(ص۸۱،ب۱۴)
بیـــدلان را چاره از روی دلارامی نبـاشــد هرکه عاشق گردد، او را در دل آرامی نباشد
(ص۱۶۵،ب۱۷)
ضــرورتست که هــم سـایهای بر انـدازنـد در آن دیـــار کـه همــسایهای فقیــر بـود
(ص۲۰۸،ب۲۲)
توآن گم کرده را مشنو که بی زاری پدید آید چو پیــدا شد ز غیر اوت بیزاری پدید آید
(ص۲۱۲،ب۱۱)
درون خـود نـپـســندم که از تــو بــازآرم بدیــن قدر که: تــو بیــرون کنـی بآزارم
(ص۲۷۴،ب۲۳)
شطــرنج تـو مـا را بـه شـط رنـج سـپــرد لجـلاج لجــاج بـا تـو نـتـوانــد کـــرد
(ص۴۳۹،ب۱۴)
۴-۲-۲-۱۰- جناس ناقص یا محرّف
«و آن چنان است که متجانسین متوافق الحروف و مخالف الحرکات باشند»(واعظ کاشفی، ۱۳۶۹: ۸۷)
نــزدیک او چـو رَفتم، خاکـش بـه دیده رُفتم دیگـر ز سـر گـرفتم آییـن سـوگـواری
(ص۴۰،ب۵)
از دل مــن شـــاخ امــیــدی بــرُســت جــان من از داغ جــدایـی بــرَسـت
(ص۵۴،ب۶)
تا کی خلی درین دل پیوسته خـار هجــران؟ مُردم زجورت، آخر مَردم نه سنگ خارا
(ص۷۳،ب۱۳)
مـــوی بــرُســت از کــف امـیــد مــــا وز کـــف مــوی تـو نخــواهیــم رَسـت
(ص۱۰۰،ب۱۵)
تُـرک مـن تَـرک من خسـته دل زار گـرفت شد دگر گونه بمهر و دگری یار گرفت
(ص۱۳۰،ب۱۱)
هـــزار بــار مـــرا سـوختــی و دم نــزدم که مِهر در جگر و مُهر بر زبانـم بود
(ص۲۰۰،ب۲۱)
گر او پیـدا شـود بر من بشیدایی کِشد کارم وگر من زو شوم پنهان بپیدایی کُشد زارم
(ص۲۷۵،ب۱۸)
درد دل را بـــــــه دُرد بـســــتـانــم دُرد بــهتــــر که دَرد بــــر جـــانـم
(ص۵۰۲،ب۱۸)
خُـلــق خــوش خَلــق را شکـــار کنـد صفـــتی بیـــش ازین چـــه کــار کند
(ص۵۸۶،ب۲۱)
فصل پنجم
موسیقی معنوی
۵-۱- موسیقی معنوی
«همه ارتباط های پنهانی عناصر یک بیت یا یک مصراع و از سوی دیگرهمه عناصر معنوی یک واحد هنری، اجزای موسیقی معنوی آن اثرند، و اگر بخواهیم از جلوههای شناخته شده این گونه موسیقی چیزی را نام ببریم بخشی از صنایع معنوی بدیع از قبیل تضاد و طباق، ایهام و مراعات نظیر از معروف ترین نمونههاست». (شفیعی، ۱۳۷۶: ۳۹۳) اوحدی مراغهای به موسیقی معنوی در اشعارش توجه خاصی داشته است و بدون تکلف و به زیبایی از این صنایع بهره برده است.
۵-۲- موسیقی معنوی در اشعار اوحدی
موسیقی معنوی در اشعار اوحدی چشمگیر و از تنوع خاصی برخوردار است. وی از انواع صنایع معنوی( تلمیح، ایهام، تضاد، مراعات نظیر و…) برای زیبایی و تاثیرگذاری اشعار خود بهره برده است که در زیر به این موارد اشاره می شود:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۵-۲-۱- ارسال المثل(تمثیل)
ارسال المثل یا تمثیل آن است که شاعر ضرب المثل در کلام خود بیاورد و بدین وسیله معنای وسیعی را در لفظ اندک بگنجاند ارسال المثل موجب آرایش و تقویت بنیه سخن می شود و گاهی تاثیرش در پروراندن مقصود و جلب توجه شنونده بیش از چندین بیت منظوم و چند صفحه مقاله و رساله است (همایی، ۱۳۸۶: ۲۹۹-۳۰۰)، این صنعت بدیعی مورد توجه اوحدی بوده و در اشعار وی در مواردی نمود پیدا کرده است که در زیر به آنها اشاره می شود:
کج نشستن و راست گفتن:
ایدل تویی ومن بنشین کژ بگوی راست^[۸] تا ز آفرینش تو جهان آفرین چه خواست
ضرب المثل ترکی است (ص۳،ب۱۴)
مشک داند حکایت عطار:
آب دانــــد شــکــایــت نــاجـنــس مـشــک دانـــد حکــایــت عــطـــار
(ص۲۴،ب۱)
آن بدرویی که کاری:
گفتم ز کـار غیبی مـا را یکی خبـر کـن گفت: اوحدی چه گویم آن بدروی که کاری
(ص۴۰،ب۱۲)موی و ماست: