منبع: سالنامه آماری شهرداری مشهد (۱۳۹۱)
۶-عناصر نهادی
دفاتر خدمات مسافرتی
براساس آمار اطلاعات اخذ شده تا سال ۱۳۸۹ حدود ۲۴۰ دفتر خدمات مسافرتی فعالیت داشته که ضمن چند پارچگی مدیریتی بین آنها( هر یک از آنها زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، سازمان هواپیمایی کشوری، حج و زیارت و یا شرکت رجاء می باشند)ارتباط متقابل سازمند نیز با سایر عناصر گردشگری شهر ندارند(اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی/ انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی مشهد، ۱۳۸۸).
۴-۱-۴- ویژگی های اقتصادی کلان شهر مذهبی مشهد
شهر مشهد یکی از مهمترین پایگاه های مذهبی جهان تشیع و اولین مرکز زیارتی کشور است که دارای توانمندی های گردشگری یا کارکردهای مذهبی – فرهنگی ارزشمند در سطح ملی و. بین المللی می باشد. ورود گردشگران و زائران به این شهر می تواند آثار شگرفی در شکوفایی و رونق اقتصادی شهر و ایجاد فرصتهای شغلی جدید داشته باشد اما کسب این مزایا و مطلوبیت های زمانی امکان پذیر است که بستر مناسب آن یعنی نهاد های مدنی و زیر ساختهای اجتماعی فراهم شده باشد همچنین قبل از هرگونه برنامه ریزی و اجرای طرحهای تدوین شده داشتن آمار و اطلاعات از ویژگی های گردشگران ضرورتی اجتناب ناپذیر است. یکی از انواع گردشگری، گردشگری مذهبی است. صاحب نظران گردشگری بر این باورند که به لحاظ موقیت فرهنگی مذهبی خاص ایران در میان کشورهای دیگر، گردشگری مذهبی جای رشد و توسعه بسیار در کشور ما دارد، با این وجود گردشگری مذهبی در ایران با وجود ۸ هزار و ۹۱۹ مکان مذهبی مقدس، هنوز فاقد سازماندهی تخصصی و متمرکز بوده و این وضعیت نابسامان حتی در شهرهای مهمی چون مشهد و قم مشاهده می شود. این در حالی است که از این تعداد، دست کم ۴هزار و ۳۱۹ اثر در زمره آثار ثبت شده در فهرست میراث ملی نیز قرار دارند و علاوه بر داشتن جاذبه زیارتی، دارای جاذبه های فرهنگی – تاریخی هم هستند. به جز کلانشهر مشهد که به تازگی سرمایه گذار خارجی برای گردشگری مذهبی در آن فعال شده، برای هیچ یک از این ۸ هزار ۹۱۹ نقطه، سرمایه گذاری مشخصی از نظر زیر ساخت های گردشگری اعم از هتل، وسایل حمل ونقل و تور تعریف نشده است. بهبود و ارتقای استانداردهای گردشگری نیز یکی از زمینه های بارز توسعه گردشگری ورودی است که با ایجاد تقاضای جدید در این بازار، آثار مثبت و سازنده آن نه تنها در بهبود کیفیت تاسیسات و تجهیزات و امکانات گردشگریف بلکه در بهبود کیفیت کالاها و خدمات قابل ارائه به گردشگران و نیز بهبود آموزش ها و قابلیت ها، توانای های نیروی انسانی هم به طور ملموس دیده می شود. کلانشهر مشهد هر ساله پذیرای میلیونی زائران آن حرم مطهر است. بنا به بررسی های انجام شده تعداد زائران و گردشگران ورودی به مشهد در سال ۱۳۹۰ معادل بیست میلیون برآورد گردیده است که بیشترین تعداد گردشگران را گردشگران خارجی بویژه گردشگران عرب خلیج فارس تشکیل می دهند و تمایل روزافزونی نیز به مشارکت در حوزه های گوناگون از جمله سرمایه گذاری در طرح ها و پروژه ها ی عمرانی شهر مشهد(به خصوص در حوزه گردشگری) دارند، همچنین از آنجا که نسبت به گردشگران داخلی تعداد گردشگران خارجی برای ایجاد یک اشتغال در مشهد کمتر می باشد با افزایش تعداد گردشگران خارجی، اشتغال توسعه یافته و نرخ بیکاری در شهر مشهد کاهش می بابد. توسعه گردشگری در کلان شهر مشهد می تواند در فرایند برنامه ریزی منطقه ای به عنوان ابزاری برای ترویج اشتغال محلی و بهبود کیفیت عمومی زندگی و بالا بردن سطح رفاه اقتصادی منطقه محسوب می گردد. این امر می تواند به نحوی مطلوب از طریق توجه به گردشگری عملی گردد.(پرنده، یاسمن،۱۳۹۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۴ قم
۱-۲-۴- ویژگی های آماری و جمعیتی شهر قم
بر اساس اطلاعات موجود در جداول زیر، سهم شهر قم از کل گردشگران خارجی وارد شده به کشور طی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷ به ترتیب ۷۵۰۰۰، ۶۶۴۷۲، ۱۱۱۷۷۹، ۱۲۶۳۱۰، ۱۳۷۱۴۶، ۱۵۷۷۱۷، ۱۷۹۰۴۲، ۱۹۹۲۷۵ نفر بوده است که از همان نشیب و فرازهای تعداد گردشگران خارجی وارد شده به کشور و به تبع آن قم را در سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ ناشی از ادغام ود سازمان میرراث فرهنگی و گردشگری در سال ۱۳۸۴ و تغییر مدیریت ها در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ دانست.
جدول ۱۳-۴: آمار گردشگران خارجی وارد شده به ایران در مقاطع سالانه(۸۷- ۱۳۸۰)

عنوان سال

۱۳۸۰

۱۳۸۱

۱۳۸۲

۱۳۸۳

۱۳۸۴

۱۳۸۵

۱۳۸۶

۱۳۸۷

تعداد(نفر)

۱۴۰۲۱۶۰

۱۵۸۴۹۲۲

۱۱۲۸۵۲۴

۱۲۶۳۳۴۴

۱۱۶۲۰۱۴

۱۸۱۶۹۰۵

۱۹۲۵۱۹۲

۲۰۳۵۵۱۸

رشد(درصد)

۵/۴

۱۳

۲/۲۸-

۹/۱۱

۸-