مهم ترین نشانه های فرسودگی شغلی بر اساس نتایج موس[۱۰۰] در جدول ۲-۲-۱ آمده است.
جدول ۲-۲- ۱- مهم ترین نشانه های تحلیل رفتگی بر اساس نتایج موس
(ساعتچی، ۱۳۷۹)

شاخص های جسمی

تغییرات رفتاری

عملکرد شخصی

۱- انواع سردردها
۲- اختلال در خواب
۳- کاهش وزن
۴- اختلال های معدی-روده ای
۵- فرسودگی و خستگی

۱-تحریک پذیری فزاینده
۲-تغییرات خلقی
۳-کاهش تحمل ظرفیت برای ناکامی

۴-افزایش سوء ظن به دیگران
۵-آمادگی بیشتر برای قبول خطر
۶-تلاش برای خود درمانی (با داروها و مواد مخدر)

۱-کاهش کارآمدی (صرف زمان زیاد برای انجام دادن یک کار که در عین حال با بهره وری ناچیز همراه است)
۲-کاهش علاقه نسبت به کار
۳-کاهش ظرفیت برای حفظ عملکرد اثربخش در مواردی که فرد تحت فشار روانی قرار گرفته است.
۴- انعطاف پذیری فزاینده فکری (تفکر بسته و نیز قابل انعطاف)

۲-۲-۸- مراحل شکل گیری فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی یک باره به وجود نمی آید. بلکه در پنج مرحله شکل می گیرد که عبارتند از:
۲-۲-۸-۱- مرحله ماه عسل
زمانی است که فرد در جایی استخدام می شود و با شور و شعف خاصی کار خود را شروع می کند. ممکن است زودتر از وقت معمول سر کار حاضر شود و دیرتر هم محیط کار را ترک کند. شروع به کار، ذخایر و انرژی فرد را خرج می کند. اگر تقویت، تحسین، تشویق و رضایت به دنبال کار نباشد، کاهش انرژی آغاز می شود و فرد بدون آنکه خودش متوجه باشد به تدریج از انرژی جسمی و روانی تهی می شود (رسولی، ۱۳۹۱).
۲-۲-۸-۲- عدم انرژی
عدم انرژی مرحله ای است که فرد احساس کم آوردن انرژی می کند و نارضایتی شغلی و خستگی شروع می شود و فرد سعی می کند از طریق پناه بردن به مصرف سیگار، مواد مخدر، مشروب، انجام دادن خریدهای تفننی و خوابیدن زیاد به نوعی خود را فریب دهد (چاپرا[۱۰۱]، ۲۰۰۱؛ به نقل از رسولی، ۱۳۹۱).
۲-۲-۸-۳- آغاز نشانه های مزمن فرسودگی
در این مرحله احساس خستگی مزمن، سردردهای دوره ای، ترش کردن معده، خشم و افسردگی شدید، شدت پیدا می کنند (دمیر[۱۰۲] و همکاران، ۲۰۰۳؛ به نقل از رسولی، ۱۳۹۱).
۲-۲-۸-۴- بحران
در این مرحله، بدبینی عمیق، شک به توانایی های شخصی، حساس بودن به بیماری های جسمی ناشی از درماندگی و ناامیدی و بروز ذهنیت فرار و پاسخ گریز از مشکلات ایجاد می شود (محمودی و همکاران، ۱۳۸۵؛ به نقل از رسولی، ۱۳۹۱).
۲-۲-۸-۵- مرحله به بن بست رسیدن
یعنی فرد، مستعد خطر از دست دادن شغل می شود. با مرجع، همکاران و مدیر در محل کار درگیر می شود. در خانه نیز با همسر و فرزندان خود برخوردهای مکرری نشان می دهد (ادواردز[۱۰۳] و همکاران، ۲۰۰۰؛ به نقل از رسولی، ۱۳۹۱).
۲-۲-۹- عوامل مؤثر بر فرسودگی شغلی
۲-۲-۹-۱- عوامل مؤثر بر فرسودگی شغلی از دیدگاه پاریک
پاریک (۱۹۸۲) در پاسخ به این سؤال که چه عواملی باعث می گردد افراد دچار فرسودگی شغلی شوند؟… می گوید که این عوامل متعدد عبارتند از:

    1. سطح فشار روانی
    1. نوع فشار روانی
    1. شخصیت فرد
  1. ماهیت شغل یا نقش فرد
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...