۹-نظریه اسکینر: سیر از امور جزئی به کلی (موسی پور ، ۱۲۲:۱۳۸۲).
بسیاری از صاحب نظران اصول زیر را برای سازمان دهی محتوا بیان می دارند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

الف-سازمان دهی محتوا از ساده و آسان به شکل پیچیده:
مطالب ساده و آسان ، کار ایجاد انگیزه را برای یادگیری راحت می کند انسان ها معمولاً در حل مسائل و پشت سر گذاشتن موانع احساس شعف نموده و خود را افرادی توانا می یابند. چنین شور و شعف و احساس توانمندی انگیزه درونی را برای یادگیری چند برابر می کند. مطالب ساده اغلب مطالب پایداری بوده و بیشتر این دسته مطالب شکل دهنده ی اجزای محتواهای پیچیده و دشوار هستند (آقا زاده واحدیان ، ۶۴:۱۳۷۷) .
به طور مثال آموزش ارزش هایی چون ، مهربانی ، دوستی ، محبت به مراتب آسان تر از آموزش ارزش عدالت می باشد که دارای جوانب متعددی است و گاهی باز نمودن مفهوم آن برای فراگیران ممکن است باعث ایجاد ابهاماتی گردد.
ب-سازمان دهی محتوا از کل به جزء :
قبل از پرداختن به جزئیات عنوان کردن مفاهیم کلی لازم است ( آقازاده واحدیان ، ۱۳۷۷: ۶۴).
مثلاً قبل از آموزش مبارزه با وسوسه های شیطانی و نفسانی درباره ی عواقب و زیان های ناشی از وساوس شیطانی و نفسانی بایستی صحبت کرد.
ج-استفاده از روش سازمان دهی مطالب:
محتوای بخشی از مواد آموزشی به گونه ای است که به طور طبیعی باید طبق یک سلسله مراتب ویژه ارائه شود (آقازاده واحدیان ، ۶۴:۱۳۷۷).
به طور مثال در آموزش نماز خواندن ابتدا ، مربی بایستی قبل از آموزش به فراگیر بفهماند که برای چه کسی نماز می خوانیم؟ چرا نماز می خوانیم؟ نماز نخواندن چه عواقبی را در پی دارد؟ نماز خواندن چه فوایدی را در پی دارد؟ و پس از تثبیت مفهوم نماز در ذهن متربی و پذیرش مقبولیت آن توسط وی به آموزش آن بپردازد.
چ-سیر حرکت از معلوم به طرف مجهول:
ترکیب و ترتیب محتوای آموزش به گونه ای تعیین شود که با معلومات فعلی یادگیرندگان آغاز شود و به طرف دانش جدید حرکت کند. همچنین آغاز کردن با مفاهیمی است که برای فراگیران شناخته شده است ، سپس مرتبط ساختن آن ها با مفاهیم مشابه جدید (میرزا بیگی، ۱۳۸۰ : ۱۹۹) .
لازم است که در امر آموزش ارزش ها به گونه ای به پردازش اطلاعات پرداخته شود که متربی ،یک مرتبه با توده ای از ناگفته ها و مجهولات روبه رو نگردد که اگر چنین شود، این امر منجر به ایجاد تنش و در نتیجه یاس از عدم درک مطالب درمتربی می گردد وبه یقین امرآموزش را در همان ابتدا مختل می کند؛لذا واجب است که این سیر حرکتی از معلوم به مجهول با مهارت مربی اجرا گردد.
ح-استفاده از ترتیب عملکرد:
این اصل می رساند که ترتیب تدوین محتوا باید بر اساس روال انجام گرفتن وظایف اثر بپذیرد. (آقا زاده واحدیان ، ۶۶:۱۳۷۷)
به عنوان نمونه در مورد آموزش ارزش های دینی می توان به آموزش نماز اشاره کرد که بایستی تمام ارکان ، مستحبات یا واجبات نماز به ترتیب خاص خود آموزش داده شود تا متربی به همان نحو عمل نمایدو نماز بخواند مثلا نمی توان جای تشهد را با اذان و اقامه عوض کرد.
۵-۳-۲-مداومت یا استمرار:
عناصر اصلی ، یک محتوا بایستی در طول زمان از راه تجربه و آزمایش تکرار شوند ، به عبارت
دیگر برای ایجاد مهارت های خاص در فراگیران ، باید زمان لازم برای پرورش آن مهارت و ارائه
فرصت های کافی به فراگیران در محتوا داده شده باشد ( ابراهیمی ، ۱۰۹:۱۳۷۷).
همچون سایر فعالیت های یادگیری ، در آموزش ارزش ها نیز مداومت و استمرار در تکرار و تمرین محتواهای ارزشی می تواند تاثیر بسزایی در یادگیری و در نهایت تثبیت ارزش ها بر ضمیر فراگیران داشته باشد.
۵-۳-۳-وحدت و یکپارچگی:
محتوای برنامه درسی باید به گونه ای باشد که ، برداشت های فراگیران در دروس مختلف در جهت تائید یکدیگر باشند. یعنی بین مطالب و تجارب ، پیوستگی و ارتباط وجود داشته باشد (همان) .به طور مثال وقتی از مضرات ربا ،ریا ،بد حجابی و غیره صحبت می کنیم محتواهای ما اعم از داستان ،شعر ،فیلم و غیره نیز این مطلب را تایید کند.
به طـور مثـال می توان به طـور غیر مستقیم در قالب سایر دروس آموزشی ، ارزش هـا را به گونـه ای خاص آموزش داد. در تدوین محتوای دروس تاریخ ، زمین شناسی ، فیزیک ، جغرافی ، دینی و غیره می توان به نحو ماهرانه ای ارزش ها را گنجاند وآن ها را آموزش داد.
۵-۴-محتواهای مناسب جهت استفاده درآموزش ارزش ها:
در این مرحله به بیان و توضیح محتواهای مناسب جهت آموزش ارزش ها پرداخته می شود.
۵-۴-۱٫قرآن:
قرآن اولین، کامل ترین و اصیل ترین کتابیست که برای تعلیم ارزش ها و به هدف پایه ریزی جامعه ارزشی بر مسلمانان نازل شده است و به عنوان یکی از غنی ترین منابع ارزشی محسوب می شود. هدف اصلی تمامی کتاب های آسمانی به ویژه قرآن، آموزش ارزش هاست تا پیروان ادیان الهی با بهره گرفتن از معارف این کتب، جامعه ای برپایه ی ارزش های الهی بنا نهند و در سایه ی این ارزش ها، به حیات طیبه دست یافته و به سعادت حقیقی یعنی رضای الهی دست یابند.
تدبر در این کتاب آسمانی، ما را با معارف نهفته در آیات آن آشنا ساخته و به کارگیری این معارف سبب شکوفایی استعدادهای فطری ما می شود؛ زیرا قرآن کتابیست برگرفته از علم الهی و ازلی، سخنان خالق قادر و بی همتاییست که آفریننده ی ارزش ها و خوبی هاست. خالقی که عالم و آدم برگرفته از حکمت و قدرت لایزال اوست، خالقی که مصلحتِ مخلوق خویش را نیک می داند و بر خوب و بد آن آگاه است و دانا و بیناست نسبت به آینده ی او. پس چه کتابی بهتر و کامل تر از قرآن که گفته ی پروردگاری بی همتاست، همو که عالِم به اسرار غیب است وراهنمای
حقیقی تکامل بشریست.
لذا این کتاب مقدس می تواند به عنوان گهربارترین و غنی ترین محتوای آموزش ارزش ها مورد استفاده ی یک مربی متدین و متفکر قرار گیرد؛ زیرا که براستی این کتاب ارزشمند کوتاه ترین راه برای کسب ارزش ها و فضائل و آسان ترین راه برای شکوفایی فطرت و رسیدن به سعادت است. در تایید این سخنان، به آیاتی چند از این کتاب گرانبها و سخنانی گهربار از حضرت علی(ع) تمسک می جوییم.
خداوند در سوره مبارکه ی بنی اسرائیل،آیه ۹ می فرمایند:
« أن هذا القرآن یهدی للّتی هی اقوم و یبشر المومنین الذین یعلمون الصّالحات أنّ لهم اجراً کبیرا »
به راستی این قرآن به آیینی که از همه ی آیین ها استوارتر و جامع تر است هدایت می کند، و به آن مومنانی که کارهای شایسته می کنند نوید می دهد که برای آنان پاداشی بزرگ خواهد بود.
و در سوره مبارکه حدید آیه ۹ می خوانیم: « هو الذی ینزل علی عبره آیات بینات لیخرجکم من الظلمات الی النّور » اوست آن که بر بنده اش محمد آیاتی روشن از قرآن، را که بیانگر احکام دین است فرو می فرستد تا شما را از تاریکی ها بیرون آورد و به سوی نور روانه سازد.
مولای متقیان حضرت علی(ع) در خطبه ی ۱۹۸ نهج البلاغه می فرمایند:
«قرآن نوری است که خاموشی ندارد، چراغی است که درخشندگی آن زوال نپذیرد، دریایی است که ژرفای آن درک نشود، راهی است که رونده ی آن گمراهی ندارد، شعله ای است که نور آن تاریک نشود، جدا کننده ی حق و باطل است که درخشش برهانش خاموش نگردد، بنایی است که ستون های آن خراب نشود، شفا دهنده ای است که بیماری های وحشت انگیز را بزداید، قدرتی است که یاورانش شکست ندارند و حقی است که یاری کنندگانش مغلوب نشوند. قرآن، معدن ایمان و اصل آن است، چشمه های دانش و دریای علوم است، سرچشمه عدالت و نهر جاری عدل است، پایه های اسلام و ستون های محکم آن است. دریایی است که تشنگان آن، آبش را تمام نتوانند کشید و چشمه ای است که آبش کم شدن ندارد و… .»
و در خطبه ۱۵۸ نهج البلاغه می فرمایند: « بدانید در قـرآن علم آینـده و حـدیث روزگاران گذشـته
است. شفا دهنده ی دردهای شما، سامان دهنده ی امور فردی و اجتماعی شما است.»
در خطبه ۱۶۶ نهج البلاغه می خوانیم:« همانا خداوند بزرگ کتابی هدایت گر فرستاد، نیکی و بدی، خیر و شر را آشکارا در آن بیان فرمود.»
پس راه نیکی در پیش گیرید تا هدایت شوید و از شر و بدی پرهیز کنید، تا در راه راست قرار گیرید.تمامی آیات و روایات بیان شده موید این مطلب است که قرآن می تواند به عنوان یک محتوای مناسب جهت آموزش ارزش ها مورد استفاده قرار گیرد.
۵-۴-۲٫نهج البلاغه:
کتاب گرانبهای نهج البلاغه، بعد از قرآن به عنوان یکی از اصیل ترین کتب اسلامی که سرشار از سخنان گهربار حضرت مولی الموحدین علی(ع) می باشد، منشأ فصاحت و منبع بلاغت است.
این کتاب شامل خطبه ها، نامه ها، حکمت ها می باشد و می تواند به عنوان یکی از بهترین و بی نظیرترین محتواهای آموزشی در مبحث آموزش ارزش ها مورد استفاده قرار گیرد. دقت در بند بند این کتاب، به خوبی نمایانگر این حقیقت است که این کتاب معدن پرباریست از فضایل، دریاییست از حقایق و گنج پنهانیست از حکمت ها و رهنمودها. سخنان گهربار حضرت امیرالمومنین(ع) همچون اقیانوس بی کرانیست که هر آن چه بیشتر در آن غواصی کنی، گوهرهای گرانبها و نایاب بیشتری را صید می کنی.
کتابی سرشار از اصول، عقاید، علوم، علل، تعاریف، شرایط، وظایف، روش ها، میزان ها، ویژگی ها، جایگاه ها، شناخت ها، انذارها، تبشیرها، خط مشی ها، ضرورت ها، عاقبت اندیشی ها، خطرها، پرهیزها، خصلت ها، شگفتی ها، ره آوردها، شکست ها، پیروزی ها، ارزش ها، پندها، فلسفه ها، نشانه ها، ریزبینی ها و خلاصه هر آنچه که عقل عاقل می طلبد. این سخنان برخاسته از اندیشه ی مردیست که دریای علم و حکمت است .آنقدر دلنشین و حکیمانه می گوید که بلافاصله در دل هر اندیشمند عاقلی، رسوخ کرده و برجا می نشیند؛ لذا بر یک مربی لایق و عالم، واجب و لازم است که از این منبع غنی که پس از قرآن سرشار از ارزش هایی دینی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و… است، به عنوان محتوای آموزش ارزش ها بهره گیرد و با مطالعه و دقت کافی و انتخاب موضوعات مربوط به هر جلسه آموزشی، متربیان خویش را از غنای آن بهره مند سازد.
۵-۴-۳٫ادعیه و احادیث و روایات:
سومین منبع اصلی که می تواند به عنوان محتوای آموزش ارزش ها مورد استفاده مربی قرار گیرد. کتب ارزشمند ادعیه و احادیث و روایات است. از آن جمله می توان کتب گرانبهایی چون نهج الفصاحه ، صحیفه سجادیه و مفاتیح الجنان که هـریک گنجینه ای از معارف و مناجات های اصیل
مملو از نکته ها، پندها در جهت هدایت و سعادت بشریت است، را نام برد.