قابلیت:
مدل باید به اندازه کافی توسعه یافته باشد تا اینکه بتواند در دوره های زمانی مختلف قابلیت عمل را داشته باشد. و بتواند موقعیتهای بیرونی و درونی پروژه را شبیه سازی کرده (از قبیل اعتصابات، تغییرات در نرخ ارز…) و تصمیمات بهینه اتخاذ کند. یک مدل بهینه مواردی را که از نظر مدیریت اهمیت داشته و ریسک و محدودیتهای عمده پروژه ها را در مقایسات در نظر گرفته و در نهایت بهترین پروژه و یا ترکیبی از بهترین پروژه ها را انتخاب می کند.
انعطاف پذیری
مدل باید نتایج معتبر و رستی را در یک محدوده مشخص که سازمان ممکن است با ان برخورد کند ، ارائه نماید. مدل همچنین باید قابلیت توانایی اصلاح و تغییر پذیری سریع و آسان خود را داشته باشد. همچنین باید قابلیت خود تطبیقی به منظور جواب دادن به تغییرات سریع محیط شرکت را داشته باشد.
سهولت استفاده
مدل باید به راحتی قابل مستدل کردن باشد. و برای اجرا زیاد وقت گیر نباشد. و استفاده از آن ساده و قابل فهم باشد. مدل همچنین نباید به تفسیر خاصی نیاز داشته باشد و نیازمند اطلاعات و اشخاصی باشد که دسترسی به آنها دشوار می باشد.

متغیرهای مدل باید با پارامترهای دنیای واقعی که مدیران اعتقاد دارند که برای پروژه مهم است ارتباط داده شوند و نهایتا” مدل باید بتواند نتایج مورد انتظاری را که مربوط به پورتفولیوی های پروژه های مختلف می باشد را شبیه سازی کرده تا مدیران بتواند تصمیمات خود را در شرایط مختلف به درستی اتخاذ نمایند.
هزینه
هزینه های مربوط به مدل سازی و جمع آوری اطلاعات باید پایین و متناسب با هزینه های پروژه باشد و یقینا” باید از منافع بالقوه پروژه کمتر باشد. همه هزینه های مدلسازی از قبیل: هزینه های مدیریت داده ها و اجرای مدل باید در نظر گرفته شوند.
سهولت در رایانه کردن
در فرایند مدل سازی، جمع آوری اطلاعات و ذخیره کردن این اطلاعات در پایگاه های اطلاعاتی رایانه ای باید ساده و آسان باشد و همچنین باید این قابلیت کارکردن با نرم افزارهای مختلف کامپیوتری را داشته باشد.
۲-۳-۲ماهیت مدل های انتخاب پروژه
بسیاری از محققین مدل های انتخاب پروژه را به دو دسته کلی تقسیم بندی می کنند که عبارتند از: عددی و غیر عددی
هر دو نوع این مدلها به طور گسترده ای استفاده می شوند. بسیاری از سازمانها ممکن است که از هر دو نوع مدل، یا ترکیبی از هر دو استفاده کنند. مدلهای غیر عددی همانطور که از اسمشان پیداست از اعداد به عنوان ورودی های خود استفاده می کنند، اما معیارهایی که سنجیده شده اند ممکن است که هم ذهنی و هم عینی باشد.
دو نکته بسیار مهم که می بایست در مورد مدلها در نظر گرفته شوند :
– مدل تصمیم نمی گیرد، انسان تصمیم می گیرد. مدیر مسؤولیت تصمیمات را به عهده دارد، نه مدل.
مدیر ممکن است که تصمیم گیری را واگذار کند اما مسولیت قابلیت تفویض شدن را ندارد.
-همه مدلها هرچند که پیچیده هم باشند بطور ناقص و جزئی، واقعیتی را که برای آن ایجاد شده اند را منعکس می کنند. واقعیت خیلی پیچیده تر از آن چیزی است که ما تصور می کنیم و فقط یک کسر کوچکی از آن را با هر مدلی میتوانیم نشان دهیم. بنابراین هیچ مدلی توانایی تصمیم گیری بهینه را نداشته و این به خاطر چهارچوب ناقص و ناکافی مدلها می باشد.(سودر، ۱۹۹۸،ص ۱۱۶)
۲-۳-۳معیار های انتخاب پروژه
در ارتباط با معیارهای انتخاب پروژه تحقیقات گسترده ای صورت گرفته است و هر کدام از آنها این معیار ها را از منظر تخصصی خود بررسی نموده اند. ولی از این تحقیقات چند مورد آنها به صورت کامل به دسته بندی و بررسی این معیار ها در زمینه تخصصی مورد نظر پرداخته اند. یکی از این تحقیقات به وسیله موناتی صورت گرفته است که در آن به انتخاب پروژه ها به وسیله معیار های تصمیم گیری چندگانه می پردازد. این محقق درجه جذابیت پروژه ها را به وسیله چهار فاکتور زیر بیان می دارد:
-امکان پذیر عملی پروژه
-دارا بودن یک تیم با صلاحیت و یک سازمان منسجم در ارتباط با پروژه مورد نظر
-موجودیت منابع سرمایه
-دارا بودن نرخ بازده بالقوه بالا
سازمانها به صورت عادی پروژه هایی را ترجیح می دهند که حداقل منابع و حداقل صلاحیت تخصصی و تکمیل در کوتاه ترین زمان ممکن و بیشترین بازدهی را داشته باشد، اما در واقعیت یافتن چنین پروژه های ایده الی مشکل بوده و بنابراین بیشتر پروژه های پیشنهادی به سازمانه دارای حداکثر یک یا دو مورد از فاکتور های مزبور بوده، بنابراین سازمان مجبور است که برای انتخاب پروژه مورد نظر خود از میان این پروژه ها دست به بهترین انتخاب بزند و پروژه های مختلف را بر حسب معیارهای ذکر شده با هم مقایسه کند.
موناتی معیار های مهم در انتخاب پرژه را به دو دسته معیار های داخلی و خارجی دسته بندی نموده است.
جاین و کلین معیار های انتخاب پروژه را بر اساس جهت گیری های استراتژیکی سازمان پیشنهاد کرده اند و شش دسته از معیار را که بر انتخاب پروژه ها مؤثر هستند، ارائه داده اند.
اوکپالا نیز یک پژوهشی را در ارتباط با معیار های انتخاب پروژه های ساخت و ساز انجام داده که در آن به استخراج ۱۰ معیار مختلف پرداخته است.
(جدول ۲-۳) معیار انتخاب پروژه
۲–۳- ۴مدلهای انتخاب پروژه
در ادبیات موضوع طی چهل سال گذشته روشها و فنون زیادی به چشم می خورد، دهها و صدها مقاله و مطالعه موردی وجود دارد که در آنها رویکردها عمدتا یا کیفی هستند و یا با فنون کمی گرایش دارند. از روش های تحقیق در عملیات تا فنون تعاملی مبتنی بر علوم اجتماعی.
این روشها را می توان در یکی از دسته های زیر جای داد (یزدانپناه،۱۳۸۸،ص۷۵)

بررسی ساخت نیافته^۱
امتیاز دهی(روش های عددی)^۲
برنامه ریزی ریاضی شامل: برنامه ریزی عدد صحیح ^۳(IP)، برنامه ریزی خطی^۴ (LP)، برنامه ریزی غیر خطی (NLP)، برنامه ریزی هدف^۵ (GP) و برنامه ریزی پویا^۶(DP)
مدلهای اقتصادی نظیر: نرخ بازده داخلی ^۷(IRR )، ارزش فعلی خالص^۸ (NPV)، بازده سرمایه گذاری^۹(ROI) ، تحلیل هزینه-منفعت^۱۰ و تئوری قیمت گذاری
تحلیل تصمیم شامل : تئوری مطلوبیت چند شاخصه^۱۱(MAUT)، درختهای تصمیم، تحلیل ریسک ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
روش های تعاملی مثل : دلفی، Q-SORT، ابزارهای تصمیم گیری رفتاری (BDA) و مدلسازی غیر متمرکز سلسله مراتبی ( DHM)
هوش مصنوعی^۱۲ ( AI) شامل: سامانه های خبره و مجموعه های فازی
بهینه سازی پورتفولیوی
۱-Unstructured Peer Review
۲-Scoring
۳-Integer Programming