۴-۱ مقدمات برنامه ۵۳
۴-۲ بیان مسئله ۵۴
۴-۳ طراحی رآکتور نوع اول ۵۴
۴-۳-۱ مقدمات طراحی ۵۴
۴-۳-۲- مشخصات ساختمان ۵۶
۴-۳-۳ ضرایب انتقال حرارت و بارهای حرارتی ۵۶
۴-۳-۴ مقدار بیوگاز مورد نیاز برای جبران بارها ۵۸

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۳-۵ طراحی هاضم ۵۸
۴-۳-۶ طراحی همزن ۵۹
۴-۳-۷ طراحی سرپوش ۵۹
۴-۳-۸ مقدار تولید بیوگاز در رآکتور نوع اول ۶۰
۴-۳-۹ مقدار انرژی تولید شده توسط بیوگاز در رآکتور نوع اول ۶۰
۴-۳-۱۰ هزینه ها و زمان بازگشت سرمایه ۶۱
۴-۴ فلوچارت برنامه EES رآکتور اول ۶۱
۴-۵ طراحی رآکتور نوع دوم ۶۳
۴-۵-۱ مقدار بارهای حرارتی ۶۳
۴-۵-۲ محاسبات ۶۳
۴-۶ فلوچارت برنامه EES رآکتور دوم ۶۴
۴-۷ طراحی رآکتور سوم ۶۵
۴-۷-۱ محاسبه مقدار دبی آبگرمکن خورشیدی برای کویل داخلی ۶۵
۴-۷-۲ زاویه های مورد نیاز محاسبات ۶۶
۴-۷-۳ ساعات طلوع ، غروب و طول روز ۶۶
۴-۷-۴ مقدار متوسط ماهانه تابش روزانه ۶۶
) 67
۴-۷-۶ بازدهی گردآورنده ۶۷
۴-۷-۷ مقدار بیوگاز تولید شده ۶۷
۴-۷-۸- محاسبه هزینه های رآکتور هیبریدی بیوگاز و آبگرمکن خورشیدی ۶۸
۴-۸ فلوچارت برنامه EES رآکتور سوم ۶۸
۴-۸ انتخاب رآکتور مناسب و اتمام برنامه ۶۹
۴-۹ فلوچارت برنامه EES (کل پایان نامه) ۶۹
فصل پنجم مدل سازی و ساماندهی نتایج نرم افزاری ۷۰
۵-۱ حل مسئله برای رآکتور نوع اول : رآکتور بیهوازی ترکیبی چینی و هندی ۷۰
۵-۲ حل مسئله برای رآکتور نوع دوم : رآکتور بیهوازی ترکیبی چینی و هندی کویلدار با آبگرمکن بیوگازسوز ۷۸
۵-۳ حل مساله برای رآکتور نوع سوم : رآکتور هیبریدی بیوگاز و آبگرمکن خورشیدی ۸۲
فصل ششم طراحی و ساخت تجربی رآکتور بی هوازی ترکیبی در روستای فیرورق ۹۰
۶-۱ مقدمات طرح ۹۰
۶-۲ مشخصات منطقه ۹۱
۶-۳ تاثیر شرایط آب و هوایی منطقه بر تولید ۹۲
۶-۴ مشخصات خانوار ۹۲
۶-۵ ابعاد دایجستر و محاسبه قطر لوله ای ورودی ۹۳
۶-۶- هم زن مکانیکی ۹۶
۶-۷ سرپوش گازی ۹۸
۶-۸ زمان بندی ساخت رآکتور آزمایشگاهی ۱۰۰
فصل هفتم نتایج تجربی ۱۰۱
۷-۱- نتایج تجربی رآکتور نوع اول احداث شده ۱۰۱

اولین یافته این پژوهش، بیان اهمیت ویژگی­ پویایی خدمات و تأثیر آن بر وفاداری در یک محیط خدمات مستمر است. ارزش ادراک شده، باعث افزایش وفاداری به واسطه اعتماد میشود به همین دلیل اعتماد در ایجاد وفاداری دارای اهمیت بوده و باید در مدل­هایی که به بررسی وفاداری در زمینه ارائه خدمات مستمر می­پردازند گنجانیده شود.
یافته دوم این مطالعه مربوط به بررسی این موضوع است که آیا اثر ارزش ادراک شده بر وفاداری وابسته به زمان است یا خیر؟ انتظار این بود که سالهای بکارگیری شبکه ، ارتباط ارزش ادراک شده- وفاداری را تقویت نماید، اما یافته های پژوهش این دیدگاه را مورد تأیید قرار نمی­دهد.
می­توان دلایل متعددی را برای این یافته­های ضد-شهودی حدس زد. نخست، ممکن است رابطه اشتراک به یک عادت تبدیل شده باشد که در نتیجه اکثر مشتریان فقط به صورت ساختگی وفادار هستند و به محض آنکه قرارداد به پایان می رسد به عرضه رقبا آسیب پذیر می شوند. در سطح صنعت، خدمات مخابراتی که هزینه های تعویض آن پایین است، محصولات متمایز نیستند، و برنامه های واقعی وفاداری کمیاب هستند، این موضوع شدیدتر است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

علت دوم اینکه اقدامات جذب مشتریان جدید به شدت در حال ارتقا می­باشد، بنابراین مشتریان فعلی، حکمت وفادار باقی ماندن را مورد تردید می­ دهند. به عقیده لای، گریفین، و بابین (۲۰۰۹)، چنین شیوه هایی در بازارهای رقابتی تلفن همراه از جمله بازارهای رقابتی ایالات متحده آمریکا، اروپا و چین، کاملا رایج هستند. در واقع، به نظر می رسد تقریبا تمام بازاریابی در فنلاند در حال حاضر دستیابی به مشتریان جدید را هدف قرار می­ دهند.
دلیل سوم، بر خلاف سایر ارائه دهندگان خدمات مستمر، ارائه دهندگان خدمات ارتباطات از راه دور تماس شخصی کمتری با مشتریان دارند و فرصت های کمتری برای ایجاد اعتماد از طریق برخوردهای مثبت خدمات دارند.
سومین یافته این تحقیق به نقش سطح استفاده اختصاص دارد. بر اساس تحقیقات گذشته انتظار چنین بود که سطح استفاده روابط ارزش ادراک شده-وفاداری را تعدیل نماید، و مشتریان هزینه های بالاتری را خرج نمایند در حالیکه یافته­ نشان می دهد که سطح استفاده، هیچ تاثیری بر ارتباط ارزش ادراک شده-وفاداری ندارد.
یک توضیح احتمالی برای این موضوع ممکن است این باشد که بیش از ۸۰% از پاسخ دهندگان مطالعه گزارش کردند که یک صورتحساب ماهانه کمتر از ۴۰ یورو دارند. بنابراین، کمتر از ۲۰% از پاسخ دهندگان به گونه ­ای بودند که می­توانند “کاربران سنگین” نامیده شوند. علاوه بر این، از آنجایی که بازار از رقابت قیمت خالص و تعویض آسان تر تکامل یافته است، خدمات یکنواخت­تر شده ­اند، و به همان اندازه به نظر می رسد که تفاوت­های کمتری بین گروه های هزینه وجود دارند.
دوم، این واقعیت که طول رابطه مشتری با ارائه دهنده خدمات هیچ تأثیری بر ارتباط ارزش-وفاداری ندارد احتمالا باید ارائه دهندگان خدمات را متقاعد به ارائه مزایای قابل اثبات طولانی-مدت به مشتریان و یا ارائه خدمات حق بیمه-ارزش نماید که موجب بهبود تدریجی می­شوند. از آنجایی که ارزش ادراک شده یک محرک قوی وفاداری است چنین استراتژی­هایی حس انحصار برای مشتریان وفادار را ترویج خواهند داد، و مزایای حاصله از آن به این شرکت تعلق خواهد گرفت.
۴-۳-۵-۲.یک تحلیل وفاداری مشتری در مخابرات (جسی­جون-۲۰۱۱)
کار تحقیقی آقای جسی جون در یک شرکت مخابرات در هند در سال ۲۰۱۱ را میتوان نام برد.وی در حوزه مشترکین موبایل در شهر جی پور هند با یک نمونه ۱۰۰ تایی اندازه اثر گذاری عوامل موثر بر وفاداری مشتریان از نظر پوشش جغرافیایی ، ساعات اوج مکالمه­ها، نرخ مکالمه، صرفه جویی در هزینه، مراقبت از مشتری، شکایات، مشکلات را رتبه بندی نمود.
۵-۳-۵-۲٫ عوامل مؤثر بر وفاداری مشتری در بازار GSM نیجریه (آدپوجیا-۲۰۱۲)
این مطالعه در لاگوس، پایتخت تجاری نیجریه با نمونه ۲۵۲ تایی انجام شد. نمونه پژوهش از میان مشتریان ۴ شرکت عمده GSM در نیجریه ( MTN، Airtel، Glo و Etisalat) انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش، یک پرسشنامه ساختار یافته مشتمل بر ۲ بخش، داده ­های زیستی و سوالات پژوهش بود. منطبق با متغیرهای تحقیق ، سولات پرسشنامه به پنج بخش تقسیم شده بود ، رضایت و وفاداری مشتری (متغیر وابسته)، کیفیت خدمات، قیمت/ تعرفه ها، خدمات/ توجه به مشتری، و تصویر ذهنی از شرکت (متغیرهای مستقل)، هریک دارای ۵-۳ سوال و در یک مقیاس ۵ نقطه­ای لیکرت بودند که نقطه ۵ به “کاملا موافق” و نقطه ۱ به “کاملا مخالف” اختصاص یافته بودند. به منظور حصول اطمینان از پر کردن و بازگرداندن بموقع پرسشنامه، این پرسشنامه شخصا توسط پژوهشگر اجرا شد که ۱۹۸ پرسشنامه به درستی پر و بازگردانده شدند.
بر اساس یافته های این پژوهش تصویر ذهنی از شرکت، عاملی است که دارای بیشترین همبستگی با رضایت و وفاداری مشتری در بازار GSM نیجریه دارد. از آنجا که تصویر ذهنی از شرکت به برداشت از یک سازمان مربوط می­ شود ، تقویت نام تجاری و تصویر ذهنی خوب از شرکت باعث می شود که مشتریان وفادار شوند.
این یافته ها همچنین ثابت می­ کنند که کیفیت خدمات و خدمات به مشتری در تأمین رضایت و وفاداری مشتری در بازار GSM نیجریه، بسیار مهم است. اگر اپراتورهای GSM در تلاش برای بهبود کیفیت خدمات باشند (پوشش گسترده شبکه، شفافیت تماس، میزان نارسایی پایین در تماس، و …) آنها مشتریان راضی و وفادار را به دست می­آورند.
در نهایت، این یافته ها نشان می دهند که قیمت، رضایت و وفاداری مشتری در بازار GSM نیجریه را حاصل نمی­کند. این موضوع به این دلیل است که بسیاری از پاسخ دهندگان بر این باورند که قیمتی که آنها در حال حاضر پرداخت می­ کنند متناسب با کیفیت خدمات نیست، به خصوص در مناطقی که میزان نارسایی تماس بالا است.
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
۱-۳٫ مقدمه
در این فصل ابتدا به بیان روش تحقیق پرداخته سپس با توصیف آزمودنی های تحقیق شامل جامعه و چگونگی برآورد حجم نمونه ، با تشریح ابزار جمع آوری داده ها به معرفی تکنیک های آماری و نرم افزاری تجزیه و تحلیل داده های تحقیق می پردازیم .
۲-۳٫روش تحقیق
از نظر علمی ، تحقیق عبارت است از بررسی کامل موضوع به گونه ای منظم و منسجم و براساس روش های عینی ، به منظور کسب اطلاعات یا کشف اصول وابسته به آن . تحقیق خوب ایجاب می کند که نوع اطلاعات مورد نیاز ، روشهایی که برای حصول آنها بکار میرود و فنونی که در تجزیه و تحلیل آنها کاربرد دارد، بطور منظم و دقیق تعیین شود. .( احمد روستا و داور ونوس، ۱۳۹۰،۱۵)
از نظر هدف روش تحقیق را به سه نوع مختلف : اکتشافی ، توصیفی و علی و از لحاظ ماهیت به سه دسته کلی : بنیادی ، نظری و کاربردی تقسیم بندی می کنند .
از تحقیقات اکتشافی برای تعریف مشکلات و مسائل و توسعه فرضیه هایی که بعدها باید مورد ارزیابی قرار گیرند(فرضیه سازی) استفاده میشود.تحقیقات توصیفی ویژگیهای برخی از متغیرها را شناسایی و مطلبی را وصف می کند. مثلا تجزیه و تحلیل اینکه در کجا فروش انجام گرفته ، توصیف ویژگیهای مصرف کنندگان یا خرده فروشان کالاهای خاص یا طرز فکر مشتریان نسبت به یک برنامه تبلیغاتی. تحقیقات توصیفی برخلاف تحقیقات اکتشافی معمولا رسمی و انعطاف ناپذیر اند.تحقیق توصیفی برای حل مشکل بکار میرود پس باید تعریف واضحی از مشکل در مرحله اکتشافی به دست آمده باشد. فرضیه های مطرح شده در تحقیقات اکتشافی باید از طریق تحقیق توصیفی آزمایش شود.بیشتر طرحهای تحقیقات بازاریابی از نوع توصیفی هستند.ضعف مهم و اساسی طرح توصیفی این است که به طور قطعی روابط مستقیم علت و معلول را مشخص نمی کند. برای حل این مشکل باید از طرحهای آزمایشی (علی) کنترل شده برای سنجش روابط علت و معلولی استفاده شود.تحقیقات آزمایشی یکی از جنبه های اساسی به کارگیری روش علمی است که در آن یک متغیر را بطور عمدی در محیطی کنترل شده ثابت نگه داشته و سپس به سنجش روابط علی و معلولی دو متغیر مورد نظر می پردازند.
سه طرح تحقیق ذکر شده بالا را می توان مراحلی از یک فرایند تلقی کرد. شکل ۱-۴ این روابط متقابل را نشان می دهد.
تحقیق توصیفی
تحقیق اکتشافی
تحقیق علی
شکل ۱-۳ رابطه بین طرحهای تحقیق (احمد روستا و داور ونوس، ۱۳۹۰،۷۵)
۳-۳٫ جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد، اشیاء و یا چیزهایی که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند که محقق می خواهد در باره آنها به تحقیق بپردازد.(مقیمی ، ۱۳۸۰، ۳۶) به بیان دیگر جمعیت یا جهان مورد مطالعه ، مجموعه کل موردهایی است که پژوهشگر مایل است در مورد آنها مطالعه و نتیجه گیری کند.(احمد روستا و داور ونوس، ۱۳۹۰،۱۷۶ )
جامعه آماری تحقیق حاضر از مشتریان ۳ شرکت عمده GSM در غرب استان مازندران (مشتریان دائمی و اعتباری) اپراتورهای همراه اول ،ایرانسل و GSM روستایی به تعداد ۷۳۹۰۶۰ نفر تشکیل شده است.
۴-۳٫ روش نمونه گیری و برآورد حجم نمونه
نمونه عبارت است از مجموعه مشاهدات ما از جمعیت یا جهان مورد مطالعه. اگر تمام موارد در جهان مورد مطالعه بررسی شوند ، نتیجه سرشماری است. برای جمعیتهای بزرگ ، سرشماری بیش از اندازه وقت گیر و پرهزینه است. در چنین مواقعی از نمونه برداری استفاده می شود. در نمونه برداری برخی از موارد کل جمعیت مطالعه می شود. (احمد روستا و داور ونوس، ۱۳۹۰،۱۷۶)
نمونه ها را میتوان براساس حساب احتمالات انتخاب کرد که این مورد نمونه برداری احتمالی نامیده می شود که به چهار بخش نمونه برداری تصادفی ساده، نمونه برداری تصادفی طبقه ای، نمونه برداری خوشه ای و نمونه برداری سیستمی تقسیم بندی میشود . اگر نمونه ها براساس حساب احتمالات انتخاب نشوند نمونه برداری غیراحتمالی نامیده می شود که به سه بخش نمونه برداری ساده ، نمونه برداری سهمیه ای و نمونه برداری قضاوتی تقسیم میشود. .(همان منبع ۱۷۶)
با توجه به ویژگیها و شکل خاص پراکندگی مشتریان تلفن همراه در سطح جامعه آماری و توزیع پرسشنامه در بین مراجعه کنندگان به مراکز مخابراتی و دفاتر پیشخوان دولت روش نمونه گیری در تحقیق حاضر از نوع دردسترس می­باشد.
با توجه به حجم جامعه آماری مورد مطالعه(۷۳۹۰۶۰ مشتری) و با بهره گرفتن از فرمول زیر تعداد نمونه تحقیق حاضر ۳۸۴ نفر برآورد که به تفکیک در جدول ۱-۳ آورده شده است . برای اطمینان از پاسخ ارائه شده از سوی مشتریان تعداد ۵۰۰ پرسشنامه توزیع شد که در نهایت ۳۷۷ پرسشنامه که بدرستی پرشده بودند، جمع آوری شد.
جدول ۱-۳ جامعه و نمونه آماری تحقیق ( گرفته شده از واحد بازاریابی شرکت مخابرات )

اپراتور
شهرستان

همراه اول

ایرانسل

GSM محلی

دائمی

اعتباری

صادرات

توانایی جهت بهره‏برداری از صرفه جویی های ناشی از محل و منحنی تجربه

هزینه های بالای حمل و نقل
موانع تجاری
مشکلاتی که در زمینه نمایندگی های بازاریابی محلِّ وجود دارد

صدور مجوز

هزینه های توسعه و ریسک پایین

فقدان کنترل بر تکنولوژی
ناتوانی درکسب صرفه جویی‏های ناشی از محل و منحنی تجربه
ناتوانی در ورود به هماهنگی استراتژیک جهانی

امتیاز محدود

هزینه های توسعه و ریسک پایین

فقدان کنترل بر کیفیت
ناتوانی در ورود به هماهنگی استراتژیک جهانی

سرمایه‌گذاری مشترک

دستیابی به دانش شریک محلّی
تسهیم هزینه های توسعه و مخاطرات
پذیرش سیاسی

فقدان کنترل بر تکنولوژی
ناتوانی در ورود به هماهنگی استراتژیک جهانی
ناتوانی در کسب صرفه جویی های ناشی از محل و تجربه

مالکیت کامل

محافظت از تکنولوژی
توانایی در ورود به هماهنگی استراتژیک جهانی
توانایی برای کسب صرفه جویی های ناشی از مکان و تجربه
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

هزینه ها و مخاطرات بالا

جدول ( ۲-۲) مزایا و معایب روش های متفاوت ورود به بازارهای خارجی
(حسینی ،۱۳۹۱، ۱۸۰-۱۶۶)
این مدل‌های تصمیم‌گیری به دو دسته عمده تقسیم می‌گردند، مدل‌های چند هدفه ( MODM)^[45] و مدل‌های چند‌شاخصه (MADM)^[46] ، به طوری که مدل‌های چند‌هدفه به منظور طراحی به کار گرفته می‌شوند در حالی که مدل‌های چند‌شاخصه به منظور انتخاب گزینه برتر استفاده می‌گردند.
۲-۳-۱) ارزیابی و بررسی مدلهای MADM
دو دسته عمده از روش های مختلف در پروسه کردن اطلاعات موجود از یک مساله MADM در ادبیات موضوع مطرح شده است. یک دسته از روشها منشعب از مدلی مشهور به مدل غیرجبرانی ^[۴۷] و دسته دیگر منشعب از مدل دیگری معروف به مدل جبرانی می‌باشد.
الف ) مدل غیرجبرانی شامل روشهایی می‌شود که در آنها مبادله ^[۴۸] در بین شاخص‌های مجاز نیست. یعنی مثلا نقطه ضعف موجود در یک شاخص توسط مزیت موجود از شاخص دیگر جبران نمی‌شود. بنابراین هر شاخص در این روشها به تنهایی مطرح بوده و مقایسات بر اساس شاخص به شاخص انجام می پذیرد.
مزیت روش های متعلق به این مدل سادگی آنها است که با رفتار DM و محدود بودن اطلاعات او مطابقت دارد. در برخی از این روش های ممکن است نیازی به کسب اطلاعات از DM نباشد.
ب ) مدل جبرانی مشتمل بر روشهایی است که اجازه مبادله در بین شاخص‌هادر آنها مجاز است، یعنی مثلا تغییری(احتمالا کوچک) در شاخص (یا شاخص‌های) دیگر جبران شود.
۲-۳-۲)فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و به کارگیری آن در SWOT
فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) یک روش ریاضی برای حل مسائل تصمیم‌گیری پیچیده چند معیاره است. این روش توسط پروفسور ساعتی در سال ۱۹۷۷ توسعه داده‌شد . AHP می تواند هم معیارهای کیفی و هم معیارهای کمی را در ارزیابی گزینه‌های تصمیم لحاظ کند. دراینجا قصد داریم یک رویکرد گام به گام برای به کارگیری AHP در SWOT را معرفی کنیم . نکته‌ای که لازم به ذکر می‌باشد این است که منظور ما از گروه‌های SWOT در ادامه ، اشاره به چهار مفهوم نقاط قوت ، ضعف ،‌فرصت‌ها و تهدیدات است و منظورمان از عوامل یا فاکتورهای SWOT هم تک‌تک فاکتورها و عواملی است که جداگانه تحت هریک از گروه های SWOT معرفی می‌شوند و اما مراحل به کارگیری AHP در SWOT .
گام اول : ماتریس SWOT تشکیل گردد یعنی عوامل مربوط به هریک از گروه هایSWOT شناسایی و ذکر گردند .
گام دوم : مقایسات زوجی بین فاکتورهای SWOT درهرگروه صورت گیرد.
گام سوم : مقایسات زوجی بین چهار گروه SWOT یعنی نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید صورت می گیرد و پس از انجام مقایسات زوجی و معلوم شدن وزن نسبی هرگروه از طریق روش مقدارویژه باید اوزان نهایی از طریق ضرب کردن اوزان نسبی فاکتورها در وزن های نسبی گروه ها اوزان نهایی هرفاکتور تعیین گردد ، ضمنا باید مجموع وزن‌های نهایی همه فاکتورها یک گردد.
گام چهارم: نتایج در فرایند تدوین و ارزیابی استراتژی مورد استفاده قرار می گیرد.
سهم این کار در فرایند برنامه‌ریزی استراتژیک از طریق مقادیر عددی که نشان‌دهنده‌ی اهمیت هریک از فاکتورها می‌باشند حاصل می‌شود.
۲-۳-۳) محدودیت های فرایند تحلیل سلسله مراتبی
همانگونه که در بالا با توضیحاتی که داده‌شد واضح است،روشی که کورتیلا و استیوارت به کار بردند فقط تا حد اولویت‌بندی فاکتورهای SWOT پیش‌می‌رود و به اولویت‌بندی گزینه‌های استراتژیک نمی‌پردازند. اما علاوه بر این محدودیت ذکر‌شده در کار این پژوهشگران ، خود فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) هم برای بهینه کردن SWOT یک محدودیت اساسی دارد و آن این است که AHP وابستگی های احتمالی میان فاکتورها را نمی‌بیند و با این فرض که فاکتورها و معیارها از هم مستقل هستند رویه را پیش می‌برد. در واقع این از مفروضات زیربنایAHP است. اما می‌دانیم که این فرض در دنیای برنامه‌ریزی استراتژیک یک فرض منطقی نیست. برای نمونه می توان گفت که یک سازمان زمانی می‌تواند از فرصت‌ها استفاده‌ی مناسبی نماید که دارای توانمندی‌ها و نقاط قوت درونی باشد زیرا در غیر این صورت فرصت‌ها یا سوخت می‌شوند یا اینکه توسط رقبا مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. پس نتیجه می‌گیریم که فاکتورهای SWOT مستقل از همدیگر نیستند و لذا با مفروضات AHP همخوانی ندارد و از آنجایی که اوزانی که AHP به فاکتورها اختصاص می‌دهد با فرض عدم وابستگی می‌باشد ممکن است با اوزانی که با قبول فرض وابستگی محاسبه می‌شوند متفاوت باشد.بنابراین به کارگیری رویکردی که وابستگی‌های احتمالی میان عوامل را در نظر گیرد و آنها را در اندازه‌گیری دخالت دهد ضرورت می‌یابد.
۲-۳-۴)فرایند تحلیل شبکه ای (ANP)
به دنبال محدودیت‌هایی که برای AHP ذکر گردید و عدم توانایی این رویکرد درلحاظ کردن وابستگی های بین‌معیارها و عوامل ، پروفسور ساعتی در سال ۱۹۹۶ رویکرد دیگری را توسعه داد که به رویکرد فرایند تحلیل شبکه‌ای(ANP)معروف‌گردیده و مزیت آن نسبت به AHP این است که وابستگی‌های بین معیارها را در نظر می‌گیرد. فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اجزای یک سیستم را به صورت یک سلسله مراتب سازماندهی می‌کند به طوری که هر عنصر سلسله مراتبی به عنصر سطح بالاتر خود می‌تواند وابسته باشد و به صورت خطی این وابستگی تا بالاترین سطح می‌تواند ادامه داشته باشد . به عبارت دیگر دریک سلسله مراتب وابستگی ها باید به صورت خطی- از بالا به پایین و یا بالعکس باشد چنانچه وابستگی دوطرفه باشد یعنی وزن معیارها به وزن گزینه‌ها و وزن یک «شبکه» یا سیستم غیرخطی یا سیستم با بازخور را میدهدکه در این صورت برای محاسبه وزن عناصر نمی توان از قوانین و فرمول‌های سلسله مراتب استفاده کرد. در این حالت می توان برای محاسبه ی وزن عناصر از تئوری شبکه ها استفاده کرد.
۲-۴) پیشینه علمی و مطالعات انجام شده گذشته

آهن

۳/۱۵-۱/۰

کروم

۲۸۸۵۰-۲۰

آهن در خاک

آهن چهارمین عنصر فراوان پوسته زمین بعد از اکسیژن، سیلیسیم و آلومینیم با میزان ۶/۵ درصد می­باشد و متوسط مقدار آن در خاک ۸/۳ درصد تخمین زده شده و تقریباً در هر نوع خاکی یافت می­ شود. ولی بیشتر به­ صورت غیرقابل­ حل در بین لایه­ های مختلف کانی­ها و اکسید­های آهن وجود دارد. معمولأ یون آهن به صورت مختلف در خاک مشاهده می­گردد (به حالت دو ظرفیتی و یا سه ظرفیتی). در کانی­های اولیه آهن به­ صورت Fe²⁺ است که در طی هوا­دیدگی در محیطی با تهویه نامناسب این کانی­ها حل شده و Fe²⁺ آزاد می­ کنند در حالیکه در خاک­های با تهویه خوب بهFe³⁺ تبدیل و به صورت اکسید و هیدروکسید⁺ Fe³ رسوب می­ کند (ملکوتی و همکاران، ۱۳۸۲).
حلالیت آهن در خاک عمدتاً توسط اکسید­­های آهن سه ظرفیتی کنترل می­گردد. غلظت Fe³⁺ در خاک به pH وابسته است و در pH بین ۶/۵ تا ۸ به حداقل خود می­رسد (شکل ۱-۲). که متاسفانه اکثریت خاک­های کشور نیز دارای این pH هستند. به­ طور کلی به ازاء هر یک واحد کاهش در pH فعالیت Fe³⁺ هزار بار افزایش می­یابد (لیندزی، ۱۹۹۸).
یون سه ظرفیتی آهن در خاک تقریباً تحرکی نداشته و در اکثر موارد غیر­محلول است و به خاک و لجن رنگ قرمز می­دهد. در­ حالی­که در شرایط احیایی خاک که در این حالت آهن دو ظرفیتی در خاک غالب می­باشد، رنگ خاک خاکستری و گاهی هم آبی به نظر می­رسد. بنابراین رنگ­های خاک می­توانند تحت تأثیر اکسید­های آهن باشند، اکسیدهای آهن نظیر گوتیت و هماتیت در اکثر موارد عامل تغییر رنگ در خاک­ها می­باشند. به­ طور کلی رنگ­هایی که بین قرمز و بژ هستند از قبیل قرمز، زرد، نارنجی، قهوه­ای، بژ و رنگ­های بین خاکستری تا سبز در نتیجه وجود آهن در خاک پدید می­آیند (ملکوتی و تهرانی، ۱۳۸۴؛ اوسان، ۱۳۸۳).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

دو کانی گوتیت و هماتیت فراوان­ترین و پایدار­ترین اکسید­های آهن موجود در خاک می­باشند. در بیشتر نقاط کشور ما، مهمترین عامل کمبود آهن، زیادی بی­کربنات در محلول خاک است که این بی کربنات خود نیز حاصل انحلال آهک در محلول خاک است. بی­کربنات تولید شده در محلول خاک، خاصیت بافری دارد بدین معنی که با جلوگیری نسبی از کاهش pH در اطراف ریشه از حلالیت بیشتر ترکیبات آهن­دار و قابلیت جذب آهن می­کاهد (اوسان، ۱۳۸۳؛ شاهویی، ۱۳۸۵).
۲-۵- پراکنش جغرافیایی آهن
به دلیل کم­توجهی به نقش عناصر غذایی در افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی، اطلاعات کمی در مورد پراکنش جغرافیایی کمبود یا بیش­بود کلیه عناصر­غذایی از جمله عناصر کم­مصرف در دست است. ولی آنچه مسلم است کمبود آهن عمدتاً در خاک­های غیر­آهکی و سبک (شنی) دیده می­ شود، اما در خاک­های آهکی مناطق خشک با تهویه کافی، شایع­تر می­باشد. در مطالعه جامع فائو که توسط سیلانپا در سال ۱۹۸۲ در بیش از ۳۰ کشور جهان انجام شده است، معلوم گردید که بیش از ۳۰ درصد خاک­های این کشورها به نوعی به کمبود یک یا چند عنصر کم­مصرف از جمله آهن مبتلا هستند. ولی کمبود آهن را در کشورهای مالتا، مکزیک، ترکیه و زامبیا شدید توصیف نموده است. گزارش­های متعدد از مناطق دیگر جهان از جمله در گیاهانی که در مناطق خشک، آهکی و خاک­های غیر­ شور آهکی کشورهای شرق مدیترانه، خاورمیانه و هند و بنگلادش رشد کرده ­اند، حاکی از بروز کمبود آهن در این کشورهاست (ضیائیان، ۱۳۸۲).
در ایران گزارش مستند و کاملی از وضعیت و پراکندگی کمبود آهن در گیاهان وجود ندارد. شواهد موجود حاکی از کمبود شدید آهن به خصوص در درختان میوه در اغلب استان­های کشور است. زرد برگی ناشی از آهک، شکل خاصی از کمبود آهن در گیاهان است که بخش وسیعی از کشور ما را فرا گرفته است. استان­های تهران، قزوین، خوزستان، خراسان، فارس، اصفهان و آذربایجان بیش از سایر مناطق دچار این مشکل هستند. در مطالعاتی که به منظور تعیین حد بحرانی آهن و روی در گندم در بیش از ۳۰ استان توسط محققین موسسه خاک و آب انجام گرفته است، بیانگر کمبود شدید آهن در استان خراسان می­باشد. بر اساس این تحقیقات حدود ۳۷ درصد از اراضی مورد مطالعه، از لحاظ آهن کمبود داشته اند (ملکوتی و تهرانی، ۱۳۸۴؛ زرین کفش، ۱۳۷۶؛ بلالی و همکاران، ۱۳۷۹). در استان گلستان کمبود آهن در خاک در عمق ۳۰-۰ به میزان ۷۵ درصد و در عمق ۶۰-۳۰ به میزان ۹۴ درصد مشاهد شد (نصرالله­نژاد و همکاران، ۱۳۸۸).
۲-۶- مقدار آهن در گیاهان و خاک
سطح مناسب آهن برای گیاهان در دامنه ۵۰-۲۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم و سطح بحرانی آن در گیاه ۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم است. به­ طوری که اگر غلظت آهن کل در ماده خشک ۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم باشد، احتمالا کمبود آهن رخ می­دهد که می ­تواند به دلیل نافراهمی یا جذب ناکافی عنصر باشد. غلظت آهن در برگ­های جوان گیاهان می ­تواند در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی­گرم در کیلو­گرم باشد (مورت وت، ۱۹۹۱). اگر مقدار آهن در برگ­های جوان از ۵۰۰ میکروگرم در هر گرم ماده خشک گیاهی کمتر باشد، بروز علائم کمبود آهن محتمل خواهد بود (ملکوتی و همایی، ۱۳۸۳).
میانگین وزن آهن در پوسته زمین ۸/۳ درصد است و مقدار آهن کل ۷/۱ تا ۸/۴ درصد می­باشد که در محدوده طبیعی­گزارش شده برای خاک­ها ۵/۰ تا ۵ درصد گزارش شده ­­است (لیون و همکاران، ۱۹۸۲). آهن به مقدار نسبتاً کم به­وسیله­­ی گیاه جذب می­ شود به­ طوری که سطح بحرانی آن ۵ میلی­گرم در کیلوگرم در خاک می­باشد (آگراوال، ۱۹۹۲). در­حالی که لیندزی و نورول (۱۹۸۷) حد بحرانی آهن را ۵/۲ تا ۵/۴ میلی­گرم بر کیلوگرم گزارش نمودند. در خاک­های آهکی قلیایی، بروز کمبود آهن کاملاً طبیعی است، چون قابلیت استفاده آهن کم است. دامنه­ آهن قابل استفاده در خاک از ۰۹/۰ تا ۲۲۵ میلی­گرم در کیلوگرم متغیر است (کانوار و رانهاوا، ۱۹۷۴). میزان آهن قابل استفاده خاک­های استان گلستان از ۹/۲ تا ۱/۲۲ میلی­گرم در کیلوگرم گزارش شده است (امامی، ۱۳۸۹).

۲-۷- نقش آهن در گیاه

اولین بار در سال ۱۸۶۰ ضرورت وجود آهن برای گیاهان توسط ناپ و ونساچز^[۲۲] کشف شد و از آن زمان تا­کنون تحقیقات بی­شماری در این رابطه انجام گرفته است. البته این تحقیقات در ایران از دهه ۴۰ آغاز شده و رشد کندی نیز داشته است و عمدتاً بر روی درختان میوه بوده­ است. آهن نقش تأثیرگذاری را در­گیاهان دارد. آهن تعدادی از آنزیم­ها را فعال ساخته و نقش مهمی در سنتز RNA دارد. در اثر کمبود آهن غلظت کلروفیل و دیگر رنگ­ریزه های گیاهی نظیر کاروتن و گزانتوفیل کاهش می­یابد. آهن در فعال ساختن حامل­های الکترون هر دو فتوسیستم (I و II) موثر است. در اثر کمبود آهن فتوسنتز شدیداً کاهش می­یابد در­حالی ­که کمبود آن اثری بر تنفس ندارد. همچنین در اثر کمبود آهن به علت کاهش فردوکسین و در نتیجه کاهش احیاء نیتریت، نیترات در گیاه تجمع می­یابد. در لگوم­های که از کمبود آهن رنج می­برند، احتمالاً به علت صدمه دیدن تکثیر باکتری­ ها در طی تشکیل اولیه گره، گره­بندی توسط ریزوبیوم­ها مختل می­گردد. به طور کلی در برگ­های تمام گونه­ های گیاهی علامت اصلی کمبود آهن جلوگیری از رشد کلروپلاست است (ملکوتی وهمکاران، ۱۳۸۴؛ زرین کفش، ۱۳۷۶). رامش و همکاران (۲۰۰۱) در بررسی اثر فسفر و آهن در عملکرد آفتابگردان گزارش کردند که عملکرد دانه و درصد پروتئین با میزان ۵ میلی­گرم آهن در یک کیلوگرم خاک، برای هر گیاه افزایش معنی­داری می­یابد. سینگ (۲۰۰۰) در بررسی اثر عنصر آهن در خواص فیزیولوژیکی آفتابگردان گزارش کرد که افزودن آهن به میزان ۱۰ کیلوگرم در هکتار اثر معنی­داری در عملکرد دانه دارد.

۲-۸- علائم ظاهری کمبود آهن در گیاه

اگر گیاهی قادر به جذب آهن به مقدار کافی نباشد ساخت سبزینه (کلروفیل ) در برگ کاهش می­یابد و برگ­ها رنگ پریده خواهند شد. به نحوی که، ابتدا فاصله بین رگبرگ­ها و سپس با شدت یافتن کمبود، به جز رگبرگ­ها، تمام سطح برگ زرد می­ شود. چون آهن در گیاه پویا نیست (غیرمتحرک است)، این علائم ابتدا در برگ­های جوان و در قسمت بالای ساقه مشاهده می­ شود و با شدت یافتن کمبود، تمامی گیاه را در بر می­گیرد. در درختان میوه، زردی برگ در حالی که رگبرگ­ها کم و بیش سبز مانده­اند، پدیده رایجی است. حاشیه­ برگ­ها با شدت یافتن کمبود به سفیدی گراییده، سپس علائم سوختگی (نکروز) مشاهده می­ شود. باید توجه داشت که تنها کمبود آهن به زردی برگ منجر نمی­ شود، کمبود ازت، گوگرد، منیزیم، و برخی عناصر غذایی دیگر، بعضی آفات و بیماری­ها و یا نور کم در مواردی به رنگ پریدگی برگ می­انجامد (سالاردینی، ۱۳۸۲). سامر و همکاران (۱۹۹۵) در آزمایشی بر روی ذرت دریافتند که کمبود آهن باعث کاهش اندازه کلروپلاست می­گردد و گیاه کوتاه می­ماند.

۲-۹- اثر لجن فاضلاب بر عملکرد گیاه

گزارشات نشان می دهد کاربرد لجن فاضلاب بر رشد و عملکرد گیاه می ­تواند مثبت، منفی و یا بی اثر باشد. مقدار لجن اضافه شده به خاک، گیاه کشت شده، خصوصیات خاک مانند بافت و ظرفیت تبادل کاتیونی و خصوصیات لجن، برخی از عواملی هستند که می­توانند در مثبت یا منفی بودن اثر لجن فاضلاب بر رشد مؤثر باشند (کسرایی، ۱۳۸۹؛ افیونی و همکاران، ۱۳۷۷و هندریک، ۱۹۹۴).
گزارشات متعددی در مورد اثر لجن فاضلاب بر عملکرد گیاهان مختلف ارائه شده است (زاریچ و میلز، ۱۹۷۹؛ آگلیدس و لوندرا، ۲۰۰۰؛ فروست، ۲۰۰۰؛ دلیباکاک و همکاران، ۲۰۰۹؛ گو و همکاران، ۲۰۱۲).
پرز-مورسیا و همکاران (۲۰۰۶) با بررسی تأثیر کمپوست لجن فاضلاب بر رشد کلم بروکلی گزارش نمودند، افزودن لجن باعث افزایش عملکرد گیاه و افزایش عناصر پر­مصرف و کم­مصرف در کلم بروکلی گردید.
سیمونی^[۲۳] و همکاران (۱۹۸۴) استفاده از لجن فاضلاب را موجب کاهش عملکرد گیاهانی چون کاهو و یولاف دانسته ­اند که دلیل آن افزایش بیش از حد شوری خاک است.
خدیوی (۱۳۸۶) پس از بررسی اثر کودهای کمپوست و لجن فاضلاب بر جذب عناصر سنگین توسط گندم نشان داد که در بین عناصر مورد مطالعه، غلظت آهن در دانه و کاه و کلش بیشترین مقدار را داشته است. همچنین با بررسی همبستگی غلظت عناصر در اندام­های گیاهی گندم با فرم­های مختلف دریافتند که بین جذب و مقدار قابل جذب و کل عناصر، در بیشتر موارد همبستگی وجود دارد. اسپیر و همکاران (۲۰۰۴) افزایش عملکرد چغندر را در اثر افزودن کمپوست لجن فاضلاب گزارش کردند.
هودجی (۱۳۸۰) در تحقیق خود نشان داد که کاربرد لجن فاضلاب افزایش معنی­داری در عملکرد هر سه گیاه شاهی، کاهو و اسفناج به همراه داشته است که این افزایش در سطح ۵ درصد معنی­دار است. موررا و همکاران (۲۰۰۲) نشان دادند که افزودن لجن فاضلاب به خاک ( ۸۰، ۱۳۰ و ۱۶۰ تن در هکتار) میانگین وزن خشک آفتابگردان را به طور معنی­داری افزایش داد.
اکدینز و همکاران (۲۰۰۶) اثرات کاربرد لجن فاضلاب و نیتروژن را بر رشد سورگم دانه­ای در ترکیه بررسی نمودند. نتایج آنان نشان داد، لجن فاضلاب باعث افزایش ماده خشک گیاهی و دانه، ارتفاع گیاه و میزان نیتروژن برگ و کل گیاه و کل نیتروژن جذب شده گردید. همچنین آنان بیان داشتند، غلظت فلزات سنگین در برگ و دانه کمتر از سطوح سمی برای انسان و دام بوده و می توان از لجن فاضلاب به عنوان کود نیتروژن در تولید سورگوم دانه­ای استفاده نمود.
سانگ و لی (۲۰۱۰) با ارزیابی جنبه­ های اقتصادی و زیست محیطی مصرف لجن فاضلاب بر خاک و گیاه گزارش نمودند، لجن فاضلاب باعث افزایش بیوماس برگ و پارامترهای فیزیولوژیکی مانند میزان کلروفیل و سرعت فتوسنتز می­گردد.
پیردشتی و همکاران (۲۰۱۰) گزارش کردند، افزودن ۴۰ تن در هکتار لجن فاضلاب به خاک تحت کشت سویا، شاخص کلروفیل برگ و عملکرد گیاه را در مقایسه با کودهای شیمیایی و دیگر کودهای آلی افزایش داد.
کومار و کوپرا (۲۰۱۴) با بررسی اثر کاربرد تیمارهای لجن فاضلاب در لوبیا دریافتند که افزودن لجن موجب افزایش عملکرد گیاه گردید. آن­ها افزایش عملکرد ناشی از اعمال لجن را به ترتیب در برگ، ساقه و ریشه گیاه مشاهده کردند.
همچنین افزایش عملکرد ذرت (کاستیکا و همکاران، ۲۰۰۷)، آفتابگردان (لاوادو، ۲۰۰۶) و برنج (کبیر و همکاران، ۲۰۱۱) در اثر کاربرد لجن فاضلاب نیز گزارش شده است.
۲-۱۰- اثر لجن فاضلاب بر غلظت آهن در گیاه
افزودن مقادیر زیاد مواد آلی به خاک­ها به موجب کاهش اسیدیته خاک و همچنین به­ دلیل دارا بودن مقادیر زیادی از عناصر ضروری گیاه از جمله آهن، حلالیت و جذب این عناصر را در خاک و گیاه افزایش می­دهد (کبیری­نژاد و همکاران، ۱۳۸۸).
کاپلان و همکاران (۲۰۱۴) گزارش کردند که افزودن لجن فاضلاب به خاک، موجب افزایش غلظت آهن موجود در ریشه گیاه شد. این افزایش در تیمارهای ۶۰ و ۸۰ تن در هکتار لجن مشاهده شد.
حسین­پور و قاجار (۱۳۹۲) با بررسی اثر کاربرد لجن فاضلاب بر خاک تحت کشت تربچه دریافتند که با کاربرد لجن غلظت آهن در ریشه تربچه افزایش یافت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان آهن در کاربرد سه ساله تیمار ۴۰ تن در هکتار لجن مشاهده شد.
احمد و همکاران (۲۰۱۴) دریافتند که با کاربرد پسماند آلی به خاک، میزان غلظت عناصر کم مصرف نظیر آهن در بافت گیاه اسفناج افزایش یافت. نتایج آن­ها نشان داد که میزان آهن از ۹/۴۶ میلی گرم بر گرم به ۹/۷۱ میلی گرم بر گرم افزایش یافت.
شیخی و همکاران (۱۳۹۲) گزارش کردند که با افزودن پسماند آلی به خاک تحت کشت اسفناج، غلظت آهن اندام هوایی افزایش یافت. این افزایش در تیمار ۱۰% وزنی پسماند آلی مشاهده شد.
احمد آبادی و همکاران (۱۳۹۰) بیان کردن که با افزودن لجن فاضلاب به خاک، عملکرد گیاه نعناع افزایش یافت. آن­ها همچنین دریافتند که به کارگیری لجن به عنوان یک کود آلی به صورت غنی شده و غنی نشده با کود شیمیایی، موجب افزایش غلظت عناصر کم­مصرف از جمله آهن در برگ گیاه نسبت به شاهد شد.
هایسنلی و همکاران (۱۹۷۹) افزایش غلظت عناصر کم مصرف از جمله آهن را در دانه گندم در اثر کاربرد لجن گزارش کردند.
کمال و همکاران (۲۰۱۳) با بررسی اثر کاربرد لجن فاضلاب در سطوح صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۲۴۰ تن در هکتار بر عملکرد گیاه برنج دریافتند که عملکرد گیاه برنج در اثر کاربرد لجن افزایش یافت و همچنین موجب افزایش غلظت آهن در دانه گیاه گردید. با کاربرد لجن غلظت آهن در دانه برنج از ۳۳/۴۸۲ میلی­گرم بر گرم به ۷۱۹ میلی­گرم بر گرم افزایش یافت.
ابراهیمی (۱۳۸۰) طی پژوهشی اعلام کرد که افزودن مواد آلی نظیر لجن فاضلاب، به میزان ۱۰۰ تن در هکتار، موجب افزایش معنی­دار غلظت آهن در کاه ذرت گردید.
واثقی و همکاران (۱۳۸۰) گزارش کرد که کاربرد لجن فاضلاب در چهار خاک با اسیدیته­های متفاوت، موجب افزایش معنی­دار غلظت فلزاتی نظیر آهن و روی در اندام­هوایی و ریشه دو گیاه کاهو و اسفناج شد.
جارش و رهین (۲۰۰۱) دریافتند که مقدار آهن موجود در بوته­ های ذرت تحت تیمارمصرف کمپوست لجن فاضلاب، در حد نیاز رشد بوته­ها بوده و کمپوست لجن فاضلاب می ­تواند به عنوان منبع ارزشمند تأمین آهن برای کشت ذرت باشد.
محمدی و رهبر (۱۳۹۱) با بررسی اثر تیمار­های لجن فاضلاب در سطوح صفر، ۴ و ۶ درصد میلی­گرم بر کیلوگرم بر روی گیاه دریافتند که افزودن لجن فاضلاب، موجب افزایش غلظت آهن از ۶۹/۵۵ میلی­گرم بر کیلوگرم در تیمار شاهد به ۴۶/۶۲ میلی­گرم بر کیلوگرم در تیمار ۶ درصد لجن در اندام هوایی گیاه رسید.

در راستای توجه به این امر قانونگذار ایرانی در اصل ۳۲ قانون اساسی به تسریع فرایند دادرسی کیفری اشاره می‌کند و در ماده ۲۰ قانون آیین دادسی کیفری ۱۳۷۸ مقرر می‌دارد: ضابطین دادگستری مکلفند در اسرع وقت و در مدتی که مقام قضایی تعیین می کند نسبت به انجام دستورات و تکمیل پرونده اقدام کنند. متخلف به این امر به مجازات مقرر در ماده ۱۶ این قانون محکوم خواهد شد. ماده ۶۱ و ۱۲۷ قانون مزبور رعایت اصل سرعت در فرایند کیفری را مورد توجه قرار داده است.^[۲۳۱]
در ماده ۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری بیان شده است دادرسان و قضات تحقیق مکلفند اقدامات فوری برای جلوگیری از امحای آثار و علایم جرم به عمل آورده و در تسهیل و جمع آوری اسباب و دلایل جرم به هیچ وجه نباید تأخیر نمایند که ملاحظه می‌شود در ماده ۳۴ آیین دادرسی کیفری نیز مقرر شده است قاضی تحقیق می‌تواند در تمام مراحل تحقیق قرار بازداشت متهم و یا قرار اخذ تأمین و یا تبد‌یل تأمین را صادر نماید و در مورد بازداشت و یا قرار تأمینی که به بازداشت منتهی می‌شود مکلف است حداکثر ظرف مدت ۲۴ ساعت پرونده را برای اظهار نظر نزد قاضی دادگاه ارسال کند اما قاضی رسیدگی کننده به پرونده هیچ تکلیفی به تسریع در رسیدگی بر اساس مقررات ندارد^[۲۳۲].

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

طبق ماده ۱۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ نگهداری متهم قانونا نمی تواند بیش از بیست و چهار ساعت طول بکشد در صورت ادامه نگهداری وی، ضابطان مرتکب جرم توقیف غیر قانونی شده و طبق ماده ۵۸۳ قانون محازات اسلامی قابل مجازات خواهند بود.^[۲۳۳]
طبق ماده ۱۸۹ بازپرس مکلف است بلافاصله پس از حضور یا جلب متهم تحقیقات را شروع کند و در صورت عدم امکان حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت از زمان تحت نظر فرار گرفتن توسط ضابطان دادگستری با رعایت ماده ۹۸ این قانون مبادرت به تحقیق نماید. در صورت غیبت یا عذر موجه بازپرس یا امتناع وی از شروع تحقیقات به دلایل قانونی، دادستان انجام تحقیقات را به بازپرس یا در صورت اقتضا به دادرس دادگاه محول می کند. طبق تبصره این ماده تحت نظر قرار دادن بیش از بیست و چهار ساعت بدون آن که تحقیق از او شروع یا تعیین تکلیف شود بازداشت غیر قانونی محسوب و مرتکب به مجازات قانونی محکوم می شود.
ماده فوق به لزوم شروع تحقیق فوری از متهم پس از حضور یا جلب وی نزد بازپرس اشاره دارد و تنها در صورت عدم امکان تحقیق فوری از متهم، بازپرس مجاز به تأخیر در این امر است که در این حال نیز وی نمی تواند بدون شروع به تحقیق، متهمی را که شخصا نزد او حاضر شده تحت نظر قرار دهد.^[۲۳۴]
مبحث دوم: ضوابط ناظر بر حقوق اطفال محروم از آزادی در قوانین و مقررات موضوعه ایران
گفتار اول- حقوق اطفال زندانی شده در کانون‌های اصلاح و تربیت
برای کودکان معارض با قانون باید شرایط خاصی رعایت شود به نحوی که تربیت و اصلاح کودک به نحو احسن امکان پذیر شود بالتبع این امر با تأسیس کانون اصلاح و تربیت میسر است. در این گفتار سعی شده است مختصری از حقوق اطفال در کانون های اصلاح و تربیت شرح داده شود.
کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار به موجب قانون تشکیل دادگاه در سال‌۱۳۴۷ در تهران تأسیس شد.‌ کانون مزبور به موجب قانون تشکیل شورای سرپرستی زندان‌ها و اقدامات تأمین و تربیتی به سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب ۱۷/۱۱/۶۴ و آیین نامه اجرایی آن مصوب ۱۹/۱۱/۶۷ به سازمان مذکور وابسته گردیده و در حال حاضر تحت نظارت سازمان زندان‌ها اداره می‌شود.
طبق آیین نامه اجرایی قانون تشکیل دادگاه اطفال، تشکیلات و سازمان کانون به شرح زیر می‌باشد.
بخش اول: تشکیلات
کانون اصلاح و تربیت در هر حوزه دارای یک مدیر مسئول و تعداد کافی کارمند دفتری، آموزگار، مربی، معلم حرفه‌ای و مراقب انتظامی خواهد بود. مدیر کانون که به موجب قانون از میان مددکاران اجتماعی انتخاب می‌شود عهده دار‌ کلیه امور مربوط به کانون بوده و موظف است هر سه ماه یک بار بر مبنای گزارش‌های ماهانه‌ای‌ که از مراقبین انتظامی و مربیان در هر یک از قسمت‌های هر کانون اصلاح و تربیت دریافت می‌کند گزارش کاملی از وضع اخلاق و رفتار هر طفل تهیه کرده و به رئیس دادگاهی که در مورد طفل مزبور حکم صادر کرده است تقدیم کند. در صورتی که قاضی اطفال در زمینه گزارش مدیر کانون دستورهایی صادر نماید مدیر کانون موظف است آن دستورها را اجرا کرده و نتیجه را مجددا گزارش دهد. قاضی اطفال نیز به موجب قانون موظف است هر سه ماه یک بار از کانون اصلاح و تربیت بازدید به عمل آورده و دستورهای مقتضی جهت نگهداری و تربیت اطفال صادر نماید.^[۲۳۵] کانون اصلاح و تربیت مکلف است علاوه بر گزارش سه ماهه‌ای که به قاضی اطفال می‌دهد هر ساله یک گزارش جامع نیز از وضع مؤسسه تحت سرپرستی خود و اقداماتی که در طی سال در آن مؤسسه به عمل آمده است به مدیر کل قضایی وزارت دادگستری تسلیم نماید. مدیر کانون می‌تواند هرگونه نظرات اصلاحی که داشته باشد ضمن گزارش مذکور به مدیر کل قضایی ارائه دهد تا مورد بررسی قرار گرفته و در صورت موافقت دستور مقتضی صادر گردد.^[۲۳۶]
بخش دوم: سازمان
به موجب آیین نامه اجرایی قانون سابق دادگاه‌های اطفال کانون اصلاح و تربیت دارای سه قسمت جداگانه زیر است.
قسمت نگهداری موقت
قسمت زندان
قسمت اصلاح و تربیت
به موجب مقررات آیین نامه مذکور از طرفی باید محل پسران از دختران جدا باشد و از طرف دیگر در میان هر یک از این دو دسته نیز باید اطفالی که سن آن ها کمتر از ۱۵ سال تمام است از نوجوانانی که پیش از ۱۵ سال تمام دارند جدا شده و به طور مجزا نگهداری شوند.^[۲۳۷]
الف- قسمت نگهداری موقت: در این قسمت اطفالی نگهداری می‌شوند که هنوز تکلیف آن‌ها از طرف دادگاه تعیین نشده است. با این حال در این قسمت نیز مقررات مربوط به آموزش عمومی و حرفه‌ای جهت اصلاح و تربیت آنان، معمول می‌باشد. شایان ذکر است که این قسمت عمدا به نام واحد انتظامات نامیده شده و مسئولیت حفظ و نگهداری کودکان مستقر در کانون را بر عهده دارد.^[۲۳۸]
ب- قسمت زندان: در قسمت زندان‌، کانون اصلاح و تربیت دو دسته از کودکان و نوجوانان نگهداری می‌شوند یکی کودکان بین ۱۵ تا ۱۸ سال که مرتکب جنایتی شده باشند و دیگر آن گروه از مجرمین صغیری که قبلا به مجازات دیگری محکوم شده‌اند و قانونا باید در قسمت‌های دیگر کانون اصلاح و تربیت نگهداری شوند ولی رفتارشان به نحوی است که موجب فساد اخلاقی اطفال دیگر را فراهم می کند. در این مورد حتی شرط سن نیز مطرح نشده و ماده ۲۶ قانون تشکیل دادگاه‌های اطفال چنین مقرر داشته است: «‌در مواردی که اخلاق و رفتار طفل موجب فساد اخلاق ‌‌اطفال دیگر می‌شود طفل مزبور به دستور دادگاه اطفال به قسمت زندان انتقال خواهد یافت و پس از اصلاح رفتار و اخلاقش مجدد دستور انتقال او را به قسمت اصلاح و تربیت برای بقیه مدت خواهد داد».^[۲۳۹]
در انتهای آیین نامه اجرایی ضمن ماده ۲۴ تحت عنوان مقررات مختلفه پیش بینی شده است که مدیر کانون به تناسب بی‌انضباطی اطفال می‌تواند تنبیه‌هایی از قبیل سلب امتیاز به طور موقت، تذکر و سرزنش، نگهداری در محل مخصوص را انجام دهد اما ‌‌تنبیه بدنی و هرگونه عمل دیگری که به سلامت جسمی و روانی طفل لطمه بزند مطلقا ممنوع است. چنین به نظر می‌رسد که در ماده فوق قسمت اخیر، با قسمت اول آن منافات دارد چون در صدر ماده به مدیر کانون اجازه داده شده است که اطفال بی‌انضباط را خواه به طور انفرادی یا دسته جمعی سرزنش کرده و یا در محل مخصوص نگهداری کند.(‌در عمل هرگاه طفلی مستوجب تنبیه انضباطی تشخیص داده شود ابتدا او را در سر صف صبحگاه یا شامگاه سرزنش نموده و سپس در محل زندان انفرادی برای مدت معینی حبس می‌نمایند.) ولی در ذیل ماده تحقیر و تخویف اطفال را در حضور سایرین مطلقا ممنوع کرده است.^[۲۴۰]
باید توجه داشت که در اصلاحات سال ۱۳۵۲ شمسی یک واحد جدید در کانون‌های اصلاح و تربیت تشکیل گردید که به قسمت پذیرش و راهنمایی معروف شد. متصدیان این قسمت موظفند که سوابق تحصیلی، خانوادگی، اجتماعی و اخلاقی کودکان پذیرفته شده در کانون اصلاح و تربیت را بررسی کرده و گزارش جامعی از نظر سلامت جسمی، ‌روانی و استعدادهای شخصی و امکانات خانوادگی طفل بزهکار تهیه نموده و آن را در پرونده وی نگهداری نمایند. برحسب اطلاعات به دست آمده از این بررسی کودکان مزبور طبقه بندی شده و هر کدام به یکی از ‌کارگاه‌های کانون اصلاح و تربیت معرفی و در خوابگاه خاصی نگهداری می‌شوند.^[۲۴۱]
ج- قسمت اصلاح و تربیت
این قسمت عملا به دو بخش تقسیم می‌شود که به شرح زیر مورد اشاره قرار می‌گیرد.
بخش آموزش تحصیلی
این بخش دارای دو نوع کلاس های آموزشی است یکی منظم و دیگری مربوط به نهضت سواد آموزی. البته با توجه به این که نگهداری اطفال و نوجوانان در کانون اصلاح وتربیت معمولا بیش از دو یا سه سال مقدور نیست، لذا دانش آموزان کلاس‌های منظم ابتدایی بسیار اندک بوده و بیشتر کودکان و نوجوانان کانون در کلاس‌های نهضت سوادآموزی شرکت دارند. طبق آیین نامه‌های تنظیمی، سوادآموزی به اطفال در کانون اصلاح و تربیت اجباری است.^[۲۴۲]
بخش آموزش حرفه‌ای
این بخش توسط مربیان حرفه و فن اداره شده و آنان کودکان بزهکار را در کارگاه‌های وابسته به کانون با حرفه‌های گوناگون آشنا می‌سازند. بنابراین کودکان مزبور به دو شق همکاری تقسیم شده و آن‌هایی که صبح‌ها به کلاس درس می‌روند عصرها به کارگاه رفته و کسانی که ‌صبح‌ها در کارگاه‌ها مشغول آموزش فنی و حرفه ای هستند عصرها در کلاس درس حاضر می‌شوند.^[۲۴۳]
قسمت پذیرش و راهنمای
واحد پذیرش و راهنمایی موظف است که با کمیته‌ای که از یک پزشک، یک روانکاو و یا یک روان پزشک و یک مددکار اجتماعی تشکیل می‌شود‌، گزارش جامع مربوط به پرونده شخصیتی بزهکار را تهیه کرده یک نسخه آن را برای دادگاه فرستاده و نسخه دیگرش را در پرونده طفل نگهداری نماید.^[۲۴۴]
مهم ترین وظایف این قسمت به شرح زیر است:
– جمع آوری اطلاعات در مورد نحوه زندگی خانوادگی، اجتماعی، اخلاقی کودک یا نوجوان بزهکار و نیز تحقیق درباره علل و عوامل ارتکاب جرم از ناحیه وی.
– ارائه خدمات و راهنمایی‌های لازم به آن دسته از کودکانی که برای تأدیب و نگهداری اولیه به والدین خود سپرده می شوند.
– راهنمایی و کمک به این گونه اطفال و خانواده‌های آنان جهت پیشگیری از سقوط مجدد کودکان مزبور.
تماس دایم با نهادها و تشکیلات یا مراکزی که بتوانند در جهت اشتغال یا نگهداری کودکان و نوجوانان مرخص شده از کانون اصلاح و تربیت مؤثر باشند.^‌[۲۴۵]
گفتار دوم: چگونگی رعایت الزام به نگهداری جداگانه و صراحت یا ابهام مقررات مربوطه
طبقه بندی زندانیان یکی از آثار پیشرفت های جدید علم زندانیان و ابزار مناسبی برای اعمال مطلوب کیفر حبس می‌باشد. در‌ زمان‌های قدیم زندانیان با هر جرم و محکومیتی یا با هر نوع خصوصیت جسمی و روحی در یک جا نگهداری می‌شدند. چگونگی رعایت این الزام بحث این گفتار می باشد.
در اجرای ماده ۹ قانون تبدیل شورای سرپرستی زندان‌ها به سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب ۶/۱۱/۶۴ مجلس شورای اسلامی و به منظور اجرای هر چه بهتر روش‌های درمانی، اصلاحی و تربیتی و نیل به اهداف عالیه سازمانی، حفظ حقوق و کرامت زندانیان و افزایش درجه امنیت زندان‌ها آیین‌نامه نحوه تفکیک و طبقه بندی زندانیان در سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مورخ ۹/۹/ ۸۵ تصویب شد.^[۲۴۶]
به موجب ماده یک آیین نامه طبقه‌بندی زندانیان، یعنی جداسازی آنان در زندان و سایر مؤسسات وابسته یا شبیه زندان از حیث جنس، سن، نوع جرم وضعیت قضایی(متهم یا محکوم) و وضعیت سلامتی.^[۲۴۷] هر چند اجرای طرح طبقه بندی معمولا به دلیل کمبود جا در زندان‌ها و نیز تحت تأثیر گرایشات کنترلی و تنبیهی در عمل اجرا نمی‌گردد یا به طور ناقص به اجرا درمی‌آید اما به هر حال در مواد ۸ و ۶۹ آیین زندان‌ها ۱۳۸۴ آمده است:«کلیه محکومان با توجه به نوع و میزان محکومیت، پیشینه کیفری، شخصیت، اخلاق و رفتار بر اساس تصمیم شورای طبقه بندی حسب مورد در زندان‌های بسته یا مراکز حرفه آموزی و اشتغال نگهداری می‌شوند مگر آن که مقام قضایی صادر کننده حکم در رأی صادره محل خاصی را برای نگهداری محکوم تعیین نموده باشد. طبق تبصره این ماده محکومانی که در مراکز حرفه آموزی و اشتغال مرتکب تخلف گردند با نظر شورای انضباطی به زندان بسته منتقل خواهند شد.‌‌^[۲۴۸]
شورای طبقه بندی به استناد بند «الف» و «ب» ماده ۶۶ آیین نامه زندان‌ها سال ۱۳۸۴ در مورد محل استقرار محکومان و متهمان و نیز اشتغال یا عدم اشتغال محکومان با معیارهای مذکور در موارد ۸ و ۶۹ همین آیین نامه و سایر مواد مربوط و نیز ماده یک، سه، چهار، پنج، هفت، هشت و ده آیین نامه طبقه بندی زندانیان مصوب ۸۵ اتخاذ تصمیم می کند. برابر ماده ۶۹ آیین نامه طبقه بندی زندانیان۱۳۸۴ که محکومان حسب پیشینه‌، سن، جنس، نوع جرم تحصیلات و تخصص به یکی از قسمت‌های مراکز حرفه آموزی و اشتغال زندان یا مؤسسات تأمینی و تربیتی معرفی می گردند. این ملاک‌ها در ماده یک آیین نامه جدید نیز تکرار شده و برابر ماده سه آیین نامه زندانیانی که مخل نظم و انضباط عمومی یا موجب آزار و اذیت دیگران هستند به دستور شورای انضباطی زندان تا ۶ ماه در محل جدا نگهداری می‌شوند هم چنین برابر ماده ۵ این آیین نامه گروه سنی ۱۸ تا ۳۰ سال از بزرگسالان بیش از ۳۰ سال جدا نگهداری می‌شوند.^[۲۴۹]
طبقه بندی بر اساس جنس و سن
مطابق تبصره ۱ ماده ۷۷ آیین نامه زندان‌ها سال ۱۳۷۲ بانوان به طور کلی و جوانان تا ۲۰ سال اعم از متهم یا محکوم به طور جداگانه نگهداری می‌شدند. در آیین نامه ۱۳۸۴ چنین تصریحی در مورد زنان وجود ندارد. هر چند با توجه به اعتقادات دینی و عرف جاری تفکیک آن‌ها امری حتمی است.^[۲۵۰] هم چنین در مورد جوانان نیز به موجب ماده ۱۷ آیین نامه زندان‌ها ۱۳۸۴ اطفال و نوجوانان بزهکار کمتر از ۱۸ سال تمام در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند. بنابراین افراد ۱۸ سال و بالاتر بایستی در زندان بزرگسالان نگهداری شوند. کماکان در عمل در برخی زندان‌ها سابقه داشته قسمتی مجزا برای جوانان ۱۸ تا سن ۲۰ و حتی ۲۵ سالگی پیش بینی شود تا از همنشینی آنان با بزرگسالان زندانی و آموزش‌های منفی و احیانا سوء استفاده‌های دیگر در امان باشند. این امر در آیین‌نامه طبقه بندی زندانیان ۱۳۸۵جامعه عمل پوشیده و برابر بند «ب» ماده ۵ این آیین نامه گروه سنی جوانان شامل زندانیان ۱۸ تا ۳۰ سال است که باید در محلی غیر از اقامتگاه بزرگسالان نگهداری شوند^[۲۵۱].‌
در ایران از سال ۱۳۴۵ کانون اصلاح و تربیت تأسیس شده و ماده ۱۷ آیین‌نامه زندان‌ها، بند «ب» ماده ۵ آیین نامه طبقه بندی زندانیان مورخ ۹/۹/۸۵ و تبصره ۱ و ۲ ماده ۲۲۴ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری سال ۱۳۷۸ اطفال کمتر از ۱۸ سال اعم از متهم و محکوم در آن‌جا نگهداری می‌شوند. در مورد طبقه بندی سنی در ایران فقط ماده ۱۷ اشاره دارد که جوانان تا ۱۸ سال تمام اعم از متهم یا محکوم به طور جداگانه و در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند. ‌لازم به ذکر است در مورد طبقه بندی سنی در ایران فقط ماده ۱۷ اشاره دارد که جوانان تا ۱۸ سال تمام اعم از متهم یا محکوم به طور جداگانه و در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند. اما با تصویب آیین ‌نامه جدید طبقه بندی زندانیان به همه این موا‌د جامه عمل -دست کم در حد آیین‌نامه نویسی- پوشیده شده و امید است در عمل نیز به خوبی پیاده شود. با تصویب این مقررات، زندان‌ها و مدیران مربوط موظف به ایجاد بندها یا مکان های مخصوص طبقات مختلف زندانیان هستند و نمی‌توانند به بهانه کمبود جا یا پایین بودن تعداد زندانیان در هر دسته آنان را با دیگران یک جا نگهداری کنند در غیر این صورت مرتکب تخلف شده‌اند.^[۲۵۲]
طبقه بندی بر اساس وضعیت قضایی(متهم یا محکوم)
زندان به معنی اخص کلمه محل نگهداری محکومان به حبس است یعنی کسانی که به موجب قانون و حکم
دادگاه صالح(اصل ۳۶ قانون اساسی) به مجازات حبس محکوم شده و محکومیت آن‌ها قطعی گردیده و شروع به اجرای آن شده باشد.
افراد تحت تعقیب که هنوز مجرمیت آن‌ها ثابت نشده و یا حکم آن‌ها قطعیت نیافته معمولا از نظرروحی دارای وضع متعادلی نیستند خصوصا اگر بی‌گناه بوده یا احساس بی‌گناهی داشته باشند. بنابراین برخورد با متهمین و نگهداری از آن‌ها از مشکل‌ترین و حساس‌ترین وظایف زندان بانی است خصوصا که غالبا طبق اخبار غیر رسمی بیش از نصف یا سه چهارم زندانیان را متهمین و یا افراد بلاتکلیف تشکیل می‌دهند. معهذا در این زمینه مقررات خاصی در آیین نامه زندان‌ها به چشم نمی‌خورد. باید اضافه نمود که بازداشتی‌ها(متهمین) دارای کلیه حقوق یک زندانی می‌باشند مگر این که استفاده از برخی از آن‌ها به دستور مقام قضایی برای مدت معین و محدودی ممنوع یا محدود شده باشند.^[۲۵۳]
‌ برابر ماده ۶ آیین نامه طبقه‌بندی زندانیان مورخ ۹/۹/۸۵ در جاهایی که بازداشت گاه مستقل ایجاد شده باشد متهمین با رعایت ملاک‌های طبقه بندی مذکور در آیین نامه‌های زندان در بازداشتگاه مستقر می‌شوند ولی در جاهایی که چنین بازداشتگاهایی ایجاد نشده‌اند متهمین در محلی خارج از زندان و جدای از محکومین نگهداری می‌شوند و تأکید شده که حتی در چنین شرایطی متهمین جوان زیر ۱۸ سال بایستی از بزرگسالان جدا باشند.^[۲۵۴] در خصوص محکومین‌، جز محکومان به جرایم مواد مخدر^[۲۵۵] و اطفال و نوجونان کمتر از ۱۸ سال^[۲۵۶] و نیز محکومان به حبس کوتاه مدت تا ۶ ماه^[۲۵۷] مطابق مقررات و بر اساس تشخیص شورای طبقه بندی زندان‌ها با توجه به نوع، میزان محکومیت، پیشینه کیفری(ماده ۸، ۱۳ و ۶۹ آیین نامه) در یکی از انواع زندان‌های بسته یا مراکز حرفه آموزی و اشتغال که مؤسساتی بسته یا باز هستند(ماده ۷ آیین نامه) محکومیت خود را سپری می‌کنند.
طبقه بندی از لحاظ وضع جسمی و روحی
احکام کلی مربوط به زندانیان مبتلا به بیماری‌ها‌ی جسمی و روانی در آیین زندان‌ها سال ۱۳۸۴ در دو ماده موجود در فصول جداگانه آمده است. در تبصره ۲ ماده تصریح شده محکومان معرفی شده به زندان یا مراکز حرفه آموزی و اشتغال که وضعیت ظاهری آن‌ها حکایت از بیماری‌های روانی و جسمانی دارد باید پیش از پذیرش توسط پزشک معتمد مورد معاینه قرار گرفته و در صورت نیاز به مراقبت‌های پزشکی و بیمارستانی مرتب به قاضی مربوط اعلام گردد. این ماده و تبصره آن در فصل نخست(پذیرش، تشخیص و طبقه بندی)از بخش دوم (مقررات عمومی) آیین نامه ذکر شده است. در ماده ۱۱۶ نیز آمده محکومان مبتلا به بیماری‌های روانی و واگیردار و پر خطر باید با لحاظ نظر پزشک متخصص و نیز سیاست‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به صورت مجزا نگهداری و معالجه شوند. در تبصره همین ماده اضافه شده افزون بر بیماری‌های روانی در صورتی که بیماری شخص جزء بیماری‌های خاص باشد رئیس زندان مکلف است پیشنهاد عفو او را با رعایت سایر قوانین به قاضی زندان یا کمیسیون عفو و بخشودگی تسلیم نماید.^[۲۵۸] هم چنین زندانیان معتاد یا دارای سابقه اعتیاد نیز بایستی در همین دسته طبقه بندی شده و به عنوان مریض در مکان‌های مخصوص نگهداری شوند که برابر آیین نامه زندان‌ها چنین امری صورت گرفته است. برابر ماده ۱۲ آیین نامه زندان‌ها سال ۱۳۸۴ و ماده ۱۱ آیین نامه طبقه بندی زندانیان مورخ ۹/۹/۸۵ زندانیان معتاد به مواد مخدر و مرتکبین جرایم مربوط به آن مطابق قانون مبارزه با مواد مخدر به مؤسسه حرفه آموزی و کاردرمانی (اردوگاه) اعزام می‌شوند و از هر نظر تابع مقررات خاص خود می‌باشند.^[۲۵۹]
تقسیم محکومان بر اساس نوع جرم
شاید از مهم‌ترین نوع طبقه‌بندی محکومین، جدا کردن آن‌ها بر اساس جرایم ارتکابی باشد. در این مورد
نیز جز همان اشاره کلی در ماده ۶۹ مطلب خاصی در آیین نامه زندان‌ها یافت نمی شد اما در برخی از زندان‌ها برخی تقسیمات رسم شده بود مثل نگهداری محکومان مالی در یک بند و محکومان علیه تمامیت جسمانی در بند دیگر و امثال این‌ها. مسأله قابل اهمیت دیگر تفکیک محکومین به جرایم خاص مثل جرایم انتظامی و سیاسی از جرایم عمومی است که در این مورد نیز جز مقررات احتمالی حاکم در داخل زندان‌ها مطلب خاصی در آیین نامه به چشم نمی‌خورد.‌^[۲۶۰]
گفتار سوم- امکان آزادی پیش از موعد طفل زندانی و مقررات ناظر بر نگهداری اجباری
اعطای آزادی مشروط به عنوان یکی از نهادهای مهم در تشویق اطفال و جوانان به آموزش و کار، حفظ نظم و آرامش، حسن رفتار و همزیستی مسالمت آمیز با دیگران بوده و از اثرات سوء محیط بسته جلوگیری می کند و در اصلاح و تربیت اطفال و نوجوانان در بین مرحله اجرای مجازات و آزادی بسیار مفید و موثر است. اعطای آزادی مشروط در کاهش جمعیت کیفری، موثر و بهترین وسیله برای پیشگیری از تکرار جرم و سازگاری محکومان با محیط عادی اجتماعی است. مقررات بین المللی در این زمینه مقرر می دارند استفاده از آزادی مشروط نوجوانان از هر نهاد یا موسسه تا بیشترین حد ممکن باید از طرف مقام های صالح صورت پذیرد و در سریع ترین زمان ممکن باید حکم این آزادی صادر شود.^[۲۶۱]
بر اساس ماده ۸۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ دادگاه می تواند با توجه به گزارش های رسیده از وضع طفل یا نوجوان و رفتار او در کانون اصلاح و تربیت یک بار در رأی خود تجدید نظر کرده و مدت نگهداری را تا یک سوم تقلیل دهد یا نگهداری را به تسلیم طفل یا نوجوان به ولی یا سرپرست قانونی او تبدیل نماید. تصمیم دادگاه مبنی بر تجدید نظر در صورتی اتخاذ می شود که طفل یا نوجوان حداقل یک پنجم از مدت نگهداری در کانون اصلاح و تربیت را گذرانده باشد. رأی دادگاه در این مورد قطعی است و این امر مانع استفاده از آزادی مشروط و سایر تخفیفات قانونی با تحقق شرایط آن ها نخواهد بود.
شبیه این ماده را می توان در ماده ۲۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ مشاهده کرد. در این ماده دادگاه حق داشت مدت نگهداری طفل را تا یک چهارم تخفیف دهد که در این ماده این مدت تا یک سوم پیش بینی شده است لذا می توان این ماده را ناسخ ضمنی ماده ۲۲۹ سابق دانست.^[۲۶۲]