*فرمان۴٫ حداکثر تعداد متدهای عمومی رونویسی شده حاوی فراخوانی به پارامتر سازنده. مقدار این معیار کمتر از مقدار آن برای الگوی تطبیق دهنده می­باشد چون الگوی فرمان اصولا فقط یک متد مشترک برای اجرای فرمان­ها دارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

*فرمان۵ . تعداد زیرکلاس­های مستقیم و غیر مستقیم حاوی فراخوانی به پارامتر سازنده در متد رونویسی شده­ عمومی. در الگوی فرمان همه یا اکثر کلاسها­ی گسترش یافته از کلاس فرمان منتزع، “عملگر اجراگر د ستوراتشان”^[۴۸]را به عنوان پارامتر از سازنده می­گیرند.
۴-۲-۶٫ معیارهای تشخیص ملاقات کننده
شکل ۴-۱۰٫ الگوی طراحی ملاقات کننده [۱]
هرگاه بخواهیم یک یا چند عملگر مشترک را (مثلا draw()) به مجموعه ­ای از عناصر (مثل دایره، مثلث، مستطیل، و …) اضافه کنیم، مجبور هستیم این عملگر را در تک تک عناصر، به شیوه ­های مختلف پیاده­سازی کنیم. اگر نیاز به تغییر بخشی از عملگر داشته باشیم، به تعداد عناصر، نیازمند تغییر در کلاس عناصر هستیم. الگوی ملاقات­کننده امکانی را فراهم می­ کند که یک یا چند عملگر جدید را به مجموعه ­ای از عناصر اضافه کنیم، بدون اینکه نیاز به دستکاری کل کلاس عناصر داشته باشیم [۱].
الگوی ملاقات­کننده این امکان را با جداسازی بخش پیاده­سازی عملگرها از عناصر، فراهم می­ کند. بطوریکه تمام پیاده­سازی­های یک عملگر برای عناصر مختلف در یک کلاس قرار می­گیرند. عناصر هستند که خودشان را به پیاده­سازی­ها می­فرستند و عملگرها، عنصر خاص خودشان را شناسایی و عمل مورد نظر را انجام می­ دهند. شباهت بین الگوی استراتژی و ملاقات­کننده در این نکته قرار دارد که به بخش پیاده­سازی ملاقات­کننده به ازای اضافه­ شدن هر عملگر روی کلیه­ عناصر، یک کلاس اضافه می­ شود. بنابراین یک عنصر، برای شناسایی عملگرهای خودش باید یک شناسه مشترک بین کل عملگر­ها داشته باشد. ملاقات­کننده، این شناسه را با قرار دادن یک رابط مشترک برای هر عنصر بین عملگرهای مختلف مورد نیازش فراهم می­ کند.
معیارهای شناسایی الگوی ملاقات­کننده روی نمونه­های مثبت کاذب استراتژی در ادامه آمده­اند.
*^[۴۹]ملاقات کننده ۱٫ تعداد متدهایی که دراستراتژی منترع حداقل یک پارامتر از یک جنس می­گیرند. اصولا تعداد متدهایی که در الگوی ملاقات­کننده برای عمل روی ساختار عناصر تعریف می­شوند، نسبت به تعداد عناصری که روی آنها عمل می­ کنند برابر یا بزرگترند. در ملاقات کننده برای ملاقات کردن هر عنصر یک متد تعریف می­ شود.
*ملاقات کننده ۲٫ تعداد کلاس­های استراتژی که به سمت زمینه فرستاده می­شوند. در الگوی ملاقات­کننده، همه عملگرها خودشان را به عناصر مشخص به عنوان پارامتر می­فرستند و عناصر نیز آنها را می­پذیرند.
*ملاقات کننده ۳٫ تعداد کلاسهای ساختار زمینه که خودشان را به سمت استراتژی می­فرستند. درالگوی ملاقات­کننده همه­ عناصر خودشان را به سمت عملگرهای مشخص به صورت پارامتر می­فرستند و عملگرها آنها را ملاقات می­ کنند.
*ملاقات کننده ۴٫ تعداد فرزندان زمینه (پیاده­سازی­ها) که حاوی فیلد عمومی از استراتژی (عناصر) هستند. اصولا هر عملگر از الگوی ملاقات­کننده یک عنصر همکار را به صورت پارامتر می­گیرد و برعکس. بنابراین نیازی به تعریف فیلدی از عناصر که در کل عملگر قابل استفاده باشد ندارند. اصولا مقدار این معیار برای این الگو صفر است.
۴-۲-۷٫ معیارهای تشخیص میانجی
شکل۴-۱۱٫ الگوی طراحی میانجی [۱]
هر­گاه مجموعه ­ای از اشیا داریم که به طور دائم با یکدیگر در ارتباط هستند‌ .در واقع بجای اینکه چند شی جهت انجام ارتباطاتشان با هم پیوند مستقیم برقرار کنند، الگوی میانجی اتخاذی می­بیند که همه­ اشیا تنها به یک شی میانی پیوند داشته باشند و آن شی عملیات ارتباطی همه­ آنها را حل و فصل ­کند. به این طریق اشیا مرتبط، می­توانند مستقل از هم کار کنند و همزمان ارتباط داشته باشند، گاهی میانجی ارتباطات بین وضعیت­های الگوی وضعیت را فراهم می­ کند. در واقع بدلیل حضور ساختار وضعیت، این الگو بین مثبت کاذب­های الگوی استراتژی قرار گرفته شده است. معیارهای تشخیص الگوی میانجی از الگوهای بحث شده در بخش­های قبل، در ادامه شرح داده شده ­اند.
میانجی ۱. تعداد زیرکلاسهای ساختار استراتژی که پارامتر متد سازنده­شان از یک نوع می­باشند (از نوع زمینه). در الگوی میانجی، همه عناصر (عناصری که به واسطه میانجی رابطه برقرار می­ کنند) میانجی را به شکل پارامتر از سازنده می­گیرند.
میانجی ۲. تعداد زیرکلاس­های استراتژی که در کلاس هم نوع با پارامتر سازنده­شان (زمینه)، حاوی فیلد وضعیت هستند. همه عناصر همکار که میانجی آنها را به هم مرتبط می­ کند در میانجی یک فیلد وضعیت ازساختارشان دارد.
میانجی ۳. حداقل تعداد فراخوانی از سلسله مراتب استراتژی در ساختار زمینه. میانجی برای برقراری ارتباط میان عناصر نیاز به فراخوانی عملگر­های هر عنصر به در خواست عنصر مرتبط دارد.
۴-۲-۸٫ معیارهای تشخیص آذیین کننده
شکل۴-۱۲٫ الگوی آذیین کننده [۱]
گسترش عملکرد یک کلاس می ­تواند به صورت ایستا و در زمان کامپایل با ارث بری انجام بگیرد. اما گاهی اوقات نیازمند آن هستیم که مسئولیت­هایی را به اشیا مجزا و نه به کل کلاس در زمان اجرا اضافه کنیم. آذیین کننده این امکان را فراهم می­ کند تا بتوانیم به راحتی به شی­ای در زمان اجرا مسئولیتی^[۵۰] را اضافه یا حذف کنیم بدون اینکه شی به مسئولیت متصل یا وابسته باشد [۱]. معیارهای این بخش و بخش بعد برای تشخیص این الگو و الگوی ترکیب که در ادامه آورده شده است می­باشند. چون این دو الگو با الگو­های دیگر نیز می­توانند ترکیب شوند این معیارها برای تشخیص این الگو ها از داخل الگو­های دیگر نیز ارائه شده است.
آذیین کننده ۱. آیا والد مشترکی بین ساختار استراتژی و زمینه تعریف شده است ؟ اگر زمینه و استراتژی هر دو از یک والد گسترش یافته باشند احتمال بالایی برای وجود الگوی ترکیب، آذیین کننده یا الگوی جا نشین^[۵۱] وجود دارد.
آذیین کننده ۲. تعداد فرزندان ساختار زمینه که متغیر نمونه ­ای از والد خود دارند. ممکن است هر دو نقش­های آذیین کننده و موئلفه که تشکیل دهنده الگوی آذیین کننده هستند در ساختار زمینه ترکیب شوند.
آذیین کننده ۳. تعداد فرزندان ساختار استراتژی که متغیر نمونه ­ای از نوع والد خود دارند. ممکن است هر دو نقش­های آذیین کننده و موئلفه که تشکیل دهنده الگوی آذیین کننده هستند در ساختار استراتژی ترکیب شوند.
آذیین کننده ۴. تعداد فرزندان استراتژی که حاوی پارامتر سازنده­ای هستند که از جنس والد خودشان است. نقش آذیین کننده نقش مولفه را به عنوان پارامتر از سازنده می­گیرد. چون در هر زمان فقط یک شی را مزین می­ کند و در زمان ایجاد شدن با شی­ای که باید مزین شود با هم ایجاد می­شوند.
آذیین کننده ۵. تعداد فرزندان زمینه که حاوی پارامتری از سازنده هستند که از جنس والد خودشان است. نقش آذیین کننده نقش موئلفه را به عنوان پارامتر از سازنده می­گیرد.
آذیین کننده ۶. حداکثر تعداد متدها بین کلاس­های ساختار زمینه که عملی را به رابط­های هم امضا باخودشان واگذار می­ کنند ( بدون وجود هر نوع حلقه برای این واگذاری). آذیین کننده برای اجرای عملکرد مربوط به نقش موئلفه باید از رابطی استفاده کند که هم امضا با رابطی باشد که خود موئلفه برای اجرای عملکردش استفاده می­ کند (برای ایجاد یکنواختی). چون در هر زمان امکان مزین کردن یک موئلفه را دارد برای اجرای عملکردهای موئلفه نیازی به ساختار حلقه نیست.
آذیین کننده ۷. حداکثر تعداد متدها بین کلاس­های ساختار استراتژی که عملی را به رابط های هم امضا باخودشان واگذار می­ کنند ( بدون وجود هر نوع حلقه برای این واگذاری). آذیین کننده برای اجرای عملکرد مربوط به نقش موئلفه باید از رابطی استفاده کند که هم امضا با رابطی باشد که خود موئلفه برای اجرای عملکردش استفاده می­ کند (برای ایجاد یکنواختی). چون در هر زمان امکان مزین کردن یک موئلفه را دارد برای اجرای عملکردهای موئلفه نیازی به ساختار حلقه نیست.
۴-۲-۹٫ معیارهای تشخیص ترکیب
شکل۴-۱۳٫ الگوی طراحی ترکیب [۱]
هدف این الگو ترکیب اشیا برای تشکیل یک ساختار درختی است به طوری که یک ساختار جز- کل را ایجاد می­ کند. این الگو این امکان را فراهم می­ کند تا کلاینت ها با اشیا مجزا و همین طور اشیا مرکب به طور یکنواخت رفتار کنند [۱ ].
الگوی ترکیب و آذیین کننده ساختار­های مشابهی دارند. هر دو متکی به ترکیب بازگشتی برای سازماندهی تعداد­ی اشیاء قابل تنظیم و تغییر هستند.
ترکیب ۱. آیا والد مشترکی بین ساختار استراتژی و زمینه تعریف شده است ؟ اگر زمینه و استراتژی هر دو از یک والد گسترش یافته باشند احتمال بالایی برای وجود الگوی ترکیب، آذیین کننده یا الگوی جا نشین وجود دارد.
ترکیب۲. تعداد فرزندان ساختار زمینه که متغیر نمونه ­ای از نوع والد خود دارند. ممکن است هر دو نقش های ترکیب کننده و موئلفه که تشکیل دهنده الگوی ترکیب هستند در ساختار زمینه ترکیب شوند.
ترکیب۳. تعداد فرزندان ساختار استراتژی که متغیر نمونه ­ای از نوع والد خود دارند. ممکن است هر دو نقش­های ترکیب کننده و موئلفه که تشکیل دهنده الگوی ترکیب هستند در ساختار استراتژی ترکیب شوند.
ترکیب۴. حداکثر تعداد متدها غیر از سازنده که پارامتری از نوع ساختار والد خود می­گیرند. (در ساختار زمینه). این الگو در یک لحظه می ­تواند بیشتر از یک موئلفه را ترکیب کند (حداقل ۲تا) بنابراین موئلفه­ها را تنها از سازنده نمی­گیرد.
ترکیب۵. حداکثر تعداد متدها غیر از سازنده که پارامتری از نوع ساختار والد خود می­گیرند. (در ساختار استراتژی). در یک لحظه می تواند بیشتر از یک موئلفه را ترکیب کند (حداقل ۲تا) بنابراین موئلفه­ها را تنها از سازنده نمی­گیرد.
ترکیب۶. حداکثر تعداد متدها بین کلاس­های ساختار زمینه که عملی را به رابط­های هم امضا باخودشان واگذار می­ کنند ( با وجود هر نوع حلقه برای این واگذاری). الگوی ترکیب برای اجرا کردن عملکرد موئلفه ترکیب شده باید از رابط هم امضا با رابط­هایی که موئلفه در آن عملکرد خود را انجام می­داده استفاده کند (برای ایجاد یکنواختی). چون هر لحظه موئلفه­های جدیدی ترکیب می شود از ساختار حلقه برا­ی اجرای عملکردهای موئلفه­ها استفاده می­ شود.
ترکیب ۷. حداکثر تعداد متدها بین کلاس­های ساختار استراتژی که عملی را به رابط­های هم امضا باخودشان واگذار می­ کنند ( با وجود هر نوع حلقه برای این واگذاری). الگوی ترکیب برای اجرا کردن عملکرد موئلفه ترکیب شده باید از رابط هم امضا با آنکه موئلفه در آن عملکرد خود را انجام می­داده داشته باشد (برای ایجاد یکنواختی). چون هر لحظه موئلفه­های جدیدی ترکیب می­ شود از ساختار حلقه برا ی اجرای عملکردهای موئلفه­ها استفاده می­ شود.

• • 1. 1. چارچوب آنالیز جهت شناسایی اولیه و تصحیح برچسب

در سال ۱۸۰۶، تجارت یخ آغاز شد. تجارت یخ در شمال امریکا یک کسب و کار پر رونق تلقی می شد. یخ در محفظه­ی قطارهای عایق شده توسط عایق های چوب پنبه به قطر۳۰ سانتی­متر به ایالت های جنوبی امریکا منتقل می­شد. معاملات یخ در چند کشور دیگر از جمله بریتانیا، روسیه، کانادا، نروژ و فرانسه نیز محبوب بود. در این کشورها یخ یا از مناطق سردتر منتقل می شد و یا در فصل زمستان برداشت و در خانه های یخ ذخیره شده تا در تابستان استفاده شود. تجارت یخ در سال ۱۸۷۲ به اوج خود رسید هنگامی که امریکا به تنهایی ۲۲۵٫۰۰۰ تن یخ به کشورهای مختلف از جمله چین و استرالیا صادر می کرد. با این حال، با ظهور تبرید مصنوعی تجارت یخ به تدریج کاهش یافت.
۱-۱-۱ تبرید مصنوعی
تاریخ تبرید مصنوعی در سال ۱۷۵۵ آغاز شد، اساس سیستم تبرید مدرن، توانایی مایعات برای جذب مقدار زیادی حرارت (گرمای نهان) به عنوان جوش و تبخیر می باشد. ویلیام کولن (William Cullen) از دانشگاه ادینبورگ این روش را در سال ۱۷۵۵ با قرار دادن آب در تماس حرارتی با اتر تحت یک گیرنده از یک پمپ خلاء نشان داد. میزان تبخیر اتر با توجه به پمپ خلاء افزایش یافته و آب می تواند منجمد شود. این فرایند شامل دو مفهوم ترمودینامیکی، فشار بخار و گرمای نهان است. مایع در تعادل گرمایی با بخار خود، در فشاری به نام فشار اشباع، که بستگی به درجه حرارت دارد، قرار دارد. به عنوان مثال اگر فشار آب روی اجاق گاز افزایش بیابد، آب نیز در دمای بالاتری به جوش می ­آید. مفهوم دوم این است که تبخیر مایع نیاز به گرمای نهان بالایی در طول تبخیر دارد. اگر گرمای نهان از مایع گرفته شود، مایع سرد می شود. تا زمانی که پمپ خلاء فشار را در فشار اشباع حفظ کند درجه حرارت اتر مورد نظر ثابت باقی خواهد ماند. این امر مستلزم حذف تمام بخارات تشکیل شده به علت تبخیر می­باشد. وقتی درجه حرارت پایین مورد نظر باشد، باید فشار اشباع پایین تر بیاید که توسط پمپ خلاء انجام می شود. جزئی از سیستم تبرید مدرن که امروزه در آن خنک کنندگی انجام می شود با این روش تولید شده است که اواپراتور (Evaporator) نام دارد. در این فرایند خنک سازی بخارات باید به صورت سیکل بسته به حالت مایع بازیافت شود تا به طور مداوم چرخه انجام شود. فرایند تراکم نیاز به دفع گرما به محیط اطراف دارد، این امر را می توان در درجه حرارت محیط با افزایش فشار تراکم انجام داد. فرایند تراکم در نیمه دوم قرن هجدهم کشف شد. یو. اف. کلوت و جی. مونگ اسید سولفوریک مایع (So2) را در سال ۱۷۸۰ کشف نمودند در حالی که ون ماروم و ون تروستویک آمونیاک مایع را در سال ۱۷۸۷ کشف کردند. نکته مهم این است که، بخارهای تبخیر شده می تواند در درجه حرارت بیشتر از محیط اطراف متراکم شود. در نتیجه کمپرسور نیاز دارد در فشار بالا بماند. اولیور ایوانز یک سیکل تبرید بسته برای تولید یخ بوسیله اتر تحت مکش توصیف کرد. شکل (۱-۱) سیکل تبرید بسته برای تولید یخ به وسیله اتر تحت مکش را نشان می دهد[۱].

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل (۱- ۱) سیکل تبرید بسته برای تولید یخ به وسیله اتر تحت مکش
در شکل بالا سیال سرد کننده (اتر و یا مایع فرار دیگر) در اواپراتور (B) گرما را از آب اطرافش در ظرف (A) گرفته، پمپ © بخار دور تساوی و آن را فشرده به فشار بالاتر که در آن می توانید به مایعات در لوله های متراکم D، دادن حرارت به آب در رگ مایع E. چگال جریان از طریق وزن لود H شیر، که حفظ اختلاف فشار بین کندانسور و اواپراتور. پمپ کوچک در بالای H برای شارژ دستگاه با مبرد استفاده.
الکساندر توینگ (Alexander Twining) در سال ۱۸۵۰ اختراعی را ثبت کرد که برای سیستم فشرده سازی بخار از اتر و آمونیاک (NH3) و دی اکسید کربن (CO2) استفاده می کند. جیمز هریسون در سال ۱۸۵۶ مسئول ساخت یک سیستم تبرید تراکم بخار عملی بود. وی سیستم فشرده سازی بخار با بهره گرفتن از اتر، الکل و آمونیاک را در آن زمان ساخت. چارلز تیلیر از فرانسه در سال ۱۸۶۴، یک سیستم تبرید با بهره گرفتن از دی متیل اتر ساخت که نقطه جوش نرمال آن ۲۳٫۶- درجه سانتیگراد بود[۲]. دیوید بویل (David Boyle)، اولین سیستم آمونیاک را در سال ۱۸۷۱ در سان فرانسیسکو ساخت. همچنین جان انریت یک سیستم مشابه در سال ۱۸۷۶ در بوفالو نیویورک ساخت. فرانتس ویلهانسون در آلمان در سال ۱۸۸۶ با دی اکسید کربن (CO2) و بر اساس سیستم فشرده سازی بخار سیستم تبریدی ایجاد کرد. کمپرسور دی اکسید کربن نیاز به فشار حدود ۸۰ اتمسفر داشت و در نتیجه ساخت و ساز آن بسیار سنگین بود. لینده در سال ۱۸۸۲ و لاو در سال ۱۸۸۷ تلاش کردند تا سیستم های مشابهی در ایالات متحده آمریکا بسازند. سیستم دی اکسید کربن یک سیستم بسیار امن است و تا سال ۱۹۶۰ در کشتی ها برای تبرید مورد استفاده قرار می گرفت. رائول پیکتت با بهره گرفتن از مبرد گوگرد دی اکسید (SO2) در همان زمان این سیکل را درست کرد اما فشار آن به اندازه ای بود که هوا به درون آن نشت می کرد. پالمر در سال ۱۸۹۰ از اتیل کلرید (C2H5Cl) در کمپرسور های دوار استفاده کرد. او برای کاهش اشتعال پذیری اتیل کلرید ، آن را با برومو اتان (C2H5Br) مخلوط کرد. ادموند کپلند و هری ادواردز در سال ۱۹۲۰ از ایزو بوتان در یخچال فریزرهای کوچک استفاده کرد. آنها در سال ۱۹۳۰ مبرد را با مبرد متیل کلرید (CH3Cl) جایگزین کردند[۳].
یخچال فریزر خانگی با بهره گرفتن از یخ طبیعی (جعبه یخ خانگی) در سال ۱۸۰۳ اختراع شد و برای تقریبا ۱۵۰ سال بدون تغییر زیادی مورد استفاده قرار گرفت. تلاش ها، به منظور توسعه یخچال و فریزر خانگی با بهره گرفتن از سیستم های مکانیکی از سال ۱۸۸۷ شروع شد. یخچال و فریزر مکانیکی خانگی اولیه پر هزینه بودند، و نیز به صورت خودکار نبودند و خیلی قابل اعتماد نبودند. با این حال، توسعه یخچال فریزر مکانیکی خانگی در مقیاس بزرگ بود ولی توسعه کمپرسورهای کم بود. شرکت جنرال الکتریک برای اولین بار یخچال و فریزر های خانگی را در سال ۱۹۱۱ معرفی کرد، یخچال های مکانیکی خانگی در سال ۱۹۱۸ در ایالات متحده آمریکا به طور گسترده راه اندازی شد. در سال ۱۹۲۵ ، ایالات متحده آمریکا حدود ۲۵ میلیون یخچال و فریزر های خانگی تولید کرد که تنها ۷۵۰۰۰ عدد از آنها مکانیکی بودند. در یخچال و فریزرهای اولیه به طور عمده از دی اکسید گوگرد به عنوان مبرد استفاده می شد. ولی با این حال در بعضی ها نیز از کلرید متیل و کلرید متیلن استفاده می شد. در سال ۱۹۳۰ این مبرد توسط فریون۱۲ (R-12) جایگزین شد،. در ابتدا، کمپرسور این یخچال ها از نوع کمپرسور باز بود که به تسمه مجهز بودند. شرکت جنرال الکتریک در سال ۱۹۲۶ برای اولین بار از یخچال و فریزری با یک کمپرسور بسته و غیر قابل نفوذ (هرمتیک) رونمایی کرد. خیلی زود کمپرسور باز به طور کامل توسط کمپرسور های غیر قابل نفوذ جایگزین شد. ابتدا کندانسور یخچال و فریزرها از آب سرد استفاده می کردند، اما خیلی زود با کندانسورهایی که با هوا، سرد می شود جایگزین شدند.
یخچال فریزر های خانگی بر اساس اصل جذب برای اولین بار توسط شرکت الکترولوکس در سال ۱۹۳۱ در سوئد، ساخته شده است. در ژاپن یخچال های مکانیکی برای اولین بار در سال ۱۹۲۴ ساخته شد. اولین بار یخچال و فریزر های خانگی جداگانه در سال ۱۹۳۹ معرفی شدند. استفاده از یخچال و فریزر مکانیکی پس از جنگ جهانی دوم به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت. در حال حاضر در یخچال و فریزر مدرن از مبرد HFC ، R-134A ( تترا فلورو کربن ) و یا ایزو بوتان استفاده می شود. ولی تعداد کمی از یخچال و فریزر خانگی هنوز از همان مبرد های قدیمی مخرب لایه اوزن استفاده می کنند.
ایستمن کداک (Eastman Kodak) اولین سیستم تهویه مطبوع را در سال ۱۸۹۱ در نیویورک برای ذخیره سازی فیلم عکاسی استفاده کرد. سیستم تهویه مطبوع در یک ماشین چاپ در سال ۱۹۰۲ و در یک تلفن در هامبورگ در سال ۱۹۰۴ استفاده شد. این سیستم در کارخانجات تنباکو و کارخانجات نساجی در حدود سال ۱۹۰۰ استفاده شد. اولین سیستم تهویه مطبوع در یک خانه در فرانکفورت در سال ۱۸۹۴ نصب شد. یک کتابخانه خصوصی در سنت لوئیس آمریکا در سال ۱۸۹۵ نیز از تهویه مطبوع استفاده کرد.
توسعه گسترده تهویه مطبوع را به دانشمند و صنعتگر آمریکایی ویلیس کریر (Willis Carrier) نسبت می دهند. کریر کنترل رطوبت را در سال ۱۹۰۲ مورد مطالعه قرار داد و یک نیروگاه تهویه مطبوع مرکزی بوسیله تمیز کردن هوا در سال ۱۹۰۴ طراحی کرد. در حال حاضر تهویه مطبوع به طور گسترده در مناطق مسکونی، ادارات، ساختمان های تجاری، فرودگاه، بیمارستان ها، اتومبیل، هواپیما و غیره استفاده می شود. صنعت تهویه مطبوع تا حد زیادی مسئول رشد صنایع مدرن الکترونیکی، دارویی، شیمیایی و غیره است. امروزه اکثرا از سیستم های تهویه مطبوع تبرید تراکمی و یا تبرید جذبی استفاده می شود، که ظرفیت آنها از چند کیلو وات تا چند مگاوات متفاوت است.
شکل (۱-۲) اجزای اصلی یک سیستم تبرید تراکمی را نشان می دهد. همانطور که از شکل پیدا است سیستم پایه ای شامل اواپراتور، کمپرسور، کندانسور و شیر انبساط می باشد. اثر تبرید در منطقه سرد به صورت گرماگیری و تبخیر مبرد، در اواپراتور استخراج می شود. بخار مبرد از اواپراتور به کمپرسور رفته و فشار آن بالا می رود. از این رو زمانی که فشار بالا می رود، درجه حرارت مبرد بالا رفته و از طریق کندانسور دفع می شود، و تقطیر بخار به مایع صورت می گیرد. برای تکمیل این چرخه، مایع فشار بالا با عبور از شیر انبساط دچار کاهش فشار و افت دمای شدید می شود. مبرد با فشار کم و دمای کم به اواپراتور رفته و با گرفتن گرما از منطقه سرد، تبخیر می شود. باید توجه کرد که این سیستم در یک چرخه بسته است و نیاز به ورودی کار به صورت مکانیکی دارد که دوباره کمپرسور آن را تامین می کند.
شکل (۱- ۲) شماتیک پایه ای و اولیه از سیستم تبرید تراکمی
سیستم تبرید همچنین می تواند به عنوان یک پمپ گرما استفاده شود، که در خروجی آن گرما به وسیله ی کندانسور می شود. روش دیگر، سیستم تبرید می تواند برای خنک کنندگی در فصل تابستان و گرم کردن در فصل زمستان استفاده می شود. این سیستم ساخته شده است و در حال حاضر در دسترس می باشد[۴].
شکل (۱-۳) اجزای اساسی سیستم تبرید جذبی را نشان می دهد. در سال ۱۹۲۲، بالزار فون و کارل مونترز سیستم سه سیالی اختراع کردند که نیاز به پمپ ندارد. گرمای بر مبنای پمپ حبابی برای به گردش در آوردن محلول های ضعیف و قوی مورد استفاده قرار می­گرفت، و هیدروژن به عنوان گاز غیر قابل میعان به منظور کاهش فشار جزئی آمونیاک در اواپراتور استفاده شد.
سیستم های تبرید با گیره – مونترز هنوز به طور گسترده ای در برنامه های کاربردی خاص مانند اتاق های هتل استفاده می شود. شکل (۱-۴) طرح کلی از سیستم تبرید جذب بخار مایع سه گانه را نشان می دهد[۵] .
شکل (۱- ۳) اجزای ضروری سیستم تبرید جذبی
شکل (۱- ۴)اجزای ضروری سیستم تبرید جذبی
تلاش هایی برای اجرای سیستم جذب بخار توسط انرژی خورشیدی با بهره گرفتن از صفحه تخت خورشیدی شده است. چندین سیستم های تبرید جذب انرژی خورشیدی کوچک در حدود سال ۱۹۵۰ در چندین کشور ساخته شده است. سیستم تبرید خورشیدی در تاشکند، اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۳ نصب شد که می توانست ۲۵۰ کیلوگرم یخ در هر روز تولید کند. در این سیستم از یک آینه سهموی به مساحت ۱۰ متر مربع برای تمرکز تابش خورشیدی استفاده می شود.
توجه جدی به سیستم های تبرید خورشیدی از سال ۱۹۶۵، با توجه به کمبود منابع انرژی سوخت های فسیلی زیاد شده است. سیستم های مبتنی بر لیتیم برمید و آب برای اهداف تهویه مطبوع توسعه یافته اند. اولین سیستم تهویه مطبوع خورشیدی در یک خانه خورشیدی آزمایشی در دانشگاه کوئینزلند، استرالیا در سال ۱۹۶۶ نصب شد. بعد از آن، از سیستم انرژی خورشیدی در بسیاری از نقاط جهان از جمله هند استفاده شد. در سال ۱۹۷۶، حدود ۵۰۰ سیستم جذب انرژی خورشیدی در آمریکا وجود داشت. تقریبا تمام این سیستم به لیتیم برمید و آب استوار بود که به درجه حرارت بسیار بالا نیاز ندارند. این سیستم به طور عمده برای تهویه فضا مورد استفاده قرار گرفت. اگر چه بهره وری از این سیستم های بدلیل محدودیت فضا و همچنین کم بودن ظرفیت پنل های خورشیدی ضعیف است، ولی آنها را می توان در مناطق دور افتاده و روستایی که در آن فضای زیادی وحود دارد و محدودیت وحود برق دارند استفاده کرد. به علاوه ، این سیستم سازگار با محیط زیست است و همچنین انرژی خورشیدی پاک و تجدید پذیر است.
از سال ۱۹۵۰ در سیستم خورشیدی جذب تبرید از آمونیاک ، تیوسیانات سدیم، کربن فعال، زئولیت به عنوان جاذب و از آمونیاک، الکل و یا فلورو کربن به عنوان مبرد نیز مورد استفاده قرار گرفت. این سیستم همچنین به کمپرسور نیاز ندارند. بخار مبرد توسط جذب پتانسیل جاذب ذخیره شده دربستر جاذب هدایت می شود. و آن به اواپراتور یا کندانسور، که متشکل از مبرد خالص است متصل می شوند. در سیستم جذب متناوب، در طول شب مبرد تبخیر شده و در زغال چوب و یا زئولیت اثر خنک کننده فعال جذب می شود. در طول روز، بستر جاذب تابش خورشیدی را جذب کرده و مبرد در بستر مناسب ذخیره می شود. این بخار مبرد متراکم برای استفاده در شب در مخزن کندانسور ذخیره می شود. بنابراین، این سیستم شامل یک بستر جاذب و یک مبدل حرارتی است، که به عنوان یک کندانسور یا اواپراتور در طول شب عمل می کند. از جفت آنها می­توان برای به دست آوردن یک خنک کننده به طور مداوم استفاده شود.
اگر هوا در فشار بالا گسترش یابد دمای آن کاهش خواهد یافت. این واقعیت در اوایل قرن۱۸ شناخته شد. دالتون و گی جوساک آن را در سال ۱۸۰۷ مورد مطالعه قرار دادند. سعدی کارنو آن را به عنوان یک پدیده شناخته شده در سال ۱۸۲۴ ذکر کرد. با این حال، دکتر جان گوری یک پزشک در فلوریدا یک دستگاه توسعه یافته در سال ۱۸۴۴ برای تولید یخ برای تسکین بیماران مبتلا به تب خود ساخت. این دستگاه برای هوای فشرده تا ۲ اتمسفر استفاده می شود. فشار و آب نمک برای تولید یخ در دمای۷- درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار گرفت. الکساندر کارنگی کرک در سال ۱۸۶۲ یک دستگاه خنک کننده چرخه هوا ساخت. در این سیستم از موتور بخار برای اجرای کمپرسور آن استفاده می شود. با بهره گرفتن از افزایش نسبت تراکم از ۶ تا ۸ ، آقای کرک توانست درجه حرارت را به میزان کمی کاهش دهد. پل گیفورد در سال ۱۸۷۵ به نوع کامل باز ماشین آلات دست یافت. و بیشتر توسط تی بی، پلیسی، ای، هاسلم، هنری بل و جیمز کلمن بهبود یافته است. فرانک آلن (Frank Allen) در نیویورک یک ماشین توسعه یافته چرخه بسته با بهره گرفتن از فشار بالا به منظور کاهش میزان حجم جریان ساخت. این دستگاه “ماشین تراکم هوا” نامگذاری شد. امروزه چرخه تبرید هوا تنها در هواپیمایی که کمپرسور توربو می تواند نرخ حجم جریان زیادی تحمل کنند استفاده می شود. شکل (۱-۵) طرح کلی یک سیستم تبرید چرخه هوا نوع باز را نشان می دهد. سیستم اولیه ای که در اینجا نشان داده شده است شامل یک کمپرسور، منبسط کننده و مبدل های حرارتی می باشد. هوای اتاق سرد از فشرده سازی کمپرسور بوجود می آید. گرما و فشار بالای هوا، گرما را به آب سرد در مبدل حرارتی رد می کند. اما گرما از هوای فشار بالا به منبسط کننده گسترش می یابد. هوای سرد پس از انبساط به اتاق برای تامین سرما ارسال می شود. گسترش این کار تا حدودی کار فشرده سازی را جبران می کند. از این رو منبسط کننده و کمپرسور در یک محور مشترک نصب شده ­اند[۶].
شکل (۱- ۵) شماتیک اولیه ای از نوع باز سیستم تبرید چرخه هوا
اگر آب را به یک اتاق که در فشار کم نگهداری می شود، اسپری کنیم، بخشی از آب بخار می شود. به دلیل آنتالپی تبخیر، آب باقی مانده در محفظه در دمای و فشار اشباع خنک خواهد شد. بدیهی است که درجه حرارت پایین تر فشار کمتری مورد نیاز است. انجماد آب در ۰ درجه سانتیگراد است از این رو درجه حرارت پایین تر از ۴ درجه سانتیگراد را نمی توان با آب به دست آورد. در این سیستم، برای کشیدن بخار تبخیر شده، از بخار با سرعت بالا استفاده می­ کنند. فشار بالای بخار محرکه از طریق نازل همگرا و یا واگرا عبور می کند، جایی که سرعت آن سرعت صوت یا مافوق صوت بوده و با فشار ۰٫۰۰۹ کیلو پاسکال در ناحیه کم فشار است و دمای آن ۴درجه سانتیگراد می­باشد. بخار با سرعت بالا از کندانسور عبور می کند که کندانسور تحت فشار ۵٫۶ تا ۷٫۴ کیلو پاسکال و درجه حرارت ۳۵ تا ۴۵ درجه سانتیگراد است. بخار محرکه و بخار تبخیر هر دو در حال فشرده سازی و بازیافت هستند. این سیستم با عنوان سیستم تبرید جت بخار شناخته شده است. شکل زیر یک طرح کلی از سیستم را نشان می دهد. این سیستم نیاز دارد در خلاء مناسبی نگه داری شود. گاهی اوقات، تقویت کننده ی اجکتور برای این منظور استفاده می شود. این سیستم ها با انرژی درجه پایینی که بخار فرایند در کارخانه های شیمیایی یا یک دیگ بخار دارد هدایت می شود. شکل (۱-۶) شماتیک سیستم تبرید جت بخار را نشان می­دهد.
شکل (۱- ۶) شماتیک سیستم تبرید جت بخار
در سال ۱۸۳۸ ، پلتان طرحی برای فشرده سازی بخار با بهره گرفتن از جت بخار ارائه شد. در حدود سال ۱۹۰۰، توسط چارلز پارسونز انگلیسی امکان کاهش فشار توسط اثر افزودنی حباب از جت بخار مورد مطالعه قرار گرفت. با این حال، اعتبار ساخت سیستم تبرید جت بخار به مهندس، موریس لیبلانس (Maurice Leblanc) بخاطر توسعه سیستم در سال ۱۹۰۷-۱۹۰۸ داده می شود. در این سیستم، برای تولید جت بخار با سرعت بالا ( حدود ۱۲۰۰ متر بر ثانیه) از یک پرتاب کننده استفاده می شود. که بر اساس طراحی لیبلانس در اولین سیستم های تجاری توسط وستینگهاوس در سال ۱۹۰۹ در پاریس ساخته شد. اگر چه بهره وری از جت بخار سیستم تبرید کم بوده، اما آن هنوز هم به عنوان آب بی ضرر مورد توجه است و سیستم با بهره گرفتن از بخار خروجی از یک موتور بخار می تواند اجرا شود. از سال ۱۹۱۰ به بعد، این سیستم تبرید به طور عمده در کارخانه های لبنی مورد استفاده قرار گرفت، در سال ۱۹۲۶ در کارخانه های شیمیایی، کشتی های جنگی استفاده شد، فولان دستگاه ها را با معرفی چند مرحله ای تبخیر و تراکم مکش بخار بهبود داد. بین سال های ۱۹۲۸-۱۹۳۰ ، توجه زیادی به این نوع سیستم ها در ایالات متحده آمریکا شد. در آمریکا به طور عمده برای تهویه و سرمایش کارخانه ها، سالن های سینما، کشتی ها و حتی واگن قطارها مورد استفاده قرار گرفت. شرکت های متعددی مانند وستینگهاوس، اینگرسول رند و کریر تولید تجاری این سیستم ها را از سال ۱۹۳۰ آغاز کردند. با این حال، به تدریج این سیستم ها توسط سیستم جذبی کارآمدتر با بهره گرفتن از لیتیم برمید و آب جایگزین شد. ولی برخی از کشورهای شرقی اروپا مانند چکسلواکی و روسیه تولید این سیستم ها را تا اواخر سال ۱۹۶۰ ادامه دادند.
۱-۱-۲ سیستم های تبرید حرارتی
در سال ۱۸۲۱ فیزیکدان آلمانی تی.جی. سیبک گزارش داد که هنگامی که دو فلز غیر مشابه در دو دمای مختلف به هم متصل می شوند، نیروی محرکه الکتریکی (EMF) نگهداری شده توسعه می یابد، و در نتیجه جریان الکتریکی EMF متناسب با اختلاف دما تولید می شود. در سال ۱۸۳۴، یک دانشمند فرانسوی، به نام جی پلتیر اثر معکوس را مشاهده کرد، به عنوان مثال، سرمایش و گرمایش بوجود آمده از اتصال دو موادی غیر مشابه وقتی جریان مستقیم از آنها عبور می کند، میزان انتقال حرارت با جریان متناسب است.
شکل (۱- ۷) سیستم تبرید حرارتی به وسیله مواد نیمه هادی
۱-۱-۳ سیستم های لوله گردابی
در سال ۱۹۳۱، ژرژ رنگو (Georges Ranque) یک پدیده جالب به نام “اثر رنگو ” یا ” اثر گردابی” را کشف کردند. تزریق مماس هوا در لوله استوانه ای وادارمان می­کندتصریح این جمله که :”یک حرکت چرخشی با تولید همزمان فرار هوای داغ به هوای سرد و فرار هوای سرد به هوای داغ توسعه پیدا می کند. رودلف هیلش (Rudolph Hilsch) ، فیزیکدان آلمانی، نیز این اثر را مورد مطالعه قرار داده است. اگر چه بهره وری از این سیستم بسیار کم است، ولی به دلیل سادگی قسمت های مکانیکی و خنک کنندگی فوری آن، بسیار جالب توجه است. و حتی برای قسمت­ هایی که در آن منبع هوای فشرده وجود دارد مناسب است. امروزه لوله­های گردابی به عنوان منبع توان برای فشرده سازی هوا مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا اجزاء متحرک ندارد، و از یک طرف هوای گرم و از طرف دیگر هوای سرد تولید می­ کند. حجم و دمای هوای گرم اگزوز با دریچه­ای قابل تنظیم است. تنظیم درجه حرارت از ۴۶- درجه سانتیگراد تا ۱۲۷ درجه سانتیگراد امکان پذیر است. هوای فشرده از لوله های پیچ خورده عبور کرده و پس از عبور از نازل از سوراخ داخلی آن می گذرد. این نازل هوا را به صورت حرکت گردابی تنظیم می­ کند. این جریان با چرخش هوا و عبور کردن از لوله های آب گرم در یک پوسته، شبیه به یک گردباد است. شیری در انتهای لوله تعبیه شده که اجازه می دهد تا قسمتی از هوای گرم فرار کنند. و قسمی که فرار نمی­کند، از لوله عبور کرده وارد گرداب دوم در داخل منطقه کم فشار می­ شود. گرما و دود از طریق انتهای دیگر تخلیه می­ شود. در حال حاضر از این سیستم برای خنک کردن قطعات ماشین، خنک کننده های الکترونیکی و همچنین در لباس کارگران معدن و آتش نشان­ها استفاده می شود[۷].
با پیشرفت جوامع بشری و عوض شدن ساختار معماری و تغییر سبک زندگی انسان ها از سنتی به مدرن نیازهای جدیدی نیز پدید آمدند. بشر جدید برای در امان ماندن از شرایط جوی و طبیعت دست به اختراع وسایل و ابزار آلات متنوعی نموده است. یکی از وسایل ابداعی بشر برای در امان ماندن از تغییرات دمایی و جوی کولر است که این وسیله نیز از زمان پدید آمدن تا به امروز تغییرات عمده ای نموده است. کولر علاوه بر تغییر ساختاری در انواع مختلفی نیز وجود دارد که از مهمترین و مشهورترین آن می توان به کولر آبی و کولرگازی اشاره نمود .باید توجه داشت که هریک از انواع کولرگازی و کولر آبی برای شرایط جو ی و اقلیمی مخصوصی مناسب هستند مثلا کولرگازی برای محیط های شرجی مناسب تر از کولر های آبی می باشند. در واقع هدف اصلی در همه انواع کولرها سرد نگه داشتن و یا به عبارتی خنک نگه داشتن محیط زندگی است. کولر آبی به شکلی که امروزه استفاده می شود را یک آمریکایی در سال ۱۹۰۰ ساخت[۸].
کولر گازی را ولیس کریر در سال ۱۹۰۲ میلادی اختراع کرد. بعد از آقای کریر که پایه گذار کولر گازی ها بودند کار های متنوع زیادی در رابطه با بهتر کردن آنها انجام گرفت اما همه ی آنها از اصول اولیه سیستم تبرید تراکمی استفاده می کردند و تا کنون نیز این سیستم ها با همان روند و تغییرات ساختاری به کارشان ادامه می دهند[۹].
۱-۱-۴ اصول کار سیستم های تراکمی
در کولر گازی مانند یخچال از تبدیل گاز به مایع با افزایش فشار و سپس از سرمای ایجاد شده به هنگام تبدیل گاز مایع به حالت گاز (بصورت فوران) برای رسیدن به هدف مورد نظر که همان خنک نمودن فضای داخل ساختمان است استفاده می شود.بر اثر کار کمپرسور، گاز تحت فشار قرار گرفته (قدری گرم شده)و وارد لوله رفت می شود .برای کاستن از دمای گاز تحت فشار قرار گرفته ، آن را وارد کندانسور نموده و هوایی که توسط پروانه کندانسور به آن می وزد،گرمای لوله ها که در واقع از گرمای گاز جاری در آن ها ایجاد شده را به خارج از محیط هدایت می کند. در این مرحله گاز تا حدودی خنک می شود. پس از کندانسور، گاز از درایر عبور می کند تا رطوبت ویا رسوباتی را که احتمالا” از جداره های داخلی لوله های کندانسور جدا شده از آن سلب شود. گاز خشک و تمیز پس از درایر وارد لوله مویی می شود. از آن جا که سطح مقطع لوله مویی بسیار کمتر از سطح مقطع کندانسور و یا ورودی درایر است، گاز تحت فشار زیاد به حالت مایع تبدیل می شود، کمپرس کمپرسور، گاز مایع را از لوله مویی عبور داده و وارد اوپراتیور می کند. تفاوت سطح مقطع دو محیط (سطح مقطع لوله های اواپریتور بسیار بیشتر از لوله مویی است)به گاز جاری اجازه فوران داده و گاز در حال فوران تولید سرما می کند. سرما، سطح اواپراتور را در اختیار گرفته و هوایی که توسط پروانه از اواپراتور به آن برخورد می کند، این سرما را وارد محیط می سازد. فریون ۲۲ پس از اواپراتور به لوله بر گشت کمپرسور باز می گردد تا مجددا”مسیر قبلی را طی نماید. به این ترتیب و به تدریج سرمای ایجاد شده در اواپریتور، دمای محیط را تحت تاثیر قرار داده و محیط را معتدل و خنک می سازد]۱۱[.
وظایفی که کولر گازی بر عهده دارد به شرح زیر است:
الف)کنترل دما : هدف بالا بردن، پایین آوردن و به عبارت دیگر کنترل دما در درجه حرارت مورد نیاز فضا می باشد.
ب)کنترل میزان و سرعت وزش هوا : با توجه به شرایط موجود میزان هوای مورد نیاز جهت تهویه، اگزوست، هوای تازه و سرعت وزش آن تعیین می گردد.
ج)کنترل رطوبت: با توجه به رطوبت مورد نیاز عمل رطوبت زنی یا رطوبت گیری انجام میشود.
د)گرفتن گرد و غبار و به عبارتی تصویه هوا: این عمل باعث محافظت کویل و اواپراتور از گرفتگی توسط ذرات موجود در هوا از ذرات آلاینده پاک می گردد.
مصرف انرژی این سیستم تبرید بالا بوده، اما طی این مدت کارهایی برای پیشرفت و کم کردن مصرف آن انجام شده که به اختصار توضیح داده می شود.
۱-۱-۵ تکنیک های بکار رفته در سیستم های تبرید برای کاهش مصرف انرژی
۱-۱-۵-۱ اینورتر (Invertor) دار کردن سیستم های تهویه مطبوع
اینورتر به معنای وارونه گردان یا معکوس کننده می باشد و در سیستم های کمپرسوری به معنای دور متغیر بوده به طوری که چرخش کمپرسور دورانی و سرعت آن متغیر است و بسته به دما و رطوبت تنظیمی توسط کاربر دورکمپرسورکم یا زیاد می شود و هیچ وقت کمپرسور در زمانی که به دمای دلخواه کاربر برسد خاموش کامل نمی شود فقط دور آن کم شده و با حداقل مصرف برق کارمی کند و بسته به نیاز مجدد شروع به کار با دور بالا می کند پس همیشه دور کمپرسور زیاد یا در جهت عکس کم شده و به اصطلاح کمپرسور استارت اضافه نمی کند و عمل اتومات کردن و استارت کردن کمپرسور که علت اصلی مصرف زیاد برق است در این سیستمهای اینورتر اتفاق نمی افتد.
همانطور که می دانیم، کولر گازی دستگاهی پر مصرف است و سیکل ساده ای دارد، یعنی از یک موتور، کمپرسور و بدنه توزیع هوا در فضا یا همان صفحات تشکیل شده است. آنچه که شرکت ها را به سمت تولید اینورتر کشاند، رفع نقیصه کولرهای گازی در مصرف بالای انرژی بود. اینورتر در واقع با تغییر فرکانس و ولتاژ برق باعث کاهش مصرف شده و تمام عملکرد دستگاه هوشمند می باشد. کمپرسورهای اینورتر عمدتا” با مبرد جدید۴۱۰R- که سازگار با محیط زیست است کار می کند و در نتیجه راندمان دستگاه بالاتر می باشد. کولرهای گازی اسپلیت مدل اینورتر بین ۳۰ الی ۵۰ درصد کم مصرف تر می باشند هرچند قیمت بالاتری دارند.
مزایای اصلی سیستم اینورتر به شرح ذیل است:
صرفه جویی در مصرف انرژی از ۳۰% تا ۵۰%
سرمایش سریع به وسیله بازده بالا

همان گونه که ا.شات یادآور شده است سرآغاز مجموعه ی مل آپین همانند نظام اسطرلاب است. ام در ضمن به نحوی آشکار آن را تکمیل می کند. نخست دو فهرست جداگانه را جانشین دستگاه نارسای دوازده بار سه ستاره می کند. از یک سو فهرست ستارگان “انلیل” و “آنو ” و”ایا”، از سوی دیگر فهرستی از طلوع های صبحگاهی. نخستین فهرست شامل سی و سه ستاره ی” انلیل” و بیست و سه ستاره “آنو” و پانزده ستاره” ایا” است. با آنکه آگاهی های متن درباره موقعیت نسبی آنها معمولا برای تعیین هویت آنها کافی نیست اما سر نخهای لازم را به دست می دهد. به عنوان مثال صورت زیر ستارگان” آنو” از این قرار است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ستاره iku، اقامتگاه «ایا» : نخستین ستاره از ستارگان «آنو»
آن ستاره که در برابر ستاره ایکو است : ستاره shi-nu-nu-tum = ( ستاره shim-mah )
ستارگانی که در پشت ستاره ایکو هستند : ستاره لوهون گا، ایزد دموزی ( تموز )
مل مل ( پروین ) ایزد هفت گانه، ایزدان نیرومند و غیره
هر دو صورت فلکی آخری «لون-هون-گا» و« مل، مل» را از متن های بعدی خوب می شناسیم که حمل و پروین (ثور) هستند. بنابراین این دو بایستی متعلق به منطقه واحدی از آسمان باشند به گونه ای که حمل از راست به چپ، دنبال «ایکو» است. از بخش دوم همین متن اطلاع دیگری درباره ی طلوع صبحگاهی «ایکو» به دست می آوریم. پس می توان حدس زد که «ایکو» مربع فرس اعظم بوده باشد.
با همین شیوه در می یابیم که شی نو نو توم (shinunutum) معادل شیم ماه (shim mah) صورت فلکی برابر ایکو بایستی حوت جنوب از منطقه البروج باشد با ستارگان £ و I از فرس اعظم. کار تطبیق صورتهای فلکی را با مل آپین نخست بتسولد bezold و کوپف kopefe و کوگلر انجام دادند. پژوهشگران بعدی نتایج حاصل از جستجوی آنان تایید کردند، ولی گاهی نکاتی را واضح تر و دقیق تر توضیح دادند. حاصل همه ی این پژوهش ها آنکه می توانیم صورتهای فلکی زیرین را علاوه بر آنچه پیش از این آوردیم با قاطعیت تشخیص دهیم:
ایکو ( کشتزار ) = مستطیل فرس اعظم
شیم.ماه = shim mah ( پرستوی بزرگ ) = بخش جنوب غربی حوت (+ ستاره های تا£ فرس اعظم)
آنو نی تو+ بخش amunitu ( بانوی آسمان ) = بخش شمال شرقی حوت بخش مرکزی مرأه المسلسله
آپین apin = مثلث + مراه المسلسله
شوگی shu.gi ( پیرمرد یا عرابه چی ) = پرساوش
سی با. زی- آن- نا siba-zi-an-na (چوپان صادق آسمان) = جبار
موش mush = ( اژدها یا مار اژدها ) = شجاع + β سرطان
کاک. سی.دی. یا گاگ.سی.سا gag.si.sa یا kak si di ( پیکان، تیر ) = شباهنگ = تیر= تیشتر= شعرای یمانی
بان ban ( کمان ) = بخش های از کلب اکبر و کشتیدم
مار.گید.دا mar.gid.da (عرابه) = دب اکبر
اوگا uga ( کلاغ ) = غراب
شو.پا shu.pa = سماک رامح
ان.تی.ماش.لوم en.te.mash.lum = قنطورس
ئور. ایدیم ur.idim (سگ هار ) = حیه
اود.کا.دوه.آ. ud.ka.duh.a ( پلنگ – زرافه ) = صلیب شمالی + بخش هایی از کیکاوس.
اوزا uza (بز) = شلیاق
آل.لول al.lul = شعرای شامی
آ. موشن a^mushen (عقاب) = عقاب
کوآ kua (ماهی) = فم الحوت
می بینیم که بسیاری از صورتهای فلکی بابلی همان صورت های فلکی یونانیان هستند. مثلا: « ماش – تاب – با – گل – گل » به معنای دوقلوی بزرگ همان صورت فلکی جوزا یا توأمان است. دقیقا روشن نیست معنای «اور. گو. لا» سگ بزرگ است یا شیر و شیر ماده. اما «ثور.آ» محتملاً اسد است. معنای «لوگال» lugal ( قلب الاسد ) شاه است. موش mush معنای اژدها را می دهد. اوگا uga به معنای کلاغ است. اژدهای بابلی سرش را اندکی از اژدهای یونانی بالاتر نگاه می دارد. همچنین زیبایی تو (میزان ) و آموشن ( عقاب ) با صورتهای فلکی مشهور به همین نام ها تطبیق می کند. کوآ (ماهی) همان فم الحوت است. به علاوه گیرتاب ( گژدم) و گود آن نا ( گاو نر آسمان ) همان عقرب و ثور آشنا است. مار. کید. دا (عرابه) طبیعی است که خرس بزرگ یا عرابه بزرگ، باشد. در موارد دیگر پنداشتهای بابلی با پنداشت های یونانی تفاوت داشته است. قیقاوس و بخش پایینی صلیب شمالی پیکر دیو طوفان و یا شیر دالی را می سازند. آپین به معنای خیش است. مجموعه ی مثلث و مرأه المسلسله در واقع به شکل خیش است. آنونیتو و شیم ماه = ( پرستوی بزرگ ) بزرگتر و با عظمت تر از دو ماهی کوچک صورت فلکی حوت هستند.
بابلیان به جای «کلب اکبر» یک پیکان = تیر ( کاک.سی.دی kak.si.di ) و یک کمان = بان (ban) داشتند.
اگر در یکی از ماه های سال، خورشیدگرفتگی رخ دهد پیش بینی های ناشی از این رویداد شامل کشور متناظر نیز می‌شود. مثلاً: اگر ماه گرفتگی در ماه فامنوت رخ بدهد، چون این ماه به سرزمین سوریه تعلق دارد، دلالت بر چنین و چنان در سوریه دارد و از جمله قحطی بزرگ.
۴-٧.دوره بابلی جدید و ایرانی ها
پس از فروپاشی امپراطوری آشور، تمدن بابلی در زمان پادشاهان خاندان کلدانی نابوپولاسار و نبوکد نصر. به گونه ای درخشان، زندگی دوباره یافت. آگاهانه تلاش شد تا سنتهای شکوهمند دوران حمورابی ادامه یابد. سندهای حقوقی و مدارک بازرگانی فراوان که از آن عصر به دست آمده امکان بررسی و تحقیق در جزییات امور فامیل های ثروتمند و ظهور و ورشکستگی صرافی ها و تجارتخانه های معتبر را، در دوره بابلی جدید و ایرانیان فراهم می سازد. متنهای رصدهای نجومی که بعدها بازنویسی شده اند حکایت از رونق بیشتر یافتن آن فعالیت علمی می کند که از زمان آشوریان آغاز شده بود و با نظم و ترتیب بیشتر تا قرن اول بعد از میلاد ادامه یافت.
تسلط ایرانیان تاثیر چندانی بر مذهب و تمدن بابلی نگذاشت. شاهان ایران در برابر مذهب بیگانه صبور و بردبار بودند و تا زمانی که کاهنان و مردم تابعه آرام بودند به حال خویش وا گذاشته می شدند. یکبار هنگامی که خشایارشاه در مصر بود، بابلیان به رهبری شخصی به نام شمش- اریبا shamash eriba)) سر به شورش برداشتند. خشایارشا از مصر بازگشت و شهر را محاصره و تصرف کرد. آنگاه به مصادره دفینه های مردوک پرداخت و مجسمه ساخته شده از طلای خالص مردوک را همراه برد و کاهنی را که می خواست از تخریب معبد و بتکده مردوک جلوگیری کند به قتل رساند. متن های میخی به زبان سومری و اکدی بود. اما، در طول هزاره اول پ.م اندک اندک گویش آرامی جایگزین زبان اکدی شد و الفبای آرامی جای خط میخی را گرفت. با وجود این، زبان قدیمی و خط میخی، مدتهای دراز در مدرسه ها و معبدها به حیات خویش ادامه داد. متن های نجومی تا قرن اول میلادی به خط میخی نوشته می شد. به همین سبب است که چنان مقادیر فراوانی از آنها به جا مانده است. پس از آنکه اسکندر پادشاهی ایران را در سال ۳۳۱ ق.م به زانو در آورد معبدها بازسازی و کاهنان دوباره مصدر امور شدند. به هنگام حکمروایی جانشینان وی سلوکیان، کاتبان و دبیران معبدهای بابل و اورگ با شور و شوق به فعالیت پرداختند. ماه گرفتگی ها و دیگر پدیده های مربوط به ماه را پیش بینی می کردند، جدول های سیارگان را محاسبه و منظم می ساختند. آخرین متن میخی نجومی که می توان تاریخ آن را معین ساخت سالنامه نجومی سال ۷۵ میلادی است. اخترشناسی رونق فراوان یافت و در دنیای باستان اعتبار و اقتداری بی‌سابقه پیدا کرد. اخترشناسی کهن که مجموعه ی بزرگ تفؤلی آنوما – آنو – انلیل نماینگر آن بود ،‌ در دوره ایرانیان جای خویش را به نمونه ی نوینی از هنر پیش گویی یعنی اخترشناسی زائیچه ای،‌که هنوز هم رواج دارد سپرد. کهن ترین زائیچه بازمانده از بابل است. قدیمی ترین آنها را متخصصینی چون ا.ساخز متعلق به سال ۴۰۹ ق.م می داند. طالع بینی از بابل به غرب ( از راه آسیای صغیر، سوریه، مصر،‌یونان و روم ) و به شرق ( از راه ایران به هندوستان ) سرایت کرد. اخترشناسی و طالع بینی، قواعد محاسبه نجومی را که آگاهی از آن برای اخترشناسی ضروری بود، همراه آورد.
الف)ویژگی های دانش نجوم این عصر
ویژگی های دانش نجوم در بابل جدید و ایران از این قرار است:
رصد منظم و تاریخدار و مدون ماه گرفتگی و خورشیدگرفتگی و دیگر پدیده های ماه و سیارگان
محاسبه دوره ها
پیش بینی ماه گرفتگی و خورشیدگرفتگی
تقسیم منطقه البروج به دوازده برج سی درجه ای
پیدایش و گسترش اخترشناسی زائیچه ای و طالع بینی
پیدایش و گسترش نجوم ریاضی
این عصر را نمی توان با مقطع زمانی معین از دوره پیش از آن جدا ساخت، یکدیگر را در بر ندارند. زیرا پیش بینی ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی از زمان آشوریان آغاز شده بود.
ساروسها“saros”
ماه گرفتگیها را در گروه های هجده ساله دستهبندی میکردند. دوره ماه گرفتگی هجده ساله در متن های میخی از زمان ایرانیان و سلوکیان فراوان یاد شده است. واژه بابلی «سار» که اصطلاح «ساروس» یونانی از آن ریشه گرفته دلالت بر یک دوره سه هزار و ششصد ساله میکرده است. در متنهای میخی گاهی دوره های هجده ساله را «هزدهگان» نامیدهاند. اما هیچگاه «سار» نخواندهاند.
ساروسها دقیقاً محتوی ٢٢٣ ماه قرانی و تقریباً ٢٣٩ ماه هلالی و یا تقریباً ٢۴٣ ماه تنینی (اژدهایی) است. طول این دوره ۶۵٨۵١ روز است. این دوره برای پیشبینی لحظهی روز و یا شبی که خورشید گرفتگی و یا ماه گرفتگی در آن روی خواهد داد بسیار سودمند بوده است.(واندروردن، ص ١۴۶)
ج)دوره های سیارگان
در زمان سلوکیان این دوره های سیارات برای پیشبینیها به کار گرفته میشد:
زحل: ۵٩ سال = ٢ دوره گردش = ۵٧ دورهی قرانی
مشتری: ٧١ سال= ۶ دوره گردش = ۶۵ دوره قرانی، یا ٨٣ سال= ٧ دوره گردش =٧۶ دوره قرانی

– عیب: «الف والدو امرسون»اظهار می­دارد که«ثبات و سازگاری احمقانه، زاییده افکار بچه­­گانه است.»خلّاقیت (با یافتن ترکیبات جدید پدیده­هایی که تا به حال مجزّا بوده ­اند)بی ثباتی را به وجود می ­آورد.
باید دانست که هر استراتژی مانند هر تئوری یک ساده­سازی است که ضرورتاً واقعیّت را تحریف می­ کند.استراتژی­ها و تئوری­ها خود واقعیت نیستند، امّا نشان دهنده واقعیت در اذهان افراد می­باشند.هیچ کس تاکنون استراتژی را لمس یا مشاهده نکرده­است. این بدان معناست که هر استراتژی می ­تواند دارای تأثیر تحریف کننده ­ای باشد.این است بهای داشتن استراتژی (مینتزبرگ، ۱۳۸۴: ۲۱). یکی دیگر از مزایای برنامه­ ریزی جامع یا استراتژیک، هادی بودن آن هاست. این نوع برنامه­ ریزی جهت ومسیر فعالیت­ها و عملیات سازمان را مشخص می­سازد و به عنوان راهنمای سازمان عمل می­ کند. برنامه ریزی جامع در تصمیم ­گیری نقش راهنما را دارد و کار تجزیه و تحلیل و ارزیابی را ساده می­سازد. برنامه­ ریزی­های جامع، مخاطرات تصمیم ­گیری را کاهش می­دهد و توفیق اقدامات مبتنی بر استراتژی­ های مصوب را تضمین می­ کند. برنامه ریزی جامع یا نگرش بلند مدت، به پیش بینی آینده می ­پردازد و از این رو اطلاعاتی رادر خود دارد که برای اقدامات دراز مدت مدیران بسیار مفیدند. برنامه­ ریزی جامع نقش هماهنگ کننده بین برنامه ­های عملیاتی سازمان را نیز انجام می­دهد و اقدامات واحد­های مختلف را در یک مسیر، جهت می­بخشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

از محدویت­های برنامه­ ریزی جامع می­توانیم به هزینه­ های انجام آن اشاره کنیم. به علت نیاز به هزینه­ های نسبتاً بالا برای برنامه­ ریزی جامع، اغلب سازمان­های کوچک امکان استفاده از آن را پیدا نمی­کنند. از نظر زمانی نیز این نوع برنامه­ ریزی احتیاج به زمانی طولانی دارد. سازمان­ها برای برنامه­ ریزی جامع باید زمان زیادی وقت صرف کنند و مراحل مختلف این فرایند را پشت سر بگذارند تا سیستم برنامه ریزی جامع ، بتوانند شروع کار کند.بدین ترتیب طولانی بودن فرایند برنامه­ ریزی جامع، از نظر بعضی سازمان­ها، محدودیتی برای این نوع برنامه­ ریزی است. از نظر تخصصی نیز برنامه­ ریزی جامع به نیروی انسانی متخصص و حایز شرایط، که در دسترس همه سازمان­ها نیست، نیاز دارد.
نکته دیگری که به عنوان محدودیت برنامه­ ریزی جامع می­توانیم به آن اشاره کنیم، عدم انعطاف و ثباتی است که این نوع برنامه­ ریزی القا می­ کند. برنامه­ ریزی جامع از تفکری منطقی و منظم سرچشمه می­گیرد و مدیران و اعضای سازمان را موظف می­ کند تا براساس موازینی از پیش تعیین شده راه بسپارند، و پا را از چارچوبی خاص بیرون ننهند( الوانی ، ۱۳۸۹: ۶۶).
۲-۹- بررسی مدل­های اجرای استراتژی­ های سازمانی
پس از تدوین استراتژی­هایی که باید اجرا شوند، فرایند مدیریت استراتژیک پایان نمی­یابد، بلکه باید به افکار استراتژیک جامه عمل پوشانید. تدوین استراتژی به تنهایی متضمن موفقیت شرکت نخواهد بود و تا زمانی که این استراتژی­ها به اجرا در نیایند، هیچ تأثیری در موفقیت و بقای سازمان نخواهند داشت چرا که همیشه انجام دادن کار( اجرای استراتژی ) از گفتن آنچه باید انجام شود ( تدوین استراتژی ) مشکل­تر است، ضمن اینکه اجرای استراتژی بر سازمان، از بالا تا پایین و بر همه سطوح بخشی و وظیفه ­ای اثر خواهد گذاشت .اصولا اجرای استراتژی با تدوین استراتژی تفاوت­هایی زیر بنایی دارند و می­توان وجه تمایز بین تدوین و اجرای استراتژی را به صورت زیر بر شمرد:
-در تدوین استراتژی نیروها قبل از عمل قرار می­گیرند درحالیکه اجرای استراتژی یعنی مدیریت بر نیروها به هنگام عمل.
-درتدوین استراتژی بر اثر بخشی تأکید می­ شود، دراجرای ا ستراتژی بر کارایی تأکیدمی­شود.
-اصولا تدوین استراتژی یک فرایند ذهنی است، اجرای استراتژی یک فرایند عملیاتی است.
-تدوین استراتژی مستلزم داشتن قضاوت شهودی خوب و مهارت­ های تحلیلی اس ، اجرای استراتژی مستلزم داشتن انگیزه ویژه و مهار­ های رهبری است.
بر اساس آنچه گفته شد و با توجه به اهمیت اجرای استراتژی لازم است تا مدل­های مدیریت استراتژیک ارائه شده مورد بررسی قرار گیرند تا بتوان فرایند اجرای استراتژی رانیز تعیین کرد و موانع آن را شناخت.
در مدل­های جامع مدیریت استراتژیک، مراحل کلی مدیریت استراتژیک، از شروع تدوین استراتژی تا پایان اجرا وکنترل نشان داده شده ­اند . این مدل­ها تفاوت اصولی زیادی با یکدیگر ندارند ولی در نحوه نمایش فرایند مدیریت استراتژیک از الگوهای مختلفی استفاده کرده ­اند.در ادامه به مدل­های اشاره شده توسط دیوید و رابینسون اشاره می­ شود.
بنا بر مدل دیوید (شکل۲-۲) در همه سازمان­ها گذر از مرحله تدوین استراتژی و قرار گرفتن در مرحله اجرای آن مستلزم یک تغییر در مسئولیت ­ها است. یعنی مسئولیت از عهده استرا تژیست­ها برداشته و به مدیران بخش­ها و واحدهای وظیفه ­ای محول می­ شود. مدیریت در اجرای استراتژی با چنین مسائلی روبرو است:
۱-تعیین اهداف سالیانه
۲-تدوین سیاست­ها
۳-تخصیص منابع
۴-تغییر ساختار کنونی سازمان
۵-تجدید ساختار و مهندسی مجدد
۶-تجدیدنظر درپاداش و برنامه ­های آموزشی
۷-کاهش دادن مقاومت­ها در برابرتغییر
۸-وفق دادن مدیران در برابر استراتژی
۹-تقویت فرهنگی که پشتیبان استراتژی­ها باشد
۱۰-تطبیق فرایندهای تولید و عملیات
۱۱-تشکیل یک واحد منابع انسانی اثربخش و در صورت لزوم کاهش دادن نیروی انسانی(دیوید،۱۳۸۴: ۹۷).
شکل ۲-۲ : الگوی جامع مدیریت استراتژیک
محاسبه و ارزیابی عملکرد
تخصیص منابع لازم
تدوین استراتژی
اجرای استراتژی
ارزیابی استراتژی
تعیین اهداف سالیانه و سیاستها
تدوین ،ارزیابی وانتخاب استراتژی
تعیین هدفهای بلند مدت
بررسی عوامل داخلی داخلی داخلی
بررسی عوامل خارجی
تعیین مأموریت
( دیوید،فردآر ، ۱۳۸۴ ، ” مدیریت استراتژیک ” ، ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی ، انتشارات دفتر پژوهش­های فرهنگی ، تهران ،چاپ هفتم)
پیرس و رابینسون مدل مدیریت استراتژیک را به شرح شکل۲-۳ نشان می دهند و مراحل اساسی اجرای استراتژی را نیز مبتنی بر آن تعریف و تشریح می­ کنند.
شکل۲-۳- مدل مدیریت استراتژیک پیرس و رابینسون
رسالت شرکت
سبد سرمایه گذاری
محیط خارجی تجزیه و تحلیل عملیاتی ، صنعتی ، وچند ملیتی
چه چیز امکان دارد؟
چه چیز مطلوب است؟
کنترل ارزیابی
استراتژی اصلی
تجزیه و تحلیل و انتخاب استراتژیک
بازخور

بزه دیدگان را می توان از نظر نوع( شامل اشخاص حقیقی؛ فرد یا گروهی از افراد و اشخاص حقوقی؛ خصوصی؛ شرکت ها و سازمان ها و.. یا دولتی یا عمومی؛ سازمانها، نهادها و شرکت ها و …) سطح دانش(کم بهره یا بی بهره از دانش فنی و مهندسی خصوصاً علوم رایانه ای یا بهره مند از دانش مزبور، سطح امکانات (کم بهره از امکانات فنی و تجهیزاتی مناسب و کارآمد در تأمین امنیت)، تعاملات اجتماعی( افرادی که زود باور و طبیعتاً ساده اندیش می باشند و به سادگی بر اساس یک روش کارای اجتماعی مغلوب می گردند یا افراد سهل انگار یا بی احتیاط)، جامعه شناختی یا جرم شناختی( فرد یا گروه های منحرف اولیه یا ثانویه؛ مانند بزه کاران اتفاقی یا به عادت که خود بزه دیده واقع می شوند یا فرد یا گروه های ناکرده بزه یا کاملاً سازگار)
بند دوم: دلایل بزه دیدگی
شامل دلایل روانی( شامل درونی، غرور، هیجان، کنجکاوی و .. بیرونی شامل تحریک منفی مانند تمسخر ، توهین و .. یا مثبت مانند تبلیغات یا بیانات کاذب و..) اجتماعی ( شامل تشکیل گروه های محرک و جاذب، نقش یا پایگاه اجتماعی جذاب یا محرم و .. ) اقتصادی ( شامل فقر و عدم امکانات مالی مناسب؛ عدم قدرت تجهیز به امکانات مناسب فنی به دلایل مختلف مالی …) سیاسی( رقابت بدون مطالعه با رقیب سیاسی، مبارزه طلبی نهادهای دولتی، تبلیغات یا فعالیت های مختلف علیه نظام حاکم و…) علمی – آموزشی( شامل کمی یا فقر علمی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، عدم تخصص یا مطالعه علمی در دانش فنی و مهندسی و با کارکرد سیستم ها و شبکه ها، عدم رعایت نکات ایمنی و امنیتی در سیستم ها یا بی توجهی با بی احتیاطی در این خصوص و…)
بند سوم: آثار جرم بر بزه دیدگان
این آثار که شامل آثار منفی و مثبت و نسبت به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی می باشد. شامل آثار روانی( به شکل منفی درونی شامل عصبانیت، هیجان و اضطراب و دلهره، آشفتگی های حافظه و تمرکز حواس، سرخوردگی و بیرونی شامل: انتقام،تمسخر، توهین و افترا و سایر رفتارهای انحرافی با شکل اولیه یا ثانویه) اقتصادی ( به شکل منفی شامل تحمیل هزینه های پیش بینی نشده مالی در قالب هزینه های پیشگیری از جرم و کنترل وضعی ، کاهش بازده و سود مالی شغلی مانند شرکت ها و به شکل مثبت شامل: ایجاد امنیت شغلی مرتبط با فناوری ارتباطات و اطلاعات و کسب درآمد بیشتر در دراز مدت به دلیل هزینه های کنترل وضعی و..) اجتماعی( به شکل منفی شامل تشکیل خرده فرهنگ منحرف، ناهنجاری، تعارض یا اختلال در نقش های اجتماعی، اختلال در سازگاری اجتماعی و.. به شکل مثبت شامل تشکیل گروه های حامی و مددرسان و..) جرم شناختی ( شامل اثر منفی به شکل بزه کاری موقت و به عادت) سیاسی ( به شکل منفی در قالب مبارزه متقابل سیاسی، اقدام علیه نهادهای متولی فناوری اطلاعات و ارتباطات دولتی به شکل انتقام به اشکال مختلف و.. ) آموزشی – علمی ( به شکل منفی شامل مجهز شدن به برنامه های مخرب، یادگیری برخی از جرایم رایانه ای، انجام رقابت ناسالم با بزه کاران به جهت ارضا روانی، تشکیل کلاس های آموزشی جرایم رایانه ای، تشکیل گروه های ناسالم و منحرف در حوزه های فناوری اطلاعات ارتباطات و… و به شکل مثبت شامل تجهیز شدن به دانش امنیت سیستم ها و با مطالعه تخصصی در علوم رایانه ای، تجهیز به ابزارهای نرم افزاری و سخت افزاری دفاعی و کنترل وضعی، تشکیل کلاس های امنیت سیستم ها و روش های مقابله با حملات رایانه ای، تشکیل گروه های دفاعی و همکاری و همیاری در حوزه های فناوری اطلاعات و ارتباطات ….)^[۱۹۲]
گفتار پنجم: محدودیت ها و چالشهای فراسوی پیشگیری اجتماعی و وضعی
پس از آشنایی با انواع راهکارهای پیشگیرانه اجتماعی و پیشگیری وضعی در ادامه محدودیت های حاکم بر اجرای موفق آنها بررسی می شود. بی تردید بررسی این محدودیت ها می تواند در اتخاذ تصمیمات واقع گرایانه راهگشا باشد.
بند اول: پیشگیرانه اجتماعی
در اینجا ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد.درباره تدابیر پیشگیرانه اجتماعی سه محدودیت مورد توجه قرار می گیرد. اولین محدودیت ناشی از ماهیت تدابیر پیشگیرانه اجتماعی است. دومین محدودیت از فضای سایبر ناشی می شود و سومین محدودیت از شکاف نسلی است.
الف: محدودیت ناشی از ماهیت تدابیر پیشگیرانه اجتماعی
یکی از نکات مهم درباره تدابیر پیشگیرانه اجتماعی این است که از نظر ماهیت زیربنایی و اساسی آن نمی توان انتظار داشت که همانند تدابیر پیشگیرانه وضعی یا ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری در کوتاه مدت نتایج محسوس و قابل مشاهده ای به دست آید. البته این مسئله هیچ گاه از دیدگاه جرم شناسان و متخصصان پیشگیری یک نقطه ضعف محسوب نمی شود؛ زیرا این تدابیر زیربنای فکری و شخصیتی بزهکاران و بزه دیدگان بالقوه را هدف قرار می دهد که در صورت توفیق با رعایت هنجارها و ارزش های پذیرفته شده جامعه ای سالم و متعهد به وجود خواهد آمد.
با وجود این بیشتر مسئولان اجرایی چنین دیدگاهی را ندارند. آنها می خواهند در کوتاه مدت آثار مقابله با جرایم را مشاهده کنند و آن را در بیلان کاری شان به ثبت برساند. بنابراین حاضرند برای انواع تدابیر پیشگیرانه وضعی و ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری هزینه های بیشتری متحمل شوند؛ اما در کوتاه مدت نتایج مقطعی به دست آورند. از این رو چندان به سیاست های پیشگیرانه اجتماعی بها نداده و درباره میزان درصد افرادی که انگیزه مجرمانه شان از بین رفته و به طور ارادی از ارتکاب جرائم خودداری کرده اند، آماری تهیه نمی شود. اما درباره نتیجه بخش بودن تدابیر پیشگیرانه وضعی با ضمانت اجراهای کیفری و غیر کیفری که به کاهش ارتکاب جرائم و انحرافات در جامعه می انجامد؛ به کرات آمارهایی منتشر شده که بدیهی است ذهن افراد را به سمت آنها معطوف می شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ب: محدودیت ناشی از فضای سایبر
گفتیم که وظیفه اصلی تدابیر پیشگیرانه اجتماعی از میان بردن انگیزه مجرمانه در درون افراد است.. اما این تدابیر زمانی مفید خواهد بود که اوضاع حاکم بر جامعه مناسب باشد. به بیان دیگر نمی توان در حالی که بسترهای تقویت کننده انگیزه های مجرمانه هنوز در محیط های مختلف جامعه وجود دارد؛ انتظار داشت این تدابیر بتواند از طریق آموزش و تربیت افراد زمینه های انگیزشی مجرمانه را برطرف کنند.
یکی از مهم ترین ویژگی های فضای سایبر امکان پذیر بودن انجام تمام فعالیت های رایانه ای به ویژه شبکه ای در خلوت است. خلوت از آن جهت برای تدابیر پیشگیرانه اجتماعی مانع ایجاد می کند که باعث می شود شخص بدون مشاهده کسی یا حتی بهتر از آن بی آنکه کسی اجازه تعرض به حریمش را داشته باشد؛ بر اساس میلش عمل کند. بدیهی است وظیفه یا رسالت اصلی تدابیر اجتماعی، نهادینه کردن عدم توجه به انگیزه های مجرمانه و منحرفانه درونی است؛ اما نباید از یاد برد که محیط نیز بر غلیان یا فروکش کردن این انگیزه ها تأثیر قابل توجهی دارد. در دنیای فیزیکی، بسیاری از افراد حتی در جایی که تدابیر پیشگیرانه وضعی وجود ندارد که فرصت و ابزار ارتکاب جرم را از آنان سلب کنند، به دلیل اینکه در یک محیط بیگانه به سر می برند و انواع احتمالات از ذهنشان عبور می کند، انگیزه های درونی شان کمتر بیدار می شود. در حالی که در فضای سایبر این امکان وجود دارد که در خصوصی ترین و ایمن ترین مکان، شدیدترین ناهنجاری ها ارتکاب یابد.
از مسائل دیگری که در فضای سایبر – به طور خاص- برای تدابیر پیشگیرانه اجتماعی به وجود آورده؛ ایجاد یک دنیای دیگر با شرایط و مقتضیات مخصوص خود است. پدیدآورندگان فضای سایبر از همان ابتدا معتقد بودند که این فضا ماهیت مجازی دارد و در واقع آن را در برابر دنیای فیزیکی- که از آن به عنوان دنیای واقعی نام می برند- قرار می دهند. این امر باعث شده که کاربران با تلقی مجازی بودن فضای سایبر سعی در اجرای رویاهای خود در این فضا داشته باشند. در حالی که یکی از قابلیت های این فضا مجازی سازی است و نباید آن را با مجازی بودن اشتباه گرفت.^[۱۹۳]
ج: محدودیت های ناشی از شکاف نسلی
امروزه استفاده از سیستم های رایانه ای همانند گذشته در انحصار قشر خاصی نیست و به دلیل فراگیری آن و امکانات بی شماری که فضای سایبر برای کاربری هر چه آسان تر آن فراهم آورده گروه های جوان و نوجوان، بیشتر از دیگران جلب شده اند این در حالی است که تدوین کنندگان تدابیر پیشگیرانه اجتماعی با فضای سایبر رابطه عمیقی ندارند یا نمی تواند به اندازه جوانان و نوجوانان به فعالیت های شبکه ای بپردازند. این شکاف دیجیتال میان متولیان پیشگیری و بزهکاران و بزه دیدگان باید برطرف شود؛ زیرا در این صورت، نمی توان به تأثیر گذار بودن آنها امیدوار بود. چرا که درک متقابل وجود ندارد.
بند دوم: پیشگیری وضعی
آنچه که در اینجا در خصوص چالش ها یا محدودیت های پیشگیری وضعی بیان خواهد شد رابطه این نوع پیشگیری با موازین حقوق بشر در فضای سایبر است. منظور از موازین حقوق بشر اصول و هنجارهایی است که در اعلامیه حقوق بشر_۱۹۴۸) و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی _۱۹۶۶) منعکس شده است. سه اصل از اصول این اسناد به طور قابل توجهی تحت تأثیر فضای سایبر قرار گرفته است :
الف: تأثیر فضای سایبر بر آزادی بیان و عقیده^[۱۹۴] :
آزادی بیان و عقیده از اصول مهمی است که در اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه مصوب اوت ۱۷۹۶ مورد تأیید تدوین کنندگان آن قرار گرفت.
در این زمینه ماده ۱۹ اعلامیه اشعار می دارد: هر کس حق آزادی عقیده و بیان دارد و این حق مستلزم آن است که از داشتن عقیده بیم نداشته باشد و دریافت و انتشار اطلاعات و افکار به تمام وسایل ممکن، بدون ملاحظه مرزی، آزاد باشد.
این ماده چنان صراحت و جامعیتی دارد که به نظر می رسد نیازی به تفسیر و روزآمد کردن آن نیست و به حتم در هر زمان و در تمامی شرایط و اوضاع و احوال صادق است.
در اول اکتبر ۱۹۹۵ گروهی از متخصصان حقوق بین الملل، امنیت ملی و حقوق بشر، بیانیه زوهانسبورگ را درباره نح.ه تعامل امنیت ملی با آزادی و بیان و دسترس به اطلاعات منتشر کردند. این بیانیه که مشتمل بر ۲۵ اصل است، تلاش کرده حدود و ثغور اصول حقوق بشر راجع به آزادی بیان و دسترس به اطلاعات را در تقابل با ضرورت حفظ امنیت و مصلحت ملی مشخص کند. اصل اول این بیانیه همانند اصول پیش بینی شده در اعلامیه حقوق بشر و میثاق، آزادی عقیده، بیان و اطلاعات را به رسمیت می شناسد، اما در همان جا اشاره می کند که ممکن است تحت شرایط خاصی، مانند حفظ امنیت ملی، محدودیت هایی وضع شود، ولی در ادامه می کوشد این محدودیت ها در قالب زیراظهار ۱-۱،۲-۲،۱-۳ تشریح نماید و از ابهام خارج کند.
ب: تأثیر فضای سایبر بر جریان آزاد اطلاعات:^[۱۹۵]
یکی از اصولی که همواره در سند بین المللی حقوق بشر در کنار هم و هم ارز آزادی عقیده و بیان به آن تأکید شده، جریان آزاد اطلاعات است. بی تردید آزادی عقیده و بیان در معنای واقعی خود تحقق خواهد یافت که بتوان اطلاعات را بی هیچ محدودیتی در جامعه منتشر کرد.
در اعلامیه جهانی حقوق بشر به صراحت به این اصل اشاره نشده، اما از مفاد مربوط به آزادی بیان و دیگر موارد پیش بینی شده، کاملاً لزوم رعایت چنین قاعده ای استنباط می شود. به عنوان مثال در ماده ۱۹ به اشخاص حق داده شده در دریافت و انتشار اطلاعات و افکار به تمام وسائل ممکن و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشند. بی تردید تا زمانی که اطلاعات که مظهر تجلی عقاید و افکار در جامعه است، آزادانه جریان نداشته باشد، نمی توان تحقق اهداف آزادی بیان و عقیده را انتظار داشت.
اما در جای دیگر به عنوان مثال ،ماده ۱۱ بیانیه ژوهانسبورگ اشعار می دارد:
هر کس حق کسب اطلاعات از مقامات دولتی را داراست، اما اگر چه به امنیت ملی باشد….
اما همان گونه که درباره آزادی بیان نیز اشاره شد، بهره برداری از این حقوق مطلق نیست و در هر صورت باید خط قرمزهایی رعایت شود. اما برای روشن بودن این حدود و ثغور، همان ماده در ادامه مقرر می دارد:
….مگر آنکه دولت بتواند اثبات کند اعمال محدودیت به موجب قانون بوده و برای حفظ مصلحت مشروع امنیت ملی در یک جامعه مردم سالار ضروری است.
اما از نظر فضای سایبر، باید گفت از آنجا که ابزار خوبی برای ابراز عقیده و بیان محسوب می شود، بالطبع نقطه عطفی را در جریان آزاد اطلاعات فراهم آورده است. این فضا با قابلیت های شگفت آور خود آنچه را یک جامعه اطلاعاتی تمام عیار برای به جریان انداختن آزاد اطلاعات نیاز دارد در اختیارش گذاشته است.
ج: تأثیر فضای سایبر بر حریم خصوصی:
یکی دیگر از اصول اساسی حقوق بشر که زمینه های توجه به آن به قبل از اعلامیه جهانی حقوق بشر بر می گردد، رعایت حریم خصوصی افراد است.حدود صد سال پس از تصویب قانون اساسی ایالات متحده به سال ۱۸۹۰ یکی از مسائلی که شهروندان ایالات متحده را به شدت نگران کرد، سوء استفاده مأموران و مجریان قانون از اختیارشان برای مداخله در امور خصوصی مردم بود.
ماده ۱۲ اعلامیه حقوق بشر اشعار می دارد:
زندگی خصوصی، امور خانوادگی، اقامتگاه یا مکاتبات افراد نباید مورد مداخله خودسرانه قرار گیرد یا به شرافت، آبرو یا اعتبار آنها تعرض شود. این افراد حق دارند در برابر چنین تعرضاتی از حمایت قانون برخوردارباشند.
بند دوم: تقابل پیشگیری وضعی با موازین حقوق بشر
همان گونه که اشاره شد، ماهیت آزادی بیان به گونه ای است که باید دیدگاه ها و عقاید افراد بدون محدودیت در اختیار همگان قرار گیرد. این مبنا کاملاً با آنچه فضای سایبر فراهم می آورد منطبق است و حتی زمینه های شکوفایی آن به مراتب فراتر از آنچه تصور می رفت به وجود آمده است. از سوی دیگر تدابیر محدودکننده یا سلب کننده دسترس به ویژه فیلترینگ مانع بزرگی در تحقق این اصل محسوب می شوند، زیرا جریان آزاد اطلاعات جلوگیری می کنند دلایل مختلفی باعث ایجاد محدودیت از سوی این ابزارها می شود؛ از جمله:
الف: مراجع تدوین کننده فهرست ها:
معمولاً کسانی مبادرت به تدوین فهرست فیلتر ها می کنند که درباره برخی موضوعات مانند مسایل مذهبی، اخلاقی یا سیاسی تعصب دارند و می کوشند از دسترس دیگران به سایتهایی که مغایر با اعتقادادشان است جلوگیری کنند. آما آنچه بیشتر به گستره اعمال این محدودیت ها دامن می زند، گنجاندن طیف وسیعی از موضوعات مشکوک یا به اصطلاح خاکستری در فهرست های سیاه است. مراجع مذکور این کار را برای تحقق هر چه بیشتر اهدافشان انجام می دهند، فارغ از اینکه این اقدام تا چه حد می تواند از دسترس افراد به مطالب معتبر و مجاز جلوگیری نماید.
ب: کارکرد انطباقی:
دومین مانع بزرگ کارکرد انطباقی و نه هوشمندانه این ابزارهاست همان طور که می دانیم اصطلاحات یا تصاویر مندرج در فهرست های سیاه، تنها در متون یا محتواهای غیر مجاز به کار نمی روند و بسیار اتفاق می افتد که به لحاظ کاربرد آنها در محتواهای مجاز، از دسترس جلوگیری می شود.
امروزه در بسیاری از کشورها حفظ امنیت ملی، نظم، سلامت یا اخلاق عمومی و احترام به حقوق یا آزادی های اساسی دیگران، جزء مؤلفه هایی است که به رسمیت شناخته شده و دولتها تلاش می کنند از آنها به بهترین وجه پاسداری کنند. از سوی دیگر فضای سایبر جلوه دیگر به این مفاهیم بخشیده و باید مطابق با ویژگی های خاص آن برنامه ریزی کرد.
در اینجا ذکر این نکته نیز لازم به نظر می رسد و آن این است که در عمل سه عامل مانع تحقق اهداف پیشگیری وضعی از این جرایم می شوند که عبارت است از: ۱- مجرمان طیف خاصی از اشخاص را تشکیل می دهند. گروهی از آنها که از لحاظ تخصص و مهارت در سطح بالایی قرار دارند، واقعاً خطرناک هستند و متأسفانه تدابیر پیشگیرانه در برابر آنها یارای مقاومت ندارد. بنابراین تنها انتظاری که می توان داشت این است که تلاش شود از ارتکاب جرم افراد نیمه حرفه ای یا آماتور جلوگیری گردد یا زمینه بزه دیدگی افراد کاهش یابد. ۲- متأسفانه فضای سایبر با ویژگی های منحصر به فرد خود، فی نفسه مانع تحقق اهداف پیشگیرانه وضعی است در این فضا انواع ابزارهای ارتکاب جرائم سایبر در اختیار همگان قرار دارد و هر کس می تواند به فراخور تخصص و مهارت خود از آنها استفاده نماید. انتقال سریع و بسیار ساده اطلاعات و تجربیات حاصل از ارتکاب جرائم سایبر نیز می توان مزید بر علت محسوب شود. ۳- از آنجا که این تدابیر صیغه فنی دارند چندان قابل اتکا نیستند. زیرا چندی نمی گذرد که ضعفها و نحوه دور زدن آنها در فضای سایبر منتشر می شود؛ کما اینکه در کشورمان آنان که قصد خنثی کردن فیلترهای شبکه ای دارند، در عمل با مشکلی مواجه نیستند.^[۱۹۶]
گفتار ششم: نقش پلیس در پیشگیری از جرایم سایبر
از زمانی که بشر پا به عرصه وجود گذاشت، احساس امنیت همواره از نیازهای اولیه او بوده است. امروزه می توان امنیت را بالاترین ارزش دانست و ان را مهم ترین کارکرد حکومت ها یا نظامهای سیاسی تلقی کرد. امنیت اجتماعی یا عمومی، یکی از انواع امنیت و زیر مجموعه یکی از انواع امنیت ملی هر کشور به شمار می آید. سازمان پلیس ، یکی نهادهای مؤثری است که در سبز فایل، به منظور برقراری و حفظ نظم و امنیت و نیز پیشگیری از بروزجرایم در جامعه از سوی نظام سیاسی ایجاد می شود و بر اساس این رسالت به طور عمده و مستقیم با اجتماع و مردم تعامل دارد. فناوری اطلاعات با سرعت شگفت انگیزی تمامی ارکان حیات بشری از جمله مقوله نظم و امنیت و آرامش عمومی را دستخوش تحولات و دگرگونی اساسی قرار داده است.
همزمان با ظهور رایانه و اینترنت و فرایند جهانی شدن در عصر حاضر ، فناوری اطلاعات و ارتباطات امکان ظهور جامعه شبکه ای را فراهم آورده است که تعاریف جدیدی از هویت ها و جوامع انسانی عرضه می کند و بافت اصلی آن را، اطلاعات و نظام ارتباطات الکترونیک تشکیل می دهد. در نتیجه پیدایش این جامعه شبکه ای، مراودات اجتماعی از شکل سنتی خود به صورت جوامع مجازی معاشرت های دیجیتالی از طریق متون الکترونیک و سیستم های چند رسانه ای تغییر ماهیت داده اند که این امر باعث پیدایش نوعی ناامنی اجتماعی و ظهور جرایم و بزهکاری نوین در فضای مجازی شده است و فرایند فاصله رو به رشد این نوع جرایم را می توان عامل ایجاد آسیب به امنیت اجتماعی و تحت الشعاع قرار دادن امنیت اخلاقی دانست.
در اینجاست که نقش پلیس و اهمیت آن به عنوان نهاد برقرار کننده نظم و امنیت اجتماعی و مسئول پیشگیری و کشف جرایم در جامعه مطرح می شود.
بند اول: پلیس ایران وپلیس بین الملل
سال های متمادی است که پلیس بین الملل، فعالیت خود را در مبارزه با جرایم سایبری آغاز کرده است. این سازمان با بهره گیری از متخصصان و کارشناسان کشورهای عضوچند گروه کاری را در این زمینه تشکیل داده و رؤسای واحد های مبارزه با جرایم سایبری کشورهای با تجربه عضو سازمان را گرد هم آورده است. گروه های کاری منطقه ای در اروپا، آسیا، آمریکا و آفریقا، زیر نظر کمیته راهبردی جرایم فناوری اطلاعات، مستقر در دبیرخانه کل پلیس بین الملل فعالیت می کنند. گروه کاری اروپایی پلیس بین المللی با حضور کارشناسایی از هلند، اسپانیا، آلمان، فرانسه، فنلاند، انگلیس، سوئد و ایتالیا در سال ۱۹۹۰ میلادی تشکیل شد و از آن به بعد، سه مرتبه در سال تشکیل حلسه می دهد.
بسیاری از کشورهای خارجی سالهای طولانی است که فناوری اطلاعات را به روش های گوناگون به خدمت گرفته و با آثار و تبعات مثبت و منفی آن، پیش از ما آشنا شده اند و در صدد تقویت جنبه های مثبت و مبارزه با آثار و پیامد های منفی ناشی از آن که در قالب جرایم سایبری ظاهر شده برآمده اند. از جمله این کشورها می توان به فرانسه، المان، ایتالیا، اسپانیا، روسیه، ایالات متحده، انگلیس، چین و ژاپن اشاره کرد.
پلیس جمهوری اسلامی ایران تلاش می کند تا با بهره گیری از آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات سیستم های پیشرفته انتظامی – امنیتی کشور، امنیت اجتماعی را بهبود بخشیده و محیطی امن توأم با آسایش عمومی را برای کلیه شهروندان در پرتو ارزش های اسلامی فراهم کند. معاونت آگاهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران اواخر سال ۱۳۷۸ به انحای گوناگون شروع به جمع آوری اطلاعاتی پیرامون جرایم سایبری کرد و در همین راستا تحقیقی تحت عنوان شناخت جرایم سایبری توسط جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت صورت گرفت . همچنین با بهره گیری از نظریات کارشناسان و متخصصان شورای عالی انفورماتیک و تشکیل جلسات متعدد با صاحبنظران حقوقی و انفورماتیک به این نتیجه دست یافت که تشکیل واحدهای مبارزه با جرایم سایبری ضروری است.