژوهش، بررسی و تحلیل محتوای نرم افزارهای مورد نظر از لحاظ توجه به مؤلفه های نظریه ساختن گرایی و همچنین مؤلفه های اصول طراحی چند رسانه ای مایر است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نرم افزارهای آموزش درس ریاضی: منظور از نرم افزارهای آموزش درس ریاضی نرم افزارهای است که در بازار برای آموزش درس ریاضی مقطع ابتدایی در پایه اول ابتدایی و در قالب آموزش های کمک درسی موجود می باشند. تعداد این نرم افزارها که تأییدیه آموزش و پرورش را دریافت داشته اند، ۱۴ نرم افزار می باشد. لیست این نرم افزارهای به شرح زیر است:
نرم افزار آموزشی دبستانی ها (لوح سما)
نرم افزار آموزشی لوح سینا
نرم افزار آموزشی لوح دانش
نرم افزار آموزشی میشا و کوشا
نرم افزار آموزشی سرزمین ریاضی (مبتکران)
نرم افزار آموزشی داده های رایانه ای البرز
نرم افزار آموزشی پارسا
نرم افزار آموزشی اندیشمند
نرم افزار آموزشی والایار (موسسه علمی تفکر برتر)
نرم افزار آموزشی گاج
نرم افزار آموزشی دانش یار
نرم افزار آموزشی تام
نرم افزار آموزشی معلم یار
نرم افزار آموزشی شهر ریاضی
دیدگاه ساخت گرا: منظور از دیدگاه ساخت گرا این است که تا چه اندازه نرم افزارهای مورد بررسی به ۵ مؤلفه ی این نظریه شامل (فعال بودن، تراکمی بودن، یک پارچه بودن، متفکرانه بودن و هدف مدار بودن) توجه کرده و آن را به صورت عملی در ساخت نرم افزار به کار گرفته اند. به منظور سنجش این مؤلفه ها، در مجموع ۳۶ گویه در ابزار «فهرست وارسی نرم افزار» تهیه و پیش بینی گردیده که هر یک مؤلفه های به صورت جداگانه با بهره گرفتن از گویه هایی در ابزار فهرست وارسی به شرح زیر سنجیده و مشخص گردیده است. فعال بودن: ۷ گویه – تراکمی بودن: ۹ گویه – یکپارچه بودن: ۵ گویه – متفکرانه بودن: ۸ گویه – هدفدار بودن: ۷ گویه
اصول طراحی چند رسانه ای ها: اصول طراحی چند رسانه ای ها در این پژوهش، اصول طراحی چند رسانه ای های مایر است این اصول هفت مورد و شامل «اصل چند رسانه ای»، «اصل مجاورت مکانی»، «اصل مجاورت زمانی»، «اصل پیوستگی یا انسجام»، «اصل کانال های حسی»، «اصل افزونگی یا مازاد» و «اصل تفاوت های فردی» است. این اصول در فهرست وارسی نرم افزار تهیه شده برای جمع آوری داده های پژوهش در قالب ۱۰ گویه سنجیده و تعیین می گردد.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
مقدمه فصل دوم:
در این فصل در ابتدا و در بخش مبانی نظری مربوط به موضوع و متغیرهای موجود در عنوان پژوهش، مباحثی آموزش الکترونیکی در محیط های یادگیری، چند رسانه ای های آموزشی و فواید و شرایط استفاده از آنها، اهمیت استاندارد در محتواهای الکترونیکی، نقش ارزشیابی در کارکرد چند رسانه ای های آموزشی، اصول طراحی یادگیری چند رسانه ای از دیدگاه مایر، نظریه سازنده گرایی و اصول و مؤلفه های ساختن گرایی در طراحی چند رسانه ای ها، نظریات و تئوری های مرتبط با ساخت چند رسانه ای ها، آموزش درس ریاضی، نرم افزارهای آموزشی رایانه ای، مفهوم، تاریخچه و آثار و پیامدهای استفاده از آنها و موضوعات مربوط به آن می پردازیم و در انتها نیز به بررسی و بیان پیشینه تجربی موضوع در دو بخش داخل و خارج ایران خواهیم پرداخت.
مفهوم و تعاریف تحلیل محتوا:
از عمر تحلیل محتوا بیش از پنجاه سال نمی گذرد. واژه نامه انگلیسی وبستر از سال ۱۹۶۱ آن را وارد واژگان خود کرده است؛ اما ریشه ی تاریخی آن به آغاز کاربرد آگاهانه انسان از نمادها و زبان بر می گردد. تحلیل محتوا در زمان معاصر از نظر هدف و روش تفاوت معنی داری با گذشته دارد. این تمایز در سه مؤلفه تجربی بودن، برداشت جدید از پدیده و روش شناسی ویژه قابل ذکر است. بدین معنا که تحلیل محتوا اکتشافی درباره پدیده های واقعی به قصد پیش بینی است که قیاس در آن به سوی گرایش تجربی خالی از تعصب تحول می یابد. تحلیل محتوا در دوره جدید حیات خود از تصور مرسوم از محتوا به منزله موضوع مورد توجه فراتر رفته و پیوند تنگاتنگی با برداشت های جدید از پدیده های نمادین است. روش شناسی تحلیل محتوا پژوهشگر را قادر می سازد تا به تهیه، بیان و ارزیابی انتقادی از طرح پژوهش، مستقل از نتایج آن بپردازد (ضیغمی و همکاران، ۱۳۸۷، ص ۴۲).
از تحلیل محتوا تعاریف گوناگونی به عمل آمده که بخشی از اختلاف به تاریخچه این تکنیک و روند تکاملی آن بر می گردد و بخشی دیگر از آن مربوط به تفاوت در حوزه گسترده این تکنیک است.
کریپندورف^[۲۰] تحلیل محتوا را تکنیکی پژوهشی معرفی می کند که به منظور استنباط تکرارپذیر و معتبر از داده ها در مورد متن آنها بکار می رود (کریپندروف، ۱۳۷۸: ۲۵). او هدف این تحلیل را همانند سایر تکنیک های پژوهشی فراهم آوردن شناخت، بینشی نو، تصویر واقعیت و راهنمای عمل می داند (همان).
برلسون^[۲۱] (۱۹۵۹)، از پیشگامان تحلیل محتوا این تکنیک را «پژوهشی برای توصیف عینی، سیستماتیک و کمی محتوای آشکار پیام» معرفی می کند (نقل از کریپندورف، ۱۳۷۸، ۲۶).
در تعریفی دیگر تحلیل محتوا تکنیکی پژوهشی دانسته شده که برای استنباط‌هایی برحسب شناسایی نظام روز و عینی ویژگیهای خاصی در یک متن بکار می رود (همان، ۲۸).
لورنس باردن نیز به نقل از لانذری می نویسد:
تحلیل محتوا فنی است که توصیف های ذهنی و تخمینی را تلطیف و تصفیه می کند و ماهیت و قدرت نسبی محرک هایی را که به شخص داده می شود، به صورت عینی آشکار می سازد (باردن^[۲۲]، ۱۳۷۴، ۳۵).
ویژگی های تحلیل محتوا:
برای اینکه تحلیل محتوا ارزش علمی داشته باشد و از جهت گیری ها و غرض ورزی های شخصی دور باشد، باید از قواعد مشخصی پیروش نماید. در این باره، چهار ویژگی عینی بودن، منظم بودن، آشکار بودن و کمی بودن معرفی می شود:
عینی بودن: این خصوصیت به استفاده از قواعد و قوانین دقیق و روشن اشاره می نماید، به طوری که اگر محققان دیگر همان محتوا را با همان روش، دوباره تحلیل کنند، نتایج مشابهی به دست می آورند. پس نتایج باید مستقل از تحلیل گرها باشد و با تکرار مجدد، همان نتایج به دست آید. این خصلت نشان دهنده ی قابلیت بازبینی و بازسازی نتایج است.
نظام مند بودن: این خصوصیت بیان می کند که تمام عناصر موجود در محتوا باید بر اساس واحدها و مقوله هایی که بر ای بررسی در نظر گرفته شده اند، تحلیل شوند و محقق نباید عناصری را از محتوا به دلخواه کنار بگذارد یا فقط برخی از عناصر را تحلیل نماید.
آشکار بودن: منظور این است که در تحلیل محتوا باید به متن یا پیام آشکار و روشن توجه شود و از هر گونه استنباط شخصی و پیش داوری های فردی تحلیل گر درباره ی محتوا جلوگیری گردد.
کمی بودن: این ویژگی، تحلیل محتوا را از یک مطالعه ی معمولی جدا می کند و جانشین جنبه های ذهنی و استنباطی بررسی ها و تحلیل های نظری است که با مقیاس دقیق قابل ارزیابی نیست. مطابق این ویژگی، تحلیل گر باید معلوم کند چه کلمات، مضامین و نمادهایی بیش از همه و به چه تعداد در متن تکرار شده اند. علاوه بر تحلیل مقداری، می توان از تحلیل همبستگی استفاده نمود. این نوع تحلیل مشخص می کند که ارتباط مفاهیم و عناصر چگونه است و چه عواملی آنها را به هم پیوند می دهد؟ آیا مفاهیم ذکر شده یکدیگر را جذب می کنند یا دفع؟ به بیان دیگر، آیا مفاهیم ارتباط و تسلسل لازم را دارند؟ (جعفری هرندی و همکاران، ۱۳۸۷، ص ۳۷ و ۳۸، نقل از شعبانی، ۱۳۸۰).
مراحل تحلیل محتوا:
در تحلیل محتوا، تحلیل گر باید بر اساس یک روند منظم و منطقی پیش برود تا از تحلیل خود نتیجه ی مطلوبی بگیرد. صاحب نظران مراحل متفاوتی را بر ای تحلیل محتوا نام برده اند. کوی (۱۳۷۵) برای تحلیل محتوا شش مرحله ی شناخت مسأله، ساخت پیکره، تدوین مقوله ها، انتخاب واحدهای تحلیل، شمارش و تفسیر را معرفی کرده است. از نظر شعبانی (۱۳۸۰) تحلیل محتوا ۵ مرحله ی مشخص ساختن هدف تحلیل، جمع آوری نمونه های مورد تحلیل، تقسیم مجموعه ی مورد بررسی به واحدهای مختلف، طبقه بندی واحدها و ارزیابی عینی طبقه ها را شامل می شود. هرندی و همکاران (۱۳۸۷، ص ۳۹ و ۴۰) پس از بررسی مراحل تحلیل محتوا از دیدگاه صاحب نظران برای تحلیل محتوا هفت مرحله را معرفی کرده اند:
بیان مسأله و تعیین اهداف پزوهش: شناخت مسأله برای جمع آوری اطلاعات مناسب اولین مرحله ی پزوهش است. برای جلوگیری از اتلاف زمان و استنباط غلط لازم است که تحلیل گر هدف خود را از تحلیل محتوا، به طور دقیق و عینی مشخص نماید. هر چه هدف یا هدف های تحلیل صریح تر و روشن تر باشد، تحلیل محتوا بهتر و جامع تر صورت خواهد گرفت. انتخاب روش تحلیل نیز ارتباط مستقیم و نزدیکی با هدف یا هدف های تحلیل دارد.
تعیین سؤال ها و فرضیه های پژوهش: پس از بیان مسأله و تعیین اهداف پزوهش ، سؤال ها یا فرضیه های پزوهش مطرح می شوند. از سوی دیگر مشاهده ی شواهد و مطالعه ی اسناد باعث طرح فرضیه یا پرسش می گردد، بر این اساس، هر تحلیلی پس از یک مرحله بررسی نظری و مفهوم سازی دنبال می شود.
تعیین محتوای مورد نظر برای پزوهش و انتخاب نمونه از آن: در این مرحله، باید محتوایی که در تحلیل بررسی می شود، انتخاب و جمع آوری گردد. در بیشتر مواقع، بررسی همه ی مطالب محتوا ممکن نیست و ناچار، باید نمونه گیری کرد؛ اما نمونه ی انتخاب شده باید نشان دهنده ی تمام ویژگی های محتوا باشد و موجب استنباط غلط نشود. در این مرحله ساخت پیکره باید از دو قانون معرف بودن و تناسب پیروی کند. معرف بودن معمولاً، از طریق نمونه برداری تصادفی تأمین می شود و نشان می دهد که با اطمینان می توان نتایج را از نمونه به جامعه تعمیم داد. تناسب یعنی اینکه ساخت پیکره باید اطلاعات جستجو شده را فراهم نماید.
تدوین فهرستی از موضوع ها و تعیین مقوله ها: در این مرحله، ابتدا باید فهرستی از موضوعات مورد بررسی مشخص گردد تا بتوان از آنها مقوله ها را استخراج نمود. مقوله ها رده هایی هستند که هر یک مجموعه ای از عناصر را که از نظر عمق و شکل، ویژگی های مشترک دارند، در خود جای می دهند. معیار مقوله سازی به هدف پژوهش بستگی دارد. از نظر فنی، یک مقوله سازی خوب حداقل، از چهار قانون جامعیت، انحصاری بودن، تناسب و عینیت پیروی می کند. جامعیت، بیان می کند که تمام عناصر و اجزای مربوط به موضوع پژوهش را باید در نظر گرفت. انحصاری بودن، بیان می کند که یک عنصر نباید به چند مقوله تعلق داشته باشد. تناسب، بیان می‌کند که ارتباط هدف پژوهش و ویژگی های محتوا باید به طور همزمان با نظام بنید مقوله وجود داشته باشد. عینیت، بیان می کند که تحلیل گران مختلف باید یک عنصر مشخص را در مقوله های مشابه به هم طبقه بندی کنند. برخی از محققان قانون پنجمی را به نام توان تولید اضافه می کنند. توان تولید یعنی اینکه هر مقوله، از نظر نشانه های استنتاج، فرضیه های جدید و داده های پایا غنی باشد. در این مرحله، باید تمام عناصر محتوا که به مقوله ها مربوط می شوند، طبقه بندی گردند. برای این کار لازم است واحدهای ضبط (کوچک ترین بخش محتوا که بسامد آن شمارش می شود، مثل کلمه) و واحدهای متن (بزرگ ترین بخش محتوا که ویژگی یک واحد ضبط را مشخص می سازد مثل عبارت) از یکدیگر تشخیص داده شوند. واحد ضبط دیگری که کاربرد زیادی دارد، مضمون است که شکل های مختلفی همچون تأیید، بیان، پیشنهاد، فکر و پرسش به خود می گیرد. پس واحد ضبط، واحد پیچیده ای است که می تواند در قالب یک کلمه، یک یا چند عبارت مطرح شود؛ بر عکس، یک عبارت ممکن است، شامل چند مضمون باشد.
در این مرحله همچنین مجموعه ی مورد بررسی به واحدهای مختلف (کلمه، نماد، مضمون و شخصیت ها) تقسیم می شود. در بررسی هر موضوع، رعایت نظم و ترتیب اصل کلی است؛ پس باید واحدهای مورد بررسی را بر اساس ارزش و اولویت طبقه بندی نمود. طبقه بندی باید جامع باشد و عناصر هیچ طبقه ای در طبقات دیگر تداخل نداشته باشد.
این مرحله می تواند قبل یا بعد از مشخص شدن مرحله ی واحدهای تحلیل قرار بگیرد؛ یعنی بعضی اوقات، فرضیه ها به مقوله ها تبدیل می شوند و واحدهای تحلیل (مثل مضامین) در آنها گروه بندی می شوند و گاهی ابتدا، واحدهای تحلیل (مثل مضامین) انتخاب و سپس مقوله ها تدوین می گردند.
انجام تحلیل محتوا و تعیین فراوانی مقوله ها: پس از انتخاب واحدهای طبقه بندی، این واحدها شمرده می شوند. طبقه بندی پاسخ هایی که به یک پژوهش داده شده، رمزگذاری نام دارد. در مورد سؤالات بسته، رمزگذاری بر خلاف سؤالات باز، پیش بینی می شود. واحد ضبط و واحد شمارش می توانند با هم ترکیب شوند؛ مثلاً، تعداد دفعاتی که یک کلمه یا مضمون ظاهر می شود. مقیاسی که بیشتر استفاده می شود، بسامد است. به غیر از بسامد، از مساحت (مثلاً مقدار سانتی متر مربع فضای آموزشی که به دانش آموز اختصاص می یابد) و زمان (مثلاً ثانیه هایی که در تلویزیون، به آموزش و پرورش اختصاص می یابد) نیز به عنوان واحدهای شمارش استفاده می شود. روش انجام تحلیل محتوا دقیقاً، به هدف پژوهش بستگی دارد.
تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده: تمام مراحل قبل، به مرحله ی تجزیه، تحلیل و تفسیر نتایج به دست آمده ختم می گردد. در این مرحله با بهره گرفتن از روش های آماری متناسب با تحلیل کمی و کیفی، اطلاعات و یافته های به دست آمده از مراحل قبل، تفسیر دقیق می شود و نتایج به دست می آید. تجزیه، تحلیل و تفسیر یافته های به دست آمده با روش های مختلفی انجام می شود. برخی از این روش ها عبارتند از: تحلیل فراوانی، تحلیل همبستگی و تحلیل جهت گیری. تحلیل فراوانی، بیشتر شدت، وسعت و اهمیت عناصر مورد نظر در محتوا را ممکن می کند. تحلیل همبستگی به روابط و همبستگی عناصر و مفاهیم توجه می نماید؛ مثلاً اینکه آیا در محتوا، انسجام و همبستگی وجود دارد یا گسستگی فکری و مفهومی در تحلیل جهت گیری، گرایش ها و عقاید پنهان در متن نیز باید بررسی و تحلیل شود.
مشخص نمودن روایی و پایایی نتایج: در این مرحله، برای اطمینان از صحت نتایج به دست آمده، دقت در یافته های به دست آمده، یکسانی نتایج در صورت تکرار پژوهش و تعمیم یافته روایی و پایایی نتایج بررسی و تأیید می گردد. در مورد روایی، از روش هایی همچون روایی صوری و روایی محتوایی و برای تأمین پایایی از روشهایی همچون محاسبه ی پایایی همزمان چند تحلیل گر استفاده می شود. چنانچه ضریب همخوانی تحلیل گران بیشتر از هشتاد درصد باشد، محقق پایایی نتایج را گزارش می نماید.
یادگیری الکترونیکی
در طی چند سال اخیر، پیشرفت های قابل توجهی در فناوری رایانه ای بوجود آمده است. با افزایش استفاده از فناوری های مدرن ارتباطی، واژه ای جدید به نام «ای لرنینگ^[۲۳]» متولد شد. یادگیری که از طریق استفاده از رسانه های الکترونیکی صورت پذیرد، یادگیری الکترونیکی نامیده می شود (داکرل و مک شین، ۱۳۷۶). بنا به تعریف انجمن کیفیت یادگیری باز و از راه دور، یادگیری الکترونیکی فرایند یادگیری مؤثری است که به صورت دیجیتالی ارائه می شود. یادگیری الکترونیکی با بهره گرفتن از ابزارهای تکنولوژیک مختلف مبتنی بر وب و با بهره گیری از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی به عنوان ابزارهایی جهت بهبود کیفیت آموزش و فراگیری، از طریق ارائه تسهیلاتی جهت دسترسی آسان به منابع و خدمات آموزشی و نیز فراهم نمودن ساز و کارهایی چون تعامل و همکاری از راه دور و استفاده از تجهیزات و امکانات پیشرفته تر، امکان ارائه اطلاعات و دانش را با کیفیت بهتر و بالاتر فراهم می سازد؛ به عبارت دیگر، محتوای دوره آموزشی با بهره گرفتن از انتقال صدا، تصویر و متن و غیره ارائه می شود و با بهره گیری از ارتباط دوسویه بین افراد فراگیر و استاد یا بین فراگیران، کیفیت ارائه دوره آموزشی به بالاترین سطح خود می رسد (زندی و همکاران، ۱۳۹۱، ص ۶۲).

منع شکنجه و رعایت ان از سوی پلیس و مرجع قضایی و همچنین انجام رفتار های صحیح از سوی آنها در حقوق ایران و اسناد بین المللی مورد تاکید قرارگرفته است.ماده ۷ میثاق مدنی وسیاسی اشعار دارد : هیچ کس را نمی توان مورد آزار و اذیت و شکنجه یا مجازات ها یا رفتار های ظالمانه یا خلاق انسانی یا ترذیلی قراردارد.
همچنین برابر اصل ۳۸ قانون اساسی که مقرر می دارد : هر گونه شکنجه برای گرفتن اقرار یا کسب اطلاع ممنوع است . اجبار شخص به شهادت ، اقرار و سوگند مجاز نیست و چنین شهادت و اقرار سوگندی فاقد ارزش واعتبار است .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بعلاوه برابر اصل ۳۹ قانون مذکور که مقررمی دارد : هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت ، زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است و همچنین نیز در قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهر وندی به این مقوله اشاره کرده است. برابر بند ۹ قانون مذکور هر گونه شکنجه متهم به منظور اخذ اقرار ویا اجبار او به امور دیگر ممنوع بوده و اقرار های اخذ شده به این وسیله مجیت شرعی و قانونی نخواهد داشت .
بند شش این قانون بیان می دارد : در جریان دستگیری وباز جویی یا استطاع و تحقیق از ایذای افراد نظیر بستن چشم و اعضای دیگر تحقیر، اسنحاف آنان اجتناب گردد.
در این زمینه بند ۷ قانون مزبور اعلام می دارد : بازجویان و مأموران تحقیق از پوشاندن صورت و یا نشستن پشت سر متهم یا بردن آنان به اماکن نامعلوم و کلاً اقدام های خلاف متعارف خودداری ورزند.
و بحث آخر، روش های غیر انسانی برای جمع آوری مدارک علیه متهم و اخذ اقرار از او با توسل به شکنجه منع شده است. اصل ممنوعیت اجبار متهم به اقرار علیه خود، تضمین کننده اصل منع شکنجه می باشد که امری ناپسند و بدور از شان از پلیس – ضابطین دادگستری و مجریان قانون است اگر بازجویی و تحقیق از متهم همراه با آزار و اذیت بدنی باشد جرم است.
بند دهم : حق معاینه شدن توسط پزشک
یکی دیگر از حقوق متهم این است که قبل از تحت نظر قرارگرفتن مورد معاینه قرارگیرد تا از ایجاد برخی محدودیت ها و مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود، در قانون آیین دادرسی کیفری جدید حق درخواست پزشک در ماده ۵۱ می باشد که مقررمی دارد: بنابر درخواست شخص تحت نظر یا یکی از بستگان نزدیک وی یکی از پزشکان به تعیین دادستان از شخص تحت نظر معاینه به عمل آید، گواهی پرشک در پرونده ثبت و ضبط می شود.
همچنین در اصل ۲۹ قانون اساسی نیاز به خدمات بهداشتی و پزشکی به عنوان حق همگانی شمرده شده است و یکی از اقشار جامعه هم متهم تحت نظر است که باید این حق را برای وی ملحوظ داشت و تمام افراد ملت باید از تامین اجتماعی که خدمات پزشکی نیز از مصادیق آن می باشد برخوردار باشند. لازم به ذکر است حق برمعاینه توسط پزشک در صورت نیاز فرد و به صورت اختیاری است .
آنچه از این قانونگذاری حاصل می گردد این است که ببیند متهم از نظر جسمی و روحی توان این را دارد که ۲۴ ساعت تحت نظر باشد یا اینکه ممکن است فرد نیاز به کمک فوری داشته باشد. این ماده نیز می تواند حقوق متهم را بهتر تامین کند.
بند یازدهم: دستگیری متهم در خارج از وقت اداری
یکی از نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری جدید در جهت حفظ حقوق متهم این می باشد که مقررمی دارد: هر گاه فردی خارج از وقت اداری یا به علت هر یک از عناوین مجرمانه تحت نظر قرارگیرد باید حداکثر ظرف یک ساعت مراتب را به دادستان و قاضی کشیک اعلام شود، دادستان یا قاضی کشیک نیز مکلف است موضوع را بررسی کند و در صورت نیاز با حضور در محل و تحت نظر قراردادن متهم اقدام قانونی به عمل آورد. این نوآوری جدید تنها در خارج از وقت اداری پیش بینی شده است و در مورد وقت اداری موضوع را مسکوت گذاشته است. البته می توان گفتن ضابطین در وقت اداری برابر ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری جدید باید اقدامات خود را به صورت فوری به اطلاع دادستان برسانند والبته قید فوریت جای تقصیر را باز می گذارد و بیم تضییع حقوق کیفری و متهم می رود. بنابراین بهتر آن می بود که قانونگذار وقت اداری را نیز به صورت صریح زمانی معینی را برای ضابطین دادگستری مشخص می کرد.
بند دوازدهم ) عدم مداخله در تحقیقات مقدماتی پس از ورود مقام صالح
در خصوص وظایف ضابطین دادگستری ملاحظه می شود که قانونگذار به جای احصای وظایف ضابطین دادگستری در کشف جرم به طور کلی آنها را مکلف نموده است که هر سه محور ذیل کلیه اقدامات را انجام دهند .
الف) کلیه اقدامات لازم به منظور حفظ صحنه جرم
ب) کلیه اقدامات لازم جهت جمع آوری دلایل و مدارک وقوع جرم
ج) کلیه اقدامات لازم جهت جلوگیری از فرار و مخفی شدن مظنونین و متهمین^[۴۶]
در جرایم مشهود ضابطین دادگستری تا رسیدن مقام قضایی کلیه وظایف مقام قضایی و هم کلیه اختیارات مقام قضایی را دارا می باشد. بجز موردی که صراحتاً ضابطین دادگستری از آن منع شده است که عبارت است از صدور قرار تامین .
همانطور که گفته شد تا رسیدن مقام قضایی ضابطین کلیه وظایف مقام قضایی را علاوه بر ضابط بودن دارا می باشد. البته باید توجه داشت برابر ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی کیفری جدید این اختیارات تنها تا زمان ورود مقام قضایی است . همانطور که این ماده بیان می دارد : ضابطین دادگستری پس از حضور دادستان یا بازپرس در صحنه جرم، تحقیقاتی را که انجام داده اند به آنان تسلیم می کنند و دیگر حق مداخله ندارند . مگر آنکه دستور و مأموریت دیگری از سوی مقام قضایی به آنان ارجاع شود .
طبق ماده ۴۵ قانون آیین دادرسی کیفری جدید که به احصاء مصادیق جرم مشهود پرداخته است هر جرمی که خارج از موارد شش گانه مندرج در قانون مذکور در قانون آیین دادرسی کیفری جدید قرارگیرد جرم غیر مشهود تلقی می گردد .
بند سیزدهم ) ممنوعیت اخذ تأمین کیفری توسط ضابطین
از دیگر حقوق شهروندی متهمان ممنوعیت اخذ تأمین کیفری از آنان توسط ضابطین دادگستری است. علت این موضوع این است که تشخیص اخذ تأمین کیفری از موضوعات بسیار حساس و مهم در حوزه تخصصی سیستم قضایی است نه ضابط.زیرا وظیفه قاضی است که می بایست متناسب با وضعیت متهم و اتهام انتسابی قرارهای مناسب تأمین کیفری در ماده ۱۷ ع. ق.آ. د. د. ع. آ. در امور کیفری مصوب ۱۳۹۲ را صادر نماید .
ضابطین دادگستری در جریان تحقیقات مقدماتی جرء در جرایم مشهود که برابرماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری برای تکمیل تحقیقات ضروری و حداکثر تا ۲۴ ساعت تحت نظر نگه داشتن متهم تجویز شده است، حق اخذ تامین از متهم را ندارند. بعلاوه ماده ۴۱ قانون آیین دادرسی کیفری جدید قانونگذار مقررکرده : ضابطین دادگستری اختیار اخذ تامین از متهم را ندارند و مقامات قضایی نیز نمی توانند اخذ تامین را به آنان ارجاع کنند.
بنابراین صدور دستور (متهم باقید ضامن معتبر آزاد شود) به مراجع انتظامی و سپردن اختیار اخذ تامین کیفری به مقامات غیر قضایی و فاقد اختیار در این زمینه غیر قانونی و تخلف از ان موجب مسئولیت خواهد بود. صدور قرارتامین در اختیار مقام قضایی است و ضابطین دادگستری صریحاً از این اقدام منع شده اند و باید گفت بازپرس، دادستان یا دادیار هم نمی توانند دستور اخذ تامین از متهم را به ضابطین بدهند و چنین دستوری در زمره دستورات غیر قانونی و غیر قابل اجرا به شمار می رود.^[۴۷]
مرجع انتظامی حق ندارد آزاد نمودن متهم را موکول به سپردن ضامن معتبر با سند مالکیت یا گواهینامه یا شناسنامه نماید زیرا وقتی متهم در اختیار ضابط قرارمی گیرد تعیین تکلیف آزادی یا عدم آزادی او از صلاحیت های مقام قضایی است.^[۴۸]
بند چهاردهم ) حق داشتن مترجم
هر شخصی که تحت نظر قرار می گیرد و به عبارت دیگر بازداشت می شود و نمی تواند به زبانی که مقامات اعم از پلیس- ضابطین دادگستری و قاضی با ان صحبت کنند، تکلم نماید و یا آن را نمی فهمد، حق دارد از یاری مترجم درطول پس از بازداشت به صورت مجانی برخودار گردد.
در ماده ۲۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری (۱۳۷۸) آمده است : در صورتی که شاکی و مدعی خصوصی یا متهم یا شهود فارسی ندانند دادگاه دو نفر را برای ترجمه تعیین می کند. مترجم باید مورد وثوق دادگاه باشند و متعهد باشند که همه اظهارات را به طور صحیح و بدون تغییر ترجمه نمایند.
حق ترجمه و دانستن زبان دادگاه و فهمیدن یا صحبت کردن با آن پیش شرط اصلی حق دادرسی عادلانه و از حقوق دفاع متهم است.
البته در ماده ۳۱ قانون تشکیل محاکم جنایی قابل رد نیست همچنین به اطلاق عنوان مترجم در قوانین ایران به نظر می رسد که منظور قانونگذار مترجم رسمی نیست، دادگاه می تواند علاوه بر استفاده از مترجمین رسمی از سایر افراد خبره و آگاه به زبان مربوطه نیز مدد جوید .
۳-۲-۲-گفتار دوم : جرایم غیر مشهود
قانونگذار در جرایم مشهود به سبب ماهیت آن جرایم اختیاری مقرر داشته که در جرایم غیرمشهود ضابطان از آن حقوق و اختیارات محروم بوده دست بازیدن به آن اختیارات جز از طریق کسب دستور مقام قضایی میسر نیست و رأساً نمی توان به احضار و دستگیری، جلب و توقیف و بازرسی منزل پرداخت. از این ور وضعیت جرایم غیر مشهود از لحاظ آثار حقوقی مترتب بر عملکرد ضابطین متفاوت با جرائم مشهود است و لازم است ضابطین در برخورد با این جرائم در جهت حفظ حقوق شهروندی افراد دقت نظر بیشتر را اعمال نماید .
در این قسمت مسئولیت ضابطین دادگستری را بررسی حقوق متهم در جرائم غیر مشهود با توجه به قوانین و دستورات مورد بررسی قرارمی دهیم .
بند اول ) احضار متهم
ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ مقررمی دارد : قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند مگر اینکه دلایل کافی برای احضار یا جلب موجود باشد .
مفهوم این ماده این است که قبل از احضار یا جلب اشخاص باید تحقیقات مقدماتی صورت گرفته باشد دلایل مستدل و قابل اتکایی جمع آوری شده باشد و سپس در صورت توجه حداقل از اتهام، احضار شخص انجام شود .
با نگرش در مفهوم ماده می فهمیم که پلیس در این زمینه نباید رأساً کسی را احضار یا جلب کند زیرا انجام این امر مغایر با حقوق افراد است . پلیس می بایست فقط با دستور مقام قضایی و در قالب موازین قانونی متهم را حسب مورد احضار یا جلب کند.
در این خصوص ماده ۱۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری جدید یا تغییراتی مقرر می دارد : بازپرس نباید کسی را احضار یا جلب کند مگر اینکه دلیل کافی برای توجه اتهام به وی موجود باشد. تبصره ماده مذکور اشاره دارد : اقدام بازپرس به احضار متهم پس از دریافت شکایت شاکی یا اطلاع وقوع جرم بدون بررسی ادله بجز مواردی که قانون مقرر کرده است تخلف انتظامی محسوب می شود و موجب محکومیت انتظامی درجه چهار می شود .
مطابق قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ ماده ۱۱۲ احضار متهم بوسیله احضار نامه به متهم به عمل می آید. احضار نامه در دو نسخه فرستاده می شود و یک نسخه را متهم گرفته و نسخه دیگر را امضاء کرده به مامور احضار رد می کند.
ماده ۱۶۹ قانون آیین دادرسی کیفری جدید با اندک تغییراتی اعلام می دارد : احضار متهم بوسیله احضار نامه بعمل می آید . احضار نامه در دو نسخه تنظیم می شود که یک نسخه از آن به متهم ابلاغ می شود و نسخه دیگر پس از امضاء به مأمور ابلاغ مسترد می شود .
در خصوص مفاد احضار نامه ماده ۱۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری جدید بیان می دارد در احضار نامه اسم و شهرت احضار شده و تاریخ و علت احضار و محل صدور و نتیجه عدم حضور باید قید شود . برابر تبصره این ماده در جرائمی که مصلحت اقتضا نماید علت احضار و نتیجه عدم حضور ذکر نخواهد شد.
راجع به مفاد احضاریه ماده آیین دادرسی کیفری جدید مقررمی دارد: در احضار به نام و نام خانوادگی احضار شده ، تاریخ ، ساعت و علت احضار، محل حضور و نتیجه عدم حضور قید شده به امضای بازپرس می رسد .
تبصره ماده مذکور بیان می دارد: در جرایمی که به تشخیص بازپرس، حیثیت متهم اقتضا کند علت احضار ذکر نمی شود. اما متهم می تواند جهت اطلاع از علت احضار به دفتر بازپرسی مراجعه کند.
بند دوم: جلب متهم
یکی از موارد دیگری که اختیار تحت نظر قراردادن متهم داده شده جلب متهم است و جلب یعنی دستگیری ولی در قوانین برخی کشورها دستور دستگیری یا جلب تفاوت دارد.
هر گاه متهم با وصف ابلاغ احضار نامه و استحضار از موضوع اتهامی در دادگاه حضور نیابد و عدم حضور خود را مستند به یکی از معاذیر قانونی اعلام نماید یا مرتکب یکی از جرایم ماده ۱۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری جدید شود طبق مواد ۱۶۹ – ۱۷۹ همان قانون حکم جلب وی صادر و در اختیار ضابطین دادگستری قرار می گیرد تا مامور جلب پس از ابلاغ برگ جلب متهم را دعوت نموده تا در معیت وی نزد قاضی حضور یابد.
برای جلب متهم شرایط چند شرط لازم است:
متهم احضار شده باشد.
احضار نامه به متهم ابلاغ شده باشد.
ابلاغ احضار نامه صحیحاً صورت گرفته باشد.
متهم حاضر نشده باشد.
متهم برای عدم حضور خود عذر موجهی اعلام ننموده باشد^[۴۹].
جلب متهم به موجب برگه جلب به عمل می آید . برگ جلب که مضمون اش مضمون احضاریه است باید به متهم ابلاغ شود. در این ارتباط ماده ۱۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری جدید مقررمی دارد: جلب متهم به موجب برگه جلب به عمل می آید، مضمون برگه جلب که حاوی مشخصات متهم و علت جلب است باید توسط بازپرس امضاء و به متهم ابلاغ شود.
مامورجلب می بایست در کمال ادب و احترام متهم را جهت حضور نزد مرجع قضایی دعوت کند مگر اینکه از دستور مامور سرپیچی کند که در این صورت مامور به ناچار تحت الحفظ اور ا نزد مقام قضایی حاضر کند.
ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی کیفری جدید نیز مقررمی دارد: در صورتی که متواری بودن به نظر بازپرس محرز باشد برگ جلب با تایید مدت اعتبار آن در اختیار ضابطین دادگستری قرار می گیرد تا هر جا متهم را یافتند جلب و نزد بازپرس حاضر کنند.
تبصره ۲ ماده فوق بیان می دارد: در صورت ضرورت بازپرس می تواند برگ جلب را برای مدت معین در اختیار شاکی قراردهد تا با معرفی اوضاع بطلان حوزه قضایی مربوط، متهم را جلب و تحویل دهند.