گاهی اوقات تصّور عده ای از دین به عنوان یک مد و کالایی می باشد که هر روز می توان آن را عوض کرد بدون آن که هیچ تاثیری در زندگی آنان داشته باشد. این گونه افراد خیال می کنند دین خود را عوض کرده اند. کسی که هر روز یک دین برمی گزیند در واقع بی دین است زیرا نه ملتزم به دین سابق است و نه ملتزم به دین لاحق؛ زیرا انسان صاحب عقیده ملتزم به لوازم عقیده خود می باشد. اکنون باید بدانیم مرتد منکر چه حقیقتی می شود که از نظر اسلام که دین رأفت و رحمت و آزادی اندیشه و بیان و عقلانیت است. تا این حد مورد نفرت و غضب قرار می گیرد.
تبیین دقیق اسلام به عنوان موضوع مورد انکار ارتداد تا حدود زیادی پرده از ماهیت مرتد و جریان ارتداد برداشته و به دنبال آن راز و فلسفه حکم ارتداد نیز بیشترعیان می گردد.همچنین مشخص می شود که مرتد چگونه عنصری است و در عالم آفرینش چه جایگاهی دارد.
۳-۱- ویژگیهای دین مبین اسلام
قرآن کریم می فرماید: “قَدْ جَاءکُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُورًا مُّبِینًا”( نساء، ۱۷۴) همانا از جانب پروردگارتان بر شما برهان فرستاده شد و بر شما نوری مبین و آشکار نازل گردید. خداوند متعال همچنین در بیش از یکصد آیه به تعابیر مختلف مانند “تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْمُبِینِ”(قصص، ۲) و “وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ آیَاتٍ مُّبَیِّنَاتٍ”(نور، ۳۴) و یا “قَدْ جَاءتْکُم بَیِّنَهٌ مِّن رَّبِّکُمْ”(اعراف، ۷۳) از قرآن و معجزات انبیاء با این کلمه یاد کرده است. و در آیه دیگر، منکر این این بیّنات را کسی نمی داند جز فاسقین یا ظالمین یا منافقین مانند آیه ۹۳ سوره بقره که خداوند گوساله پرستان را ظالمینی می داند که بیّنات موسی را انکار کردند. و در آیه ۹۹ همان سوره می فرماید:“وَلَقَدْ أَنزَلْنَآ إِلَیْکَ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ وَمَا یَکْفُرُ بِهَا إِلاَّ الْفَاسِقُونَ”و در آیه ۱۵۹ همان سوره کافرین به بیّنات را لعنت می کند. این نشان می دهد در منطق عقلاء هر دین یا عقیده ای که مبتنی بر بیّنات و برهان باشد قاعدتاً باید مورد پذیرش قرار گیرد و منکر بیّنات و واضحات عموماً دارای مشکلات روحی و روانی و نفسانی باید باشند. که به تعبیر قرآن یا ظالمین هستند یا فاسقین و فاسدین. در مبحث پیشین آوردیم که بهترین نوع استدلال و بهترین عقیده، عقیده ای است که بر براهین عقلی استوار باشد، و براهین عقلی خود بر بدیهیات و اوّلیات عقلی مورد قبول عقلاء استوارند که دیگر نیازی به اثبات ندارند. آن بدیهیات بی نیاز از اثبات که مورد پذیرش عقلاء می باشد را بیّنات گویند و چون اسلام از تمام ابعاد، مبتنی بر عقل و فطرت بشر است، خود را دین مبین و منکر خود را فاسق معرفی کرده، آنچه در ذیل به عنوان ویژگی ها ی اسلام آمده تفصیل نور و مبین بودن اسلام است.
۳-۱-۱- اسلام دین آرامش و امنیت
خداوند ادیان الهی و ابراهیمی را به طور عام و دین اسلام را به طور خاص اسلام نام نهاده است.
رجوع مجدد به ریشه های کلمه اسلام و بررسی مجدد آیات قرآن کریم نشان می دهد. اسلام به معنای سلامت و امنیت است.
اسلام به دلیل آنکه دین فطری و دینی کاملاً منطبق با عقل و منطق است و قدرت متقاعد کردن عقل و فطرت را برای پذیرش خود دارد، اسلام نامیده می شود چون قدرت تسلیم دیگران را با براهین قوی دارد پس چون دیگران را به تسلیم وا می دارد اسلام نامیده می شود و چون نتیجه معرفت یافتن به آن تسلیم شدن طبیعی عقلهای سالم و فطرتهای پاک به آن است. دین تسلیم می باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

“فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَهَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ”(روم ،۳۰)
پس روى خود را با گرایش تمام به حق به سوى این دین کن با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است آفرینش خداوند، تغییرپذیر نیست، این است همان دین پایدار ولى بیشتر مردم نمى‏ دانند.
و از آن جهت که با تسلیم شدن به آن در واقع به ندای عقل و فطرت خود پاسخ مثبت داده ایم به آرامش و امنیت واقعی می رسیم دین سِلم و امنیت و سلامت است.
“یَا أَهْلَ الْکِتَابِ قَدْ جَاءکُمْ رَسُولُنَا یُبَیِّنُ لَکُمْ کَثِیرًا مِّمَّا کُنتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْکِتَابِ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ قَدْ جَاءکُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَکِتَابٌ مُّبِینٌ”(مائده،۱۵)
اى اهل کتاب پیامبر ما به سوى شما آمده است که بسیارى از چیزهایى از کتاب [آسمانى خود] را که پوشیده مى داشتید براى شما بیان مى‏ کند و از بسیارى [خطاهاى شما] درمى‏ گذرد قطعا براى شما از جانب خدا روشنایى و کتابى روشنگر آمده است.
“یَهْدِی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَیُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ” (مائده،۱۶)
خدا هر که را از خشنودى او پیروى کند به وسیله آن [کتاب] به راه‏ هاى سلامت رهنمون مى‏ شود و به توفیق خویش آنان را از تاریکیها به سوى روشنایى بیرون مى‏ برد و به راهى راست هدایتشان مى ‏کند.
همچنین با پذیرش اسلام و حاکمیت توحید بر وجود انسان ، یک مسلمان به عالیترین سطح امنیت و آرامش و امنیت روحی و روانی می رسد که ثمره اتکاء به خدا و ایمان به توحید و معاد می باشد.
“أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ”(رعد،۲۸)
و ایمان به معاد نیز به عنوان بزرگترین مرکز امید برای تحمل ناملایمات و ناعدالتی های زندگی به انسان امید و آرامش می دهد. قطعاً اگر چنین اعتقادی نباشد، انسان سر از جنون در می آورد. زیرا بسیاری از پاداشها و مجازاتها در این دنیا امکان وقوع ندارد و عدم معاد ظلمی بزرگ و تحمل ناپذیر می باشد.
در روایتی در مورد بدیهی بودن و آشکار بودن دلایل اسلام فرموده است: اسلام روشنترین راه ها و آشکارترین گذرگاه هاست، مشعل آن بلند و مرتفع است و شاهراه هایش درخشان و چراغهایش فروزان. (نهج البلاغه فیض ،خطبه ۱۰۶)
پس اسلام، اسلام نهاده شد چون در پرتو آن به اوج طمأ نینه قلبی و آرامشی که سلم اکبر است می رسی.
اسلام یعنی دژ و پناهگاهی که آرامش و امنیت در ذات آن نهفته است و هرکس به ان راه یابد رستگار می شود، کدام چیز آرام بخش تر از رستگاری می تواند باشد که با کلمه “لا اله الاّ الله” می توان به آن رسید.
“قولوا لااله الاّ الله تفلحوا” بگوید خدا یکی است رستگار می شوید.
پس اسلام است چون رستگار می شوی و رستگاری یعنی در حریم سلم و امنیت قرار گرفتن و چون آزادگی که ثمره عبودیت خالق متعال و نتیجه اش رهایی از بندگی بندگان خدا و دست یافتن به حرّیت واقعی است حرّیتی است که در آن نه ظلم می کنی و نه زیر بار ظلم می روی، این یعنی اسلام و امنیت زیرا در آخرت نیز چنانکه پیامبر عظیم الشأن در انتهای نامه خود به خسرو پرویز فرمود اَسلَم تُسَلِم (اسلام بیاور تا به آرامش برسی). (رازی ، ۱۳۸۶: ۹۰) در پناه حرم امن الهی قرار می گیری. و اسلام است چون به کسی ظلم نمی کنی دیگران از دست و زبان تو در سلم و امانند و اسلام است چون در مبارزه با ظالمین هم خود را در سلم و امنیت قرار می دهی و هم مظلومین را به سلم و آرامش می رسانی.
به همین دلیل است که امیرمومنان علی(ع) می فرماید:
” اَلحَمدُ اللهِ الّذی شَرَعَ الاسلام فَسَهل شَرائعُهُ لِمَن وَرَدهُ و اَعَزَّ اَرکانهُ عَلی مَن غالَبَه، فَجَعلَهُ امنّا لِمَن عَلِقَهُ و سِلماً لِمَن دَخَلَهُ، برهاناً لِمَن تَکَلَّمَ بهِ “(محمدی ری شهری۱۳۸۷،ج۵: ۳۶۳ )
ترجمه: حمد و سپاس خداوندی را که اسلام را آشکار ساخت. و احکام آن را برای کسی که وارد آن شود آسان گرفت و ارکان آن را برای کسی که با آن مقابله کرد محکم گردانید. و آن را برای کسی که بدان چنگ زند وسیله آرامش و برای کسی که به آن بگرود وسیله امنیت و سلامت و برای کسی که بخواهد از دین خود دفاع کند برهان قرار داد.
حضرت علی(ع) فرمود: اسلام روشن ترین راه هاست. (همان )
رسول خدا فرمود: مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او آسوده باشند. و باز فرمود:
مسلمان برادر مسلمان است، به او ستم نمی کند و ناسزایش نمی گوید و به او خیانت نمی کند و به او دروغ نمی گوید و او را تنها و بی یاور نمی گذارد. (همان )
پیامبر خدا(ص) فرمود: پوشش اسلام حیا و زیور آن وفا و مردانگی اش کار نیک و ستونش پارسائی است. (همان )
و باز فرمود: اسلام یعنی اخلاق نیکو. امیرمومنان(ع) فرمود:
اسلام همان تسلیم است و تسلیم، همان تصدیق است و تصدیق همان یقین و یقین، همان انجام وظیفه است و انجام وظیفه همان عمل است. (همان )
و امیرمومنان فرمود اسلام همان امانتداری است، و سرآمد نفاق خیانت است و فرمود: اساس اسلام راستگویی است. (همان ، ۳۷۸)
۳-۱-۲- اسلام تنها دین تحریف نشده و مستند به تاریخ دقیق
نسب بنیانگذار اسلام با جزئیات آن کاملاً مشخص است.
عبدالمطلب- عبد مناف – عبدالله- هاشم- ابوطالب و فرزندان و نوادگان آنها و تاریخ زندگی آنها کاملاً روشن است. تاریخ ولادت پیامبر اکرم(ص)، نام پدر، نام مادر، نام فرزندان و تاریخ ولادت و وفات و شهادت آنها متواتر و از یقینیات و واضحات تاریخ می باشد.
تاریخ دقیق شب به یاد ماندنی ولادت پیامبر اکرم(ص) و نحوه رشد ایشان و حتی نام دایه های ایشان و تاریخ دقیق ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت علی(ع) و جنگها و غزوات پیامبر(ص) و علی (ع) و حتی شکل و شمایل ظاهری و خلق و خوی آنان به دقت ثبت و ضبط شده است. و مهمتر از همه قبور همه آنها مشخص و معین و غیر قابل تردید است. حتی قبور اعوان و انصار آنها. وقتی انسان به عتبات عالیات و یا مکه مکرمه و مدینه منوره مسافرت می کند گویی در عصر پیامبر اکرم(ص) گام برمی دارد و تمام شواهد و قرائن و قبور به شکلی است که فاصله زمانی بین ما و آنان در هم می شکند و خود را در اتصال به آنان حس می کنیم.
امّا تاریخ بقیه ادیان مملو است از اختلافات بزرگ لاینحل، در مورد سال تولد و محل تولد و تاریخ زندگانی آنها. نه زادگاه مستند و متقنی دارند و نه مقبره معتبری و اگر قرآن نباشد حجیت و اعتبار تمام ادیان آسمانی و وجود انبیاء آنها مورد شک و تردید قرار می گیرد و زیر سوال می رود. (مجلسی، ۱۳۷۶: ۱۵)
۳-۱-۳- اسلام تنها دین دارای معجزه جاوید
قرآن تنها معجزه جاوید ادیان الهی است که هنوز با قدرت و قوّت پس از ۱۴۰۰ سال تحدّی می کند و مبارز می طلبد و تمام دشمنان اسلام ۱۴۰۰ سال است درماندگی خود را در مقابل آن به نمایش گذاشته و هنوز نتوانسته اند با جرأت اعلام کنند یک ایه مثل آن آورده اند. (سبحانی ، ۱۴۰۹ج ۲: ۲۱۷)
هر چند هیچ کس نمی تواند در برابر منطق قوی قرآن عرض اندام کند ولی این دو ویژگی که بیان کردیم و از مسلمات جامعه وتاریخ و عصر حاضر است. حسادت غربی ها را به شدت برانگیخته و آنان به جای آنکه در برابر منطق قوی قرآن و تاریخ روشن اسلام سر تسلیم فرود آورند. از یک سو وهابیت و سلفی ها را پدید آورده اند تا منابع و مأخذ و مستندات و اماکن تاریخی اسلام را منهدم و نابود سازند تا اسلام نیز مانند ادیان خودشان بدون ریشه تاریخی باشد و از سوی دیگر عده ای را اجیر کرده اند تا با تهمت های ناروا به قران کریم آن را کتابی بشری و بی ارزش که ساخته ذهن پیامبر است معرفی ساخته و از ابهت و عظمت آن بکاهند غافل از آنکه وعده خدا مبنی بر ” والله متممُّ نورهِ و لَو کَرِهَ الکافرون “ وعده ای تخلف ناپذیر است. آنان به جای پاسخ به احتجاج قرآن و هماورد طلبی آن. آنرا مورد اتهام قرار می دهند؛ کاری که یهود صدر اسلام بارها و بارها تکرار کرده و نتوانستند به اهداف خود برسند. (زمانی ، ۱۳۸۷: ۱۸۸)
۳-۱-۴- اسلام دین فطرت است
اسلام هم از سرچشمه حق نشأت گرفته و هم پاسخگوی حقیقی برای خواسته های حقیقی دیگریست که در وجود انسان سرشته شده است. و آن فطرت پاکی است که از حقّ نشآت گرفته به همین خاطر پاسخ حقیقی به نیاز حقیقی انسان کاملاً منطبق بر هم بوده و چنین دینی را جاودانه کرده است. در حالی که زندگی بشر از یک سو دائم در حال تغییر و تحول است و از سوی دیگر هدف از تقنیین قوانین رفع حاجات فردی و اجتماعی بشر می باشد. پر واضح است که هیچ قانونی نمی تواند دوام و بقاء داشته باشد مگر آنکه بر یک مرکز و اساس ثابتی استوار شود. و آن چیزی نیست جز فطرت انسان که در گذر زمان و عصرها ثابت و لایتغیر است و لذا قرآن کریم در این باره فرموده است:
“فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَهَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ”(روم ، ۳۰)
پس روى خود را با گرایش تمام به حق به سوى این دین کن با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است، آفرینش خداوند تغییر پذیر نیست، این است همان دین پایدار ولى بیشتر مردم نمى ‏دانند.

هماهنگی: میان طرح های جامع و طرح های مرمت
پویایی: پویایی در بافت به خصوص در وجه اقتصادی
هدف اصلی: بهبود عملکرد، اقدام به کالبد زنده و پویا
روش مداخله شیوه اقدام: روش بازسازی و مرمت جامع شهری شیوه بهسازی و نوسازی برنارد
۲-۱۷-۳- برنارد چومی^[۴]
طراحی برنارد چومی برای پارک لاویلت باعث تعجب بسیاری از متخصصان و طراحان جهان کردیده چرا که حرکت وی درطراحی، حرکتی نو و انقلابی محسوب می باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نظریات چومی در رابطه با مرمت بافت شهری بسیار شایان اهمیت است. این نظریات شامل:
۱- جایگزینی مفاهیم تازه: اهمیت و ضرورت جایگزینی مفاهیم تازه در رابطه با تضاد فرم و عملکرد در جهت آشتی دادن آنها
۲- معماری پیچیده بدون رعایت قواعد سنتی سلسله مراتب و ترکیبی می تواند سامان یابد.
۳- زدودن مفاهیم قرار دادی از طراحی و جایگزین کردن مفاهیم قابل تاویل در آن
انقطاع تاریخی
اصول مورد بحث چومی در رابطه با مدیریت یکپارچه شهری به شرح زیر می باشد:
استقلال موضوع در متن: تعریف مناسب موضوع در زمینه کاری
روی هم قرار گیری عملکردها : تبیین کردن عملکردها بر هم قرار گرفته شد
بی انتهایی: نامحدود بودن
تضاد در تقابل بی پیوند
کثرت در تقابل با وحدت
بی نظمی در تقابل با نظم
انعطاف پذیری
ناهماهنگی
تغییر مداوم موضوع و معنا در متن
شکستن تضاد و تباین میان فرم و عملکرد.(اکبری زاده ، ۱۳۸۸)
دستور العمل های چومی در رابطه با مدیریت یکپارچه شهری شامل:
وجود تضاد در نظام های هنری کالبدی
تغییر و تحول در کالبد بنا و انعطاف پذیر بودن آنها
با استناد به نظریه اصول و دستور العمل برنارد چومی میتوان این چنین به نتیجه رسید که هدف چومی جایگزین کردن مفاهیم جدید جهت آشتی دادن فرم و عملکرد بوده است. کاربری پیشنهاد وی تعیین کردن کاربری بر مبنای متن و زمینه آن است.
شیوه عملی و اقدامی وی بهسازی-نوسازی و بازسازی است. روش ملاحظه چومی هم به صورت موضعی-موضوعی است.
۴ دیدگاه نظریات چومی:
۱- جانشینی مفاهیم تازه
۲- معماری پیچیده مغایر قوای سنتی
۳- جانشینی مفاهیم قابل تأویق بجای قرار دادی
۴- انقطاع تاریخی

مفهوم مدیریت شهر
اعمال قدرت مدیریت شهری در چگونگی استقرار و اداره شهرها بر حسب گونه های فرهنگی و ساختار اجتماعی – سیاسی جوامع پدیدار می شود. شهر که پیچیده ترین و متنوع ترین جلوه های زندگی بشری را در خود دارد بدون وجود نظام مدیریت شهری که ضمن انجام برنامه ریزیهای لازم برای رشد و توسعه آینده شهر به مقابله با مسایل و مشکلات کنونی آن می پردازد، بی سامان می گردد.
اصطلاح مدیریت شهری از لحاظ مفهومی متنوع و تا حدی مبهم است. این امر ناشی از تنوع نگرشهای موجود به دلیل میان رشته ای بودن و جدید بودن مدیریت شهری است و دستیابی به تعریفی مشخص و واحد مستلزم در نظر گرفتن بسیاری از این تعاریف است که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
داده های سیستم مدیریت شهری، خواسته های دولت و شهروندان و ستانده های آن توسعه کمیت و کیفیت زندگی شهری است. بنابراین مدیریت شهری باید تمام شهری اعم از فضای کالبدی و عملکردی آنرا تحت پوشش قرار دهد. لذا دارای ماهیت سازمانی توامان چند عملکردی و چند سطحی است.
ویلیامز در سال ۱۹۷۸ مدیریت شهری را یک تئوری و چشم انداز نمی داند، بلکه آنرا چارچوب و پایه و اساس مطالعات شهر می داند. او اضافه می کند که مدیریت شهری ارتباط قوی و تنگاتنگ با ماهیت شهر از یک طرف و ساختارهای اجتماعی و اقتصادی از طرف دیگر دارد، همچنین مدیریت شهری با سازمانهای دولتی که در شهر خدمات ارائه می دهند و جمعیت شهر ارتباط تنگاتنگی دارد.
تمام این تعاریف دلالت بر انعطاف پذیری مدیریت شهری دارند. چرا که نظام مدیریت شهری متشکل از عناصر و اجزاء بهم پیوسته ای است که باید در تعامل و ارتباط با هم در نظر گرفته شوند و آنچه که امروزه در هدایت این نظام اهمیتی ویژه دارد توانایی آن در انعطاف پذیری است. نظام مدیریت شهری یک سیستم پویا و باز است و با انواع فراسیستمها و زیر سیستمهای متعدد در ارتباط است. بنابراین با توجه به متغیرهای بسیار و محیط ناهمگن و متنوعی که مدیریت شهری در آن قرار دارد، این نظام باید به روش باز عمل کند و ساختارهای خشک و غیر قابل انعطاف را از خود دور سازد و دارای این توانمندی باشد تا با محیط اطرافش سازگار شده و ضمن حفظ کلیت خود به تبادل پویا با محیط بپردازد.(الوندی ، ۱۳۸۸)
اصل اساسی در حکومتهای محلی این است که مردم همان محل با مشارکت و همفکری یکدیگر و حتی المقدور با بهره گرفتن از منابع و امکانات محلی نسبت به تامین خدمات عمومی و نیز عمران و آبادی محل در چارچوب قانون اقدام نمایند. از این رو سطح محلی مدیریت و اداره امور باید در سطح ملی به رسمیت شناخته شود و در پی آن سطح منطقه ای رابط بین این دو تلقی گردد. در واقع امروزه رابطه مستقیم بین بهبود مدیریت شهری و دموکراسی محلی با تمرکززادیی پذیرفته شده است. تفویض اختیارات، جلب مشارکت مردم و بسترگشایی نهایی آن در سطوح پایین تر، شرط موفقیت سیاستهای عدم تمرکز فضایی است .
همانگونه که ذکر گردید از مهمترین حکومتهای محلی شهرداریها هستند. وجود این سازمان از هنگامی ضرورت یافت ک برآورده ساختن نیازهای افراد بشر، از عهده تک تک آنها خارج گردید و لازم شد سازمانی این نیازها را بطور مشترک برآورده سازد.
با توجه به آنچه ذکر گردید واژه مورد نظر به هر دو حوزه اداری و عملی شهرداری اشاره نموده است. مشخصات شهرداری از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. اما می توان حوزه شهرداری را بطور کلی با خصوصیات زیر تعریف کرد:
ناحیه ای است که بوسیله مرزهای اداری معین، مشخص شده و ویژگی مسلط شهری دارد و معمولا توسط یک مجموعه از ماموران برگزیده محلی اداره می شود و در محدوده یک واحد حکومتی بالاتر مثل فرمانداری قرار دارد. مجموعه اداری شهرداری نیز سازمانی محلی و غیردولتی است که به منظور اداره امور محلی و ارائه خدمات لازم با هدف مدیریت و توسعه کالبدی، اقتصادی و اجتماعی در محدوده تعریف شده از سوی قانونگذار که معمولا شهر و اطراف آن است، به فعالیت می پردازد. شهرداری سازمانی منتخب است که مشروعیتش از انتخاب کنندگان می باشد. از استقلال نسبی در چارچوب قانونی برخوردار است و تشکیل آن از حق حاکمیت ملی نشات می گیرد. (اکبری زاده ، ۱۳۸۸)

وظائف مدیریت یکپارچه شهری و شهرداریها:
صرفنظر از اینکه شهرداریهای مختلف در نقاط متفاوت جهان چه وظائفی را به انجام می رسانند اصولاً سیر تحولی جوامع ایفای وظائف و تعقیب اهداف خاصی را برای مدیریت شهری بطور عام و شهرداری بطور خاص الزامی نموده یا حداقل مورد توجه و تاکید قرار داده است. این اهداف و وظائف اغلب بوسیله سازمانهای وابسته به سازمان ملل تحلیل، معرفی و ترویج می شوند . در واگذاری وظائف تعیین شده به شهرداریها باید به صورت تدریجی و همگام با تامین و تخصیص امکانات لازم (قانون، تشکیلاتی، مالی و نیروی انسانی) و نحوه توزیع این امکانات بین شهرداری و سازمانهای دولتی بر اساس دستورالعملهای مشخص صورت گیرد .(احسانی ، ۱۳۸۹)
در بخش زیر عمده ترین وظائف مدیریت شهری و شهرداریها ذکر شده که در پنج گروه طبقه بندی شده است:
۱- آماده ساختن زیرساختهای اساسی برای عملکرد کارامد شهرها؛
۲- آماده ساختن خدمات لازم برای توسعه منابع انسانی، بهبود بهره وری و بهبود استاندارهای زندگی شهرنشینان؛

فصل پنجم: راهکار و پیشنهادات
۵-۱- راهکارهای جهانی در برخورد با اسکان غیررسمی
بیش از یک میلیارد نفر از ساکنان شهرهای جهان در مساکن نامناسبی زندگی می‌کنند. در کشورهای در حال توسعه، بیشتر این افراد در مناطق حاشیه‌نشین محروم و سکونتگاه‌های غیرقانونی ساکن هستند. شهرها جهت بهبود بخشیدن به شرایط زندگی از امکانات و تسهیلات فراوانی برخوردار می‌باشند. اما این امکانات و تسهیلات میان اقشار مختلف شهر به طور مساوی تقسیم نشده و شهرها به بخش‌های دارا و ندار (ساکنان داخل شهر و حاشیه‌نشینان) تقسیم می‌گردند که هر قشر دارای روش‌های متفاوت زندگی می‌باشد.
تا سال ۲۰۲۰ بخش عمده‌ای از جمعیت کشورهای جهان سوم به صورت ساکنان شهری خواهند بود. در حال حاضر ۳۵ درصد از جمعیت ۶۱۱ میلیون نفری آفریقا، ۵۶ درصد از جمعیت ۲۷۰ میلیون نفری کشورهای عربی، ۳۵ درصد از جمعیت۳ میلیارد و ۵۱۵ میلیون نفری قاره آسیا و حوزه اقیانوس آرام و ۷۵ درصد از جمعیت ۳۹۱ میلیون نفری آمریکای لاتین و حوزه کارائیب در شهرها زندگی می‌کنند. با توجه به نرخ رشد کنونی، پیش‌بینی می‌شود جمعیت شهری این کشورها در سال ۲۰۲۰ به ۴۶ درصد در آفریقا، ۶۶ درصد در کشورهای عربی، ۴۶ درصد آسیا و حوزه اقیانوس آرام، ۸۱ درصد درآمریکا لاتین و حوزه کارائیب افزایش یابد. مهاجرت‌های روستایی و رشد جمعیت شهری در آینده موجب بروز انبوهی از مشکلات به صورت سیستمی گردیده و تمامی کشورهای در حال توسعه و عملکردهای آن را در بر خواهد گرفت. این مشکلات روز به روز در حال افزایش است و با نظام مدیریتی و اقتصاد حاکم بر کشورهای جهان سوم و بدون طرح و برنامه و توجه ویژه نمی‌توان این مشکلات را حل نمود.
سازمان ملل در سال ۱۹۹۸ گزارشی منتشر کرد. در این گزارش دلایل میزان بالای مهاجرت به شهرها چنین عنوان شده است: ۳۳% برای یافتن شغل و کار بهتر، ۲۵% به علت بیکاری؛ ۱۲% به دلیل تغییر شغل؛ ۹% به علت همراهی بستگان و خویشاوندان؛ ۲% به دلیل حمایت مالی از طرف اقوام و آشنایان شهری؛ ۱۹% به دلیل موارد متفرقه. مشکلی که برای آنها وجود دارد، عدم دستیابی به خدمات و امکانات است، زیرا افراد فقیر و بی‌بضاعت، مکان و محل مناسبی با قیمت کم برای زندگی خود نمی‌یابند، و این دلیلی است که سکونتگاه‌های زاغه‌ای و غیرقانونی با میزان هشدار دهنده‌ای در حال رشد است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تجربیات گذشته کشورهای مختلف جهان و سازمانهای بین‌المللی در زمینه بهسازی و ساماندهی مناطق فقیر شهر و گسترش مقیاس اقدامات در دست اجرا و ثبات و پایداری اقدامات درازمدت به راهکارهای زیر اشاره می‌کند:
خواسته سیاسی و تمایل سیاستمداران: این مورد نه تنها دولت و سیاستمداران را شامل می‌شود بلکه خواسته کل جامعه را نیز در بر می‌گیرد. در شهر رسیف واقع در برزیل، ” پروژه پرزیس” پایه‌ریزی گردید. در این پروژه یک چارچوب منظم و قانونی برای بهسازی مشارکتی در اواسط دهه ۱۹۸۰ طراحی شد. اما متاسفانه این پروژه به دلیل فقدان تمایلات سیاسی از سوی مسؤولان دولتی و نیز عدم وجود حمایت‌های دولت، پس از یک دهه متوقف گردید.
محیط اجرایی و سیاسی: در این زمینه باید اطلاعات کامل، مفید و جامعی از وضعیت اسکان غیررسمی و مناطق حاشیه‌نشین شهر به دست آورد.
ارزیابی نیازهای یک ناحیه، برنامه‌ریزی و اجرا: این راهبرد نیازمند یک فرایند منسجم و یکپارچه است. همچنین به یک ایده و بینش کلی و بلندمدت نیاز است که به عنوان محور و عامل ارتباط دهنده در امر برنامه‌ریزی در نظر گرفته شود.
ساختارهای یارانه‌ای و راهبردهای استرداد هزینه: یک ساختار روشن و شفاف جهت ثبات مالی برنامه‌ها و پروژه‌ها، لازم و ضروری است.
چارچوب‌های قانونی در سطوح ملی و کشوری: برخی از چارچوب‌های قانونی می‌تواند تاثیری عمیق بر اقدامات بهسازی و خدمات رسانی در مناطق فقیرنشین داشته باشند. بعضی از این چارچوب‌های قانونی به اختصار عبارتند از:
مسائل حقوقی اراضی و سیستم ثبت زمین
استانداردهای فنی برای تسهیلات زیربنایی
به وجودآمدن وضعیت انحصاری که در آن مجریان کوچک در نظر گرفته نمی‌شوند.
مشخص نبودن جایگاه برنامه‌ریزی مشارکتی در طرح‌های جامع رسمی
مسئولیت‌پذیری و تشویق به بازبینی و بررسی دقیق کارها
نظارت و ارزیابی
نامناسب بودن مقررات و قوانین موسسات مالی که مشکلاتی را در فراهم کردن برخی از امکانات برای قشر فقیر جامعه به وجود می‌آورد.
مکانسیم آزادسازی اراضی و ایجاد مساکن جایگزین برای اسکان مجدد.
تنظیم سیستماتیک حق مالکیت زمین: مشخص نمودن مسائل حقوقی زمین و تضمین حق مالکیت در اراضی شهری، از مهمترین عوامل پایداری و ثبات در سکونتگاه‌های غیررسمی محسوب می‌‌گردد.
ائتلاف‌های راهبردی: بهسازی شهری، مرزهای اداری و انضباطی را برداشته و باعث مشارکت گروه‌های مختلف جامعه می‌گردد. این گروه‌های اجتماعی عبارتند از:
مسئولان مختلف ادارات دولتی در منطقه که از اختیارات قانونی برخوردارند.
شرکت‌های خصوصی و دولتی
مالکان رسمی و غیررسمی زمین
توسعه دهندگان رسمی و غیررسمی اراضی
مالکان و مدیران تجاری در منطقه
مدیران و کارکنان سازمان‌های دولتی و غیردولتی
سیاستمداران و فعالان گروه‌های سیاسی
سازمان‌های عمرانی غیردولتی
گروه‌های مذهبی
مشاغل خصوصی که کارکنان آنها در منطقه زندگی می‌کنند.
شرکت‌های خصوصی که خدمات‌رسانی یک برنامه یا پروژه را بر عهده دارند.
انتخاب قالب و ساختاری دقیق برای برنامه: در این زمینه به دو ساختار و قالب اصلی می‌توان اشاره نمود:
الف- تامین سرمایه جهت سرمایه‌گذاری اجتماعی
ب- ارائه برنامه جامع بهسازی
استفاده از مدیریت سازمانی مطلوب در سطحی وسیع‌تر
استفاده از توانایی و قابلیت‌های محلی در سطحی وسیع‌تر
استفاده از تجارب فعلی جهت تبدیل پروژه‌ها به یک برنامه جامع
استفاده از استانداردهای پایین در بهسازی مناطق
استرداد هزینه از فقرا
تسهیل نمودن روندکار
تقویت شهرداری‌ها به منظور پاسخ‌گویی به نیازهای فزاینده
استفاده از مشارکت اجتماعی در برنامه‌های بهسازی
حمایت و پشتیبانی شبکه‌های شهری از برنامه‌های بهسازی
ضرورت بهبود تسهیلات زیربنایی
انسجام و اتحاد عوامل درگیر در بهسازی”^[۱۱۲]
۵-۲- مختصری از راهکاروپیشنهادات موجودبرای ساماندهی و توانمندسازی اسکان غیررسمی در ایران
” جهت بیان آماری از رشد جمعیت شهری در دو مقطع ۱۹۵۰ میلادی (۱۳۳۰ شمسی) و ۱۹۹۹ میلادی (۱۳۷۹) در جهان و ایران، آنچه قابل استناد می‌باشد، افزایش رشد جمعیت شهری است که از حدود ۳۱% در سال ۱۹۵۰ به حدود ۴۶% در سال ۱۹۹۹ رسیده است که این رشد در ایران بیشتر از متوسط جهان می‌باشد و آنچه در آینده پیش‌بینی می‌گردد، رشد شتابان جمعیت شهری جهان و ایران است.

۰۰۶/۰

۰۰۰/۰

۰۰۰/۰^ns

T*H*I*V_a*V_g

۱۲۰

۰۱/۰

۰۰۰۰۸۱۵/۰

۰۸۱۵/۰^ns

*: معنی دار در سطح ۹۵ درصد **: معنی دار در سطح ۹۹ درصد ns: غیر معنی دار
۴-۳-۱- اثر متقابل
اثر متقابل (دوگانه) همه پارامترهای به کار رفته در آزمایش معنی دار شده است. در زیر نمودارهای مربوط به اثر متقابل همراه با تفسیر آنها آورده شده است.
نمودار۴-۳۶- اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و سرعت حرکت محصول (v_g)
در نمودار ۴- ۳۶ اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و سرعت حرکت محصول نشان داده شده است. در این نمودار، v_g1 بیشترین سرعت حرکت محصول، v_g3 کمترین سرعت حرکت محصول در داخل مخزن و v_g2 میانگین دو سرعت قبلی هستند. همان گونه که در جدول تجزیه واریانس مشاهده گردید، اثر متقابل این دو پارامتر معنی دار شد. از نمودار ۴-۳۶ نیز می توان به وضوح مشاهده کرد که شیب منحنی تغییرات رطوبت محصول نسبت به دمای هوای خشک کننده در سطوح مختلف سرعت حرکت محصول متفاوت است. با کاهش سرعت حرکت محصول درون بستر، اثر کاربرد دمای بالای هوای خشک کننده بیشتر شده است. می توان چنین تفسیر نمود که با کاهش سرعت حرکت محصول درون خشک کن، دانه ها مدت زمان بیشتری در معرض دمای هوای خشک کننده قرار گرفته و لذا شیب نرخ خشک شدن افزایش خواهد یافت.
در نمودار ۴-۳۷، اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و ارتفاع نمونه برداری نشان داده شده است. در این نمودار، منحنی H₁ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های بالای مخزن، H₂ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های پایین تر مخزن و به همین ترتیب H₆ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی پایین ترین دانه های داخل مخزن هستند. مشاهده می شود، که با افزایش عمق نمونه برداری (نمونه های نزدیک به خروجی از خشک کن) اثر کاربرد دمای هوای خشک کننده بیشتر شده است. البته اختلاف بین رطوبت دانه ها در ارتفاع ۲ و ۳ از بالای مخزن، بیشتر از سایر ارتفاع های نمونه برداری می باشد. چنین می توان برداشت کرد که از ارتفاع ۳ به بالا ( ۲و۱) پتانسیل خشک کردن هوای خشک کننده بسیار کمتر شده است. همچنین از این منحنی ها می توان متوجه شد که با افزایش دمای هوای خشک کننده از ۶۰ به ۷۰ درجه، شیب تغییرات رطوبت محصول نسبت به حالتی که دمای هوای خشک کنده از ۵۰ درجه سلسیوس به ۶۰ درجه سلسیوس حرکت نماید، بیشتر شده است.
نمودار ۴-۳۷- اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و ارتفاع نمونه برداری از مخزن خشک کن
نمودار ۴-۳۸- اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و نسبت ذرات بی اثر
در نمودار ۴-۳۸، اثر متقابل دمای هوای خشک کننده و نسبت کاربرد ذرات بی اثر آورده شده است.
همان گونه که مشاهده می شود، اثر کاربرد ذرات بی اثر در دماهای بالا بیشتر است. که کاملاً طبیعی است زیرا با افزایش دمای هوای خشک کننده نرخ گرم شدن ذرات بی اثر افزایش یافته و موجب گرم شدن سریعتر دانه ها و در نتیجه افزایش نرخ خشک شدن آن ها خواهد شد.
نمودار ۴- ۳۹- اثر متقابل دمای هوا خشک کننده و سرعت هوای خشک کننده
در نمودار ۴- ۳۹، اثر متقابل دو پارامتر دمای هوای خشک کننده و سرعت هوای خشک کننده آورده شده است. در این نمودار، سه سطح مختلف هوای خشک کننده با v₁ ، v₂ و v₃ نشان داده شده است. v₁ مساوی ۱ متر بر ثانیه، v₂ برابر ۲ متر بر ثانیه و v₃ مساوی ۳ متر بر ثانیه در لوله ورودی مخزن خشک کن می باشد. همان گونه که ملاحظه می شود، اثر کاربرد دماهای هوای خشک کننده بالاتر، در سرعت های بیشتر هوای خشک کننده افزایش می یابد. این امر را چنین می توان توجیه کرد که با افزایش سرعت هوای خشک کننده، حجم هوای عبوری از بستر محصول، افزایش یافته و موجب تهویه سریع تر هوای داخل خشک کن شده بنابراین اثر افزایش دمای هوای خشک کننده بیشتر خواهد بود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمودار۴-۴۰- اثر متقابل دو پارامتر سرعت هوای خشک کننده و ارتفاع نمونه برداری
در نمودار ۴-۴۰ اثر متقابل دو پارامتر سرعت هوای خشک کننده و ارتفاع نمونه برداری نشان داده شده است. در این نمودار، منحنی H₁ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های بالای مخزن، H₂ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های پایین تر مخزن و به همین ترتیب H₆ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی پایین ترین دانه های داخل مخزن هستند. با کاهش ارتفاع نمونه برداری، اثر کاربرد سرعت هوای خشک کننده بیشتر شده است. این موضوع به این دلیل می تواند باشد که با کاهش ارتفاع نمونه برداری، دانه ها بیشتر در معرض هوای خشک کننده قرار داشته و بنابراین نرخ خشک شدن آنها سریعتر می شود.
نمودار ۴- ۴۱- اثر متقابل نسبت کاربرد ذرات بی اثر و ارتفاع نمونه برداری
در نمودار ۴- ۴۱، اثر متقابل نسبت های مختلف کاربرد ذرات بی اثر و ارتفاع نمونه برداری نشان داده شده است. در این نمودار، منحنی H₁ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های بالای مخزن، H₂ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های پایین تر مخزن و به همین ترتیب H₆ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی پایین ترین دانه های داخل مخزن هستند. همان گونه که مشاهده می شود، با کاهش ارتفاع نمونه برداری، اثر کاربرد ذرات بی اثر نیز بیشتر شده است که کاملاً طبیعی است، زیرا با کاهش ارتفاع نمونه برداری، دمای هوای خشک کننده زیادتر شده و در نتیجه موجب سریعتر گرم شدن ذرات بی اثر و نهایتاً خشک شدن زودتر دانه ها می شود.
نمودار ۴- ۴۲- اثر متقابل سرعت حرکت محصول و ارتفاع نمونه برداری
در نمودار ۴- ۴۲، اثر متقابل دو پارامتر سرعت حرکت محصول داخل مخزن خشک کن و ارتفاع نمونه برداری نشان داده شده است. در این نمودار، منحنی H₁ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های بالای مخزن، H₂ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی دانه های پایین تر مخزن و به همین ترتیب H₆ نشان دهنده تغییرات نسبت رطوبتی پایین ترین دانه های داخل مخزن هستند. همان گونه که ملاحظه می شود، با کاهش ارتفاع نمونه برداری اثر کاربرد سرعت حرکت محصول بیشتر شده است. این موضوع به این دلیل می تواند باشد که در قسمت های پایین مخزن، هوای خشک کننده گرم تر بوده و قرار گرفتن دانه ها در مدت زمان بیشتر در معرض این هوای گرم اثر بیشتری دارد نسبت به حالتی که طی همان مدت زمان در معرض هوای با دمای کمتر(قسمت های بالای مخزن) باشد. بنابراین در سرعت های کمتر محصول در داخل مخزن خشک کن، اختلاف رطوبت در ارتفاع های مختلف مخزن، بیشتر می باشد.
نمودار ۴-۴۳- اثر متقابل سرعت حرکت محصول درون مخزن و نسبت ذرات بی اثر
در نمودار ۴- ۴۳، اثر متقابل سرعت حرکت محصول درون مخزن و نسبت کاربرد ذرات بی اثر نشان داده شده است. در این نمودار، v_g1 بیشترین سرعت حرکت محصول، v_g3 کمترین سرعت حرکت محصول در داخل مخزن و v_g2 میانگین دو سرعت قبلی هستند. همان گونه که مشاهده می شود، شیب منحنی های مختلف با همدیگر متفاوت است. در سرعت های کمتر حرکت محصول درون مخزن خشک کن، اثر کاربرد ذرات بی اثر، بیشتر خواهد بود. این از آن رو است که در سرعت های کمتر حرکت محصول، مدت زمانی که ذرات بی اثر در معرض هوای خشک کننده قرار دارند، بیشتر شده و لذا موجب گرم شدن سریعتر دانه ها و افزایش نرخ خشک شدن خواهند شد.
نمودار۴-۴۴- اثر متقابل دو پارامتر سرعت هوای خشک کننده و سرعت حرکت محصول درون مخزن
در نمودار ۴-۴۴، اثر متقابل پارامترهای سرعت هوای خشک کننده و سرعت حرکت محصول درون مخزن آورده شده است. در این نمودار، v_g1 بیشترین سرعت حرکت محصول، v_g3 کمترین سرعت حرکت محصول در داخل مخزن و v_g2 میانگین دو سرعت قبلی هستند. همان گونه که ملاحظه می شود، با کاهش سرعت حرکت محصول درون مخزن، اثر کاربرد سرعت هوای خشک کننده بیشتر خواهد شد. این شاید از آن رو باشد که با کم شدن سرعت حرکت محصول، مدت زمانی که دانه ها در معرض هوای خشک کننده قرار می گیرند، بیشتر شده و لذا اثر افزایش سرعت هوای خشک کننده بر نرخ خشک شدن دانه ها بیشتر خواهد شد.
نمودار۴-۴۵- اثر متقابل سرعت هوای خشک کننده و نسبت کاربرد ذرات بی اثر
در نمودار ۴-۴۵، اثر متقابل کاربرد ذرات بی اثر و سرعت هوای خشک کننده آورده شده است. در این نمودار، سه سطح مختلف هوای خشک کننده با v₁ ، v₂ و v₃ نشان داده شده است. v₁ مساوی ۱ متر بر ثانیه، v₂ برابر ۲ متر بر ثانیه و v₃ مساوی ۳ متر بر ثانیه در لوله ورودی مخزن خشک کن می باشد. همان گونه که ملاحظه می شود، با افزایش سرعت هوای خشک کننده، تاثیر کاربرد ذرات بی اثر بیشتر می شود. این پدیده را چنین می توان تفسیر نمود که با افزایش سرعت هوای خشک کننده، ضریب همرفتی هوا افزایش داشته و لذا موجب گرم شدن سریعتر ذرات بی اثر شده در نتیجه نرخ خشک شدن بیشتر خواهد شد.
همچنین اثر متقابل سه گانه سه پارامتر دما، سرعت هوای خشک کننده و ارتفاع نمونه گیری معنی دار شده است. احتمالاً باید به این دلیل باشد که اثر متقابل بین دو پارامتر سرعت و دمای هوای خشک کننده در ارتفاع های مختلف مخزن، متفاوت باشد.
۴-۴- تحلیل ابعادی
همان طور که در فصل گذشته بیان گردید، در این تحقیق برای انجام شبیه سازی فرایند خشک شدن دانه های ذرت در خشک کن پیوسته ساخته شده، از روش تحلیل ابعادی استفاده شد. در این راستا، ۶ گروه بی بُعد به ترتیب زیر شناسایی و برای کاربرد در فرمول نهایی خشک کن مورد استفاده قرار گرفتند:
π_۱=MR, π_۲= Ṁ_a/ Ṁ_og , π_۳= Ṁ_i/g , π_۴=T_e/T_t , π_۵=K_ave/K_a , π_۶=h/H
که π_۱ وابسته و مابقی گروه ها مستقل هستند.
در این روابط:
MR=M/M₀ (۴-۱)
M₀: رطوبت اولیه دانه ذرت (برمبنای تر)، M: رطوبت دانه ذرت (برمبنای تر)، Ṁ_a: نرخ جریان جرمی هوای خشک کننده ورودی به خشک کن (کیلوگرم بر ثانیه)، Ṁ_og: نرخ جریان جرمی دانه خروجی از خشک کن (کیلوگرم بر ثانیه)، Ṁ_i/g: نسبت نرخ جریان جرمی ذرات بی اثر ورودی به مخزن به دانه ورودی به مخزن
T_e: زمان سپری شده از شروع فرایند خشک شدن(ثانیه)، T_t: کل زمان فرایند خشک شدن (ثانیه). K_ave: دمای متوسط هوای درون خشک کن (درجه سلسیوس)، K_a: دمای هوای ورودی به خشک کن (درجه سلسیوس)، h: ارتفاع نمونه برداری درون مخزن (متر) از پایین ، H: ارتفاع کل مخزن (متر).
تغییرات π ترم وابسته در برابر هر کدام از π ترم های وابسته در نمودارهای زیر نشان داده شده است.
نمودار۴-۴۶- تغییرات π ترم وابسته در برابر _۲π ، با ثابت نگه داشتن سایر پارامترها
در نمودار ۴-۴۶، بهترین خط عبوری از داده های بدست آمده از آزمایش، بر اساس رگرسیون بدست آمده است. که این معادله نشان دهنده رابطه بین π ترم وابسته (_۱π) و _۲π ترم مستقل، در حالی که سایر π ترم ها ثابت بمانند، می باشد. همان گونه که در نمودار بالا نشان داده شده است، بهترین خط، برای اولین متغیر مستقل نسبت به متغیر وابسته (در حالی که سایر متغیرها ثابت باشد،) به صورت زیر است:
که تابع مذکور به شکل لگاریتمی بدست آمد:

۴-اعلان ادعاهای اغراق آمیزدر مورد استرداد:راه دیگر بیش از حد نشان دادن ادعا برای مالیات های پرداخت شده در مراحل قبلی تولیداست.ساده ترین راه جعل فاکتورهای ساختگی برای خریدهایی است که هرگز صورت نگرفته است (موسوی جهرمی،۲۰:۱۳۸۸).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۲۰- استرداد یا تهاتر اضافه پرداختی مالیات
مالیاتهایی که در مودیان در موقع خرید کالا یا خدمات برای فعالیتهای اقتصادی خود به استناد صورتحسابهای صادره موضوع این قانون پرداخت نموده اند حسب مورد از مالیاتهای وصول شده توسط آنها کسر و یا به آنها مسترد می گردد(قانون مالیات بر ارزش افزوده:ماده ۱۷).
در صورتی که مودیان مشمول حکم ماده ۱۷ در هر دوره مالیاتی اضافه پرداختی داشته باشند (یعنی به هر دلیلی میزان مالیات های پرداختی بابت خرید طی دوره بیشتر از مالیاتهای وصولی در هنگام فروش کالا یا ارائه خدمات باشد)مالیات پرداخت شده به حساب مالیات دوره های بعد مودیان منظور و در صورت تقاضای مودیان ،اضافه مالیات پرداخت شده،توسط سازمان امور مالیاتی مسترد می شود(پناهی،۳۳:۱۳۸۹)
۲-۱-۲۱- اجتناب مالیاتی و فرار مالیاتی
منظور از اجتناب مالیاتی عمال یک سری راه حلها و ترتیبات قانونی توسط افراد در بنگاهها است که بر اساس آن میزان بدهی مالیاتی خود را به حداقل ممکن برسانند. مثلاً فرض کنید که شخصی در بنگاه دولتی مشغول به کار میشود که مالیات ۷ درصدی بر حقوق او تعلق میگیرد وقتی ملاحظه میکند که در یک بنگاه بخش خصوصی نرخ مالیات ۵٫۵ در صد است، تلاش میکند به منظور حداقل کردن مالیات پرداختی به سوی بخش خصوصی برود. یا مثلاً تولیدات صنعتی مالیات بیشتری نسبت به تولیدات کشاورزی دارند، انسانی که بخواهد از پرداخت مالیات کمتری برخوردار شود ممکن است بخشی از فعالیت خویش را مصروف کشاورزی نماید (علاء، ۱۳۷۸:۴۶۵).
اما منظور از فرار مالیاتی نوعی ترتیبات غیر قانونی میباشد جهت حداقل کردن مالیات پرداختی، در حالت اجتناب مالیاتی کار غیر مشروع وخلاف قانون لزوماً صورت نمیگیرد، تنها میزان دریافت دولت کاهش مییابد. ولی در فرار مالیاتی ضمن اینکه مالیات دریافتی دولت کاهش مییابد یک عمل خلاف قانون انجام شده است (علاء،۴۶۶:۱۳۷۸).
۲-۱-۲۲- تاریخچه فرار مالیاتی
تاریخ کتابی است که (به قول ویل دورانت) آن را همیشه باید از سینه باز کرد و این سخن در باب تاریخ حقوق و قوانین و قواعد قضایی ، اجتماعی و اقتصادی همه جوامع بشری و از جمله تشکل های اجتماعی ساکنان فلات ایران از پیش آریاییان تا تشکیل دولت ماد نیز صادق است ؛ چرا که ما هیچ اطلاعات دقیق و درستی از جوانه های آغازین نظام های اقتصادی ، حقوقی ، قانونی و قضایی این تشکل های نیمه مدنی /نیمه وحشی که نه به صورت جامعه های منسجم بلکه جماعت و عشیره و دهکده در گوشه و کنار این سرزمین کهن به شکل پراکنده می زیستند ، نداریم . تاریخ حقوق ، بخشی عمده از تاریخ تمدن است و آگاهی از سیر تطول و تکامل تمدن ، مستلزم درک درستی از نهادهای حقوقی مختلف در اعصار و قرون گذشته است(امین،۱۳۸۲: ۷۴).
به طور کلی ادوار حقوق مالی در ایران را به سه دوره تقسیم باید کرد :
۱- ازآغازتاریخ تاسقوط ساسانیان(ایران باستان)،۲-ازشکست ساسانیان تا انقلاب مشروطیت (عصراسلامی)۳-ازانقلاب مشروطیت تاانقلاب اسلامی۱۳۵ش/۱۹۷۹م.(دوره جدید)(امین،۱۳۸۲:۲۶)
گفتار اول : فرار مالیاتی در ایران باستان
هر چند با توجه به تحولات سیاسی و دگرگونی های اجتماعی می توان تاریخ حقوق ایران را نیز به ادوار ریزتری هم تقسیم کرد . اندیشمندان اطلاعات چندانی از حقوق اداری و مالیه عمومی در عصر پیش آریاییان ندارند . اما در اسطوره ی جمشید کیانی(به گزارش بخش “وندیداد” اوستا آمده است که جمشید برای سکنای مردم ، غاری (به درازای یک میدان اسب) ساخت و لذا مسلم است که لااقل عده ای از مردم با نظمی معین برای ساختن این غار دراز به بیگاری گرفته شده اند و همین الزام به مشارکت و کار گروهی نوعی ساده از مالیه عمومی بوده است( امین ، ۱۳۸۲: ۷۴).
قانون نامه ی حمورابی معروف به مجمع القوانین که اقتباسی از قوانین مصوب دنگی پادشاه اور (در حدود ۲۲۰۰ ق م)محسوب می شود ،بسیار دقیق و منقح است، و در زمینه های گوناگون حقوقی همچون میراث ، ازدواج ، تجارت ، مسئولیت مدنی ، رشوه دادن به قاضی ، تجاوز به حقوق دیگران ، مالیات و…احکام مفصل و پیشرفته داشت .
به گزارش هردولت در اوایل عصر هخامنشی ، مالیات به مفهوم دقیق این اصطلاح وجود نداشته است و در زمان کورش و کمبوجیه ، مردم ایران به جای مالیات منظم ، پیش کش ها و هدیه هایی به شاه می داده اند و افرادی که از دادن پیش کش طفره میرفتن مورد توجه و لطف پادشاه و درباریان قرار نمی گرفتند( ایرانشهر، ۱۳۷۰ : ۱۲۱)
داریوش اول نرخ مالیات ها را که پیش از او به اداره ساتراپ ها و پادشاهان منطقه ای نوسان زیادی داشت ،به طور دقیق و مقطوع ، معین و مشخص کرد.و وی نخستین ممیزی در جهان را تشکیل داد . نظام مالیاتی داریوش”توزیعی”بود در صورت عدم پرداخت مالیات که اکثرا ناشی از عدم توان افراد بود، برای آنها جریمه هایی را قرار میدادند(و در این زمان برای اثبات دعوی ها به گواهی،سوگند یا آزمایش ایزدی (داوری خدایان) متوسل می شدند(امین، ۱۳۸۲:۸۸).
اما در دوران سلوکیان به دلیل درگیری همیشگی در جنگ ها، پادشاهان مالیاتهای سنگینی بر ساکنان قلمرو خود بستند و در صورت طفره رفتن مردم از دادن مالیات آنها را با خشونت از مردم وصول می کردند.زمان ساسانیان عایدات شاه با نظم و ترتیبی معین در ظرف زمانی مشخص سالانه و مصلانه از مردم گرفته و به دولت مرکزی پرداخته می شد و برای جلوگیری از فرار مالیات ،انوشیروان دستور داد که مردم کشور را سرشماری کنند و سپس افرادی را که از جهت طبقاتی و سنتی مشمول مالیات سرانه می شدند را به چهار دسته مختلف تقسیم کرد و بر اساس این گروه بندی برای هر دسته مالیات سرانه مقطوعی معین کرد ، در این دوران به مالیات املاک مزروعی “خراگ” می گفته اند.در این نظام کشت ورزان قبل از تقسیم محصول ، حق تصرف در آن را نداشتند . در این دوره به علت وجود معافیت های مالیاتی مخصوصا برای کشاورزانی که قدرت آباد کردن زمین را نداشتند بیشتر مردم به فرار مالیاتی دست یازیده اند (امین، ۱۳۸۲: ۱۵۶ )
ولی بر عکس در دوره اردشیر بابکان مالیات های سنگین را از مردم بر داشتند.فردوسی نیز به هنگام گزارش خدمت های وی می گوید :
تهی دست را مایه دادی بسی بدو شاد کردی ، دل هر کسی
خراج اندر آن بوم برداشتی زمین کسان خوارنگذاشتی(فردوسی،۱۳۵۳)
گفتار دوم : فرار مالیاتی در عصر اسلامی
در عصر پیامبر در پی تشریع زکات ، این مالیات های شرعی از مودیان اخذ و بلافاصله میان نیازمندان صرف می شد و هرگاه افراد از دادن مالیات گریزان بودند مالیات ها با توسل به قهر وصول می گردید. در عصر خلفای راشدین فی ء (شامل خراج و جریمه) ، انفال ، خمس از جمله مالیاتهایی بودند که از مردم گرفته می شد .نظام حقوقی اسلام به سنت ادیان ابراهیمی زکات اموال را به صورت مالیات شرعی به همه پیروان اسلام ( بی آن که هیچ طبقه ای را از پرداخت آن معاف کند )فرض کرد . میزان آن با موافقت مودی و پیشوای مسلمانان تعیین می شد، امام علی در نهج البلاغه زکات و نماز را برای مسلمانان موجب تقرب به خداوند خطاب می کند و دادن مالیات اسلامی را موجب دوری مسلمان از آتش دوزخ می داند . خداوند در قران می فرماید:
و اقیموا الصلوه و اتو الزکاه و ما تقدموا لانفسکم من خیر تجدوه عند الله ان الله بما تعملون بصیر
نماز را به پا دارید و زکات بدهیدوهر کارخیری را که برای خود می فرستید نزد خداوند آن را خواهید یافت . به راستی خداوند به تمام اعمال شما آگاه است (سوره بقره آیه ۱۱۰).
از نظر اسلام عدم پرداخت زکاه باعث مال اندوزی می شود و سرانجام با ناکامی و محرومیت از دنیا می رود و با طغیان و سرکشی پرونده اش بسته می شود ، مگر آنکه خود را اصلاح کند و اختیار هوای نفس را بدست عقل بسپارد و خویشتن را از سرکشی و طغیان برهاند.در آغاز پیغمبر اسلام هر گونه صلاح می دانست اموال را تقسیم می فرمود و منظور ازاینکار بیشترتعدیل ثروت و مساوات بود و وادار کردن غیر مسلمانان که بدین اسلام بگروند( گرکانی، ۵۳:۱۳۸۰)
امام علی علیه السلام در اواخر سال ۳۵ قمری در حوزه ی مالیه دست به اصلاحاتی زد چنان که دربعضی متون شیعی ،امام علی علیه السلام را موسس فن استیفاء خوانده اند.( گرکانی،۱۹۶:۱۳۸۰) در این زمان از مردم ایران علاوه بر مالیات های خراج و جزیه ، مالیات هایی به نام نوروز ، مهرگان ، دستمزد ماموران مالیات ، مخارج مامورین دولتی ، کرایه ی خانه ، مالیات عروسی هم گرفته می شد و در صورت عدم پرداخت مالیات و یا فرار از مالیات امین قاضی به نمایندگی از قاضی به امور این افراد می پرداخت چرا که امنای قاضی وظیفه نظارت و سرپرستی امور مالی را داشته اند (طبری،۳۹۸۱:۱۳۶۷).
اینکار تا زمان عمر ادامه داشت تا اینکه یکی از مرزبانان ایران که در مدینه حضور داشت ، پیشنهاد کرد که عمر ایوانی تاسیس کند و کلیه دخل و خرج را بدون ذره ای کم و کاست ثبت و ضبط کند تا بدین گونه از فرار مالیات اسلامی هم جلوگیری شود . عمر این پیشنهاد را پذیرفت بدین گونه از سال ۱۵ هجری به تشکیل دیوان بیت المال (خزانه )اقدام شد و از آن زمان اداره ی کارهای دیوان بدست ایرانیان و برسم ایرانی اداره می شد . (امین،۱۹۱:۱۳۸۲).
در صدر اسلام آنچه از غیر مسلمانان گرفته می شد خراج و جزیه بود و مسلمانان خمس و زکاه میپرداختند . پس از عبد العزیز خلیفه های دیگر در گرفتن خراج شدت عمل به خرج داده و از جور و ظلم مردم خودداری نمی کردند و میزان مالیاتها افزایش یافت اما در زمان عباسیان دریافتند که بمالیات گیری نیاز دارند و بهتر است برای وصول مالیات یک راه و پایه شرعی درست کنند تا مردم بدلخواه و رغبت به خلیفگان تازی مالیات بپردازند و از مالیات گریزی مردم جلوگیری کنند و به فرهنگ سازی مالیات بپردازند و مردم پرداخت مالیات را از وظیفه دینی خود بدانند .
در عصر مغول ، با توجه به این که نظام حکومتی از آغاز تا مدت ها دارای طبیعت نظامی و بیابانی نه دیوانی و شهر نشینی بود ، اخذ مالیات ، جنبه ی غارت و چپاول داشت و عمال حکومت به رعیت تعدی بسیار می کردند .رشید الدین فضل الله نیز می گوید : مالیات ها اغلب به ستم اخذ می شد و محصلین مالیات دو برابر آنچه را که به حکم دیوان مورد مطالبه بود ، از مردم به زور می گرفتند ، در حالی که به خزانه ی مملکت اندکی و یا هیچ باز می گرداندند و در نتیجه خزانه همیشه خالی بود و به همین دلایل ، غازان خان دستور ممیزی جدیدی را صادر کرد . (رشیدالدین،۲۱۴:۱۳۶۸).
در سر تا سر عصر مغول و ایلخانان ، نرخ مالیات برای توده ی مردم بسیار سنگین بود و بدتر آن که ماموران مالیاتی ، مالیات های مأخوذه را دوباره و مکرر از مردم طلب می کردند و آن ها را با فشار و تعدی از مردم می گرفتند . لذا در بسیاری از موارد مردم ، روستاها را برای فرار از شر ماموران مالیاتی خالی می کردند .در این دوره ما با نمونه های بیشماری از اجتناب مالیاتی روبه رو شدیم.نادرشاه در سالهای پایانی سلطنت خود بر مردم ایران مالیات های سنگینی وضع کرد و جهت جلوگیری از فرار مالیاتی ، “دفترها”ی استیفا را” از روی ممیزی مهندسین با کمال دقت وغورسی مرتب و منظم نمود .از کریم خان و جانشینان او تاثیر چندانی در زمینه مالیه عمومی دیده نشده است . وی برای وصول مالیات و جلوگیری از فرار مالیات نهایت احتیاط را مبذول می داشت تا به تعبیر مورخان دیناری به نقد یا حبه ای به جنس افزون از میزان مقطوع مالیاتی از مودیان به هیچ عنوان گرفته نشود . برای حصول این منظور در عصر او در آغاز هر سال ، از همه ی حکومتگران و کارگزاران هر شهر در “دیوان اعلی”(یعنی در تشکیلات دیوانی کریم خان)التزام نامه ای رسمی می گرفتند که به موجب آن حکام و عمال شهرهای دور و نزدیک با حضور امام جمعه ، قاضی و شیخ الاسلام تعهد می کردند که بی برات و سند مکتوب که به مهر رسمی رسیده باشد ، دیناری و حبه ای از رعایا به عنوان مالیات صادرات و عوارض نگیرند . در دوران قاجار نخستین کسی که به لقب مستوفی الممالک ملقب شد ، میزرا کاظم مستوفی الممالک آشتیانی (وزیر دیوان استیفاء فتح علی شاه قاجار )بود ، این منصب و لقب پس از او در خاندان وی موروثی شد. ناصرالدین شاه یکی از مستوفیان کارآمد(میرزا هدایت الله پدر دکتر محمد مصدق) را با عنوان “وزیر دفتر به تصدی و کفالت وزارت مالیه گماشت که البته مقصود از “دفتر” همان”دفتر(یا دیوان)استیفا” بود(مصدق،۵۴:۱۳۶۵).
مهمترین وظیفه مستوفیان حفظ محاسبات دولت و تنظیم کتابچه ی دستورالعمل والیان ایالت ها و حاکمان شهرهای مستقل (مثل استراباد و زنجان) و جلوگیری از فرار مالیات بود . سعیدی سیرجانی در کتابش درباره ی مجازاتهای مختلفی که در دوران پیش از مشروطیت در ولایات جنوبی ایران جهت فرار از مالیات رایج بوده از جمله بستن و فلک کردن ، سر بریدن ، دم توپ گذاشتن ، شرحه شرحه کردن ، شکم پاره کردن ، خراب کردن خانه ، …اشاره کرده و وی می نوسید که مباشر بلوک کوار را به جهت فرار از مالیات« به مبلغ پانزده تومان» حکومت چوب زیادی به او زده اند که قریب به موت است. (سعیدی سیرجانی،۹۸:۱۳۷۰).
گفتار سوم :فرار مالیاتی در دوران جدید
جنبش مشروطیت موجب تحولات عمیقی در همه ی شئون سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ایران از جمله حقوق اداری ، مالیه عمومی و نظام استیفا شد . مهمترین این تحولات ، الزام دولت به تنظیم بودجه ی سراسری کل کشور در هر سال و لزوم تصویب آن از سوی مجلس شورای ملی بود ؛ در حالی که تا قبل از مشروطیت ، امر استیفا از تنظیم کتابچه ی دستورالعمل استانداران و فرمانداران کل و مفاصا حساب آنان تجاوز نمی کرد . دومین تحول عمده ی دیگر پس از مشروطیت ، پایان دادن به نظام مقاطعه کاری در گردآوری مالیات ها بود.برابر اصل ۱۸ قانون اساسی”تسویه امور مالیه و تعدیل بودجه ” در اختیار مجلس شورای ملی قرار گرفت . به علاوه متمم قانون اساسی طی اصول ۹۴ تا ۱۰۳ به مالیه عمومی پرداخت. (راوندی،۸۴:۱۳۶۸).
قانون اساسی همچنین” دیوان محاسبات” را که اعضای آن به وسیله ی مجلس باید تعیین می شدند مامور “معاینه و تفکیک محاسبات اداره ی مالیه و تفریغ حساب کلیه محاسبین خزانه ” قرار داد تا مخصوصا نظارت و مواظبت کند که “هیچ یک از فقرات مخارج معینه در بودجه از میزان مقرر تجاوز ننموده تغییر و تبدیل نپذیرد و هر وجهی در محل خود به مصرف برسد “(راوندی،۸۵:۱۳۷۶).
اعضاء دیوان محاسبات همچنین به حکم همان اصل ۱۰۲ موظف شدند که اوراق سند خرج محاسبات کلیه ادارات دولتی را گرد آوری کرده و صورت کلیه محاسبات مملکتی را به انضمام ملاحظات خود به مجلس شورای ملی تسلیم کنند . (راوندی،۸۵:۱۳۶۸).
همزمان با این تحول قانونی ، از جهت فنی و علمی نیز مطالعاتی در زمینه ی مالیه عمومی انجام شد و کتاب ها و رساله هایی در این باب تألیف و منتشر شد که یکی از مهم ترین آنها کتاب اصول و قواعد و قوانین مالیه تألیف دکتر محمد مصدق است . کتاب مذکور که کهن ترین متن مکتوب پس از مشروطیت درباره ی مالیه عمومی است. تحول جدیدی در مالیه عمومی از ۱۲۸۹ ش/۱۹۱۰ با پیشنهاد استخدام مورگان شوستر آمریکایی به سمت خزانه دار کل به وجود آمد . مورگان شوسترآمریکایی که به تصویب مجلس شورای ملی برای سر و سامان دادن به مالیه ایران و ایجاد یک خزانه نوین برای ایران استخدام و وارد ایران شده بود. شوستر پس از تاسیس خزانه داری کل برای ایران و اعلام این واقعیت که تا ایرانیان عادت به دادن مالیات؛ به میزان واقعی نکنند این کشور از بدبختی و دشواری ها خارج نخواهد شد یک واحد پلیس مالیات و حافظ خزانه داری مرکب از عده ای ژاندارم تشکیل داده بود که روس ها با این کار او هم موافق نبودند . شوستر پیشنهاد کرد که (مانند ایران) تعلل در پرداخت مالیات جریمه سنگین و تقلب در آن کیفر زندان و سلب القاب (سلطنه ، دوله و…) داشته باشد(عاقلی،۷۸:۱۳۷۶).
دولت وقت روسیه که نمی خواست وضع مالی دولت ایران سروسامان یابد و استقراض از خارج با بهره سنگین و دادن امتیازهای سیاسی دیگر را متوقف سازد، هشتم آذرماه سال ۱۲۹۰ به ایران یک اولتیماتوم سه ماده ای تسلیم کرد که ماده اول آن اخراج شوستر و ماده دیگرش خودداری از استخدام خارجی بدون جلب موافقت قبلی روسیه و انگلستان بود . شوستر پس از بازگشت به آمریکا در کتابی که منتشر ساخت بضابطه مند نبودن و مدیریت غیر علمی و در نتیجه وجود بی نظمی در ایران آن زمان و مداخلات خارجی را به وضوح تشریح کرده است و تاکید بر آن دارد که دادن مالیات در ایران باید به صورت یک عادت ملی درآید و تا مسئله مالیات حل نشود مسائل دیگر ایران از میان رفتنی نخواهد بود . پس از آن ، حسن پیرنیا مشیرالدوله در دوران نخست وزیری خود لایحه ی تشکیلات وزارت مالیه را که شخصا تنظیم کرده بود را به مجلس شورای ملی پیشنهاد نمودکه پس از سقوط دولت او در زمان صدارت عین الدوله به تصویب مجلس رسید . مجلس شورای ملی در اسفند ۱۲۸۹ قانون محاسبات عمومی را در ۵۷ ماده و قانون دیوان محاسبات را در ۱۴۱ ماده تصویب کرد (عاقلی،۷۹:۱۳۷۶).
رضا شاه که به افزایش درآمد دولت علاقه مند بود ، نخست ، درسال ۱۳۰۸ شمسی پس از توقیف وزیر مالیه (نصرت الدوله فیروز)، پست وزارت مالیه را زیر نظر رئیس الوزراء قرار دادو سپس در سال ۱۳۰۹ دو قانون مهم یکی راجع به حق الثبت و مالیات وسائل نقلیه و دیگری راجع به مالیات بر شرکت ها و تجارت و اصناف و دلال و حق العمل کار و وکلای دادگستری و پزشکان به تصویب مجلس رسانید .پس از سقوط رضاشاه پهلوی در شهریور ۱۳۲۰، دولت ایران در بهمن ۱۳۲۱ دوباره دکتر آرتور میلسپو را برای تصدی سمت رئیس کل دارایی ایران از آمریکا دعوت و در اسفند همان سال لایحه ی اختیارات ، او را به مجلس تسلیم کردند. مجلس لایحه ی مذکور را در اردیبهشت ۱۳۲۲ و لایحه ی متمم دیگری را که استخدام شصت نفر مستشار آمریکایی را برای خدمت در وزارت دارایی اجازه می داد در آبان ۱۳۲۲ تصویب کرد . (عاقلی،۸۴:۱۳۷۶).
یک سال بعد هنگامی که دکتر میلسپو در اول آبان ۱۳۲۳ به استناد اختیارات مصوب خود ، ابوالحسن ابتهاج رئیس بانک ملی ایران را از کار برکنار ساخت و طی بخشنامه ای متذکر شد که امضای وی را معتبر نشناسند ، ابوالحسن ابتهاج در پاسخ ، به استناد اساسنامه بانک ملی ایران ، اقدام دکتر میلسپو را خارج از اختیارات قانونی او خواند و چون این اختلاف به هیأت وزیران منتقل شد ، دولت ایران نظر میلسپو را نپذیرفت و لذا لایحه لغو اختیارات او را به مجلس داد که در ۱۸ دی ۱۳۲۳ به تصویب مجلس رسید و لذا میلسپو ، از شغل خود استعفا داد و استعفای او در ۱۹ بهمن ۱۳۲۳ به تصویب مجلس رسید (عاقلی،۳۷۳:۱۳۷۶).
این قانون بلافاصله پس از خاتمه ی مأموریت میلسپو اصلاح شد و سرانجام قانون مالیات جامعی در تیر ۱۳۲۸ جانشین آن گردید .ملی شدن صنعت نفت ایران دردوران زمامداری دکتر محمد مصدق ، تحریم خرید نفت ایران از سوی انگلیس ، صدور قرضه ی ملی از سوی دولت دکتر مصدق و روی آوردن به اقتصاد بدون نفت همه به جای خود در تاریخ حقوق اداری و مالی ایران نقش داشت . پس از کودتای ۲۸ مرداد و امضای قرارداد کنسرسیوم ، مهم ترین قانون مالیاتی کشور در عصر محمد رضا شاه پهلوی به سال ۱۳۳۵ تصویب شد و انواع سه گانه ی مالیات بر درآمد ، مالیات بر دارایی و مالیات غیر مستقیم برقرار گردید . در این زمان برای جلوگیری از فرار مالیاتی حقوقدانان معتقد به وضع مقرراتی راجع به فرار مالیاتی بودند که در ماده ۱۹ قانون اصلاح قانون مالیات بردرآمد مصوب ۱/۴/۱۳۳۷، تبصره‌ای به ذیل ماده ۳۲ قانون مالیات بردرآمد مصوب ۱۳۳۵ اضافه شد، که در آن برای اولین بار مجازات حبس در قوانین مالیاتی آورده شد. بالاخره در سال ۱۳۴۲ لایحه تأسیس سازمان تشخیص مالیات به تصویب رسید و با تصویب قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۴۵ نظام نوین مالیاتی ایران ریزی شد وقانون گذار در ماده ۱۴۵ متذکر می شود «هر کس به قصد فرار از پرداخت مالیات به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می‌باشد و برخلاف حقیقت تهیه یا تنظیم شده استناد نماید به حبس تأدیبی از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد، تعقیب و اقامه دعوی علیه مرتکبین نزد مقامات صالحه قضایی از طرف وزیر دارایی به عمل خواهد آمد»و تا سال ۱۳۵۷ سه بار مورد اصلاح و تجدید نظر جامع قرار گرفت.(رزاقی،۳۰:۱۳۸۳) پس از انقلاب، قانون مالیاتهای مستقیم مصوب سال ۱۳۴۵ متناسب با ساختارهای سیاسی و اجتماعی کشور، تغییر و تحولات بسیاری داشت و بیشترین اصلاحات آن مربوط به سال ۱۳۶۶ است». و ماده ۲۰۱ مورد اصلاح قرار گرفت بدین شرح « هر کس به قصد فرار از پرداخت مالیات از روی علم و عمد به تراز نامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می باشد و برخلاف حقیقت تهیه یا تنظیم شده استناد نماید به حبس از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. مدیر یا مدیران مسوول اشخاص حقوقی که به علت خودداری از انجام تکالیف مقرره راجع به تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و اسناد ومدارک باعث تشیخص درآمد اشخاص مذکور به کمتر از میزان واقعی گردند و این امر به موجب اسناد و دلایل محرز شود مشمول مجازات مقرر دراین ماده خواهند بود لایحه اصلاحیه این قانون در سال ۱۳۷۶ به مجلس ارائه شد و در اواخر سال ۸۰ (۲۷/۱۱/۱۳۸۰) به تصویب رسید. متن زیر جایگزین ماده ۲۰۱ می شود و یک تبصره به آن الحاق می گردد.هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می باشد و بر خلاف حقیقت تهیه و تنظیم شده است استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند علاوه بر جریمه ها و مجازات های مقرر در این قانون از کلیه معافیت ها و بخشودگی های قانونی در مدت مذکور محروم خواهد شد.تبصره – تعقیب و اقامه دعوی علیه مرتکبین نزد مراجع قضایی از طرف رئیس سازمان مالیاتی کشور به عمل خواهد آمد» (رزاقی،۳۱:۱۳۸۳).
با تشکیل سازمان مالیاتی در سال ۸۱ به استناد بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه سوم توسعه،عطفی
درنظام مالیاتی ایران بوجود آمد(وزارت امور اقتصادی و دارایی ,۱۳۸۱).
۲-۱-۲۳- فرهنگسازی مالیاتی
نباید فرهنگسازی در امر مالیات فراموش شود، چرا که میزان شناخت مردم از قوانین و مقررات مالیاتی و اداری و همچنین میزان شناخت کارمندان ادارات به حقوق مردم و قوانین مالیاتی و اداری بر روند توسعه عدالت اجتماعی و در نهایت توسعه اقتصاد تأثیر مثبت میگذارد.(سازمان امور مالیاتی کشور،۱۳۹۱)
فرهنگ سازی در کشوری که اقتصاد آن به شدت نامتوازن و در بسیاری از موارد غیرکلاسیک است و خرطوم تورم عصاره توان معیشتی مردم کم درآمد و امنیت اقتصادی جامعه حقوقبگیر را، میبلعد، بسیار اهمیت دارد.
در جامعهای که صاحبان نقدینگیهای کلان که عموما هم تولیدکننده نیستند و همچنین کارتلهای اقتصاد زیرزمینی، پشیزی مالیات به دولت نمیدهند، مدیریت کردن برای تحقق عدالت به صورت عملی در پروسه اخذ مالیات از سودهای سرسامآور، نیاز مبرم به اطلاع رسانی جامع و مستمر، تعمیق فرهنگ مالیاتی جامعه و تحولات ساختاری دارد. (سازمان امور مالیاتی کشور،۱۳۹۱)
۲-۱-۲۴- عوامل موثر در ایجاد فرهنگ مطلوب مالیاتی
این عوامل را می‌توان به دو دسته درون‌سازمانی و برون‌سازمانی تقسیم نمود:
الف) عوامل درون‌سازمانی
۱ .نگرش مدیران ارشد مالیاتی نسبت به فرهنگ مالیاتی؛