الف)ضرر باید مسلم و قطعی باشد.
قانون مسئولیت مدنی در این باره حکمی ندارد ولی ماده ۵۱۵ آیین دادرسی مدنی در مورد خسارت انجام ندادن تعهـد مقرر میدارد که مدعـی خسارت باید ثابت کند که ضرر به او وارد شده
۱- ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۷/۲/۱۳۳۹
۲- رأی هیئت عمومی دیوان عالی کشور به شماره ۶۱۹، مورخ ۶/۸/۱۳۷۷
۳- ادریس، پیشین، ص ۱۲۱
است یعنی ورود ضرر مسلم باشد. پس صرف اینکه احتمال ورود زیان میرود نمیتوان کسی را به جبران خسارت محکوم کرد. برای نمونه کارگری که در حادثهای دچار نقص عضو میشود و توان کارکردن را برای مدتی از دست بدهد. در قسمت اول دیه پرداخت میشود اما در قسمت دوم از آنجایی که ضرر مسلم نیست دیهای تعلق نمیگیرد، چرا که احتمال دارد کارگر در این فاصله بمیرد یا دچار حادثه دیگری شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ب)ضرر باید مستقیم باشد.
درباره لزوم این شرط نیز قانون مسئولیت مدنی حکمی ندارد ولی ماده ۵۲۰ آیین دادرسی مدنی درباره خسارت عدم انجام تعهد مقرر میدارد: «در مورد ماده فوق در صورتی دادگاه حکم خسارت میدهد که مدعی خسارت ثابت کند که ضرر به او وارد شده و این ضرر بلاواسطه ناشی از عدم انجام تعهد با تأخیر آن یا عدم تسلیم محکومبه بوده است.^۱
مقصود از بیواسطه بودن ضرر این است که بین فعل زیانبار و ضرر حادثه دیگری وجود نداشته باشد یا چندان که بتوان گفت ضرر در نظر عرف از همان فعل ناشی شده است. برای نمونه شخصی در حادثه رانندگی آسیب میبیند و دادگاه به خسارت شکستن استخوان و بیکاری موقت او حکم میدهد. پس از چندی، عوارض روانی و جسمی ناشی از آن صدمه بروز میکند و باعث ازکارافتادگی همیشگی مجروح میشود، همسرش طلاق میگیرد، خانواده و داراییاش بر باد میرود ولی آیا تمام این تیرهبختیها را میتوان از آثار تصادم رانندگی و نتیجه مستقیم تقصیر راننده دانست؟ بیگمان، پاسخ منفی است و عرف ضررهای با واسطه را که علتی ویژه خود دارد ناشی از سرعت غیرمجاز یا انحراف راننده خطاکار نمیبیند.^۲
ج)ضرر باید جبران نشده باشد.
۱- لزوم مستقیم بودن ضرر در ماده ۴ آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجباری نیز بدین عبارت آمده است: «جبران خسارت مالی عبارت است از تأمین و جبران زیانهای مستقیمی که در اثر حوادث مشمول بیمه به اموال و اشیا تحت مالکیت یا تصرف قانونی اشخاص ثالث وارد میشود.»
۲-کاتوزیان، الزامهای خارج از قرارداد (ضمان قهری)، ص ۴۸
در هر مورد که به وسیلهای از زیاندیده جبران خسارت میشود ضرر از بین میرود و دوباره نمیتوان آن را مطالبه کرد، در تأیید همین اصل است که گفته میشود، زیاندیده نمیتواند دو یا چند وسیله جبران ضرر را با هم جمع کند.^۱
این سه شرط از شرایط اساسی ضرر میان حقوقدانان است البته برخی وجود چند شرط ذیل را علاوه بر این سه شرط ضروری میدانند:
الف)ضرر باید مشروع باشد. ب)ضرر باید شخصی باشد. ج)ضرر باید قابل پیشبینی باشد. د)ضرر باید ناشی از اقدام زیاندیده نباشد.
در باب دیات شروط ضرر موجب مسئولیت اینگونه بیان شده است:
الف)ضرر باید نتیجه تعدی یا تقصیر باشد.
بدین صورت که به واسطه تقصیر شخص به دیگری ضرر برسد و اگر تقصیر در کار نباشد شخص مسئول نیست. مثلاً هرگاه کسی چاهی در ملک خود حفر کند و دیگری بدون اذن به ملک او وارد شود و در چاه بیفتد و بمیرد. بر حفرکننده چاه مسئولیتی از جهت پرداخت دیه نیست، زیرا ضرر در این حالت ناشی از تعدی نیست در این حالت ضرری بر دیگری وارد شده است اما از آنجایی که تعدی یا تغییر وجود ندارد مسئولیت هم وجود نخواهد داشت.
ب)ضرر باید بدنی باشد.
برای آنکه به سبب تعدی یا تقصیر، دیه واجب شود شرط است که ضرر ناشی از تقصیر ضرر بدنی، همچون ضرب، جرح، قطع و قتل باشد. هرگاه ضرر بدنی نباشد دیهای واجب نیست، زیرا دیه مالی است که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است.^۲ اما اگر ضرر غیر بدنی باشد بدین معنا نیست که مسئولیتی وجود ندارد بلکه از باب ضمان، شخص مسئول است.
۱- کاتوزیان، الزامهای خارج از قرارداد (ضمان قهری)، ص ۲۹۰
۲- ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی
ج)ضرر باید ثابت باشد.
«دیه عبارت است از عوض مالی برای ضرر بدنی که از جانب شارع قبلاً معین شده است و ارش عوض مالی برای ضرر بدنی کمتر از قتل نفس میباشد. قانونگذار و شارع برای هر جزء از اجزای بدن انسان عوض مال معینی قرار داده است و این پیش از آن است که ضرری بر تن انسان واقع شود.^۱
از این رو برای پرداخت دیه یا ارش شرط است که ضرر در نهایت وضع ثابت و مستقری یافته باشد و حدود آن کاملاً شناخته گردد تا شناخت اعضای بدن که در معرض ضرر قرار گرفته است ممکن گردد و در نتیجه مقدار دیه آن اجزا مشخص شود.
چند نوع زیانهای بدنی وجود دارند مانند قتل نفس و کندن دندان بزرگسال که از زمان وقوع، ثابت و غیر قابل تغییر هستند. این به خاطر آن است که دیگر احتمال داده نمیشود، کشته زنده شود یا دندان شخص دوباره بروید و در نتیجه دیه یا ارش از همان هنگام وقوع ضرر واجب میشود. اما زیانهای بدنی دیگری وجود دارند که از هنگام وقوع تعدی، ثابت و لایتغیر نیستند مثل جراحتها و کندن دندان شیری کودک که هنوز دندان نینداخته است. از این رو در این قبیل ضررها به دنبال وقوع تعدی و جنایت فوری دیه یا ارش واجب نمیشود بلکه مدتی تعیین میگردد و باید انتظار کشید تا از بازگشت آنچه با جنایت از میان رفته ناامید شوند.
بنابراین با توجه به آنچه گفته شد، دیه در صورتی واجب میگردد که ضرر استقرار و ثبوت پیدا نماید.

گفتار سوم: متضرر از جرم

همانطور که بیان نمودیم در باب جبران خسارت وجود سه شرط اصلی ضرر، فعل زیانبار و رابطه سببیت، الزامی است. علاوه بر این سه شرط مجنیعلیه میبایست دارای شرایطی باشد تا بتواند مستحق دریافت دیه یا خسارات ناشی از جرم شود که عبارتند از مقصر نبودن و محقونالدم بودن که هر کدام را جداگانه بررسی خواهیم کرد.
۱-ادریس، پیشین، ص ۱۲۵
در وقوع هر حادثه شخص متضرر به گونهای دخالت دارد و از نظر مادی در تحقق ضرر شریک است. برای مثال اگر رهگذری در اثر تصادم با اتومبیلی مجروح شود، میتوان گفت، وجود وی در لحظه تصادم در محل وقوع حادثه یکی از عوامل ضرر است ولی اینگونه دخالتها هیچگاه از بار مسئولیت زیانزننده نمیکاهد. فلذا بحث اصلی در جایی است که متضرر خود نیز خطاکار باشد و تقصیر او یکی از اسباب ورود ضرر به شمار آید.
در این فرض است که باید دید که کسی که زمینه اضرار خویش را فراهم کرده است میتواند از این باب دیگری را مسئول بداند و از او خسارت بخواهد. مقصر بودن مجنیعلیه یکی از موارد مهم ارکان مسئولیت است چرا که وجود تقصیر از ناحیه مجنیعلیه میتواند باعث منتفی شدن مسئولیت فرد مرتکب یا تخفیفی در مورد وی شود. چنانچه در ماده ۴ قانون مسئولیت مدنی این امر مورد توجه قانونگذار قرار گرفته و مقرر میدارد: «۳-وقتی که زیاندیده به نحوی از انحا موجبات تسهیل ایجاد زیان را فراهم نموده یا به اضافه شدن آن کمک و یا وضعیت واردکننده زیان را تشدید کرده باشد». در میان اسباب خارجی معافیت از مسئولیت تقصیر زیاندیده از رایجترین آنهاست. اگر زیان وارده به نحوی ناشی از تقصیر زیاندیده باشد، وی نمیتواند جبران آن زیان را از دیگری خواستار شود^۱. اصطلاح تقصیر زیاندیده از حقوق فرانسه به حقوق ایران راه یافته است و نهاد قابل مقایسه با آن در حقوق کامنلا، نهاد یا قاعده شرکت در خطا یا خطای مشترک میباشد که اشاره به مشارکت زیاندیده در خطا یا تقصیر منشأ زیان خود دارد. قاعده اقدام، به عنوان یک نهاد نظام حقوقی ما که ریشه در حقوق اسلامی دارد نیز از جهاتی با دو نهاد فوق قابل مقایسه و تطبیق است.^۲
۱- غمامی، مجید، مسئولیت مدنی دولت، نشر دادگستر، چاپ اول، تهران، ۱۳۷۶، ص ۱۱۰
۲- جنیدی، لعیا، تقصیر زیاندیده، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، شماره ۴۶، ۱۳۷۸، ص ۵۲
ص ۵۲
برای اینکه تقصیر زیاندیده قانوناً مؤثر باشد و حسب نظامهای حقوقی مختلف مطالبه تمام یا بخشی از خسارت به علت منسوب بودن آن به زیاندیده منتفی گردد، جمع شرایطی لازم است. این شرایط را میتوان اینگونه برشمرد:
الف)تقصیر، رفتار زیاندیده به گونهای باشد که بتوان آن را تقصیر تلقی نمود.
ب)انتسلاب عمل به زیاندیده، عمل یا رفتار مؤثر در ایجاد زیان از زیاندیده یا از کسی سر زده باشد که زیاندیده در قبال اعمال وی مسئول است.
ج)رابطه سببیت، بین رفتار زیاندیده و زیان وارده رابطه سببیت (عرفی) وجود داشته باشد.
بنابراین در صورت اثبات تقصیر از سوی زیاندیده، دادگاه میتواند حسب مورد در مجازات یا حکم به جبران خسارت وارده تغییری مناسب با میزان تقصیر زیاندیده (یا به عبارتی میزان مشارکت او در ایجاد زیان بر خود) مدنظر قرار دهد، چنانکه به اعتقاد برخی حقوقدانان در پارهای موارد تقصیر زیاندیده میتواند موجب معافیت کامل گردد.
برای نمونه ماده ۳۳۲ قانون مجازات اسلامی مقرر میدارد: «هر کس در محلهایی که توقف در آن جایز نیست، متوقف شده یا شی و یا وسیلهای را در این محلها مستقر سازد … اگر توقف شخص مزبور یا استقرار شی و وسیله موردنظر موجب لغزش رهگذر و آسیب کسی شود، مسئول پرداخت دیه صدمه یا آسیب وارده است، مگر آنکه عابر با وسعت راه و محل عمداً قصد برخورد داشته که در این صورت نه فقط خسارتی به او تعلق نمیگیرد بلکه عهدهدار خسارت وارده نیز میباشد. همانطور که ملاحظه میکنید از آنجایی که تقصیر زیاندیده علت منحصربهفرد زیان است دیه (خسارتی) به وی تعلق نمیگیرد.»
شرط دیگر در تحقق مسئولیت جانی و پرداخت دیه یا ارش معصومالدم بودن مجنی علیه است و آن بدین معناست که خون شخص حرمت دارد^۱ و معصوم الدم برخلاف مهدورالدم است که ریختن
۱- ادریس، پیشین، ص ۱۲۸
خون چنین شخصی حرام نیست و این به خاطر سخنی از رسول خدا (ص) که فرمود:^۱ «لا یحل دم امرء مسلم یشهد امن لا اله الا الله و انی رسول الله الا باحدی ثلاث: العثیب الزانی، النفس بالنفس و التارک لدینه، المفارق للجماعه»_. فلذا مسلمان مادامی که مرتکب جرایمی چون زنای محصنه، قتل نفس محترم، ارتداد و ترک نماز و جماعت شود خونش محترم است. پس هرکس مسلمان معصومالدمی را بکشد اگر خطا باشد باید دیه و کفاره بدهد و اگر از عمد باشد قصاص میشود. بنابراین خون قاتل عمدی مسلمان معصومالدم نسبت به صاحب حق قصاص و ولی دم، مهدور است، همچنین کافر حربی که با مسلمین میجنگد خونش هدر است.
بنابراین محقونالدم کسی است که خون و جان او از دیدگاه اسلام دارای احترام و کرامت است و به تبع آن نباید نسبت به آن خدشه و صدمهای وارد آید و در این صورت بایستی حتماً جبران شود و این مبنا به خوبی از مواد مرتبط در قانون مجازات اسلامی و قانون مسئولیت مدنی قابل نتیجهگیری است. به عنوان مثال تبصره ۲ ماده ۲۹۵ و نیز ماده ۲۲۶ قانون مجازات اسلامی به این مسئله اشاره دارند و این دیدگاهی است که توسط مشهور فقها با به کار بردن عبارت «نفس المعصوم» از آن یاد شده است. «با توجه به مقررههای قانونی فوقالذکر همواره اصل بر محقونالدم بودن و حرمت خون انسان است و خلاف آن نیازمند اثبات میباشد.
در این زمینه میتوان به مهدورالدم بودن مرتد یا قاتل نسبت به اولیایدم و مسائل مرتبط با آنها اشاره کرد. مثلاً برای کسی که حکم ارتداد و مهدورالدم بودن او صادر شده است هیچ حقی از دیه بر آن متصور نیست و در مورد قاتل، اگر توسط اولیایدم کشته شود، قصاص و دیه منتفی و فقط ممکن است به تعزیر محکوم شود. ولی اگر در اثر ضرب و شتم آنان قاتل کشته نشود، مستحق دیه خواهند بود، زیرا در این حالت او باید قصاص شود حال آنکه جنایتی اضافه بر قصاص بر او وارد شده است. بنابراین در حالات مختلف این شرط میتواند تأثیرگذار باشد یا تأثیر آن دستخوش تغییراتی گردد.
۱- ادریس، پیشین، ص ۱۲۸

گفتار چهارم:رابطه سببیت

سببیت در حقوق مدنی بهگونهای بسیار نزدیک با چارچوب مورد نظر در حقوق کیفری مطرح میشود. نقش رابطه سببیت در هر دو رشته در بحث مسئولیت است و بر پایه منطقی یگانه بدان استناد میشود. تعیین معیار رابطه سببیت با اعتبارات نزدیک به هم انجام میشود، هرچند ضرورتاً به یگانگی معیار در این دو رشته نمیانجامد. رابطه سببیت یکی از ارکان مسئولیت مدنی است. ثبوت این رابطه میان فعل همراه با خطا و زمان، شرط مسئولیت شخص در جبران خسارت است.^۱ از رابطه سببیت به مستقیم بودن ضرر نیز تعبیر شده است؛ منظور از مستقیم بودن ضرر این است که بین فعل مجرمانه و ضرر مورد ادعای مدعی خصوصی رابطه علیت وجود داشته باشد.^۲ به عبارت دیگر اثبات ورود ضرر به زیاندیده و همچنین ارتکاب تقصیر یا وقوع فعلی از طرف خوانده یا کسانی که مسئولیت اعمال آنان با اوست به تنهایی دعوی خسارت را توجیه نمیکند. باید احراز شود که بین دو عامل ضرر و فعل زیانبار رابطه سببیت وجود دارد؛ یعنی ضرر از آن فعل ناشی شده است.
در مسئولیت کیفری نفس فعل زیانبار (تقصیر) مورد مجازات قرار میگیرد و ممکن است در بسیاری از موارد تخلف شخص نتیجه زیانباری برای دیگران نداشته باشد، اما صرف ارتکاب تقصیر، مسئولیتی را که قانونگذار پیشبینی کرده است به دنبال خواهد داشت. اما همانطور که بیان کردیم در حوزه مسئولیت مدنی علاوه بر احراز و اثبات فعل زیانبار وجود رابطه علیت بین آن و زیانهای وارده بر زیاندیده شرط حتمی و قطعی مسئولیت مدنی میباشد.^۳
مطالبه خسارت از جانب فرد زیاندیده مستلزم اثبات رابطه سببیت فعل زیانبار و ضرر وارده از طرف اوست. او باید در دادگاه نشان دهد که بین فعل خوانده و ایجاد ضرر رابطه علت و معلولی وجود دارد.
۱- نجیب حسنی، محمود، رابطه سببیت در حقوق کیفری، ترجمه سید عباس نیای زارع، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، چاپ اول، مشهد، ۱۳۸۵ ، ص ۴۰

۷۰۰D4=

۳۹/۲ ^a

۰۲/۲ ^bc

۲۱/۲ ^a

۸۷/۱ ^a

میانگین­های دارای حروف مشترک در هر ستون اختلاف معنی داری باهم ندارد.

۸-۱-۴: تعداد دانه در سنبله
نتایج نشان داد که هیچیک از منابع تغییر اثر معنی داری بر تعداد دانه در سنبله نداشتن. امّا میانگین تعداد دانه در سنبله در تیمارهای آزمایش در سطوح تراکم D4,D3,D2,D1 به ترتیب برابر با ۲۹/۳۵، ۹۷/۳۳، ۵۷/۳۳ و ۵۹/۳۱ می­باشد.
(بدون نام، ۱۹۸۶)، مشخص نمود اگر چه با افزایش تراکم بوته ، تعداد سنبله در مترمربع افزایش می یابد اما تعداد دانه درسنبله و وزن هزار دانه و نهایتاً میزان تولید کاهش خواهد یافت . اسمید و جینکینسون (۱۹۷۹)، دریافتند که تراکم های بوته بالاتر از حد اپتیمم (مطلوب) ممکن است باعث افزایش تعداد سنبله در واحد سطح شود ولی درعوض می تواند باعث کاهش تعداد سنبله های بارور و وزن دانه در سنبله شود (نقل از مقاله تاثیر تراکم بوته روی خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی چهار رقم گندم دوروم تحت شرایط دیم، مظفری و همکاران، ۱۳۷۷).
۹-۱-۴: وزن هزار دانه
نتایج نشان داد که اثر عناصر تغذیه­ای و اثر متقابل تراکم­ گیاهی با مواد تغذیه­ای در رقابت گندم با علف­های هرز بر وزن هزار دانه گندم در سطح احتمال خطای ۱ درصد معنی دار بود. همچنین اثر تراکم­ گندم نیز در سطح احتمال خطا ۵ درصد معنی دار بود (جدول ۱-۴). نتایج جدول برش دهی اثر متقابل تراکم و عناصر مغذی بر مبنای سطوح تراکم بر وزن هزار دانه نشان داد که اثر تیمار D3 و تیمار D4 در سطح احتمال خطای ۱درصد معنی دار بود جدول (۱۱-۴) .همچنین نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل تراکم و عناصر مغذی بر مبنای سطوح تراکم بر وزن هزار دانه گندم نشان داد که در تیمار با تراکم ۶۰۰ بوته در متر مربع بیشترین وزن هزار دانه از تیمار (M2D3) با مصرف کود حاوی ۲عنصر ماکرو با وزن ۲۱/۴۴ گرم بود و اختلاف معنی داری با تیمار شاهد نداشت. کمترین میزان وزن هزار دانه از تیمار (M3D3) با مصرف کود حاوی ۶ عنصر میکرو با ۴۷/۳۶ گرم به دست آمد که دارای اختلاف معنی داری با تیمار شاهد در سطح احتمال خطای ۱ درصد بود. در تیمار با تراکم ۷۰۰ بوته در متر مربع بیشترین وزن هزار دانه از تیمار شاهد، بدون مصرف کود و بدون علف هرز (M1D4) با وزن ۴۶/۴۵ گرم و کمترین وزن هزار دانه از تیمار (M2D4) با مصرف کود حاوی ۲ عنصر ماکرو با وزن ۵۲/۳۸ گرم به دست آمد که دارای اختلاف معنی داری با تیمار شاهد در سطح احتمال خطای ۱ درصد بود جدول (۱۲-۴).
بنابراین نتایج جدول مقایسه میانگین اثر متقابل تراکم و عناصر مغذی نشان داد که بیشترین وزن هزار دانه از تیمار شاهد (M1D4)، بدون مصرف کود و بدون علف هرز با تراکم ۷۰۰ بوته در متر مربع با وزن هزار دانه ۴۶/۴۵ گرم و کمترین میزان وزن هزار دانه از تیمار (M3D3) با تراکم ۶۰۰ بوته در متر مربع و با مصرف کود حاوی ۶ عنصر میکرو با وزن هزار دانه ۴۷/۳۶ گرم به دست آمد که دارای اختلاف معنی داری با یکدیگر در سطح احتمال خطای ۱ درصد بودند جدول (۱۳-۴). در تیمار با تراکم ۴۰۰ بوته در متر مربع بیشترین وزن هزار دانه از تیمار (M4D1) با مصرف کود حاوی مخلوط ۲عنصر ماکرو و ۶ عنصر میکرو با وزن ۲۴/۴۳ گرم و کمترین وزن هزار دانه از تیمار (M3D1) با مصرف کود حاوی ۶ عنصر میکرو با وزن ۵۸/۴۲ گرم به دست آمد که اختلاف معنی داری با تیمار شاهد نداشتند. در تیمار با تراکم ۵۰۰ بوته در متر مربع بیشترین وزن هزار دانه از تیمار (M4D2)، با مصرف کود حاوی کود مخلوط ۲عنصر ماکرو و ۶ عنصر میکرو با وزن ۴۴/۴۴ گرم به دست آمد که اختلاف معنی داری با تیمار شاهد نداشت. و کمترین میزان وزن هزار دانه از تیمار شاهد، (M1D2) بدون مصرف کود و بدون علف هرز با وزن ۷۴/۴۲ گرم به دست آمد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۱۱-۴: برش دهی اثر متقابل تراکم و عناصر مغذی بر مبنای سطوح تراکم بر وزن هزار دانه

سطوح تراکم
(بوته درمتر مربع)

درجه ی آزادی

مجموع مربعات

۴۰۰D1=

۳

۸۷/۰ ^۹۶۰۳/۰

۵۰۰D2=

۳

۲۸/۵ ^۶۲۴۳/۰

۶۰۰D3=

۳

۸۴/۱۲۰ ^۰۰۰۱/۰

۷۰۰D4=

۳

متوسط در مقابل زیاد

۸۴۹/۰

۳۵۳/۰

۰۱۶/۰

۳۳۸/۲

۱۷۰/۱

۶۷۵/۴

نگهداری از افراد سالمند و یا فرزند معلول

برعهده داشتند در مقابل برعهده نداشتند

۷۵۵/۰

۳۹۹/۰

۰۵۹/۰

۱۲۷/۲

۹۷۳/۰

۶۵۱/۴

شغل دوم

شغل دوم دارند نسبت به ندارد

۲۱۲/۱

۵۸۳/۰

۰۳۸/۰

۳۶۱/۳

۰۷۲/۱

۵۴۰/۱۰

جدول فوق نشان دهنده متغیرهای مرتبط با سلامت عمومی و تعارض خانواده – کار در مدل نهایی لجستیک رگرسیون می باشد که بر این اساس با کنترل عوامل مداخله گر و زمینه ایی حیطه تعارض خانواده- کار از نظر زمان، تنها حیطه تاثیر گذار در سلامت شد به طوری که با افزایش یک واحد در نمره این حیطه ریسک اختلال در سلامتی بطور متوسط ۱۶/۱ برابر افزایش می یابد.از دیگر عوامل موثر، مشارکت همسر می باشد به طوری که پرستارانی که مشارکت همسرانشان در امور منزل و نگهداری از فرزند کم بوده نسبت به افرادی که همسر آنان مشارکت بالا داشتند به طور متوسط ۳/۲ ریسک اختلال سلامتی بیشتری داشتند. و همچنین پرستارانی که از مشارکت همسر به صورت متوسط برخوردار بوده اند نسبت به کسانی که از مشارکت بالا برخوردار بودند به طور متوسط۳/۲ ریسک اختلال سلامتی بیشتری داشتند. در ارتباط با نگهداری از افراد سالمند و معلول پرستارانی که این وظایف را برعهده داشتند نسبت به سایر افراد که این کار را انجام نمی دادند، به طور متوسط۱۲/۲ شانس اختلال در سلامتی بالاتری داشتند. همین طور شغل دوم به عنوان یکی دیگر از متغیرهای باقی مانده در مدل نهایی لوجستیک رگرسیون بود به طوری که افرادی که شغل دوم داشتند در مقابل کسانی که شغل دوم نداشتند، به طور متوسط ۳۶/۳ بار شانس اختلال در سلامت بیشتری داشتند.
نمودار(۴): شدت ارتباط تعارض خانواده- کار از نظر زمان با سلامت عمومی
نمودار شماره ۴ نشان می دهد که افزایش نمره حیطه تعارض خانواده-کار از نظر زمان باعث افزایش ریسک اختلال سلامتی در پرستاران می شود.
نمودار (۵): مقایسه فاصله اعتماد ۹۵% میانگین نمره تعارض خانواده-کار از نظر زمان بر حسب اختلال در سلامت عمومی
با توجه به R² به دست آمده در نمودار فوق حیطه تعارض خانواده- کار از نظر زمان می تواند تغییرات اختلال در سلامت را تا حدود ۱۹۲/۰ پیش بینی کند
فصل پنجم
در این فصل یافته های پژوهش بر اساس اهداف، بررسی و تفسیر می شوند. بحث و بررسی یافته ها در دو بخش تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری نهایی تنظیم شده است. در انتهای فصل نیز کاربرد یافته های پژوهش و پیشنهادات جهت پژوهش های بعدی مطرح می شود.
بحث و بررسی یافته ها:
بحث و بررسی یافته ها از دو بخش تجزیه و تحلیل یافته ها و نتیجه گیری نهایی تشکیل شده است.
تجزیه و تحلیل یافته ها:
به منظور نشان دادن نتایج مطالعه و دستیابی به اهداف پژوهش، یافته ها در۲۱ جدول و۵ نمودار خلاصه شده است. چنانکه قبلاً گفته شد این مطالعه بر روی ۳۷۴ پرستار شاغل در مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی گیلان در شهر رشت انجام شده و داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ با استفده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
جداول ۱ و ۲ بیانگر مشخصات (فردی، خانوادگی و شغلی) واحدهای مورد پژوهش می باشند. نتایج این جداول نشان می دهد که اکثریت واحدهای مورد پژوهش(۲/۹۲%) زن و ۸/۷% مرد هستند. میانگین سنی نمونه ها ۳۱/۳۳ سال با انحراف معیار ۹۹/۶ سال می باشد. کم ترین سن واحدهای مورد پژوهش ۲۲ سال و بیشترین آن ۵۲ سال است. از لحاظ وضعیت تاهل،۸/۳۴% مجرد، ۱/۶۳% متاهل، ۲/۱% مطلقه و بیوه هستند. از لحاظ خصوصیات شغلی، ۷/۹۵% یعنی اکثریت نمونه ها دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و ۳/۴% دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد می باشند. از میان نمونه های مورد پژوهش، ۵/۳۸% پیمانی، ۹/۲۱% قراردادی، ۱/۲۱% رسمی، ۵/۱۵ % طرحی و ۹/۲% رسمی آزمایشی هستند. از لحاظ پست سازمانی اکثریت(۶/۸۵%) پرستار و بیشتر آن ها (۸/۸۱%) نوبت کاری در گردش دارند. اکثر نمونه ها به ترتیب در بخش های داخلی(۵۸/۲۰%)، ویژه(۲۵/۱۹%) و کودکان۴۲/۱۰% مشغول به کار بودند که به دلیل بیشتر بودن پرستاران شاغل در این بخش ها می باشد. اکثریت واحدهای مورد پژوهش(۳/۷۴%) در موسسه و یا سازمان دیگر کار نمی کردند. و ۸/۶۲% آن ها به شغل خود علاقمند بودند. میانگین ساعت اضافه کار در واحدهای مورد پژوهش، ۶/۲۷ ساعت با انحراف معیار ۵/۲۶ است به طوری که ساعات اضافه کار در پرسنل از ۰ تا ۱۷۰ ساعت در ماه متغیر می باشد. میانگین سابقه کاری نمونه ها در محل کار،
۷۳/۸ سال با انحراف معیار ۴۲/۶ است و میانگین سابقه کار بالینی در بخش فعلی، ۰۸/۴ سال با انحراف معیار ۹۶/۳ می باشد.
بیش از نیمی از نمونه ها (۳/۷۰%) دارای اضافه کار اجباری بوده در حالی که اکثریت آنان(۷/۷۶%) امکان استفاده از مرخصی را دارند. اکثریت افراد متاهل مورد پژوهش به ترتیب ۱ (۶/۳۳%) و۲ (۳۲%) فرزند دارند. میانگین سن کوچکترین فرزند در نمونه های مورد تحقیق۹۷/۷ سال با انحراف معیار ۳۵/۵ سال می باشد.. ۵/۷۲% از نمونه ها متاهل، ۵/۲۶% مجرد و ۱% مطلقه بوده و اکثریت نمونه ها در مطالعه وی یک و یا دو فرزند داشتند(۹۷). همسر اکثر افراد متاهل مورد تحقیق(۶۴/۹۳%) شاغل و بیشتر آن ها (۷۲/۴۸%) دارای مدرک تحصیلی لیسانس می باشند. وضعیت شغلی همسر بیش از نیمی از افراد متاهل (۳۸/۵۳%) دولتی و ۵۵/۳۸% آزاد است. میزان مشارکت همسر در امور منزل در نیمی از نمونه ها(۵۰%) متوسط، ۸۸/۲۲% کم و ۱۲/۲۷% زیاد است. میزان درآمد ماهیانه خانواده از ششصد هزار تومان تا یک میلیون و پانصد هزار تومان متغیر بوده و حدود نیمی از پرستاران متوسط درآمد ماهیانه زیر یک میلیون تومان دارند که با توجه به وضعیت حقوقی پرستاران و شغل همسر آن ها قابل انتظار است. این در حالی است که ۱/۲۴% از نمـونه ها تمـایل به پاسخ گویی به این سـوال را نداشتند و آن را خالی گذاشتند. در پژوهش حاضـر۶۵ % از واحدهای مورد پژوهش مسئولیت نگهداری از بستگان سالمند و یا فرزند معلول را نداشتند و ۱/۲۱% آنان این وظیفه را بر عهده داشتند در حالی که ۹/۱۴% به این سوال پاسخ ندادند. ۴/۴۰% از نمونه ها از سیستم حمایتی جهت نگهداری از فرزند یا فرزندان و سایر امور منزل برخوردار نبودند. در حالی که ۳۹ % این سیستم حمایتی را داشتند. توزیع واحدهای مورد پژوهش جهت شرکت در نمونه گیری بر اساس تعداد واحدهای مورد پژوهش در هر بیمارستان بوده که بر این اساس بیشترین نمونه ها از بیمارستان پورسینا (۳/۲۴%)، رازی (۶/۲۰%) و سپس حشمت (۶/۱۷%) و کمترین درصد نمونه ها از بیمارستان های امیرالمومنین (۴%) و ولایت(۲/۷%)بوده است. که با توجه به روش نمونه گیری قابل توجیه می باشد.
جداول۵-۳ در راستای هدف ویژه شماره ۱ تنظیم شده است که میانگین نمره تعارض کار- خانواده و ابعاد آن را در پرستاران شاغل در مراکز آموزشی درمانی شهر رشت می سنجد. همچنین در این جداول فراوانی پاسخ دهندگان به سوالات پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون نشان داده شده است. در جدول شماره ۳ تعارض کار- خانواده از نظر زمان با ۳ سوال بررسی گردید که بیشتر پاسخ ها مربوط به گزینه “موافقم” می باشد که نمره ۲ دریافت کردند. جدول شماره ۴ با سوالات ۶-۴ ، تعارض کار – خانواده از نظر فشار را می سنجد که در این حیطه نیز بیشتر نمونه ها گزینه “موافقم” را انتخاب نموده اند. سوالات۹-۷ مربوط به تعارض کار- خانواده از نظر رفتار است که در جدول شماره ۵ خلاصه شده است. در این جدول بیش از نیمی از پرستاران گزینه “مخالفم” را بر گزیدند. هچنین بر اساس نتایج این جدول میانگین نمره تعارض کار- خانواده از نظر فشار ۸/۲±۲۰/۱۱ و بیشتر از نمره تعارض کار- خانواده از نظر زمان۹/۲±۷۴/۱۰ و سپس نمره تعارض کار- خانوده از نظر رفتار۱/۳±۴۴/۹ است. میانگین نمره کلی تعارض کار- خانواده ۶/۷±۳۹/۳۱ می باشد. در مطالعه کریمی که هم راستا با تحقیق حاضر است نمره میانگین تعارض کار- خانواده از نظر زمان ۶۷/۱۴، میانگین تعارض کار- خانواده از نظر تنش،۱۰/۱۵ و میانگین تعارض کار- خانواده از نظر رفتار ۴۰/۱۰ و میانگین نمره کلی تعارض کار- خانواده ۱۷/۴۰ به دست آمد؛ به طوری که نشان داد پرستاران تعارض کار با خانواده از نظر فشار را بیشتر از زمان و رفتار تجربه می کنند(۷۷).
یافته های تحقیق رستگار خالد در سال ۱۳۸۳ که به بررسی تفاوت های جنسیتی در تعارض کار- خانواده پرداخته است، نیز نشان داد میانگین محاسبه شده برای تعارض کار- خانواده از نظر زمان ۹۲/۲۱ و از نظر فشار ۲/۱۳ می باشد. در این تحقیق ۶۰ درصد از پاسخ گویان تا حد زیادی تعارض کار با خانواده را تجربه کرده اند و میانگین محاسبه شده برای تعارض مذکور، که برابر ۷۷/۲۵ است نیز نشان می دهد تعارض کار با خانواده افراد کمی بالاتر از حد متوسط می باشد. در این مطالعه برخلاف پژوهش حاضر نمره میانگین تعارض کار- خانواده از نظر زمان بیش از میانگین نمره تعارض کار- خانواده از نظر فشار می باشد(۲۱). به نظرمی رسد این مغایرت به دلیل انتخاب جامعه آماری در مطالعه رستگار خالد از گروه های پرستار و غیر پرستار باشد، در حالی که مطالعه حاضر تنها بر روی پرستاران انجام شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نتیجه مطالعه مارچلو^[۱۲۱] در سال ۲۰۱۰ که به بررسی ارتباط تعارض کار- خانواده و ابعاد آن با رضایت شغلی در پرستاران پرداخته است نیز در راستای این مطالعه می باشد؛ به طوری که میانگین نمره تعارض کار- خانواده ۱۷/۳۸، میانگین تعارض کار- خانواده از نظر فشار ۱۲/۱۶ و بیش از میانگین نمره تعارض کار- خانواده از نظر زمان ۱۲/۱۳ و از نظر رفتار ۹/۱۰ می باشد مارچلو معتقد است پرستاران به دلیل کار در شرایط نامتعارف، بی خوابی و مشکلات ناشی از آن، در ارتباط بودن با بیماران و وضعیت های دردآور و مشکلات ناشی از برعهده گرفتن نقش های پدری و مادری تعارض کار با خانواده بیشتری را از نظر فشار تحمل می کنند(۶۰).
نتایج حاصله از تحقیق حاضر بیانگر این است که پرستاران تعارض کار با خانواده را تا حدود ۵۰ درصد تجربه می کنند که در این میان تعارض از نظر فشار پر رنگ تر است. به عقیده گرینهاوس و بیوتل تعارض مبتنی بر فشار در دو شکل اصلی وجود دارد ۱- فشار فیزیکی که موجب خستگی مفرط می شود و ۲- فشار روانی که موجب اضطراب می گردد(۵۷).
پرستاران در معرض استرس های گوناگون قرار دارند به طوری که مطالعات نشان می دهد بیش از ۳۵ استرسور با شدت های متفاوت از کم تا زیاد پرستاران را تهدید می کند و اکثر آنان از وجود شرایط تنش زا و استرس آور در محیط کار نظیر مواجهه با بیماران بد حال، وضعیت های بحرانی و خطیر، شیفت در گردش بودن، شلوغی محیط کار، ساعات طولانی کار و نبودن زمان برای استراحت کافی در محیط کار خود ناراضی هستند(۸۸). به نظر می رسد همه این مسائل می تواند توجیه کننده این مسئله باشد که اکثریت واحدهای مورد پژوهش در مطالعه در پاسخ به سوالات ۶-۴ پرسشنامه تعارض کار- خانواده عبارت “کاملاً موافقم” که در ارتباط با حیطه تعارض کار- خانواده از نظر فشار می باشد را انتخاب نموده اند.
جداول شماره۹-۷ در راستای دستیابی به هدف شماره ۲، “تعیین میانگین نمره تعارض خانواده- کار و ابعاد آن” تنظیم گردیده است. همچنین در این جداول فراوانی پاسخ دهندگان به سوالات پرسشنامه تعارض خانواده- کار کارلسون نشان داده شده است. جدول شماره ۶ شامل سوالات ۱۲-۱۰ و حیطه تعارض خانواده- کار از نظر زمان می باشد که بیشترین فراوانی پاسخ گویان مربوط به گزینه “مخالفم” می باشد. سوالات۱۵-۱۲ مربوط به تعارض خانواده- کار از نظر فشار است که در آن بیشترین فراوانی مربوط به گزینه “مخالفم” است و در جدول ۷ بررسی شده است. جدول شماره ۸ در ارتباط با سوالات ۱۵-۱۳ است که حیطه تعارض خانواده- کار از نظر رفتار را بررسی می کند که بیشتر نمونه ها گزینه مخالفم را برگزیدند.
اطلاعات این جدول نشان دهنده آن است که نمره میانگین تعارض خانواده- کار از نظر زمان ۲/۳± ۲/۹ ، و بیشتر از میانگین نمره تعارض خانواده- کار از نظررفتار ۱/۳± ۶/ ۸ و سپس میانگین نمره تعارض خانواده کار از نظر فشار۱/۳±۵/۷ می باشد. میانگین نمره کل تعارض خانواده- کار ۴/۸±۴/۲۵ و در حد متوسط می باشد. میانگین نمره کلی تعارض کار با خانواده و خانواده با کار برابر ۷/۱۴±۸۲/۵۶ است.
نتایج مطالعه کریمی که در راستای پژوهش حاضر می باشد نشان می دهد که نمره میانگین تعارض خانواده- کار از نظر زمان،۲۲/۱۰ نمره میانگین تعارض خانواده- کار از نظر رفتار، ۳۳/۹ و سپس میانگین نمره تعارض خانواده- کار از نظر فشار قرار دارد. به چندین دلیل می توان بالا بودن تعارض خانواده- کار از نظر زمان و همچنین بالاتر بودن تعارض کار- خانواده از نظر زمان بر تعارض خانواده- کار از نظر زمان را توجیه کرد؛ اول این که کار کردن برای زنان و مردان ایرانی یک راه برای پر کردن مسئولیت های زندگی می باشد و دوم بحث زمان می باشد؛ به طوری که استاندارد کار کردن در جوامع ایرانی ۴۲ ساعت در هفته است در حالی که اکثر کارکنان ایرانی (۸۰ درصد مردان و ۵۰ درصد زنان) بیش از ۴۳ ساعت در هفته کار می کنند در نتیجه تعارض بیشتری را از نظر زمانی احساس می نمایند(۷۷). از سال ۱۳۸۷ بحث ارتقاء قانون بهروری و کاهش ساعت کار پرستاران به طور جدی در برنامه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته است که می تواند گام مهمی در افزایش رضایتمندی پرسنل پرستاری، بهبود وضعیت سلامت و به تبع آن کاهش تعارض کار با خانواده و خانواده با کار باشد.
رستگار خالد در مطالعه خود نشان داد که ۵/۶۷ درصد از پاسخ گویان تعارض خانواده- کار را تا حد زیاد و یا بسیار زیاد تجربه می کنند. در بعد تعارض زمانی خانواده – کار میانگین برابر ۵/۹ و بیانگر آن است که تعارض مذکور اندکی از حد متوسط بیشتر است. مقایسه میانگین تعارض فشار نقش خانوادگی در دو گروه مردان و زنان مشخص می کند که زنان با میانگین۹۸/۶ از مردان با میانگین۰۸/۶ تعارض مذکور را اندکی بیشتر تجربه می کنند. میانگین نمره تعارض خانواده– کار از نظر فشار در این مطالعه ۵۳/۶ به دست آمده است(۲۱)

زمانی که تعادل حیاتی بین نسل رادیکال آزاد و دفاع آنتی اکسیدانی نامطلوب شود. میتواند منجر به آسیب اکسیداتیو شود، این آسیب اکسیداتیو می تواند توسط سیستم های دفاعی endogenous مانند: کاتالاز، سوپراکسیددسموتاز، سیستم گلوتاتیون پراکسیداز، امّا این سیستم ها کاملاً کار آمد نیستند (۲۱و۴۸).
اگرچه پاتوژنز فیبروزیس کبدی کاملاً مشخص نشده است اما بدون شک نمونه های واکنشگر اکسیژن(Reactive Oxygen Species=ROS) نقش مهمی در تغیرات پاتولوژی کبد دارند (۴۸).
آسیب اکسیداتیو فرضیه ارائه شده است به ایفای نقش کلیدی در بیماری های قلبی و عروقی، شروع سرطان، تشکیل آب مروارید، روند پیری، بیماری های التهابی و انواع اختلالات عصبی (۲۱و۹۸).
۱-۱-۱۱-۲-واکنش های رادیکال های آزاد
واکنش های رادیکال های آزاد واکنش های زنجیره ای خود تکرار شونده اند. رادیکال های آزاد مولکول های شدیداً فعال اند که دارای یک الکترون منفرد می باشد. پایداری رادیکال های آزاد بسیار اندک است (^۱۲-۱۰ تا ^۹-۱۰ ثانیه). رادیکال های آزاد با سایر مولکول های واکنش داده و الکترون خود را به آن ها منتقل نموده و یا با کسب الکترون از آن ها به پایداری می رسند. در این روند رادیکال های آزاد جدید تشکیل می شوند شکل (۱-۳). تنها راه برای پایان بخشیدن به واکنش های زنجیری تولید رادیکال های آزاد، این است که دو رادیکال آزاد با یکدیگر واکنش دهند. در این واکنش الکترون های جفت نشده رادیکال های آزاد باهم جفت می شوند. لکن به دلیل غلظت بسیار کم رادیکال های آزاد و نیز نیمه عمر بسیار کوتاه آن ها، این واکنش بسیار به ندرت رخ می دهد. رادیکال های اکسیژن مخرب ترین رادیکال های موجود در سیستم زیستی هستند. سوپر اکسید (O₂⁰)، هیدروکسیل (OH⁰) و پروهیدروکسیل (O₂H⁰⁾ از جمله مهمترین رادیکال های اکسیژن هستند. رادیکال های آزاد را گاه فرم های فعال اکسیژن نیز می نامند. آسیب بافتی که توسط رادیکال های اکسیژن ایجاد می شود غالباً آسیب اکسیداتیو می نامند و فاکتور های که بدن را در مقابل آسیب های ناشی از رادیکال های اکسیژن محافظت می نماید آنتی اکسیدان نامیده می شود (۲۳).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل (۱-۳): آسیب بافتی توسط رادیکال ها. تغییرات شیمیایی ایجاد شده در پروتئین ها با لیپیدهای موجود در لیپوپروتئین با چگالی کم (LDD) منجر به تشکیل LDL غیر طبیعی می شود (۲۳).
۱-۱-۱۱-۳-تقسیم بندی انواع رادیکال های آزاد
رادیکال های آزاد نیتروژن دار
رادیکال های آزاد اکسیژن دار
رادیکال های آزاد کلردار
یون های فلزات واسطه
رادیکال های آزاد اکسیژن و نیتروژن دو گونه از مهم ترین رادیکال های آزاد هستند (۱۵) .
۱-۱-۱۱-۴-انواع گونه های رادیکالی اکسیژن و نیتروژن
گونه‌های‌رادیکالی اکسیژن شامل سوپر اکسید (O₂⁰)، هیدروکسیل (OH⁰) و پروهیدروکسیل (O₂H⁰⁾ است (۲۳). نیتریک اکسید (NO) و نیتروژن پراکسید (ONOO) دو رادیکال آزاد نیتروژن هستند (۱۵و۷۲).
۱-۱-۱۱-۵-روش های مختلف تولید گونه های اکسیژن و نیتروژن
در شرایط فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی گونه های فعال اکسیژن و نیتروژن با روش های مختلفی تولید می شوند شامل:
آلودگی محیط زیست
واکنش های ایمنی توسط ماکرو فاژ ها و نوتروفیل ها
واکنش های کاتالیز شده توسط فلزات
داروها
سیگار
لامپ های UV، اشعه گاما،X (30).
۱-۱-۱۱-۶-اثر رادیکال های آزاد بر روی چربی ها
اغلب چربی های موجود در بدن غیر اشباع هستند. در ساختمان این چربی ها باند دو گانه وجود دارد تا بتواند حالت سیال بودن غشا را حفظ کند. این اسید های چرب غیر اشباع، نسبت به حمله رادیکال های آزاد و پر اکسید شدن بسیار حساس هستند. این پر اکسیداسیون، با آسیب به چربی ها و پروتئین های غشا و فقدان آنتی اکسیدان ها همراه است (۱).RO ،ROO، OHکه هر سه رادیکال های آزاد فعال هستند، می توانند اتم هیدروژن موجود در اسید های چرب غیر اشباع را به سوی خود جذب کنند. در نتیجه باند دو گانه از بین می رود و زنجیره اشباع می شود و کربنی که هیدروژن خود را از دست داده به صورت رادیکال آزاد در می آید. واکنش های پراکسیداسیون در چربی ها، یک واکنش زنجیره ای است که با تولید مداوم رادیکال های آزاد، زمینه تداوم پر اکسیداسیون را فراهم می کند (۱). سلول ها مکانیسم های تدافعی آنتی اکسیدانی وسیعی را در مقابل آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد دارند. این مکانیسم ها شامل آنزیم هایی هستند که برای غیر فعال کردن پراکسیدها و برای نقل و انتقال الکترون ها وترکیبات دیگر، برای به دام انداختن رادیکال های آزاد به کار گرفته می شوند (۲۳).
۱-۱-۱۱-۷-سیستم های مقابله با آسیب رادیکال های آزاد
سیستم های حفاظتی آنزیماتیک: شامل آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز،کاتالاز و گلوتاتیون پر اکسیداز می باشد.
سیستم های حفاظتی غیر آنزیماتیک: ویتامین های آنتی اکسیدان، آنتی اکسیدان های با وزن مولکولی پایین مثل گلوتاتیون، پروتین های که به مقدار کم در بدن وجو دارند و از عملکرد یون های آهن و مس جلوگیری می کنند مثل ترانسفرین (۱).
۱-۲-کبد
۱-۲-۱-ساختمان کبد
کبد^[۱۸] ، بزرگترین غده بدن است، که در حدود ۱۸۰۰ گرم در مردان و۱۴۰۰ در زنان وزن دارد (۲) و در زیر دیافراگم قرار دارد و در محل خود توسط لیگمان هایی به دیافراگم، پریتوئن، عروق بزرگ و احشاء گوارش فوقانی متصل شده است (۱۸). کبد برای انجام اعمال خود دارای ذخایر زیادی است، و برای این که آثار درمانی اختلال اعمال آن ظاهر شود، باید سه چهارم پارانشیم^[۱۹] بافت کبد از فعالیّت بازبماند (۱۹).عروق خونی وابران^[۲۰] روده وارد کبد می شود، و در نتیجه کبد تمامی مواد جذب شده در روده را دریافت می کند. عمل کبد شامل ذخیره مواد، خاصیت سم زدایی^[۲۱]، ترشح، دفع، سنتز مواد و کنترل متابولیسم است. کبد عضوی که درآن مواد غذایی جذب شده در دستگاه گوارش، برای استفاده درسایرقسمت های بدن آماده می شود. بدین ترتیب این عضو حد واسطی میان دستگاه گوارش و خون است (۸). کبد بهترین موقعیت را در سیستم گردش خون دارد تا متابولیت ها را جمع کرده، تغییر داده و انباشته کند و همچنین مواد سمی را خنثی و برداشت نماید تخلیه کبد از طریق صفرا صورت می گیرد (۱۶،۱۷،۱۸).
۱-۲-۲-تشریح و آناتومی کبد
پس از پوست، کبد بزرگترین عضو بدن و در عین حال بزرگ ترین غدّه بدن است (۱۷). وزن کبد با سن نژاد، حالت مزاجی وحتی با جنس حیوان تفاوت می کند (۱۶و۱۷). شکل آن مانند نیمه طولی و مایل یک تخم مرغ است. غیر از قسمت کوچکی که منطقه برهنه^[۲۲] نامیده می شود، سایر قسمت های سطح بیرونی آن از صفاق پوشیده شده است. این پوشش صفاقی کبد را از یک طرف به وسیله رباط داسی شکل به دیافراگم و دیواره جلویی شکم واز طرف دیگر به وسیله چادرینه کوچک به انحنای کوچک معده و دوازدهه وصل می کند. کبد علاوه بر پوشش صفاقی بوسیله کپسول همبندی نیز احاطه شده است.
کبد از طریق شکاف های موجود در خود به لب راست^[۲۳]، لب چپ ^۱۶، لب دم دار^۱۷ و لب مربعی^[۲۴] تقسیم می شود. گودی عمیقی که ناشی از فشار کلیه است، در لب راست دیده می شود. لب دم دار دارای دو زایده است. یکی بزرگتر بوده و به نام زایده دم دار^[۲۵] و دیگری کوچک تر بوده، به نام زایده پاپیلاری^[۲۶] معروف است (۱۵و۴۶). واحد های فعال و عملی کبد لوبول نامیده می شود. از کنار هم قرار گرفتن چند لوبول ناحیه ای حاصل می شود که به آن ناحیه باب می گویند (۱۵،۱۶،۷۷).
کبد دارای دو سری عصب است: ۱-اعصاب خودکار ۲-اعصاب حسی که بطور عمده از عصب واگ وشبکه کبدی دستگاه عصبی سمپاتیک منشأ می گیرند (۱۷،۱۸،۴۹).
خون رسانی کبد به دو طریق صورت می گیرد:
۱-شریان کبدی خون حاوی اکسیژن را به کبد می آورد.
۲-سیاهرگ باب^[۲۷] مملو از مواد غذایی بوده و حدود ۷۰ تا ۸۰ در صد خون رسانی به کبد توسط این سیاهرگ انجام می گیرد (۱۵و۶۲).
مجاری کبد از دو مجرای چپ و راست شروع و از اتصال این دو مجرا، مجرای کبد مشترک^[۲۸] حاصل می گردد، ودر ورود به کیسه صفرا به ان مجرای سیستیک^[۲۹] می گویند، و زمانی که از کیسه صفرا خارج می شود، ایجاد مجرای صفراوی مشترک^[۳۰] می کند، که از این طریق صفرا به فاصله ۶۰ سانتیمتر باب المعده وارد دوازدهه می شود (۸۴).
کبد توسط رباط حلقوی^[۳۱] ، رباط برگی شکل، رباط مثلثی شکل^[۳۲] راست و چپ، رباط تاجی^[۳۳] و رباط کبدی کلیوی^[۳۴] و به احشای مجاور و دیواره شکم متصل می باشد (۸۴).
۱-۲-۳-بافت شناسی کبد
کبد بزرگترین غده بدن است، و با کپسول ضخیمی از بافت همبند به نام گلیسون^[۳۵] پوشیده شده است. این کپسول در ناحیه ناف کبد ضخیم تر می شود. این کپسول ورید باب و شریان کبدی و مجرای صفراوی مشترک را احاطه کرده، و این رگ ها و مجاری در تمامی مسیر خود در کبد توسط رشته های سلول های بافت همبند در بر گرفته شده است (۳و۴۹).
۱-۲-۴-سلول های کبدی
سلول های کبدی چند وجهی هستند، یعنی دارای شش یا تعداد بیشتری سطحی باشند (۹۷). سلول های کبدی را به دو دسته پارانشیمی و غیر پارانشیمی تقسیم می کنند. هر سلول پارانشیمی کبد دارای یک یا دو هسته گرد، و یک یا دوهستک مشخّص می باشد. منظور از سلول های پارانشیم همان هپاتوسیتهاست وسلول های غیر پارانشیمی شامل سایر سلول های کبدی می شوند که سلول های کوپفر^[۳۶] و اندوتلیال^[۳۷] هستند. هپاتوسیت ها ۶۰ تا ۶۵ درصد سلولی را تشکیل می دهند اما آنجا که اندازه آنها بزرگتر از سایر سلول هاست، ۸۰ درصد حجم کبد را اشغال می کنند (۹۶).
هپاتوسیت حاوی شبکه اندوپلاسمی فراوان، به هر دو صورت خشن و صاف می‌باشد. شبکه اندوپلاسمی خشن اجتماعاتی پراکنده در سیتوپلاسم تشکیل می‌دهد، که چندین پروتئین مثل آلبومین و فیبرینوژن خون در این جا ساخته می‌شود.گلیکوژن در شبکه اندوپلاسمی صاف انباشته می گردد، سلول‌های کبدی دارای تعداد زیادی میتوکندری به اشکال کروی و یا بیضوی است. تعداد میتوکندری‌ها در سلول محیطی لوبول در مقایسه با اطراف مرکز لوبول بیشتر است (۸۴). لیزوزوم های هپاتوسیت در تغییر و تحوّل و تجزیه ارگان‌های داخلی سلولی حائز اهمیّت‌اند. این لیزوزوم‌ها نقش اساسی، در اندوسیتوز^[۳۸] با واسطه گیرنده برای بسیاری از ماکرومولکول‌های قابل جذب دارند. پراکسیزم ها^[۳۹] به مقدار فراوان در هپاتوسیت ها وجود دارند، که عمل آن ها در سلول های مذبور کماکان مورد تردید است (۱۶). دستگاه گلژی در کبد بسیار زیاد است، و هر دستگاه گلژی شامل قنات های پهن^[۴۰]، وزیکول های کوچک و واکوئل های وسیع است، که نزدیک کانالیکول های صفراوی قرار دارند.عمل این ارگان ها تشکیل لیزوزم ها، ترشّح پروتئین های پلاسما،گلیکو پروتئین ها مانند ترانسفرین و لیپوپروتئین ها با وزن ملکولی بسیار پایین می باشد (۱۰و۱۱).
شکل(۱-۴): ساختمان هپاتوسیت ها و سلول های کبدی (۱).
هپاتوسیت ها سلول های بیش از حد پیچیده ای می باشند. کیسه صفرا معمولاً با دو هپاتوسیت پوشیده شده است و از طریق اتصالات محکمی از فضای پری سلولی جدا می شود. این اتصالات مانع از ترکیب محتویات درون کیسه صفرا و فضای پیش سلولی می گردند. صفرای درون کیسه ی صفرا به درون یک سری از مجاری ریخته می شود و در نهایت به نزدیکترین مجرای لوزالمعده در محل ورود به اثنی عشر وارد می شود. اسفنکتر واقع در اتصال میان مجرای صفراوی و اثنی عشر، اسفنکتر اودی، تا حّدی ترشح صفرا به درون اثنی عشر را تنطیم می کند. فضای پری سلولی، فضای میان دو هپاتوسیت، تا فضای پری سینوزوئیدی ادامه می یابد. لایه ای از سلول های اندوتلیالی سینوزوئیدی فضای پری سینوزوئیدی، که معمولاً فضای دیس^[۴۱] نامیده می شود، را از سینوزوئید^[۴۲] جدا می سازند (۸۴ و۹۲).
سلول های کوپفر در سینوزوئید های کبدی وجود دارند و بخشی از سیستم رتیکول اندوتلیال به حساب می آیند. این سیستم بخشی از سیستم ایمنی است و تا حّد زیادی در بدن گسترش می یابد و شامل سلول هایی است که قادر به جذب باکتری یا ذرّات کلوئیدی می باشد. این سلول ها ماکروفاژ های ساکن سیستم مونوسیت-ماکروفاژ هستند که نقش مهمی در جداسازی ذرّات بی مصرف از خون ایفا می کنند. آندوسیتوز مکانیسمی است که طی ان این مواد جدا می شوند (۸۴).
۱-۲-۵-نقش سیستم لنفاوی در عملکرد کبد
سیستم لنفاوی در سه ناحیه مهم وجود دارد:
در نزدیکی رگ های مرکزی
در نزدیکی رگ های باب
در طول سرخرگ کبدی
غلظت پروتئین در لنف کبد در بالاترین میزان و بزرگترین فضایی که توسط سیستم لنفاوی خشک می شود فضای پیش سینوزوئیدی می باشد (۸۴).
۱-۲-۶-ترمیم بافت در کبد افراد بزرگسال
از میان اندام های بدن، کبد بزرگسال تنها عضوی است که می تواند دوباره بازسازی شود. به نظر می رسد که تناسبی میان عملکرد کبد و بدن وجود داشته باشد. فاکتورهای رشد پپتیدی (^[۴۳]TGF)، فاکتورهای رشد هپاتوسیت (HGF^[44])، فاکتورهای رشد اپیدرمی (EGF^[45]) از مهم ترین عوامل محرک سنتز DNA هپاتوسیت می باشند. پس از این که این پپتید ها به گیرنده های موجود در هپاتوسیت های باقیمانده می پیوندند و کار خود را از طریق فاکتور های نسخه برداری آغاز می کنند و منجر به افزایش تعداد سلول و افزایش حجم کبد می گردد (۸۴).
۱-۲-۷-اعمال ترشّحی و دفع کبد
متابولیسم بسیاری از داروها توسط کبد انجام می شود.کلیّه سلول های کبدی به طور مداوم مقدار کمی ترشّح موسوم به صفرا تولید می کنند. صفرای تولید شده، از طریق مجاری یا مستقیماً به داخل دوازدهه تخلیه، یا به داخل کیسه صفرا هدایت می شود. داروها، سموم و مواد زیادی از طریق صفرا دفع می شوند وسپس به همراه مدفوع از بدن خارج می گردند (۸۷). کبد در بسیاری از مسیر های متابولیک وتنظیم کننده، نقش اساسی دارد. برای مثال، نمود عملکردی این مجموعه، یعنی ساختار یکپارچه این عضو، شامل متابولیسم دارو ها (فعال کردن و سم زدایی) و دفع مواد برون زاد و درون زاد نظیر آمونیاک است (۱).

فهرست اشکال
عنوان
شماره صفحه

شکل ۱-۱ الگوی مفهومی تحقیق (لاولاک و رایت، ۲۰۰۳) ……………………………………………..

۵

شکل ۴-۱ نتایج برآورد مدل پژوهش ……………………………………………………………………………

۹۶

چکیده
بیمه یکی از ابزارهای مفید مدیریت خطر برای تأمین آرامش و آسایش افراد جامعه است. بازاریابی نیز علم و عمل پاسخگویی به نیازها و نیازمندان است. پیش­نیاز این پاسخگویی، آگاهی و شناخت بازار، رفتارها و معیارهای روز خریداران و نیز عوامل تأثیرگذار بر نظام بازاریابی است. هدف این تحقیق تعیین میزان اثرگذاری عناصر الگوی بهینۀ آمیخته بازاریابی خدمات بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین)، می­باشد. و اثر عناصر الگوی بهینۀ آمیختۀ بازاریابی خدمات (۸ps) را بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین) بررسی می­نماییم. در بین بیمه­نامه­ های اتومبیل، بیمه بدنه و بیمه حوادث سرنشین، یکی از انواع بیمه­نامه­ های ضروری و مهم­اند که در عین حال ناشناخته­اند. در این پژوهش با توجه به نقش انکارناپذیر بازاریابی در توسعه و گسترش این بیمه­نامه­ ها از الگوی بهینۀ آمیخته بازاریابی خدمات استفاده شد و تأثیر هر یک از عناصر هشتگانه آن از طریق آزمون t یک نمونه ­ای و دوجمله­ای و از نگاه ۱۲۵ نفر از بازاریابان به عنوان جامعه آماری تحقیق، بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین) سنجیده شد. این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و جهت سنجش پایایی تحقیق از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید که در نهایت ضریب پایایی کل پرسشنامه ۸۴۱/۰ به دست آمد. نتایج آزمون نشان می­دهد که عناصر خدمت و قیمت از بیشترین تأثیر در میان سایر عوامل برخوردار می­باشند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

واژگان کلیدی: بیمه، بیمه­نامه اتومبیل، بیمه بدنه، بیمه حوادث سرنشین، آمیخته بازاریابی خدمات
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه
امروزه نیاز جوامع به خدمات بیمه­ای، بیش از پیش در حال افزایش است و مردم انتظار خدمات بهینه و متنوع­تری را از شرکت­های بیمه دارند. شناخت کامل مشتری، مقدم شمردن وی در ارائۀ خدمات کیفی، حفظ وفاداری مشتریان موجود و اعتمادسازی برای جذب مشتریان جدید، مستلزم برخورداری از مدیریت کارا و اثربخش در همۀ ابعاد خدمات بیمه­ای، با تأکید بر مقولۀ بازاریابی می­باشد. تعبیری که هم­اکنون از مشتری می­ شود با آنچه در گذشته رواج داشت کاملاً متفاوت است، به این معنی که مشتری دیگر خریدار صرف کالا یا خدمات نیست، بلکه عضوی فعال و تأثیرگذار در تمامی فعالیت­های تجاری است. بنابراین بازاریابی موفق، شرکت را قادر می­سازد که مشتریان را به دست بیاورد و حفظ کند. بیمه نیز برخلاف بسیاری از خدمات دیگر که منافع و مزایای آنها در زمان خرید مشخص می­شوند، کالایی غیرملموس است که نیازهای آتی را مرتفع می­ کند. این ویژگی، بیمه را از سایر خدمات متمایز می­نماید. به همین منظور ما در این مقاله ضمن بررسی مفاهیم الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات، با بیمه­نامه­ های بدنه و حوادث سرنشین اتومبیل و کاربرد مهم و ناشناختۀ این بیمه­نامه­ ها آشنا می­شویم، تا موجب هرچه بیشتر شدن آگاهی افراد جامعه از این بیمه­نامه­ ها و بهبود شرایط بیمه­ای اتومبیل گردیم.
۱-۲ بیان مسأله
هرچند با ورود اتومبیل به زندگی انسان­ها سطح رفاه جامعه افزایش یافته است، اما از سوی دیگر این وسیله باعث ایجاد خطرات و حوادث مختلفی نیز گردیده است. یکی از روش­های مرسوم در جهان استفاده از خدمات بیمه­ای جهت جبران حوادث رانندگی است. (جعفرزاده، ۱۳۸۳).
در پژوهشی تحت عنوان؛ ارائه الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات با هدف افزایش خرید بیمه­نامه­ های عمر و پس­انداز توسط (رضائیان، علی و رضازاده برفوئی، حجت­الله، ۱۳۸۶)، تمایل به خرید بیمه­نامه، چنین تعریف شده است؛ میزان میل و رغبت افراد به خرید بیمه­نامه­ ها، از طریق میزان آگاهی آن­ها از وجود چنین بیمه­نامه­ هایی توسط یک برنامه بازاریابی مناسب.
هرچند در بیشتر کشورها از جمله ایران اخذ بیمه اتومبیل (شخص ثالث) جنبه اجباری دارد ولی بیمه بدنه و حوادث سرنشین اختیاری است. (جعفر زاده، ۱۳۸۳).
بنابراین به دلیل عدم توجه بیمه­گذاران به این امر، همواره در معرض خطرات جانی و مالی فراوانی هستند و این در حالتی است که از مزایای سایر بیمه­نامه­ های اتومبیل، جهت نبودن مکانیسم بازاریابی مناسب بی­خبرند. ما در این پژوهش اثر عناصر بهینۀ آمیخته بازاریابی خدمات را بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین) بررسی می­کنیم. با توجه به این مورد که عناصر بهینۀ آمیخته بازاریابی خدمات در خدمت نمایندگی­های بیمه می­باشند چرا هنوز نتوانسته­اند با بهره گرفتن از این عناصر موجبات تمایل به خرید را در مشتریان افزایش دهند. با بررسی اثر هر یک می­توانیم متوجه شویم که کدام یک از این عناصر در اولویت قرار دارند و چه برنامه­ای باید جهت بهبود آن پایه­ریزی نمود.
و اما در پژوهشی تحت عنوان؛ اثر عناصر الگوی مدیریت منسجم خدمات بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های عمر و پس­انداز، توسط (محمدرضا تقی­زاده، ۱۳۸۹)، الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات ۸ps چنین تعریف شده است؛ الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات ۸ps، که الگویی جدید می­باشد؛ با وجود ماهیت خدمات بازاریابی که جنبه­هایی مانند مشارکت مشتری در امر تولید و اهمیت زمان را در بر دارد، وجود عوامل حیاتی دیگری را نیز مانند؛ اجزای محصول، مکان و زمان، ترویج و آموزش، قیمت و سایر هزینه­ها، فرایند، بهره­وری و کیفیت، افراد و شواهد فیزیکی را داراست.
اتومبیل شما جزو سرمایه شماست و این سرمایه همواره در معرض حوادثی چون؛ تصادفات، سرقت، آتش­سوزی، بلایای طبیعی و … قرار دارد. بنابراین برای حفظ آن باید چاره­ای اندیشید. اگر در حادثه رانندگی، افراد داخل اتومبیل مورد بیمه، مصدوم شوند و به افرادی چون راننده، بیمه­گذار و یا افراد تحت تکفل آن­ها خسارت وارد آید، طبق ماده ۲ قانون بیمه شخص ثالث، بیمه­گذار، مالک و یا راننده وسیله نقلیه مسئولِ حادثه، و همسر و پدر و مادر و اولاد و اولادِ اولاد و افراد تحت تکفل بیمه­گذار یا راننده، شخص ثالث شناخته نمی­شوند. لذا خسارتی از محل بیمه­نامه به افراد مذکور در فوق تعلق نمی­گیرد. (آئین­نامه ماده ۲ قانون بیمه شخص ثالث).
امروزه با افزایش تعداد خودروها و حجم سنگین ترافیک و در نتیجه بالا رفتن ضریب خسارت و تصادفات و همین طور پایین آمدن میانگین سنی رانندگان، گران قیمت بودن اتومبیل­های جدید، بالا رفتن هزینه­ های مربوط به تعمیرات، دستمزدها و… اهمیت و نیاز به بیمه بدنه و بیمه حوادث سرنشین را پررنگ­تر نموده است. و این جز با یک بازاریابی قوی و مؤثر و مناسب امکان­ پذیر نمی ­باشد. با آگاه نمودن افراد درباره این بیمه­نامه­ ها که عموماً هنگام تعهدات سرنشین همراه با بیمه­نامه شخص ثالث و در یک کارت بیمه­نامه عرضه می­گردد و نیازی به خرید بیمه­نامه جداگانه نمی ­باشد، آرامش خاطر را به همراه یک پوشش بیمه­ای بهینه به مشتریانتان هدیه نمایید. امّا با توجه به وجود مزایای آشکار بیمه­نامه­ های (بدنه ـ حوادث سرنشین) برای استفاده­کنندگان آن و با آگاهی به اینکه این بیمه­نامه­ ها در مقایسه با سایر بیمه­نامه­ ها از موقعیت مناسبی در کشور برخوردار نیستند در اینجا به بررسی تأثیر عناصر الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات در میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های (بدنه ـ حوادث سرنشین) می­پردازیم.
سوال اصلی مسأله در اینجا آن است که؛ آیا عناصر الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات (۸ps)، بر میزان تمایل به خرید بیمه­نامه­ های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین) اثرگذار است یا خیر؟
۱-۳ چارچوب نظری تحقیق
چارچوب نظری پایه­ای است که تمام تحقیق بر روی آن تکیه می­ کند. یک شبکه منطقی، توسعه ­یافته، توصیف­شده و کامل بین متغیرهایی است که از طریق فرآیندهایی مانند مصاحبه، مشاهده و بررسی ادبیات موضوع پیشینه­ی تحقیق مشخص شده ­اند. این متغیرها با مسأله تحقیق در ارتباط­اند. یک چارچوب نظری خوب، متغیرهایی مهم و مؤثر در شرایط مربوط به مسأله­ای تعریف شده را شناسایی و نشان می­دهد و ارتباط بین متغیرها را به صورتی منطقی توصیف می­ کند (خاکی، ۱۳۹۰).
متغیر وابسته تحقیق حاضر، تمایل به خرید می‌باشد. متغیرهایی که بر متغیر وابسته تأثیر می­گذارند، تحت عنوان متغیرهای مستقل عبارتند از: خدمت، قیمت و سایر هزینه­ها، شواهد فیزیکی، مکان و زمان، فرایند، بهره­وری و کیفیت، نیروی انسانی و ارتقاء و آموزش.
چارچوب نظری بیانگر روابط حاکم بر متغیرهای مستقل و وابسته بر اساس ادبیات موضوعی می­باشد. بر اساس بیانی که از مسئله به عمل آمد، الگوی تحلیلی تحقیق حاضر که برگرفته از مدل لاولاک و رایت (۲۰۰۳) می­باشد استفاده شده است که به شرح شکل زیر (۱-۱) است:
تمایل به خرید
فرایند
۱- تسهیلات
۲- تشریفات