-
-
-
- بيان مسأله
-
-
عدم فعالیتبدنی یا بیتحرکی، یک عامل خطر غیر مرتبط برای بسیاری از بیماریها میباشد. در حالی که مکانیزم هایی که شیوه زندگی فعال را به سمت تندرستی و سلامتی انتقال می دهند نشان دادهاند که درگیری سیستم ایمنی در رابطه با تندرستی در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. به علاوه اثرات حاد و مزمن ورزش روی جنبه های متعدد سیستم ایمنی انسان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است، اما بسیاری از جنبه های تندرستی این امر ناشناخته مانده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
پاسخهاي ايمني به دو دسته كلي Th1 و Th2 تقسیم میشوند. انحراف پاسخ ايمني به سمت Th1 باعث تقويت پاسخ ايمني سلولي و انحراف پاسخ ايمني به سمت Th2 باعث تقويت پاسخ ايمني هومورال و نيز واكنشهاي آلرژيك می شود (شهابی و همکاران، 2007). پاسخهای Th2وTh1 از جمله الگوهای مهم سایتوکاینی هستند که وضعیت پاسخهای سلولی و هومورال را نشان می دهند (عباس، لیچتمن و پیلای[11] ، 2007). سایتوکاینها گلیکوپروتئینهای کوچکی هستند که از سلولهای مختلف و در پاسخ به محرکهای مختلف تولید شده و پاسخهای سلولهای ایمنی را واسطهگری و تنظیم می کنند. این مولکولها با اتصال به گیرندههای اختصاصی، عملکرد خود را انجام می دهند (هاول و همکاران[12]، 2007).
مشخص شده است که نسبت Th1/Th2 الگوی تکامل یافتهای از یک مدل برای تفسیر منطقی فعالیت سلولهای Tدر تنظیمات مختلف میباشد که شامل پاسخ به عفونت، بیماری خود ایمنی و نقص ایمنی میباشد (لیبتا و همکاران[13]، 2011). تعادل Th1/Th2به عنوان شاخصی از تغییرات در عملکرد سیستم ایمنی مورد استفاده قرار گرفته است که در دهه گذشته مورد توجه محققان در این زمینه قرار گرفته است (وون و همکاران[14]، 2011؛ تان و همکاران[15]،2007؛ لیبتا و همکاران، 2011؛ لی و همکاران[16]، 2006).
سلولهای Th1 و Th2 عمدتا میتوانند به وسیله فاکتورهای غیر از اینترفرون گاما[17] و اینترلوکین[18]4 عملکرد متفاوتی داشته باشند اما الگوی اصلی سلولهای Th1 وTh2 فاکتورهایIFN-γ و IL-4 میباشد ( گو و همکاران[19]، 2011).
IFN-γ توسط سلولهای Th1 ترشح شده و در پاسخهای ایمنی با واسطه سلول که شامل فعالسازی ماکروفاژها و تاخیر در پاسخهای ایمنی است، درگیر میباشند. IL-4توسط سلولهای Th2 ترشح میشوند که از طریق تحریک آنتیبادیهای تولید شده توسط سلولهای B پاسخهای ایمنی هومورال را تنظیم می کنند (پرستوت و همکاران[20]، 2011؛ دومینگویزویلار، بچرآلان و هافلر [21]، 2011؛ نیتا و همکاران[22]، 2002).
با توجه به اینکه، اینترلوکین 4 (IL-4)، مشخصه بارز سلولهای Th2 و سایتوکاین IFN-γ سایتوکاین اصلی تولیدی از سلولهای Th1 میباشد، نسبت تولید سایتوکاین IL-4 به سایتوکاین IFN-γ (IL-4/IFN-γ ratio) توسط سلولهای تک هستهای تحریک شده با میتوژن به عنوان معیار انحراف پاسخ ایمنی به سمت Th2در نظر گرفته می شود (شهابی و همکاران، 2007).
چندین مطالعه وجود دارد که اثر تمرین ورزشی را روی سایتوکاینهای Th1 و Th2در خون مورد بررسی قرار دادهاند (کوهیوت، بوئهم و موینیهان[23]، 2001؛ کوهیوت، تامپسون، لی و کانیک[24]، 2004). گزارش شده است که ورزشهای شدید روی تولید سایتوکاینهای Th1 و Th2افراد جوان تاثیر می گذارد (لانکستر و همکاران[25]، 2004).
این باور و عقیده وجود دارد که ورزشهای با شدت متوسط ممکن است پاسخ سایتوکاینهای نوع Th1 را باعث شود ( مالم[26]، 2004). گزارش شده است که ورزشهای طولانی مدت با شدت متوسط به مدت شش ماه و همچنین 2 یا 4 سال می تواند سایتوکاینهای نوع Th1 در رابطه با افزایش سن تغییر دهد. این در حالی است که تمرینات با شدت متوسط باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی افراد سالمند می شود و همچنین محققین بر این باورند که تغییراتی که ورزش در سلولهای T ساده ایجاد می کند به سمت Th1 میباشد که این تغییر جهت پاسخ به سمت Th1 ، از مکانسیمهای زیربنایی جهت بهبود سیستم ایمنی این افراد میباشد (شیمیزو و همکاران[27]، 2008؛ اگاوا، اکا، یاماکاوا و هیگوچی [28]، 2003؛ درلا، کزدرون و سزکزیپیورسکی [29]، 2004).
گارسیا و همکارانش[30] (2011)، پس از یک جلسه فعالیت ورزشی با شدت 70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی روی دوچرخه کارسنج تغییری در مقادیر IFN-γ در زنان بیتحرک مشاهده کردند که این تغییرات معنیدار نبود. همان طور که مشاهده می شود پژوهشات نشان می دهند که فشارهای جسمانی از قبیل ورزش و فعالیتبدنی میتوانند تولید سایتوکاینها را تغییر دهند (چن و همکاران[31]، 2008). زالدیوار و همکاران[32] ( 2006) در پژوهش خود که بر روی مردان سالم انجام شد نشان دادند که 30 دقیقه دوچرخه سواری با شدتVO2 Peak 80% سبب افزایش میزان IFN-γ ,TNF-α بلافاصله بعد از تمرین شد در حالی در یک ساعت بعد از تمرین میزان TNF-α همچنان کاهش ولی میزان IFN-γ, افزایش را نشان داد. نتایج پژوهش سلار و همکاران[33] (2006) بر روی مردانی که چند سال سابقه تمرین داشتند، نشان داد که یک ساعت کار روی ماشین پاروزنی میزان IFN-γ را 5 دقیقه بعد از تمرین کاهش میدهد. مشخص شده است که مدت، شدت و تواتر ورزش و فعالیتبدنی می تواند یک نقش کلیدی در پاسخ ایمونولوژیکی بازی کند به طوری که ورزشهای متوسط سبب تقویت سیستم ایمنی میشوند (سنچینا و کوهوت [34]، 2007؛ بنیادی، بدلزاده، پوزش، صالحی و محمدی ، 2010).
محققين گزارش دادهاند ورزش، موجب تغييرات مشخصي در تعداد، توزيع و تکثير گلبولهاي سفيد در گردش خون ميشود. تغييراتي که در نحوه توزيع گلبولهاي سفيد ايجاد ميشود، به آزاد شدن هورمونهايي چون کاتکولامينها، کورتيکواستروئيدها و برخي از سايتوکاينها نسبت داده ميشود. علاوه بر هورمونها، افزايش نوتروفيلها ممكن است ناشي از توزيع مجدد آنها و وارد شدن سلولهاي فعالتر به گردش خون نيز باشد و ممكن است هر دو عامل فوق به طور همزمان وارد عمل شوند. همانطور که گفته شد مشخص شده است که ورزش به طور چشمگیری سطوح در گردش لکوسیتها مخصوصاً مونوسیتها، نوتروفیلها و لنفوسیتها را افزایش میدهد که مقدار و اندازه این افزایش در تعداد در گردش مرتبط با مدت و شدت ورزش میباشد (پیزا، کوه، مکگرگور و بروکس[35]، 2002؛ پدرسن و استنسبرگ[36]، 2002).
در جریان ورزش، لکوسیتها به خون فراخوانده میشوند که نتیجه آن افزایش غلظت نوتروفیلها، لنفوسیتها و مونوسیتها میباشد. افزایش غلظت آدرنالین و افزایش کمتر نورآدرنالین فاکتورهای اصلی مسئول فراخوانی لنفوسیتها در جریان ورزش شدید میباشند. کاتکولامینها به همراه هورمون رشد ممکن است اثرات شدید روی نوتروفیلها را میانجیگری کنند، در حالی که کورتیزول اثر خود را 2 ساعت بعد اعمال می کنند (برونسگارد و پدرسن[37]، 2000).
پژوهشات مختلف نشان می دهند که دفاع میزبان و عملکرد ایمنی غالباً به وسیله فعالیتهای کم شدت و متوسط بهبود مییابد ( نیمن[38]، 2000). به هر حال، مشخص شده است که فعالیت جسمانی طولانی مدت تغییرات منفی زیادی در سیستم ایمنی ایجاد می کند (نیمن و همکاران[39]، 2003). مشخص شده است که ورزش سنگین موجب بروز آسیب بافتی، تولید هورمونهای فشار و تغییر در کارکرد و کیفیت سلولهای دفاعی می شود. تغییر در کارکرد و کیفیت سلولهای دفاعی، تحت تاثیر فاکتورهای عصبی- هورمونی چون کاتکولامینها، هورمون رشد، کورتیزول، بتا- اندروفین و هورمونهای جنسی قرار دارند (پدرسون و هافمن[40] ، 2000).
چگونگی ارتباط بین سیستم ایمنی و ورزش، مسئلهای است که از دیرباز مورد توجه فیزیولوژیستها و ایمنولوژیستها قرار گرفته است به نحوي كه براي پاسخ دادن به سوالاتی از قبیل”تمرین چه تاثیری در دراز مدت و کوتاه مدت بر سیستم ایمنی اعمال می کند؟” و اينكه “آیا تمرین سنگین سبب تضعیف عملکرد و حذف پارهای از عوامل ایمنی می شود يا خير؟” و … آنان را وادار به پژوهش در این زمینه كرده است.
با توجه به ضد و نقیض بودن نتایج پژوهشات موجود و اینکه در پژوهشات مختلف، محققان از پروتکلهای تمرینی، نوع آزمودنی، شدت و مدت فعالیت متفاوت استفاده کرده اند و نتایج مختلفی گرفتهاند و همچنین مشخص شده است که تغییرات هورمونها (از قبیل کورتیزول، اپینفرین و نوراپینفرین) رابطه نزدیکی با تغییرات پارامترهای سیستم ایمنی دارند و شدت تمرین می تواند روی میزان تغییرات هورمونها اثرگذار باشد، محقق بر آن شد تا تأثیر فعالیتهای بدنی با شدتهای مختلف را بر روی برخی پارامترهای سیستم ایمنی مورد بررسی قرار دهد. در این راستا، تأثیر یک جلسه فعالیت با شدتهای مختلف بر روی تغییرات الگوی سایتوکاینی و تعداد لکوسیت را بررسی کرده و مشخص خواهد شد که تمرین با شدتهای مختلف بر الگوی سایتوکاینی و تعداد لکوسیت چه اثری دارد؟
-
-
-
- ضرورت و اهميت پژوهش :
-
-
از آنجایی که یکی از مهمترین اهداف ورزش و تربیتبدنی، تأمین سلامتی بیشتر برای افراد جامعه است و تحقق این مسئله با افزایش میزان کارایی سیستم ایمنی که وظیفه مهمی در جلوگیری از بروز بیماریها در افراد را به عهده دارد، بستگی دارد. لذا بررسی مسائل مربوط به این سیستم، ضرورت و اهمیت ویژهای پیدا میکند. بدون شک پژوهش و بررسی در زمینه مذکور بینش ما را در مسائل بنیادی وسعت میبخشد و سبب ارتقای دانش ما برای یک برنامه ریزی مطمئن میگردد.
پژوهشات بسیاری، اثرات حرکت و فعالیتبدنی را بر خون و اجزاء تشکیل دهنده آن بررسی و شناسایی كردهاند، با توجه به این موضوع، پژوهش حاضر به عملکرد سیستم ایمنی و محیط عمل آن در خون ميپردازد كه احتمالاً در اثر حرکت و فعالیتبدنی این سیستم نیز دچار تحولات بارزی میشود. پژوهشات صورت گرفته در مورد فاکتورهای مورد نظر یعنی اینترفرون گاما و اینترلوکین 4 محدود بوده و نتایج آن با هم همسو نبوده (گیلوم، کوئنن، اسچنیدر و موسلی [41]، 2011) و قادر به پاسخگویی سئوالات موجود نیست با ذکر این نکته که از نظر نوع، شدت و مدت برنامه تمرینی و همچنین نوع آزمودنی و رشته ورزشی آزمودنی ها با پژوهش حاضر متفاوت می باشد. با توجه به اهمیت نقش سیستم ایمنی بدن لازم است پژوهشات بیشتری در این زمینه انجام شود تا تاثیر انواع حرکت و فعالیتبدنی بر این سیستم تعیین شود و تغییرات حاصل از آن مشخص شود.
همان طور که گفته شد اگر تمرین و فعالیتبدنی را به عنوان محرکی بدانیم که سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار میدهد، بهتر است بدانیم کدامیک از تمرینات و با چه شدت و مدتی این سیستم را متاثر میسازد (بنیادی و همکاران، 2010). لذا لازم است تغییرات به وجود آمده در سیستم ایمنی مورد ارزیابی قرار گیرد تا نسبت به حفظ سلامتی که یکی از اهداف تربیتبدنی است اقدام مناسب صورت گیرد.
هنوز هم سوالات زیادی در این زمینه كه چه ارتباطي ميان ورزش و سيستم ايمني وجود دارد، مطرح میباشد. بنابراين با توجه به اين نكته، با قاطعیت نمی توان گفت فعالیتبدنی همواره باعث ارتقای عملکرد این سیستم میشود و مشخص شده است که ورزش دارای اثرات متفاوتی میباشد (مالتسوا، ساخارو، تونویتسکی، نورسف و تونویتسکی[42] ، 2011). با توجه به پیچیدگی پاسخ سیستم ایمنی به فعالیتهای بدنی، پرداختن به این سیستم و تأثیرپذیری آن از ورزش، هم برای ورزشکاران و هم برای غیر ورزشکاران اهمیت بسزایی دارد.
از آنجایی که ورزشهای مختلف بر پارامترهای ایمونولوژیک در دو قسمت ایمنی سلولی و هومورال تاثیرات مختلفی بر جای می گذارد، لذا لازم است بدانیم که چه عاملی باعث تغییر پیدا کردن به سمت ایمنی سلولی می شود که در قسمت ایمنی با واسطه سلولی فاکتور IFN-γ و در قسمت هومورال IL-4 مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با انجام پژوهش حاضر و با آگاهی از تغییرات حاصله در اثر فعالیت مذکور بر سیستم ایمنی افراد و ارزیابی اثرات مثبت و منفی آن، میتوان توصیههایی را در جهت سلامت افراد ورزشکار و غیر ورزشکار ارائه كرد.
با توجه به نتایج پژوهشات گذشته و اینکه در آنها بیشتر، آثار تمرینهای ترکیبی یا برنامه های کاهش وزن بر شاخص های التهابی بررسی شدند (نیکلاس وهمکاران، 2004 ؛ بالدوسی و همکاران، 2009؛ جانگ و همکاران، 2008)، پژوهشات دیگری لازمند که آثار مستقل تمرینهای استقامتی کم شدت را بر الگوی سایتوکاینی بررسی کنند و مکانیسم این آثار را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.
آسم یک بیماری التهابی مزمن راههای هوایی است، که فاکتورهای مختلف محیطی و ژنتیکی در استعداد، ایجاد و بیماریزایی آن دخیل میباشند. سایتوکاینها از واسطههای مهم ایمنی و پاسخهای التهابی در بیماریها و بیماری التهابی مزمنی نظیر آسم میباشند. نشان داده شده است که تغییرات سایتوکاینهای IFN-γ و IL-4 موجب گرایش پاسخهای ایمنی به سمت Th2 و یا Th1 و بر هم زدن تعادل Th2/Th1 شده و در نتیجه باعث استعداد ابتلا، افزایش یا کاهش در بروز علائم و شدت و پیش آگاهی در بیماری آسم شوند. مشخص شده است تغییر نسبتTh2/Th1 به سمت Th2 در بیماریزایی آسم دخیل است (نگوک و همکاران[43]، 2005).
بنابراین نتیجه پژوهش حاضر می تواند مورد استفاده افراد ورزشکار، افراد عادی و کسانی که سعی در تقویت سیستم ایمنی سلولی یا هومورال خود دارند، قرار بگیرد.
1-4- اهداف پژوهش:
1-4-1- هدف کلی:
با توجه به مسائل مطرح شده و ضرورت پرداختن به آنها، هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر شدت تمرین برتغییرات الگوی سایتوکاینی و تعداد لکوسیت در بازیکنان فوتبال میباشد.
1-4-2- اهداف اختصاصی یا جزیی:
1- بررسي تاثیر شدت تمرین بر تغییرات IFN-γ در بازیکنان فوتبال
2- بررسي تاثیر شدت تمرین بر تغییرات IL-4 در بازیکنان فوتبال
3- بررسي تاثیر شدت تمرین بر نسبت IL-4/IFN-γ در بازیکنان فوتبال
4- بررسي تاثیر شدت تمرین بر تعداد لکوسیت در بازیکنان فوتبال
-
-
- سوالات پژوهش:
-
[یکشنبه 1401-04-05] [ 08:19:00 ب.ظ ]
|